De Reactor podcast
By De Reactor
De Reactor podcastApr 03, 2024
11. Johan Sonnenschein, Kreek Daey Ouwens en Emma Crebolder
De elfde aflevering van de podcast van De Reactor staat online!
In deze aflevering gaat neerlandicus Johan Sonnenschein in gesprek met de dichters Kreek Daey Ouwens en Emma Crebolder. Beiden hebben in hun leven te maken gehad met een familielid dat wegens een beperking uit huis is geplaatst. In dit gesprek vertellen ze hoe zo'n ingrijpende gebeurtenis niet alleen hun leven, maar ook hun gedichten heeft beïnvloed.
Kreek Daey Ouwens (1942) is dichteres. Aan haar broertje dat uit huis werd geplaatst wijdde ze de dichtbundel Guillaume (2020), die in 2022 werd bekroond met de driejaarlijks KANTL Poëzieprijs en waarover Johan Sonnenschein een boeiende bespreking voor De Reactor schreef.
Emma Crebolder (1942) is dichteres. In 1979 debuteerde ze met de bundel Een hol in de zon over een kind dat ook in een instituut wordt ondergebracht. En ook in haar meest recente en twintigste bundel, Uitlichten, speelt dit kind een prominente rol.
Johan Sonnenschein (1980) onderzoekt en doceert, momenteel aan de Universiteit Utrecht. Hij werkt aan Neologie. Nieuwe poëzie in Nederland 1800-1900-2000. Naast essays en artikelen publiceerde hij Een glorieus ding. ‘Een dag in ’t jaar’ van Herman Gorter (2014) en Hildo Krop. Faunen (2019, i.s.m. Loek van Vlerken).
Deze podcast is onderdeel van de reeks ‘Drempelstukken. Mentale en lichamelijke diversiteit in de literatuur’ van De Reactor.
Shownotes
- Pearl Buck, The Child Who Never Grew. John Day, New York 1950.
- Emma Crebolder:
- Een hol in de zon. Ravensberg Pers, Arnhem 1979.
- Zwerftaal. Bert Bakker, Amsterdam 1995.
- Vergeten. Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2010.
- Uitlichten. Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2022.
- Kreek Daey Ouwens:
- Een cirkel van saamhorigheid, Stichting Kunstuitleen Zeeland, Middelburg 1993.
- Guillaume. Gedichten. Wereldbibliotheek, Amsterdam 2020.
- Mijnwerk. Kroniek van een gezin in scherven. Wereldbibliotheek, Amsterdam 2023.
- Lieve Joris in gesprek met Johan Sonnenschein op De Reactor.
- Ben van Melick, 'Is loss onvruchtbare bodem? Emma Crebolder en Kreek Daey Ouwens'. In Hans Op de Coul, Ben van Melick & Ine Sijben, Maar er is meer. Poëzie van Limburg in de twintigste eeuw. L1 Radio-TV, Maastricht 1999, pp. 362-373. [op DBNL]
10. Helena Van Praet over Anne Carson en Rozalie Hirs
In deze aflevering gaat onze redacteur en neerlandicus Kila van der Starre in gesprek met letterkundige Helena Van Praet over de poëzie van Rozalie Hirs en Anne Carson.
Helena Van Praet is assistent Nederlandse letterkunde en promovendus aan de Université Catholique de Louvain. Ze bereidt een proefschrift voor over de conceptuele poëzie van twee experimentele hedendaagse dichters: Rozalie Hirs (1965), Nederlandse dichter en componist, en Anne Carson (1950), Canadese dichter, vertaler en hoogleraar.
Kila van der Starre is neerlandicus, universitair docent aan de Universiteit Utrecht en redacteur bij De Reactor. Begin 2021 verdedigde ze aan de Universiteit Utrecht haar proefschrift Poëzie buiten het boek. De circulatie en het gebruik van poëzie, dat online beschikbaar is als gratis e-boek. In 2016 stelde ze samen met Sarah Posman en Jeroen Dera de essaybundel Dichters van het nieuwe millennium samen. In 2017 richtte ze de website Straatpoezie.nl op en publiceerde ze het onderzoeksrapport Poëzie in Nederland. In 2018 gaf ze samen met Babette Zijlstra het poëzie-doe-boek 24 uur in het licht van Kila&Babsie uit in de reeks woorden temmen.
Shownotes
- Helena Van Praet, 'Tussen betovering en bevreemding. Over oneindige zin van Rozalie Hirs' (2022) op De Reactor (klik hier)
- Rozalie Hirs, Geluksbrenger (2008)
- Anne Carson, The Beauty of the Husband. A Fictional Essay in 29 Tangos (2001)
- Rozalie Hirs, oneindige zin (2021)
- Hans Demeyer en Sven Vitse, Affectieve crisis, literair herstel (2021)
- Hans Demeyer & Sven Vitse, 'Alsof ik de weg niet meer kan vinden. Het huis in de millennialroman' (2020) op De Reactor (klik hier)
- Jonathan Culler, Theory of the Lyric (2015)
- Anne Carson, Nox (2009)
- Yra van Dijk, Leegte die ademt. Het typografisch wit in de moderne poëzie (2005)
- Johanna Drucker: Vizualisation and Interpretation (2020)
- Elizabeth Sarah Coles, Anne Carson. The Glass Essayist (2023, te verschijnen)
- Sofie Verdoodt, Anker Kruis Hart (2023)
- Themareeks 'Drempelstukken. Mentale en lichamelijke diversiteit in de literatuur' (2023) op De Reactor (klik hier) Deze podcast werd mede mogelijk gemaakt door het Algemeen Nederlands Verbond (ANV).
9. Johan Sonnenschein in gesprek met Lieve Joris
Deze podcast is onderdeel van de reeks ‘Drempelstukken. Mentale en lichamelijke diversiteit in de literatuur’ van De Reactor, Vlaams-Nederlands platform voor literatuurkritiek. In deze aflevering gaat modern letterkundige Johan Sonnenschein in gesprek met Lieve Joris over haar roman Hildeke, die in 2022 verscheen bij Atlas Contact. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door het Algemeen Nederlands Verbond, Literatuur Vlaanderen en de Universiteit Utrecht. Muziek: Flatlands 2 van Blue Dot Sessions. Editing: Roos Brands, met hulp van Job Boot.
8. Sven Vitse en Hannah van Binsbergen over literatuur, socialisme en emancipatie
In deze episode gaat literatuurwetenschapper Sven Vitse het gesprek aan met auteur Hannah van Binsbergen. Ruim een half uur lang hebben ze het over haar werk en verkennen ze de literaire technieken om op niet-totalitaire manier de lezer toch te emanciperen. En ergens halverwege springt er zelfs pardoes een duiveltje uit een doosje. Met als resultaat een boeiende dialoog, schipperend tussen Satan en Marx.
Sven Vitse is docent moderne Nederlandse letterkunde in Utrecht.
Hannah van Binsbergen is auteur van inmiddels twee dichtbundels en een roman. Haar poëziedebuut Kwaad gesternte werd bekroond met de VSB-poëzieprijs. Vervolgens verscheen de roman Harpie en onlangs is de bundel Kokanje verschenen. Daarnaast is ze ook nog werkzaam als redacteur bij de Nederlandstalige uitgave van het socialistische tijdschrift Jacobin.
Shownotes:
- Hannah van Binsbergen: - Kwaad gesternte (2016)
- Harpie (2020)
- Kokanje (2022)
- Lidy Van Marissing, Ontbinding (1972).
- Jacques F. Vogelaar, De raadsels van het rund (1978).
7. Maaike Hommes, Andries Hiskes en Pepijn De Koning over 'lichamelijke diversiteit in de literatuur'
In deze podcastaflevering discussiëren Maaike Hommes, Andries Hiskes en Pepijn De Koning niet alleen over 'the disabled villain', maar ook over meer subtiele en genuanceerde uitingen van disability in de literatuur.
Maaike Hommes is schrijver, promovendus in de geesteswetenschappen. Ze is verbonden aan de Justus-Liebig universiteit in Giessen en aan de Universiteit Leiden. Haar eigen onderzoek kijkt naar onverklaarbare ziekte en verbindt zich op het snijvlak van disability studies, intersectioneel feministische theorieën en de 'medical humanities'.
Andries Hiskes promoveert aan de Universiteit Leiden en geeft les aan de Haagse hogeschool voor verpleegkundestudenten. Zijn onderzoek kijkt naar de manier waarop gehandicapte lichamen in kunst en literatuur emotionele en lichamelijke reacties teweeg brengen.
Pepijn De Koning is recent afgestudeerd Neerlandicus en volgt nu de researchmaster Nederlandse literatuur en cultuur in Utrecht. Zijn onderzoek richt zich vooral op chronische ziekte binnen de literatuur.
Shownotes
De volgende schrijvers, boeken en films komen gedurende het gesprek ter sprake (in alfabetische volgorde):
- Bervoets, Hanna. Welkom in het rijk der zieken, 2019.
- Bloemink, Sanne. Een expeditie naar onbestemd gebied, verwacht op 15/9/2023.
- Brontë, Charlotte. Jane Eyre, 1847.
- Elephant Man (film van David Lynch, 1980).
- Hattrick, Alice. Ill Feelings, 2021.
- Hedva, Johanna. Theorie van de zieke vrouw. Vertaald door Thalia Ostendorf. 2016/2023.
- Mitchell, David T. en Snyder Sharon L. Narrative Prosthesis: Disability and the Dependencies of Discourse, 2001.
- Moyes, Yoyo. Een expeditie naar onbestemd gebied, 2012.
- Peeters, Hagar. Malva, 2015.
- Price Herndl, Diane. “Disease versus Disability: The Medical Humanities and Disability Studies.” PMLA 120, no. 2 (2005): 593–98.
- Rhys, Jean. Wild Saragosso Sea, 1966.
- Sontag, Susan. Ziekte als metafoor/ Aids en zijn metaforen. Vertaald uit het Engels door Gerard Grasman en A. Daalder-Neukircher. 1978/2019.
- Yanagihara, Hanya. Een klein leven. Vertaald uit het Engels door Josephine Ruitenberg, 2015/2016.
Montage door Thibault Coigniez.
6. Claudia Zeller, Emma Ringelberg en Kevin S. Coulor over science fiction
In deze podcast gaan Claudia Zeller, Emma Ringelberg en Kevin S. Coulor met elkaar in gesprek over de mogelijkheden die science fiction biedt voor het verkennen en verbeelden van postkoloniale en ecokritische vraagstukken. Hoe kunnen deze teksten ons laten reflecteren op de plek van de mensheid en van onze planeet in het heelal?
Claudia Zeller is Neerlandicus en werkt als docent aan de afdeling Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht.
Emma Ringelberg is striptekenaar en illustrator. Ze volgt de onderzoeksmaster Nederlandse literatuur en cultuur aan de Universiteit Utrecht en liep stage bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag, waar ze onderzoek deed naar queer science fiction in de Nederlandstalige literatuur. In het kader van haar afstudeeronderzoek houdt ze zich bezig met oorspronkelijk Nederlandstalige korte science-fictionverhalen uit de jaren zeventig en tachtig.
Kevin S. Coulor schrijft korte verhalen en poëzie, zowel in het Nederlands als in het Engels. Naar eigen zeggen is hij de enige science-fictionschrijver van Suriname. Zijn korte science-fictionverhaal Tegen het einde van de wereld, gepubliceerd in Tirade 490, is zijn debuut in Nederland. In zijn vrije tijd schildert hij.
Shownotes:
De volgende schrijvers, boeken, films en stromingen komen gedurende de podcast ter sprake (in alfabetische volgorde):
- Alien (film, 1979)
- Asimov, Isaac
- Bordewijk, F. Blokken (1931)
- Collins, Suzanne. The Hunger Games (2008-2020)
- Coulor, Kevin S. ‘Tegen het einde van de wereld.’ Verschenen in Tirade 490 (november 2022): 77-83.
- Dautzenberg, J.A. ‘Science fiction en literatuurwetenschap: geschiedenis, problemen, bibliografie.’ Verschenen in Forum der Letteren (1980): 1-27.
- Flewelling, Lynn. The Nightrunner Series (sinds 1996)
- Essen, Rob van. De goede zoon (2018)
- Gosh, Amitav. The Nutmeg’s Curse. Parables for a Planet in Crisis (2021)
- Ganymedes-reeks (1976-1986)
- Hal, George van. ‘Nederlanders zijn gek op sciencefiction, maar niet van eigen bodem. Hoe komt dat?’ (De Volkskrant, 2023)
- Heijden, A.F.Th. van der. Het leven uit een dag (1988)
- Hulst, Auke. Slaap zacht, Johnny Idaho (2015)
- Hulst, Auke. De Mitsukoshi Troostbaby Company (2021)
- Kroese, Robert. Starship Grifters (Rex Nihilo #1) (2014)
- Lans, Carl. Testwerelden van de galaxie (1966)
- Lem, Stanislav. Obłok Magellana (1955)
- Newitz, Annalee. The Terraformers (2023)
- Over overmorgen (2021)
- Project Antarctica
- Ravn, Olga. De ansatte (2018)
- Robinson, Kim Stanley. Mars Trilogy (1992-1996)
- Rowling, J.K. Harry Potter (1997-2007)
- Solar Punk
- Wells, H.G. The War of the Worlds (1898)
Montage door Lucas van der Deijl.
5. Lisa Weeda en Johan De Boose over literatuur en Oost-Europa
Schrijver, slavist en journalist Johan De Boose interviewt schrijver Lisa Weeda. Ze praten onder andere over Lisa's debuutroman Aleksandra, de rol van literatuur en cultuur in de oorlog in Oekraïne en de manier waarop geschiedschrijving historische gebeurtenissen kan verhullen én onthullen.
Lisa Weeda is een Nederlands-Oekraïense schrijver, literair programmamaker, scenarist, audiofan en virtualrealityregisseur. Tekst is altijd de basis van haar werk, maar vorm staat vrij. Oekraïne, het moederland van haar grootmoeder, staat vaak centraal. Lisa Weeda is door de Volkskrant uitgeroepen tot het literair talent van 2022. Aleksandra (Bezige Bij, 2021), haar debuutroman, werd genomineerd voor de Boekhandelsprijs en stond op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2022. De roman verscheen inmiddels in zes landen, waaronder Duitsland, Polen en Frankrijk.
Johan de Boose is doctor in de slavistiek en verwoed Oost-Europareiziger. Hij werkte voor theater, televisie en radio. Voor De grensganger (2006) kreeg hij de Henriette Roland Holstprijs en voor De poppenspeler en de duivelin (2009) de Cultuurprijs van de Provincie Oost-Vlaanderen. Zijn dichtbundel Geheimen van Grzimek (2010) werd genomineerd voor de Herman De Coninckprijs. In het voorjaar van 2011 verscheen zijn roman Bloedgetuigen. Voor dit imposante werk ontving De Boose de Halewijnprijs. In 2013 en 2014 verschenen respectievelijk de romans Gaius en Jevgeni, die samen met de alom geprezen roman Het vloekhout (2018, shortlist Libris Literatuurprijs) een drieluik vormen. In 2020 verscheen Dondersteen, een ontroerende roman van een zoon over zijn vader; een boek over eenzaamheid en verwantschap.
Shownotes:
- Adam Curtis, Traumazone, BBC-documentaire (2022, de zeven afleveringen zijn integraal op YouTube te bekijken)
- Jiří Weil (vertaald door Kees Mercks), Mendelssohn op het dak (2012)- Stanislav Aseyev (vertaald door Nina Tragan Mouravi), Concentratiekamp in de Paradijsstraat (2022)
- Lisa Weeda, Aleksandra (2021)
- Julia Cimafiejeva (vertaald door Henny Corver), Dagen in Minsk. Dagboek van een opstand (2022)
- Charles Ducal, Koude oorlogsbuit. Totalitarisme - over Stalin, archieven en Hannah Arendt (2023)
- Pavel Filatjev, ZOV. Een Russische soldaat in Poetins corrupte oorlog - dagboek van een Russische soldaat (2023, nog te verschijnen)
- Lisa Weeda, Dans dans revolutie (2024, nog te verschijnen)
- Namen van andere makers die genoemd worden: auteur Alain Mabanckou, filmmaker Emir Kusturica, auteur Jens Meijen, auteur Margaret Atwood, auteur Stefan Hertmans, auteur Osip Mandelstam.
Montage door Thibault Coigniez.
4. Poëzie met Lies Van Gasse, Laurens Ham en Miriam Piters
Na het succes van deel één, 24 uur in het licht van Kila&Babsie, en deel twee, Van kop tot teen met Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera, is begin 2023 het derde deel verschenen van de poëzie-doe-boekenreeks woorden temmen. Tijdens de Poëzieweek organiseerde uitgeverij grange fontaine de boekpresentatie van Toon de stad met Lies Van Gasse en Laurens Ham.
Literatuurrecensent en leraar Nederlands Miriam Piters interviewde samenstellers Lies Van Gasse en Laurens Ham in het bijzijn van publiek. Deze podcastaflevering is een live opname van dat gesprek, dat op donderdag 2 februari 2023 plaatsvond in het cafégedeelte van Broese Boekverkopers in Utrecht.
Met dank aan uitgeverij grange fontaine en Broese Boekverkopers.
Montage door Roos Brands.
3. Spoken word met Babs Gons, Seckou Ouologuem en Kila van der Starre (i.s.m. tijdschrift Deus Ex Machina)
De derde podcastaflevering van De Reactor is een samenwerking met tijdschrift Deus ex Machina en staat in het teken van spoken word. Redacteur Kila van der Starre gaat hier in gesprek met schrijver, performer, host en docent Babs Gons en Seckou Ouologuem, stadsdichter van Antwerpen.
Shownotes
0:55 Doe het toch maar - Babs Gons
1:42 Met het zwaard hoog geheven - Seckou Ouologuem
4:22 We Teach Life, Sir - Rafeef Ziadah
In de podcast spreken Babs, Seckou en Kila over het gedicht 'We Teach Live, Sir' van Suheir Hammad, maar dat gedicht is van Rafeef Ziadah. Suheir Hammad is overigens wel een spoken word-artiest die Babs en Seckou zeer waarderen.
16:52 The Mask - Maya Angelou
19:11 I Am Not A Poet - Anthony Anaxagorou
2. Hiphop in de Nederlandse samenleving met Aafje de Roest en Kila van der Starre
In de tweede podcastaflevering van De Reactor gaat redacteur Kila van der Starre in gesprek met hiphop specialist Aafje de Roest. Zij schrijft haar proefschrift over Nederlandstalige hiphop en vertelde alle ins en outs over de scene, opvallende albums, hiphopgerelateerde boeken en films, en de hiphopmentaliteit.
Shownotes
12:30 Prophets of the Hood (2004) – Imani Perry
19:54 So So Lobi (2009) - Winne
26:55 Vlinders (2020) - S10
32:10 Auxiety (2020) - Dieuwertje Heuvelings
38:50 De Libi (2019)
45:24 The Power of Youth (2020) - Vogue
1. Podcast over millennialliteratuur met Saskia Pieterse, Laurens Ham & Stephan Besser
De allereerste podcast van De Reactor is speciaal ontwikkeld voor `poëtica y´, de millennialreeks die begin 2021 werd afgerond. Dit is de vierde bijdrage van de reeks en wordt geleverd door Saskia Pieterse, Laurens Ham en Stephan Besser. Deze drie moderne letterkundigen maakten een podcast over schrijvende millennials in het algemeen en de boeken Gebrek is een groot woord van Nina Polak en De volgende scan duurt vijf minuten van Lieke Marsman in het bijzonder. De podcast (40 minuten) kan hieronder beluisterd worden. Veel luisterplezier!
Shownotes
6:23 Gebrek is een groot woord (2018) – Nina Polak
15:08 White (2019) – Bret Easton Ellis
23:10 De volgende scan duurt vijf minuten (2018) – Lieke Marsman