As Womansplainers

Pasou case un mes sen episodio das Womansplainers! Esperamos que ao contrario que a Sara Montiel non nos agardasedes fumando.

E é que desde 1990, as mortes por cancro de pulmón en mulleres se multiplicaron por catro. Con estas cifras sobre a mesa, por que é que a xente continúa a fumar ou por que comeza a facelo? E que peso teñen os vapers no achegamento da infancia e da adolescencia ao tabaco?

Adoitan dicir que agora as mulleres fuman máis que os homes. Canto hai de verdade nesta afirmación? Como é a fenda de consumo por xénero e por idades? E levan algo de razón os que contan que xa deixou de sentirse o efecto da Lei do Tabaco?

Falamos de aulas cheas de fume, de volver á casa -ou incluso saír xa dela- cheirando a fume, de adicción, de pracer e das nosas dicas sobre música, libros e filmes ao redor do tabaco.

Sobre bicos hai moito escrito, mais cal é a orixe etimolóxica desta palabra? Dende cando e por que nos bicamos os seres humanos? Facemos un percorrido pola historia dos bicos nas diferentes culturas da man de Laura Veiga, xornalista, divulgadora menstrual e sexóloga.

Tamén falamos sobre bicos e normas sociais. Sodes das que vos sentíchedes agradecidas de que durante a pandemia xa non houbese que dar dou bicos para saudar? Que consecuencias pode ter para as crianzas forzalas a bicar a persoas cando non queren?

Finalmente, deixámosvos as nosas dicas preferidas e falamos das nosas escenas favoritas de bicos na ficción. Cales son as vosas?

Neste episodio das Womansplainers abordamos o tema da discapacidade. Exploramos este asunto desde varias ópticas coa mellor convidada posible: Carmen Santos Queiruga. Coa súa experiencia persoal e a súa franqueza, percibimos os desafíos da vivencia da discapacidade. Que camiños pode tomar a sociedade para chegar a unha inclusión efectiva? Hai discapacidades máis invisibles? Temos medos coas etiquetas?   

Dende o desastre ecolóxico do Prestige ata o actual desastre dos pellets pasaron moitos anos, pero poucas cousas cambiaron en canto á xestión destes sucesos. Co uso das redes sociais, estas novas espállanse rapidamente, mais as responsabilidades e as medidas de actuación tardan tanto coma sempre en seren tomadas.

No episodio desta semana, acompañadas por Sarai,”bióloga de bota e non de bata”, falamos das responsabilidades individuais e colectivas que temos para co noso planeta. Podemos reciclar na casa, pero se para 2024 vai zarpar o cruceiro máis grande e contaminante do mundo, parece que non serve de moito.

Debatimos de como é necesario cambiar o concepto de “bo tempo”, de como a crise climática é tamén unha cuestión de clase e de que afirmar que sobran seres humanos no planeta vai da man do ecofascismo.

Por suposto, non podíamos rematar o episodio sen a sección favorita da Saboridinha: as dicas. Se queres descubrir cales son, acompáñanos ata o final nesta viaxe 100% ecolóxica e con mínima pegada de carbono!

Son as relacións a través do móbil menos reais? Empeoran os smartphones a nosa saúde mental ou tamén poden axudar a mellorala? Hai algunha maneira de que todas as xestións administrativas e financeiras a través de apps non deixen fóra a xente de máis idade? Non será que tamén as máis mozas prefiren un ordenador a un móbil cando hai que facer cousa seria?

Todas estas preguntas e, coma sempre, as nosas dicas culturais, noutro episodio máis con Antía Cid.

Íamos explicar isto todo cun audio de whatsapp, pero decidimos finalmente facer un episodio sobre isto. Neste último programa exploramos como os dispositivos móbiles moldan as nosas vidas dependendo da xeración á cal pertenzamos. Evidentemente, falamos do “último” protocolo educativo ou de como os máis vellos enfrontan desafíos ao se adaptaren á tecnoloxía moderna. 

O enfoque máis psicolóxico ou cognitivo non “quedou en visto”. Conversamos sobre o impacto dos smartphones na saúde mental, explorando como a constante exposición a estímulos afecta á nosa autoestima, percepción e capacidade de concentración.

Tedes varias notificacións por abrir e unha delas di que escoitedes este episodio.

Esta semana, as Womansplainers imos á aldea para falar do RURAL con Paki Vaizela.

Falamos con ela da romantización das aldeas por parte de quen non vive nelas e de como medrou está tendencia, especialmente desde o grande confinamento.

Intentamos definir que é o rural, quen vive nel, por que perde cada vez máis poboación e, especificamente, que problemas temos asmulleres para quedar nel.

Tamén dedicamos varias cuestións á relación do rural coa nosa construción identitaria: Son as galegas menos galegas se non son de aldea ou se -deus non o permita!- nin sequera teñen aldea? E hai que ir á aldea para aprender a falar galego? Por que nunca falamos do mar cando falamos do rural?

Todo isto e moitas dicas culturais no noso episodio de hoxe!

As Womansplainers mergullámonos no fondo do mundo das marcas neste episodio libre de patrocinios. Exploramos desde o seu poder de influencia ata os segredos por tras dalgunhas marcas icónicas. Coa nosa abordaxe particular, falamos de como as marcas tamén moldan a nosa cultura e percepción, así como do noso relacionamento con elas.

Este é un episodio sobre cuestións do noso cotián, que esperamos que vos resulte entretido e…marcante.

Por que os homes chaman "figuras de acción" ás súas bonecas?

Como evolucionou o aspecto das bonecas nas últimas décadas?

E para que serven?

As Womansplainers estamos de volta!

Que foi do prometido final de tempada das Womansplainers?

As Womansplainers xa estamos co modo verán activado e co comezo da nova estación empeza tamén a tempada de festas e verbenas. Odiadas por unhas e amadas por outras, pero gústennos ou non, parte do noso patrimonio cultural.

Houbo nos últimos anos unha recuperación das verbenas e das sesións vermú como forma de ocio? Que diferenzas atopamos entre as zonas urbanas e o rural?

A música tradicional galega semella que tamén ocupa un oco nas festas patronais de vilas, aldeas e barrios. Cambiou o xeito de facer música tradicional? Está relegada a un plano secundario e a días concretos das romarías, ou aumentou a súa presenza neste tipo de eventos?

Por outra banda, a cuestión de xénero está presente en todos os ámbitos das nosas vida e no caso das verbenas non ía ser diferente. Falamos do rol que representan as mulleres nas orquestras e hipersexualización.

Outro tema estrela que non podiamos deixar fóra é o da xente que está detrás da organización das verbenas: as comisións de festas. Como é no voso concello? Sórtease e a quen lle toca pringar, pringa? Apúntase quen quere? Pagades cota?

Tamén falamos sobre o odio ás verbenas como forma de superioridade moral, a precariedade laboral das músicas, a presenza do noso idioma nestes espazos e moito máis.

Agardámosvos na sesión vermú Womansplainer, non faltedes que pasamos lista!

Como un bo Maxibon este episodio tamén ten dúas fases: recolle un antes e un despois de Celtia, unha rapaza que nestes días se someteu ás probas da ABAU. Con ela abordamos cuestións como a de se ten sentido aínda facermos estes exames cada ano ou se facemos isto porque non demos con outras opcións.

2º de Bach é un curso que se centra, as máis das veces, no obxectivo de ir ás ABAU, pero é certo que hai alumnado que non está nestas miras. Como podemos harmonizar todo?

Outro asunto importante é a trasparencia destes exames e o desnivel que se detecta entre as notas do bacharelato e as notas destas probas.

Escoitade este episodio porque nel comentamos con Celtia de maneira integral as nuances deste grande exame, o decisivo que sempre nos parece e a desigualdade que supón ás veces.

Como cambiou a nosa maneira de ver a televisión no s.XXI? Son os realities unha forma superior da realidade, como as ideas son ás sombras na caverna de Platón? Quen ve a televisión en 2023 e por que a vemos cada vez menos? Na compaña de Marta Pérez Pereiro, profesora de Cultura Audiovisual, intentamos dar resposta a estas e outras preguntas.

Das antenas parabólicas ás plataformas de streaming, dos programas de información á ficción autoconsciente, da paciencia da carta de axuste ao binge-watching de Netflix -non cambien de canle, porque comezan As Womansplainers!

No episodio desta semana acompáñanos a Aida, enxeñeira informática especializada en computación e investigadora de novas tecnoloxías de realidade extendida.

A presenza das mulleres no ámbito da tecnoloxía e da enxeñería continúa a ser moi escasa. A pesar disto, contamos con varias referentes no mundo da informática que realizaron importantes achegas que nos gustaría dar a coñecer.

Por outra banda, Aida explícanos "for dummies" que son as intelixencias artificiais (IA) e que tipos de IA existen.

A aparición das IA supuxo un importante avance tecnolóxico que nos facilita a vida e que xa está presente en moitos ámbitos de uso diario: asistentes virtuais, redes sociais, coches autónomos, ciberseguridade...

Mais cales son os perigos do mal uso das IA? Falamos dos nesgos á hora da súa programación, dos "deep fake", de arte roubada, de estudantes que copian (mal) e de cara a onde debería dirixirse a lexislación nestes asuntos.

Se queredes coñecer máis detalles sobre este tema, acompañádenos no episodio desta semana da man da intelixencia natural da Aida e as Womansplainers!

No podcast desta semana discutimos con MJ Pérez sobre os desafíos específicos que as mulleres encaran ao ingresar no mundo da música, especialmente num contexto como o galego. Destacamos a desigualdade e a falta de representación feminina na industria e festivais, alén da escasa visibilidade que reciben os proxectos musicais con mulleres. 

Por outra parte, tamén falamos do fenómeno fan e como iso pode afectar a maneira en que as mulleres somos vistas no panorama musical. Existen prexuízos que operan e que fan que as creadoras musicais sexan frecuentemente tomadas pouco en serio ou infantilizadas.

Que medidas habería que adoptar para equilibrarmos isto? Como sempre, non solucionamos o mundo, pero falamos dabondo. Dade ouvidos ao noso programa!

Ser bibliotecaria é o traballo soñado de moitas rapazas e por iso convidamos a Cris García, unha "rock-and-roll librarian", a que nos explique algúns segredos da súa profesión.

A nosa convidada contounos que hai que facer para converterse en bibliotecaria, por que a xente segue a visitar as bibliotecas nuns tempos en que moitas persoas xa teñen bastantes libros sen ler na propia casa (ti tamén, non finxas que isto non vai contigo!) ou como cambiou a pandemia a vida nas bibliotecas.

Quen non entrou algunha vez nunha biblioteca porque na rúa facía moito frío ou moita calor? Quen non levou alí as súas crianzas nunha tarde de chuvia? Quen non namorou (ou quen non o intentou polo menos) nunha biblioteca universitaria?

Contacontos, clubes de lectura, os libros preferidos da terceira idade, unha womansplainer que quedou encerrada nunha biblioteca e moitas dicas culturais.

Shhhhhhh... comeza o episodio!

Que é un heroe? É diferente o concepto do heroe clásico do que temos na actualidade? Están a desaparecer os heroes?

Semella que na cultura galega carecemos destas figuras na súa definición clásica, pode que substituídas pola abundante presencia de mártires. A que se debe isto?

No episodio desta semana, acompañadas pola Rita, falamos tamén dos nosos heroes favoritos e das súas historias. Cales son os teus?

Finalmente, como é habitual, ofrecémosvos as nosas discas culturais preferidas.

As túas heroínas podcasteiras agardámoste!

Erraba Castelao afirmando que "Os vellos non deben de namorarse"? Por que ofende tanto que Madonna queira ensinar as tetas ou que as teña ou non operadas? Na segunda parte de A IDADE BAIXO SOSPEITA seguimos a discutir con Teresa Moure o rexeitamento que producen o erotismo e o desexo das persoas máis vellas e das máis novas, a sospeita permanente que sofren as relacións de parella con asimetrías de idade e as mecánicas incel en que caemos as propias mulleres cando sentimos que deixamos de ser percibidas como desexábeis. 

Tamén tematizamos a desigualdade do reparto da riqueza por grupos de idade e da discriminación etaria no ámbito laboral, tanto ao entrarmos no mercado e sermos novos de máis, como ao termos unha carreira máis longa e sermos percibidos como "sobrantes".

Todos estes temas e unha chea de dicas culturais, como cada semana, nas Womansplainers!

Que é a idade? Que significa e por que hai a quen lle importa tanto? Esta semana discutimos estas preguntas coa lingüista e escritora Teresa Moure co gallo da publicación do seu novo libro "La edad bajo sospecha. Una crítica al edadismo y a las edadofobias". 

Poñemos o foco tamén sobre os termos que empregamos para referirnos ás persoas segundo a etapa da vida en que se encontran e sobre a propia necesidade de marcamos límites para definir esas etapas. Ilustramos as diferenzas entre idade biolóxica e idade sentida e desabrochamos os corsés de todas as cousas que se consideran acaídas para unha idade ou outra. 

Para as revellas, para os Peter Pans, para as que beberon da fonte da eterna xuventude - velaquí un novo episodio das Womansplainers!

Neste episodio falamos sobre o cabelo entrecruzando este concepto con asuntos históricos e sociais. Nós sabemos que o cabelo non é só un adorno: é unha forma de expresión, de identidade e, ás veces, de autoestima.

A sociedade aínda impón padróns ríxidos de beleza, especialmente para as mulleres racializadas e outras comunidades marxinalizadas. Xunto coa Paula Jorge exploraremos o poder por tras dos nosos cabelos.

As tías chulísimas podemos falar do que queiramos (con gheada ou sen ela) e por iso neste episodio, acompañadas da Vera, escollemos un tema que xera amor e odio a partes iguais: a sociolingüística.

Realmente evoluciona o idioma da man das falantes? As instiucións académicas chegan sempre tarde aos cambios lingüísticos xa presentes na sociedade? Ten utilidade o concepto de neofalante? Onde está a fina liña que separa o prescriptivismo e a corrección lingüística? Como tratan os programas de moda este problema?

Para escoitardes as nosas opinións fortes sobre todo isto e máis acompáñanos neste novo episodio das Womansplainers!

Como viviamos e como vivimos hoxe? Por que cambiaron tanto as nosas vivendas e por que idealizamos a casa tradicional galega? De que falamos cando falamos de feísmo?

Acompañadas pola arquitecta María Novas repasamos as mudanzas nas vivendas, a desaparición das cociñas como corazón da casa onde se vive en comunidade, a aparición dos estudios e dos "tiny homes". Tamén despachamos a gusto contra os erros de deseño e as modas que menos nos gustan nas vivendas actuais: baños sen bidé, illas de cociña, pisos de "concepto aberto"... Pasade, señoras: a nosa casa é a vosa casa!

Neste episodio falamos coa psicóloga e educadora Hadriana Ordóñez sobre a festa de Fin de Ano.

O dia 31 de decembro é unha data que case nos obriga a facer balances, sair de festa, ter boa disposición e plans para o ano seguinte. Pero… e se algún deses ingredientes falta?

Comentamos a nosa maneira de vivir e enfocar esta festividade con algún conselliño cultural polo medio. Podes oír o episodio entre brilli-brilli ou de chándal. Ti decides!

Por que facemos presentes? Que nos move a facelos e que sentimos ao recibilos? 

Como podemos compatibilizar a ilusión das crianzas cunha moderación no consumismo nestas datas? Que consecuencias teñen as historias tradicionais de agasallos só para as crianzas que sexan guiadiñas? 

Seguimos facendo agasallos "con xénero"?

Que acontece cando non gusta un presente? Como reaccionamos ou que  

podemos facer con el? Cales foron os agasallos máis desexados ou máis ilusionantes da nosa infancia?

De todo isto falamos con Elisa Casal, coñecida polas súas gorentosas receitas do blogue Kukinhas.

A astronomía di que levamos tempo xa no outono aínda que a meteoroloxía cada día mande menos pistas sobre os cambios de estación. Tradicións, lembranzas e dicas, damos a benvida ao tempo do outono na casa das Womansplainers e na túa se queres acompañarnos.

Esta semana non foi normal. Publicamos algo máis tarde, temos un texto máis breve... Era de agardar, venceunos o sono! 

Palabra chave: #sestinder

Por que precisamos amigas? É verdade que é máis difícil facermos novas amizades na vida adulta? Como mudaron a pandemia e as redes sociais as nosas maneiras de coñecer persoas e de coidar das vellas amigas? Sabemos identificar os sinais dunha amizade tóxica?