Architektura Powinna

Legenda Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, nauczyciel akademicki, profesor, autor setek publikacji na temat architektury, rysownik - Konrad Kucza-Kuczyński - jest gościem tego odcinka.

Profesor jest autorem ponad 60 projektów i realizacji mieszkaniowych, użyteczności publicznej, szkół wyższych i budynków sakralnych, m.in. sali im. Kordeckiego na Jasnej Górze, kościołów w Warszawie, Siedlcach, Szymanowie, Malmö, oraz pomników. Jest również autorem wielu książek m.in. „Zawód-architekt. O etyce zawodowej i moralności architektury”, „Widzialne niewidzialnego. Nowe kościoły warszawskie”, „Twórcy i dzieła Warszawskiej Szkoły Architektury 1915–2015”.

• Czym jest Warszawska Szkoła Architektury?
• Jakimi nauczycielami byli Pniewski, Lachert i Gutt?
• Czym jest zmysłowe odbieranie przestrzeni?
• Dlaczego Paryż to najlepsze miasto świata?
• Jaka powinna być współczesna świątynia?
• Gdzie szukać dobrze zaprojektowanego sacrum?
• Czy laicyzacja społeczeństwa wpływa na architekturę kościołów?

Uzupełnienie odcinka:

Alice Roegholt is the founder and now emeritus director of Het Schip Museum in Amsterdam and a curator of many exhibitions connected to the Amsterdam School movement and its representatives.

The Amsterdam School is one of the most fascinating movements in Dutch architecture. It's one of the most expressive, imaginative and unique styles that originated in the beginning of the XX century. It is recognized for its rich ornamentation including an expressive use of colours and materials. Buildings worth mentioning are: Het Scheepvaarthuis, Het Schip, De Dageraad, Het Sieraad and Piet Kramer's bridges.

Michel de Klerk is an undisputed leader of the Amsterdam School. His career began at Eduard Cuypers' office, where together with Piet Kramer and Jo van der Mey laid the foundation for the Amsterdam School.

• Is the Amsterdam School a school, style or a movement?
• What is the story behind founding the Het Schip Museum?
• What makes the Amsterdam School architecture so expressive and imaginative?
• What circumstances made it possible to design such rich housing for the working class?
• How is the versatility of Michel de Klerk's work reflected in architecture?
• What can we learn from this movement today?

Do you want to know more? Check here:

Reykjavik to miasto, które skupia dzisiaj 65% ludności Islandii. Ta niegdyś osada handlowa uzyskała prawa miejskie dopiero w 1786 roku. Powolny rozwój miasta trwał przez cały XIX wiek, natomiast początkiem kolejnego - na Islandię dotarły idee miasta-ogrodu, które zaowocowały rozwojem urbanistyki, pierwszej ustawy planistycznej (1921) i pierwszego planu miasta (1927). Kolejna fala błyskawicznego rozwoju nastąpiła w latach 60. Modernistyczna idea funkcjonalnego strefowania, niskiej zabudowy i rozwoju komunikacji samochodowej padła na podatny grunt. W latach 80. i 90. przywrócono możliwość wyższej zabudowy a następnie zaczęto uwzględniać jakiekolwiek wymogi ochrony środowiska naturalnego i kulturowego. Mimo, że dzisiaj Reykjavik to w wielu aspektach miasto ekologiczne, zielone i bezpieczne to wciąż żmudnie naprawia niekorzystne urbanistyczne wybory.

Moja rozmówczyni - Karolina Konieczna jest architektką wnętrz, aktualnie mieszkającą i pracującą w Reykjaviku. Karolina studiowała w Polsce, pierwsze doświadczenia zawodowe zdobywała w Polsce, ale 2 lata temu postanowiła wyjechać, poodkrywać i zgłębić islandzkie środowisko architektoniczne i doświadczyć samego miasta Reykjavik.

• W jaki sposób zainteresowała się architekturą wnętrz?
• Jakie czynniki zadecydowały o jej wyjeździe do Reykjaviku?
• Co odróżnia pracę architektki wnętrz w Polsce i na Islandii?
• Jak wygląda islandzka higiena pracy?
• Jakie są najczęściej spotykane opinie związane z życiem i pracą w Reykjaviku?
• Czy to miasto jest romantyzowane?
• Jakie amerykańskie wzorce są wciąż widocznie w tkance miasta?

Badania dotyczące kultury samochodowej Reykjaviku (ang.):

I'm talking with Dick van Gameren - the dean of the Faculty of Architecture and the Built Environment at TU Delft in the Netherlands, a Professor of Housing Design and architect and partner at Delft-based office - Mecanoo.

In this conversation we take a look inside TU Delft education with the reflection on times when Dick was a student himself. But the main architectural topic is housing design with the current housing shortage as a background.

• What makes TU Delft unique and outstanding?
• Why shouldn't the architecture school prepare students for their professional career?
• What are the circumstances of the current housing crisis?
• How can we provide high quality, long-term housing solutions?
• What is your opinion on building artificial islands, densifying the cities or building in Dutch open land?
• What are the valuable traditional dutch patterns in housing design that we should be conscious about?

More information:

Book “Dutch Dwellings - The Architecture of Housing” by Dick van Gameren:

W tym odcinku rozmawiam z Agą Biedalak z amsterdamskiego biura Space&Matter na temat ekonomii obwarzanka w architekturze.

Aga nie jest typową projektantką, bo nie projektuje i nie kreśli, ale doradza, konsultuje i obmyśla strategie związane z procesem projektowym. Promuje i implementuje rozwiązania odpowiedzialne środowiskowo i społecznie. Dodatkowo zajmuje się alternatywnymi modelami własności, finansowania i zarządzania budynkami i gruntami. Jej praca jest mocno powiązana z procesem współprojektowania i partycypacji.

• Czym zajmuje się "Research and Innovation Lead"?
• Jak wprowadzać innowacyjne rozwiązania w architekturze i budownictwie?
• Czym jest ekonomia obwarzanka i w jaki sposób Amsterdam wdraża tę strategię?
• Czym jest projektowanie odpowiedzialne środowiskowo i społecznie?
• Jakie są konsekwencje miejskich eksperymentów?
• Skąd czerpać obwarzankową wiedze i ekologiczne inspiracje?

Linki do wspomnianych projektów, publikacji i inicjatyw:

Doughnut Economics Action Lab (DEAL):

Czym jest dom? Do czego nam służy? W jaki sposób na nas wpływa? Czy nas inspiruje?

Gościem odcinka jest Mateusz Załuska - architekt w biurze Herzog & de Meuron. Mateusz kształcił się w Warszawie, Rzymie oraz w szwajcarskim Mendrisio. Jest współzałożycielem platformy What is a house for, czyli kolekcji rozmów, które odpowiadają w niebanalny sposób na pytanie po co jest dom.

Rozmawiamy o drodze zawodowej Mateusza, o idei stojącą za inicjatywą What is a house for, o doświadczaniu przestrzeni, o semantyce domu i jego wielowątkowości.

Linki uzupełniające:

Jedni mówią źle urodzone, inni byle jakie, peerelowskie. Czy socmodernizm da się lubić? Czy warto chronić?

Moi Drodzy, porozmawiajmy o architekturze rozmachu i niedoboru! Moimi gośćmi są: Klaudia Obrębska (historyczka sztuki i antropolożka, związana z Narodowym Instytutem Konserwacji Zabytków) oraz Jakub Polak (konserwator, zabytkoznawca, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu).

Filip Springer jest pisarzem, fotografem, krytykiem architektury. Jest autorem książek reporterskich poświęconych m.in. architekturze i przestrzeni, jak Miedzianka. Historia znikania, Wanna z kolumnadą, Źle urodzone, Miasto Archipelag. Polska mniejszych miast. Współtworzy Szkołę Ekopoetyki. Prowadzi blok architektoniczno-miejski na Łódź Design Festival.

W tym odcinku rozmawiamy o języku w kontekście miast, architektury i zmian klimatycznych. Jest o postawach względem kryzysu, o sprawczości, sprawiedliwości, umiarze, przyzwoitości i komforcie. Ta rozmowa jest ciekawa, niewygodna, słodko-gorzka.

• Jak opowiadać o katastrofie klimatycznej?
• Czy wszyscy jesteśmy równie odpowiedzialni za kryzys klimatyczny?
• Czy warto straszyć końcem świata?
• W jaki sposób pandemia i wojna wpłynęły na nasze wyobrażenia o miastach przyszłości?
• Jak zmiany klimatyczne wpływają na nasze postrzeganie komfortu?
• Czy Filip Springer chciałby być dzisiaj architektem?
• Co będzie się działo na najbliższym Łódź Design Festival?

Linki uzupełniające odcinek:

Uwaga! W tym odcinku rozmawiam z przedstawicielami grupy zadowolonych architektów! Moimi rozmówcami są Tomasz Bogusz oraz Zofia Zuchowicz z gdańskiej pracowni HAG.  

I talked with Shigeru Ban about disaster relief projects, emergency architecture and paper as a building material. 

Shigeru Ban is a Japanese, Pritzker-winning architect with world-wide experience and recognition. He was born in Tokyo and after studying architecture in Los Angeles and in Cooper Union School in New York, he opened his office in Tokyo, then in Paris and New York. He has designed projects worldwide from private houses, exhibitions, pavilions to offices or large scale museums.

He is known for his innovative work with paper as a building material, particularly recycled cardboard tubes used to quickly and efficiently accommodate disaster victims. Societal contribution and humanitarian work is a big part of his profession. His ideas for cheap, flexible, easy to build, durable and safe shelters keep helping the refugees and victims of natural disasters around the world.

He has established the NGO Voluntary Architects' Network (VAN) to start disaster relief activities, providing assistance in Turkey, India, Sri Lanka, China, Italy, Haiti, Japan, Ukraine and many more.

In this conversation I'm asking him:

• What are the most crucial aspects when it comes to designing an emergency shelter?
• What is the main purpose of disaster relief projects?
• What are the advantages of using paper or cardboard tubes as a building material?
• How do you perceive temporary and permanence in architecture?
• What is the goal of Voluntary Architects' Network?
• How did the Paper Partition System help Ukrainian refugees?
• Is the contribution to society the biggest value the architect can give?

Direct answers, rigid conclusions and a very humble and clear work approach. Enjoy the podcast!

W 50. (whoop whoop!) odcinku podcastu zapraszam Was na Lożę Miejską, czyli podsumowanie roku 2022 i plany, przewidywania na rok 2023. Uczestnikami spotkania są: Bogna Świątkowska (Bęc Zmiana), Łukasz Harat (antyRAMA, StreetCLoud), Marcin Żebrowski (Urbcast) oraz ja, Klaudia Lachcik.

Rozmawiamy o najważniejszych wydarzeniach, zmianach, nasileniach, zaniedbaniach, obawach i zaskoczeniach ubiegłego roku. Tematy dotyczą oczywiście spraw miejskich, krajobrazowych, architektonicznych, społecznych.

realizacja odcinka: Ola Kopeć 

Zaglądajcie na platformy wszystkich rozmówców:

Architektura Powinna:

facebook: https://www.facebook.com/architekturapowinna

instagram: https://www.instagram.com/architekturapowinna/

Zapraszam na ostatni odcinek w tym roku! Mój rozmówca - Konrad Brzykcy jest architektem pochodzącym z Krakowa, który konsekwentnie dążył do osiągania swoich zawodowych planów, wykorzystywał pojawiające się szanse i aktualnie żyje i pracuje w Nowym Jorku. Swoje doświadczenie zawodowe zdobywał w krakowskim biurze Ingarden&Ewy, barcelońskim Beth Gali BBGG Arquitectes, nowojorskim BIGu, Selldorf Architects, czy aktualnie Fogarty Finger.

• Co sprawiło, że Konrad poszukiwał zawodowego rozwoju za granicą?
• Czy wyjazd gwarantuje zawodowy sukces i spełnienie?
• Jak budować swoją karierę na nieznajomych i wymagających rynkach zagranicznych?
• Jakie są najbardziej zaskakujące aspekty pracy jako architekt w środowisku nowojorskim?
• Czy nadgodziny i nienormowany czas pracy jest standardem?
• Jak konsekwentnie dążyć do celu? Jak być zmotywowanym?

Czas zaglądnąć do Japonii! Moim gościem jest Krzysztof Ingarden - architekt i współzałożyciel biura Ingarden & Ewý Architekci. W latach 80. odbył staż doktorancki w School of Art & Design na University of Tsukuba w Japonii. Pracował w biurze Arata Isozaki w Tokio a następnie w J.S.Polshek & Partners w Nowym Jorku. 

Biuro Ingarden & Ewý Architekci możecie kojarzyć z takich realizacji jak Małopolski Ogród Sztuki, Pawilon Wyspiański 2000, Centrum Kongresowe w Krakowie czy Polski Pawilon Expo 2005. Warto również wspomnieć o znamiennej współpracy z japońskim architektem Aratą Isozakim oraz fundatorem Andrzejem Wajdą, dzięki której powstał obiekt Muzeum Manggha w Krakowie.

• W jaki sposób początkujący projektant Krzysztof Ingarden odkrywał Japonię, jej kulturę i architekturę?
• Jak wygląda praca w japońskim biurze?
• Co jest potrzebne do zrozumienia japońskiej architektury?
• Dlaczego architektura Araty Isozakiego w szczególności urzekła mojego rozmówcę?
• Dlaczego Krzysztof Ingarden napisał list do Andrzeja Wajdy?

Rozmowa o wartościach w architekturze, kodzie kulturowym, podróżowaniu autostopem, wspomnieniach i japońskich fascynacjach.

Dekarbonizacja budownictwa jest nieunikniona. Sektor budowlany odpowiada za blisko 40% światowej emisji gazów cieplarnianych. Czas na rozmowę o ekologicznym budownictwie z doradcą i ekspertem w tej dziedzinie - Jerzym Wójcikiem z firmy JW+A. Rozmawiamy o politykach i wytycznych Unii Europejskiej, o prawie lokalnym, o certyfikacjach wielokryterialnych (LEED, BREEAM, WELL). 

• Czy budownictwo zrównoważone jest dziś normą, czy wciąż egzotyką i fanaberią?
• Czemu służą certyfikacje ekologiczne budynków?
• Jakie są najpopularniejsze mity związane z tym zagadnieniem?
• Dlaczego certyfikacja praktycznie nie dotyczy wielorodzinnych budynków mieszkalnych?
• Czy certyfikacja to marketing?
• Czy potrzebujemy rewolucji w sektorze budowlanym?

Jako, że ponad 90% naszego czasu spędzamy w budynkach, warto być świadomym, jakie mamy narzędzia, aby nasze domy czy biura nie przyczyniały się do pogłębiania kryzysu klimatycznego. 

Linki uzupełniające odcinek:

Jaka to była przyjemność porozmawiać z Anną Cymer - historyczką architektury, popularyzatorką, autorką książki Architektura w Polsce 1945 – 1989! Czy w dzisiejszych czasach nie wypada dyskutować o estetyce? Ups, za późno!

• Co wpływa na odbiór formy architektonicznej? Jakie znaczenie ma funkcja obiektu?
• Czy wypada nam dyskutować o pięknie w obliczu katastrofy klimatycznej?
• Czy estetyka traci aktualnie na znaczeniu?
• Według jakich kryteriów powinniśmy oceniać budynki i przestrzeń?
• W jaki sposób Anna Cymer bada architekturę?

Rozmowa powstała w ramach rozgrzewki do wrocławskiego festiwalu Miastomovie. Więcej info na: miastomovie.pl

Anna Cymer o brzydocie w architekturze:

culture.pl/pl/artykul/zla-architektura-budynki-ktore-niszcza-krajobraz

Filip Springer o znaczeniu estetyki:

www.architekturaibiznes.pl/filip-springer-rozmowa,12117.html

Wsparcie dla podcastu Architektura Powinna:

Porozmawiajmy o wnętrzach! Moją gościnią jest Ida Mikołajska - architektka wnętrz, która wraz z mamą Krystyną Mikołajską prowadzą pracownię Mikołajska Studio w Krakowie.

• Co studiować, aby być projektantem wnętrz?
• Na czym polega praca architekta wnętrz?
• Jakie są stereotypy i wyobrażenia związane z tym zawodem?
• Jak rozmawiać z klientem?
• Jak praca architekta wnętrz ewoluuje? Czy pandemia coś zmieniła?

Bądźmy świadomi wnętrz, którymi się otaczamy a które mają niesamowity wpływ na nasze życie i nasze samopoczucie! Miłego słuchania, Klaudia

Mikołajska Studio: https://mikolajskastudio.pl/

Czas na miejskie marzenia, romantyczne techno, dziwaczną architekturę fastfoodową. W tym odcinku rozmawiam z Aleksandrą Stępień-Dąbrowską o architekturze lat 90. Aleksandra jest historyczką sztuki, badaczką i popularyzatorką architektury XX wieku, autorką książki "Jakby luksusowo. Przewodnik po architekturze lat 90.".

• Czy architektura lat 90. to postmodernizm? Skąd się wzięła ta architektura?
• Jakie wyzwania czekały na architektów w czasie transformacji? Co i jak projektowano?
• Czy w pogoni za Zachodem było miejsce na lokalność?
• Czy wyburzenie wrocławskiego Solpolu jest wielkim błędem naszych czasów?
• Co sprawia, że postmodernizm jest problematyczny?

Bardzo wartościowa rozmowa, której celem jest oswojenie i zrozumienie architektury lat 90. Miłego słuchania!

Linki:

• https://archiwumlat90.pl/
• https://niaiu.pl/dzialalnosc/nowosc-jakby-luksusowo-przewodnik-po-architekturze-warszawy-lat-90/

Patronite: 

Dzisiaj mam dla Was odcinek urbanistyczny, planistyczny, legislacyjny. Moim gościem jest urbanista Grzegorz Buczek - były wykładowca Wydziału Architektury PW i studiów podyplomowych ASP, radny dzielnicy Warszawa-Ochota w latach 90.

Rozmawiamy o ładzie przestrzennym, o ustawach i ich hierarchii, o strategiach, o studium, o planach miejscowych i o tym, jak urbanistyka w Polsce funkcjonuje na legislacyjnym backstagu. 

• Jakie planistyczne patologie występują w polityce przestrzennej polskich miast?
• Jakie są najważniejsze dokumenty i narzędzia planistyczne?
• Czym jest ład przestrzenny?
• Czy potrzebujemy rewolucji w systemie planowania?
• Jaki wpływ na system planowania ma polityka?
• Jak ewoluowały idee zagospodarowania obszaru wokół Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie?

Każdy niby słyszał, ale dalej nie wiadomo, o co w tym chodzi. Czas porozmawiać o partycypacji ze specjalistami od partycypacji. Czym jest to współdecydowanie i współdziałanie w projektowaniu? Kiedy ta partycypacja ma zastosowanie? Kogo dotyczy i jakie ma znaczenie dla projektantów, a jakie dla mieszkańców? Kto w takim procesie powinien uczestniczyć? Jak zachęcić mieszkańców do zaangażowania? Jakie są zagrożenia partycypacji?

Zabawa, figle, igraszki, psoty i dziecięca libacja w przestrzeni publicznej! Czego chcieć więcej! Dzisiaj rozmawiamy o placach zabaw, o ich historii i stanie aktualnym, o dobrych i złych tendencjach. 

Moją rozmówczynią jest Ańa Komorowska - architekta krajobrazu, edukatorka, podkasterka, specjalistka od placów zabaw i kreatorka sformułowania NIEPLAC ZABAW. Co jest nie tak z tradycyjną nazwą? Skąd się wzięły place zabaw? Jak projektuje się takie miejsca? Na jakie potrzeby place odpowiadają? Czy nasze place zabaw są zbyt bezpieczne?! Czym są naturalne lub przygodowe place zabaw?

Aldo van Eyck uważał, że metalowy słoń na placu zabaw zabija dziecięcą kreatywność, bo zawsze będzie słoniem. Więc będzie też o tym, jak bardzo zdefiniowany plac powinien być. Pojawi się temat bezpieczeństwa, dostępności, elastyczności, estetyki i różnorodności. Zapraszam!

A tutaj źródła i polecenia:

Książka Ańy Komorowskiej pt. Jeśli nie plac zabaw, to co? wyd. Nieśpieszne

Profil na Instagramie i grupa na FB: @Nieplac Zabaw

Jak widzi miasto historyk i politolog? Jakie mechanizmy kształtują nasze miasta? Jak zrozumieć naszą przestrzeń? Czy my jesteśmy źle nauczani historii w szkołach? O czym świadczy budynek teatru, poczty, blok z wielkiej płyty a o czym galeria handlowa? No i najważniejsze: dlaczego tam mało mówimy o Warszawie?!

Dzisiaj rozmawiam z Rafałem Matyją - politologiem, historykiem, publicystą, profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz autorem książki "Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością". Czym jest miejski grunt i w jaki sposób polskie miasta toczą grę z nowoczesnością? Proszę iść na spacer, włączyć podcast i się rozglądać!

Halo! Czy Polacy nienawidzą drzew? Czym jest betonoza? Dlaczego na potęgę wycinamy zieleń z przestrzeni polskich miast? Czym jest rewitalizacja? Kto za to odpowiada? Jakie wyzwania stoją przed miastami? Jak postrzegamy zieleń i w jaki sposób o niej opowiadamy? Czy jest nadzieja?

Moim gościem jest Jan Mencwel - działacz społeczny, aktywista miejski, współzałożyciel i przewodniczący stowarzyszenia Miasto Jest Nasze oraz autor książki "Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta" i to przede wszystkim wokół tej książki rozmawiamy.

Bardzo fascynujący gość z bardzo potrzebnym tematem!

Rozmawiam z Arturem Celińskim (politologiem, miejskim aktywistą, ekspertem od polityki kulturalnej, wiceprezesem Res Publica, wicenaczelnym Magazynu Miasta) o emocjach w mieście. Jak miasto i architektura wpływają na nasz mózg? Dlaczego w debacie publicznej tak mało mówi się o zdrowiu psychicznym i społecznym? Co to znaczy miasto szczęśliwe? Skąd się bierze chęć mieszkania na warszawskiej Białołęce pomimo nieustającego narzekania na tę dzielnicę? W jaki sposób małe miejskie detale przekładają się na nasz ból istnienia i zaburzenia emocjonalne? Czym jest neuroarchitektura? No i podsumowując, czy Warszawa jest miastem szczęśliwym?

Winston Churchill w 1943 powiedział: "We shape our buildings and afterwards our buildings shape us." No i miał Pan w tym dużo racji, ale teraz wypadałoby, aby włodarze polskich miast to rozwinęli, wdrożyli w życie i z tego stworzyli wyborcze sentencje.

Linkuję Wam tutaj ciekawe artykuły i inne ważne rzeczy:

- podcast Miastopoczucie

Erasmus to zjawisko zagięcia czasoprzestrzeni. Miasto erasmusowe to abstrakcyjne miejsce, w którym jesteśmy po części mieszkańcem, a po części turystą. Żyjemy na granicy dwóch światów. Poczucie tymczasowości wyostrza zmysły, usprawnia naszą uważność i uwrażliwia na miejskie emocje.  Ten odcinek nie jest o Erasmusie. Jest o emocjach. Przestrzeń, którą się otaczamy wpływa na nasz dobrostan psychiczny, czyli na nasze zdrowie i życie. Dlatego tak istotne jest świadome przyglądanie się otoczeniu. O emocjach w Wenecji rozmawiam z Joanną Romaniuk - warszawską architektką i moją dobrą znajomą. Asia studiowała na Iuav di Venezia przez 5 miesięcy doświadczając miasta na pograniczu mieszkanki i turystki. 

Rozmawiamy przede wszystkim o emocjach związanych z Wenecją. Wypytuję Asię o pierwsze wrażenia związane z miastem, o jego cechy, barwy i tekstury.  

• Jakie są główne emocje, które wiąże z tym miastem? 
• Które miejsca, sytuacje lub zjawiska powodowały ekscytację, zadowolenie, smutek, strach lub przerażenie? 
• Skąd się bierze emocja poczucia winy w Wenecji? 
• Jak wygląda miasto podczas acqua alta? 
• Czy Wenecję czeka koniec?