AstroNotlar

Bu yayınımızda 4 Ekim salı günü duyurulan 2022 Nobel Fizik ödülünden bahsettik. Bu yılki ödül “Dolanık Durumlar: Teoriden Teknolojiye” başlığı altında dolanık fotonlarla yapılan deneyler, Bell eşitsizliğinin ihlalinin tespiti ve quantum bilgi teknolojileri alanındaki öncülükleri için Alain Aspect, John F. Clauser ve Anton Zeilinger’e verildi.

İçerik: Ayşegül Şen Merttürk Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Ayşegül Şen Merttürk

Bu bölümümüzde 2022'nin Ekim ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen Merttürk

Bu yayınımızda uzay turizmi denilince akla ilk gelen şirketlerden biri olan Blue Origin’den bahsettik. Geçtiğimiz günlerde Blue Origin’in New Shepard adlı kapsülü fırlatılırken bir sorun oldu ve acil durum sistemi devreye girerek kapsülü ana roketten ayırdı. Öncelikle biraz Blue Origin’e sonra bu soruna değindik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Gamze Bendeş ve Kenan Arslan

Bu bölümümüzde gökcisimlerinin uzaklıklarını hesaplama yöntemlerinden biri olan  tayfsal paralaksı anlattık. Görünür parlaklık ve mutlak parlaklık kavramlarına değindik. 

İçerik: Ayşegül Şen Merttürk Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen Merttürk

Bu haftaki konumuz oldukça güncel ve sıcak bir konu: Ay’a insanlı seyahat! Hazır Artemis Projesi bu kadar gündemimize oturmuş ve tıpkı 1960’larda olduğu gibi insanlık nefesini tutup Artemis Projesi’ni takip ediyorken, biz de sizlere Ay’a yapılan insanlı seyahatlerin geçmişinden, yani kısaca Apollo Projesi’nden bahsettik.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: Gamze Bendeş ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu bölümümüzde 2022'nin Eylül ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık. Bol gezegenli ve bol meteorlu bir aydan sonra gökyüzü biraz sakinleşiyor. Sonbahar mevsimine giriyoruz. Havalar yavaştan serinleyeceği için gökyüzü gözlemine çıkarken kalın kıyafetler almayı unutmayın!

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen Merttürk

Bu hafta, gezegen öncesi disklerde oluşmakta olan ön gezegenlerin kütlesini tahmin etmek amacıyla geliştirilen bir yapay sinir ağından bahsettik. Dağıtık sistemlere ve yapay sinir ağının ne olduğuna değindik.

İçerik: Ayşegül Şen Merttürk Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Ayşegül Şen Merttürk

Bu yayınımızda geçtiğimiz haftalarda gerçekleşen bazı haberlerden bahsettik. Bir yandan Çin, küçük uydular göndermek için Smart Dragon 3 adında bir roket geliştiriyor, bir yandan da Uluslararası Uzay İstasyonu’nda uzay yürüyüşleri devam ediyor ama bazı sorunlar var.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Gamze Bendeş ve Kenan Arslan

Bu hafta konumuz Gaia uzay aracı ile ötegezegen keşifleri. Gaia'nın ötegezegen keşifleri için kullandığı yöntemlerden ve keşfettiği ötegezegenlerden bahsettik.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Gamze Bendeş

Bu haftaki konumuz kırmızıöte astronomi veya çoğunlukla bilinen adıyla söylersek kızılötesi astronomi. Kırmızıöte astronominin ne olduğundan ve kırmızıöte teleskoplardan bahsettik. Bu dalgaboyuyla neleri görebileceğimizi anlattık. Ayrıca ülkemizde yakın zamanda gözlemlere başlaması planlanan Doğu Anadolu Gözlemevi'nden bahsetmeyi de unutmadık!

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: Gamze Bendeş ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu bölümümüzde 2022'nin Ağustos ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık. Bol gezegenli, bol sohbetli, hafif serin ve meteorların istila ettiği gecelerimiz olacak. Özellikle Ağustos ayında çokça yapılan gözlem şenliklerinden birindeyseniz, gökyüzüne bakmak çok daha eğlenceli oluyor!

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu hafta 2013 yılında fırlatılan Gaia uzay aracını anlattık. Bu uzay aracının amacına ve bize hangi verileri sağladığına değindik. Yıldızların hareketini neden ölçtüğümüzden bahsettik.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Kenan Arslan ve Gamze Bendeş

Bu haftaki yayınımız, geçmiş bölümlerimize bir güncelleme gibi oldu. Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN ve Uçan Gözlemevi SOFIA ile ilgili yayınlarımız olmuştu. Bu bölümümüzde ise CERN’ün ilk küp uydusu CELESTA'dan ve SOFIA'nın görevine ara verişinden bahsettik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Ayşegül Şen ve Kenan Arslan

Bu bölümümüzde Harry Potter konuştuk! Bir Muggle bile olsanız yine de bu bölümden keyif alacağınızı düşünüyoruz çünkü bol bol astronomiden bahsettik. Harry Potter serisinde ismi gökcisimlerinden gelen karakterleri ve gökcisimlerini anlattık.

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: H. Tuğça Şener ve Ayşegül Şen

Bu hafta Su Dünyaları'nın ne olduğundan ve Güneş Sistemi'mizdeki Su Dünyası adaylarından bahsettik.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: Gamze Bendeş ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu haftaki yayınımızda ötegezegenlerin keşif tarihinden bahsettik. Günümüzde ötegezegen keşifleri hızla artıyor ve bir ötegezegenin keşfedilmesi çok olağan hale geldi.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Gamze Bendeş

Bu bölümümüzde 2022'nin Temmuz ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık. 

İçerik ve Seslendiren: Gamze Bendeş

Bu haftaki yayınımızda NASA’nın, Uzay Fırlatma Sistemi anlamına gelen Space Launch System, kısaca SLS roketinin testinden ve bu roketle Ay’a nasıl gideceklerinden bahsettik. Hatırlarsanız birkaç yıl öncesine kadar NASA’nın hedefi Mars’tı ancak son zamanlarda rotayı Ay’a çevirdi. Neden böyle bir değişiklik yaptıklarına ve Artemis görevlerine değindik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Gamze Bendeş ve Kenan Arslan

Bu yayınımızda Güneş Sisteminin biraz uzak kısımlarına gittik. Güneş sisteminde kaç gezegen olduğundan, neden bazılarına cüce dediğimizden ve Neptün ötesi cisimlerden bahsettik.

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen

Bu haftaki konumuz Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan bir kasa, hem de NFT destekli! Bu kasanın ne olduğundan ve neden Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderildiğinden bahsettik.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: Şeyma Pala ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu haftaki konumuz, evrendeki milyonlarca gökadadan birisi aslında ve içinde olduğumuz için ayrıntılı olarak inceleyebildiğimiz tek gökada olan Samanyolu. Samanyolu’na dair mutlaka bilmemiz gerekenleri ve Samanyolu deyince ilk olarak aklımıza nelerin geldiğini anlattık.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Gamze Bendeş

Bu bölümümüzde 2022'nin Haziran ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık. Gökyüzünün genelde açık olduğu, Samanyolu’nun gecenin büyük kısmı boyunca görülebildiği, bol bol gözlem şenliğinin yapıldığı yaz aylarına sonunda kavuştuk. Gece boyunca ayakta kalmamıza yardımcı olacak kahvelerimiz, sabaha karşı hava hafif soğuduğunda üzerimize alacağımız hırkamız, gökyüzü haritamız, dürbünümüz veya teleskobumuz hazırsa gözleme başlıyoruz!

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Geçtiğimiz haftalarda NASA’nın 9 yılı aşkın süredir Mars yüzeyinde görev yapan Curiosity aracı çiçek ve mercana benzeyen bir kayaç keşfetti ve bunu “Curiosity Marslı bir çiçek keşfetti” başlığıyla duyurdu. Biz de bu haftaki yayınımızda Marslı çiçekten bahsettik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Gamze Bendeş ve Kenan Arslan

M87 gökadasının merkezindeki süper kütleli karadeliğin görüntülerinin yayınlanmasından 3 yıl sonra bu kez kendi gökadamızdaki süper kütleli karadeliğin görüntüsü yayınlandı. Bu yayınımızda size gökadamızın merkezindeki karadeliği anlattık.

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen

Bu Ay Gökyüzü formatıyla tekrar karşınızdayız! Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2022'nin Mayıs ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu Ay Gökyüzü formatıyla tekrar karşınızdayız! Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2022'nin Nisan ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu Ay Gökyüzü formatıyla tekrar karşınızdayız! Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2022'nin mart ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu  Ay Gökyüzü formatıyla tekrar karşınızdayız! Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2022'nin şubat ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu hafta sizlerle bir ötegezegen sistemi olan Trappist-1'i anlattık. Bu sistemi özel olarak seçmemizin sebebinden ve nasıl keşfedildiğinden bahsettik. Ayrıca bu ötegezegenlerin hangilerinde yaşayabileceğimize de değindik.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Gamze Bendeş

Bu hafta sizlere doğru hesaplamanın gökbilimciler için hayati öneme sahip olduğu bir kavramdan, gökcisimlerin uzaklıklarından ve paralaks yönteminden bahsettik. Düşünün bir, Güneş’in Dünya’ya ortalama 150 milyon km uzaklıkta olduğunu nereden biliyoruz?

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen

Bu haftaki yayınımızda Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi öğrencileri tarafından üretilip uzaya gönderilen Grizu-263 uydusu hakkında konuştuk. Uyduya ve bu uyduyu tasarlayan ekibe gelmeden önce kısaca cep uydudan bahsettik. Karanlık maden ocaklarından uzayın sonsuz derinliklerine uzanan bir Zonguldak hikâyesi!

İçerik: Kenan Arslan Seslendirme: Şeyma Pala ve Kenan Arslan

Bu Ay Gökyüzü formatıyla tekrar karşınızdayız! Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2022'nin ocak ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu hafta sizlere 2021’in kapanışını heybetli bir hale getiren, astronomların yıllardır beklediği harika bir teleskoptan, JWST Uzay teleskobundan bahsettik. Neden bu kadar önemli olduğunu ve bu teleskop sayesinde neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik: H. Tuğça Şener Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve H. Tuğça Şener

Bu hafta sizlere evrendeki belki de en ilginç cisimlerden biri olan pulsarlardan bahsettik. Pulsarların ne olduğunu, nasıl oluştuğunu ve nasıl cisimler olduklarını anlattık.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: Ayşegül Şen ve Olcaytuğ Özgüllü

2021’i uğurlarken yeni bir formatla karşınızdayız. Bundan sonra her ayın ilk haftası o ayki gökyüzünden bahsedeceğiz. Bu bölümümüzde 2021'in Aralık ayında gökyüzüne baktığımızda neleri görebileceğimizi anlattık.

İçerik ve Seslendiren: Ayşegül Şen

Bu haftaki yayınımızda size Dünyamızı asteroid tehdidinden korumak için geliştirilen DART görevinden bahsedeceğiz. Merak etmeyin. Şimdilik bir tehdit altında değiliz ama her an olabiliriz!

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Şeyma Pala ve Kenan Arslan

Bugün evrene bakışımızda bize farklı bir pencere açan radyo teleskoplara değineceğiz. Öncelikle radyo teleskop ne olduğunu, optik teleskoplardan farklarını ve neden kocaman olduklarını anlattık. Radyo astronominin doğuşundan, bir radyo teleskopta nelerin bulunduğun ve radyo teleskoplar ile ne tür cisimlerin gözlendiğine değindik.

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve Gamze Bendeş

Bu hafta 2021 Nobel Fizik Ödülünü anlattık. Ödülü alan Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann ve Giorgio Parisi'den ve çalışmalarından bahsettik. Nobel Ödülünü aldıkları konu olan iklim ve hava durumu kavramlarını inceledik.

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen

Bu haftaki yayınımızda size Venüs’e düzenlenen görevler yayınında değinemediğimiz bazı detayları anlattık. Dünya’dan gönderilen uzay araçlarıyla istila edilen ilk gezegen olduğu için Venüs için düzenlenen pek çok görev var ama biz en çarpıcı olanlarını inceledik. Hatta yayının sonunda Venüs’te kaydedilmiş sesler bile var!

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Ferdane Doğan ve Kenan Arslan

Bu hafta uzayın bazı karanlık güçlerine değindik. Kara cisimden ve karanlık maddeden bahsettik. Karanlık maddenin nasıl keşfedildiğini ve kanıtlarını anlattık.

İçerik: Ayşegül Şen Seslendiren: Kenan Arslan ve Ayşegül Şen

Bu bölümümüzde oldukça ilginç bir fenomen olan Merkür’ün küçülmesinden bahsettik. Evet, yanlış duymadınız, Merkür küçülüyor! Önce biraz Merkür'den bahsedip ardından nasıl küçüldüğü ve küçüldüğünü nasıl tespit ettiğimizi anlattık.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: H. Tuğça Şener ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu hafta size yerçekimini yenmenin yollarını anlattık. Suyun kaldırma kuvvetinden, tahterevalli benzeri düzeneklerden ve asıl konumuz olan Zero-G uçuşlarından bahsettik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Ferdane Doğan ve Kenan Arslan

Bu hafta sizlere 10 Nisan 2019’da yayınlanmış olan kara delik fotoğrafının nasıl çekildiğini ve Olay Ufku Teleskobu'nu (Event Horizon Telescope) anlattık. Bu fotoğraftan önce de kara deliklere ait görseller görüyorduk ama bunlar gerçek bir kara deliğe ait değil miydi?

İçerik: Gamze Bendeş Seslendiren: Kenan Arslan ve Gamze Bendeş

Bu haftaki konumuz uçan gözlemevi SOFIA. Öncelikle kızılötesi astronomiyi, bir uçağa teleskop ekleme fikrini ve daha önceki uçan gözlemevlerini anlattık. Yerden, havadan ve uzaydan yapılan gözlemlerin avantajlarına değindik. Son olarak da SOFIA'yı detaylı olarak inceledik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: H. Tuğça Şener ve Kenan Arslan

Bu hafta sizlere var olup olmadığı hala bilinmeyen, gözlemlenemeyen ama teorileri bulunan bir karadelik türünden bahsettik. Öncelikle karadeliklerin ne olduğunu anlattık daha sonra ilksel karadeliklere değindik. Bu karadeliklerin nasıl gözlemlendiğinden ve hangi sorulara cevap olabileceğinden bahsettik.

İçerik: Emine Gülmez Seslendiren: Kenan Arslan ve Emine Gülmez

Bu hafta sizlere Galaktik Cumhuriyet’in, Alienlar’ın, Klingonlar’ın, Romulanlar’ın nerede olduğundan, ya da diğer bir deyişle evrende bizden başka yaşam formlarının olası yerlerinden, “Fermi Paradoksu”ndan bahsettik.

İçerik: Olcaytuğ Özgüllü Seslendiren: H. Tuğça Şener ve Olcaytuğ Özgüllü

Bu yayınımızda, özellikle son zamanlarda akademisyenlerin gündem konularından biri olan isim değişikliği konusunu ele alalım istedik. İnsanların neden isimlerini değiştirdiklerini ve bunun akademiye etkisini anlattık. İsim değiştirmek isteyen akademisyenleri nelerin beklediğine değindik.

İçerik: H. Tuğça Şener Seslendiren: Olcaytuğ Özgüllü ve H. Tuğça Şener

Bu yayınımızda gökadamız Samanyolu’nun, komşu gökadamız Andromeda  ile yakınlaşmasını anlattık. İki gökadanın özelliklerinden, ardından bu iki gökada çarpışınca olacaklardan bahsettik. Neden halk arasında çarpışma, bilim dünyasında ise birleşme denildiğine değindik.

İçerik: Şeyma Pala Seslendiren: Kenan Arslan ve Şeyma Pala

Bu yayınımızda yakıttan tasarruf edecek şekilde uzay aracınızı park edebileceğiniz, Mars’a yahut asteroit kuşağının ötesine seyahatiniz sırasında yorulursanız biraz mola verebileceğiniz, uzaydaki park yerleri olan Lagrange noktalarından bahsettik.

İçerik: Ferdane Doğan Seslendiren Olcaytuğ Özgüllü ve Ferdane Doğan

NASA’nın hedefi tekrar Venüs’e çevirmesinin ardından biz de Venüs’e düzenlenen görevler hakkında bir yayın yapmak istedik. Öncelikle Venüs'e gönderilen görevlere kısaca değinip ardından da Venüs’ü gündemimize düşüren NASA’nın VERITAS ve DAVINCI+ görevlerine değindik.

İçerik: Kenan Arslan Seslendiren: Ferdane Doğan ve Kenan Arslan