Als de dood voor het leven

Drie jaar na de genezing van lymfeklierkanker van dochter Anne krijgt Andrea met 47 jaar borstkanker. Er breekt voor de tweede keer een tijd aan van machteloosheid en verlies van gezondheid.

Opnieuw moeten afwegingen in keuzes van behandelingen plaatsvinden. Andrea weet door de ervaringen met dochter Anne wat haar te wachten staat. Het vertrouwen in alles raakt wederom beschadigd.

In deze podcast delen Andrea en Anne hun ervaringen nu de rollen zijn omgedraaid. Ze blikken samen terug en kijken ook naar de toekomst. Hoe bouw je het vertrouwen na het ziek zijn weer op en hoe durf je langzaam weer de controle los te laten? En wat neem je mee uit deze ervaringen?

Zij leven vanuit hun motto: "Liever spijt hebben van de dingen die je doet, dan later spijt hebben van de dingen die je niet hebt gedaan. Blijf daarbij dicht bij jezelf en geef zin aan de tijd die je hier mag zijn".

Wat hen helpt in zingeving is om lichtpuntjes voor anderen te mogen zijn. Door hun werk als onderwijsprofessional, coach en gedragswetenschapper. Door de eerdere inzet als vrijwilliger bij de patiëntenvereniging Vereniging Kinderkanker Nederland en de Alpe d’HuZes en nu bij Kinderhospice Kwatro.

Anne is 24 jaar oud en deelt hoe zij als achtjarige ondanks de intensieve behandelingen tegen lymfeklierkanker intens kon genieten van de lichtpuntjes in haar leven. 

Samen met haar moeder Andrea blikt Anne in deze podcast terug op de moeilijke keuzes die ze moesten maken en hoe ze alle mogelijkheden pakten om wanneer zij zich goed voelde buiten te kunnen spelen. Ze staan stil bij de impact van ziekte op hun leven en binnen hun gezin. 

Als Anne in groep 7 zit, wordt ze beter verklaard. Ze denkt: "Nu is het voorbij". Maar helaas is het niet klaar. Ze heeft nog steeds onverklaarbare klachten waar ze niet van weten wat het is. De vraag is of deze horen bij het overleven van de behandelingen. 

Door de eigen levenservaring heeft Anne haar bedrijf @Change opgericht om er voor jongeren te kunnen zijn op de momenten dat het leven anders gaat dan ze zouden willen. Door te bewegen en met de kennis van gedragspsychologie steunt Anne hen in persoonlijke groei. 

Een open en verbindend gesprek met Dennis en Marieke. Ouders van 4 kinderen, waarvan hun jongste dochtertje, Jim, inmiddels 2.5 jaar oud, een zeldzame darm- en maagziekte heeft. Jim is een levenslustig meisje.

Dennis en Marieke geven middels deze podcast een inkijkje in hun leven. Jim heeft intensieve zorg nodig en ze vertellen over hoe 6 verpleegkundigen onderdeel van hun gezin zijn geworden en wat de uitdagingen zijn. Er wordt gesproken over hoe ze kiezen voor kwaliteit van leven en tegelijkertijd hoe lastig het is om te weten wat de juiste keuze is. 

In de podcast wordt er gesproken over acceptatie wanneer het leven anders loopt, de praktische organisatie over de zorg van Jim, het belang van verbinden met gelijkgestemden, goed voor jezelf te blijven zorgen en vooral de dingen te blijven doen waar jij energie uit haalt, dat het geluk in de kleine dingen zit van het leven en hoe belangrijk het is om naar je gevoel te blijven luisteren.

Editing: Joost van Pagée

Muziek: Rosa Verstegen

Design: Lotte Steeghs

In deze podcast gaan Christel & Anne-Aimée in gesprek met Ken. Ken was 16 jaar oud toen hij ziek werd. Het begon met een acute alvleesklierontsteking, wat overging naar een chronische ontsteking. In december 2018 werden er buiten deze ontsteking uitzaaiingen gevonden op de lever. De bron van deze uitzaaiingen bleek onder de ontsteking op de alvleesklier te zitten. Een neuro endocriene tumor, een zeldzame vorm van alvleesklierkanker. Ken is inmiddels 26 jaar oud. Na grote operaties gericht op genezing bleken er in maart 2022 helaas uitzaaiingen te zijn en is hij niet meer te genezen. 

Tijdens de podcast wordt er met Ken gesproken over het leven met een ongeneeslijke ziekte: over hoop, het verschil van ernstig ziek zijn en ongeneeslijk ziek, realistisch en bewust leven, ziek zijn en de invloed daarvan op je dierbaren en de oprichting van stichting Kankerpraat waarin mensen met ervaringsverhalen elkaar helpen en ondersteunen.

Ken heeft ons geïnspireerd in ondanks dat je weet dat je ongeneeslijk ziek bent, te kunnen focussen op wat er in het nu wél allemaal is en op het leven.

Boekentips:

. Sprookje van de dood - Marie-Claire van der Bruggen (boek voor volwassenen)

. Er was eens een zieltje - Marie-Claire van der Bruggen (boek voor kinderen)

Gast: Ken Driessen van Stichting Kankerpraat

Editing: Joost van Pagee

Muziek: Rosa Verstegen

Design: Lotte Steeghs

In deze aflevering gaan Christel en Anne-Aimée in gesprek met de moeder van Anne-Aimée, José. José heeft ruim een jaar geleden te horen gekregen dat ze borstkanker heeft.

We hebben het met José over haar leven: over hard werken, de controle willen bewaren over het leven, hoe ze door het ziek zijn op een andere manier naar het leven is gaan kijken en meer is gaan genieten van de kleine dingen omdat haar levenstempo is vertraagd. We gaan in op de lessen die ze heeft mogen leren in haar leven en het afgelopen jaar door het ziek zijn.

''Ook in de meest donkere momenten is er iets fijns en positiefs te noemen, voelen en ervaren'', aldus mijn moeder.

Deze aflevering is het vervolg van het gesprek met Karin, Christel en Anne-Aimée.

In deze aflevering vertelt Karin over hoe het ziek zijn haar leven heeft veranderd, hoe ze meer is gaan leven sinds ze ziek is en bewuster is van het feit dat het leven eindig is. We hebben het met Karin over welke levenslessen ze de afgelopen maanden heeft mogen ontvangen: je bent niet uitgeleerd in de laatste fase van je leven, hoe bevrijdend het is jezelf te zijn zonder filters, hoe ze zichzelf nog meer kan accepteren en liefhebben, wat gelukkig zijn is en te leven vanuit je hart waardoor je de liefde in alles kunt zien. Ook hebben we het met elkaar over hoe het kan dat wanneer je weet dat je leven eindig is en het einde dichterbij komt, je juist meer gaat leven. Tot slot hebben spreken we met elkaar over de dood en of Karin bang is om dood te gaan.

Karin heeft begin dit jaar te horen gekregen dat ze baarmoederhalskanker heeft en op het moment zit ze in de laatste fase van haar leven.

Het was zo’n inspirerend gesprek, dat we besloten hebben het in twee delen te splitsen.

In de eerste aflevering met Karin vertelt Karin over haar levensweg en welke lessen zij heeft mogen leren en ontvangen over zichzelf en het leven. Ze vertelt over haar weg van angst naar vertrouwen en liefde, over het loslaten van beperkende overtuigingen waardoor ze meer is gaan leven en ze vertelt over de lichtpunten en dieptepunten in haar leven. Kortom vertelt ze over de weg terug naar zichzelf.

In deze aflevering gaan Christel en Anne-Aimée in gesprek met Kiki Jaspers. Een creatieve vrouw die mensen begeleid in het laten zien wie ze werkelijk zijn en daarbij fotografie inzet als middel.

Kiki heeft maanden ziek in bed gelegen en in januari 2019 gleed zij van deze aarde, een bijna-doodervaring. Een ervaring die ''alles'' voor haar in het leven heeft veranderd waardoor ze er nog onvoorwaardelijker voor mensen kan zijn.

Boekentip
De dood en het leven daarna - Elisabeth Kübler-Ross

In de zesde aflevering gaan Christel en Anne-Aimée in gesprek met Jeanette.

Natuurgeneeskundige, ayurvedisch arts, leefstijlcoach en (kundalini) yoga teacher. Jeanette is uit India afkomstig en is volgens de yogafilosofie opgegroeid.

In gesprek met Jeanette hebben we het met elkaar over wat de dood betekent vanuit de oosterse zienswijze.

Jeannette vertelt dat de dood gezien wordt als een grote reis. De dood is niet het einde van het leven maar geeft ons de gelegenheid om ons verder te ontwikkelen. Het te zien als een bron van vrede en vreugde en de overgang tussen het einde en tevens een nieuw begin. De reis van de ziel terug naar huis naar de oerbron waar we vandaan komen. 

Verder spreken we met elkaar over waar zij denkt dat de angst voor de dood vandaan komt. Komt het voort uit een angst voor eenzaamheid, uit onwetendheid (een tekort aan kennis), gehechtheid (ergens aan vast willen houden), de vrees voor het onbekende en/of de vrees voor verandering?

In het gesprek worden wetenschap, spiritualiteit (wat voor de verbinding staat met jezelf, de mensen om je heen en het leven) en de wijsheid van Jeannette gecombineerd. In de westerse wereld willen we graag wetenschappelijke bewijzen maar Jeanette geeft aan dat wat we niet zien ook gebeurt (eerst geloven dan zien, in plaats van eerst zien en dan geloven).

Tot slot neemt ze ons mee in de dualiteit van het leven: angst vs liefde, voorspoed vs tegenspoed, leven vs. dood, leven vs. overleven, raken vs geraakt worden. Alles is in beweging, veranderlijk en tijdelijk.

In aflevering 5 gaan Christel en Anne-Aimée in gesprek met Marieke, een moeder van drie kinderen waarvan haar middelste dochter Dide is overleden.

Ze heeft een boek geschreven met andere ouders die ook een kind hebben verloren. Marieke vertelt dat zij zich tijdens het rouwproces vaak eenzaam heeft gevoeld wat onder andere de aanleiding is geweest om haar verhaal op papier te zetten. Marieke haar missie is dat er meer openheid komt over de pijn van het verliezen van je kind. Alsook hoe je daar als familie en vrienden in kunt ondersteunen.

‘’Door meer openheid te creëren over pijn, zal het leven makkelijker worden voor iedereen. Het helpt om te weten dat er geen oplossing is en je niets hoeft op te lossen omdat het verdriet niet op te lossen is. Door over de pijn te spreken en dat het er mag zijn blijft Dide ook levend’’.

In de podcast spreken we over een spreuk van Manu Keirse: ‘’Sterven is verhuizen van de buitenwereld naar het hart van de mensen die van je houden’’.

In deze aflevering gaan Christel en Anne-Aimée met elkaar in gesprek over wat liefde voor ons betekent en de verbinding van liefde met de dood. Wanneer je door pijn heengaat en kunt loslaten ontstaat er ruimte voor liefde en kan de liefde weer stromen.

Boekentips:
. Love Revolution - Nadja van Osch.
. Het grote boek van Elmer - David Mckee
. Money a love story - Kate Northrup
. Tekens zijn overal - Laura Lynne Jackson

Naar het gedicht van Elise Verheul: https://eliseverheul.nl/

In deze aflevering gaan Christel en Anne-Aimée met elkaar in gesprek over of wij geloven in leven na de dood en wat wij denken dat er gebeurd wanneer we doodgaan. Ook staan we stil bij de zielsmissie van Christel. Ze vertelt over het kinderhospice dat ze momenteel aan het bouwen is. 

Het bouwen van de kinderhospice was onze inspiratie voor het starten van deze podcast. We geloven namelijk dat het belangrijk is en helend werkt om de dood bespreekbaar te maken. Daarnaast houden we allebei van een goed gesprek, dus dat was mooi meegenomen.

Boeken die aan bod komen:
. Op zoek naar antwoorden - Wiggert Meerman
. Na dit leven - Eben Alexander
. Het sprookje van de dood - Marie-Claire van Bruggen
. Een ongewoon gesprek met God - Neale Donald Walsch
. Tekens zijn overal - Laura Lynne Jackson

In deze aflevering gaan Christel en Anne-Aimée met elkaar in gesprek over: onze ervaringen met de dood tot nu toe en hoe deze ervaringen ons gevormd hebben in ons leven. Ook hebben we het over wat de dood voor ons betekent, hoe we zijn omgegaan en omgaan met onze angst voor de dood en wat het ons brengt om de angst voor de dood te voelen.

Boekentips over de dood:
- Ik geef je mijn hart - Pimm van Heest
- Mijn dinsdagen met Morrie - Mitch Albom
- Als ik het leven over mocht doen - Bronnie Ware

Kinderboeken tips over de dood:
- Een boom vol herinneringen - Britta Teckentrup
- Als verdriet op bezoek komt - Eva Eland
- Het eiland van opa - Benji Davies
- Kikker en het vogeltje - Max Velthuijs

In deze tweede podcastreeks “Als de dood voor het leven” spreken Christel Hafmans en collega’s van Kinderhospice Kwatro over het leven, tegenslagen en de dood. Ze nemen jullie mee in hun zoektocht om voluit te leven. Onze angsten, voor de dood, voor pijn, verlies of verdriet kunnen ons weerhouden om te leven. Maar kunnen zij ons ook iets brengen?

Wat brengt het ons als we het licht én het donker in onszelf omarmen?