Skip to main content
Gemeentearchief Veenendaal

Gemeentearchief Veenendaal

By Gemeente Veenendaal

'Broodje Geschiedenis' en 'Hapklare Historie' zijn lezingen over de geschiedenis van Veenendaal. Gemaakt door Gemeentearchief Veenendaal.
Available on
Apple Podcasts Logo
Google Podcasts Logo
Overcast Logo
Pocket Casts Logo
RadioPublic Logo
Spotify Logo
Currently playing episode

Hapklare historie - De Veenendaallijn

Gemeentearchief VeenendaalAug 23, 2021

00:00
14:31
Broodje geschiedenis - Onderzoek naar Mosterdgas bij de VSW

Broodje geschiedenis - Onderzoek naar Mosterdgas bij de VSW

De angst voor de gevaren van mosterdgas was groot in de jaren tussen de twee wereldoorlogen. Er werd volop onderzoek gedaan naar het gas. Wat de VSW hier mee te maken had vertelde archivaris Paul van Lunteren op 3 oktober in de lezingenreeks Broodje Geschiedenis.

Oct 06, 202327:06
Broodje Geschiedenis - Omstreden Veense textielindustrie

Broodje Geschiedenis - Omstreden Veense textielindustrie

In de eerste helft van de 19e eeuw openden de eerste wol- en textielfabrieken in Veenendaal. Maar wetten over veilig werken of kinderarbeid waren er niet. De werkdagen van de arbeiders waren erg lang en de leef- en arbeidsomstandigheden vaak gevaarlijk en ongezond. Wat de gevolgen hiervan waren vertelt Museumgids Annemiek Schweinsberg je in deze podcast.

Let op: de geluidsopname van de lezing is helaas niet optimaal.

May 24, 202323:40
Broodje Geschiedenis - Watersnoodramp van 1953

Broodje Geschiedenis - Watersnoodramp van 1953

Het is 1 februari 1953. Het KNMI slaat alarm! Een stormveld van ruim duizend kilometer komt recht op de Nederlandse kust af. Ze waarschuwen voor zeer gevaarlijk hoog water. De waterstand stijgt en stijgt en de dijken breken… Wat betekende deze watersnoodramp voor Veenendaal? 

Feb 02, 202336:43
Rampen in Veenendaal

Rampen in Veenendaal

De Veenendaalse Sanne Heymann neemt je mee naar de voor Veenendaal rampzalige 17e eeuw. Ze vertelt over de 'grote 3' rampen in Veenendaal: De Verwoesting van de Kroaten, de rampzalige pestepidemie en een verschrikkelijke brand. 

Sanne Heymann vertelde dit verhaal op 1 november 2022 tijdens 'Broodje Geschiedenis', een lezing door gemeentearchief Veenendaal. 

Nov 07, 202233:15
Hapklare Historie - Groei van Veenendaal

Hapklare Historie - Groei van Veenendaal

In de 20ste eeuw groeide Veenendaal van 5000 naar 60.000 inwoners. Er moesten dus veel woningen gebouwd worden, maar dat bracht de nodige uitdagingen met zich mee. Te weinig grond, te weinig geld, te weinig toegewezen woningen vanuit de overheid. Hoe kreeg Veenendaal het voor elkaar om toch te groeien?

Bronnen:

  • Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990
  • Lokale krant De Vallei 1950-1965
  • S.J. van Embden door Joosje van Geest (1996)


Jul 27, 202213:01
Hapklare Historie - Verkiezingen door de eeuwen heen deel 2

Hapklare Historie - Verkiezingen door de eeuwen heen deel 2

Sinds 1919 hebben we het algemeen kiesrecht: iedereen van 18 jaar en ouder mag stemmen. Maar dat bracht nog wel wat problemen met zich mee… In deze podcast hoor je meer over verkiezingen in de 20ste eeuw.

Bronnen

  • Archieven gemeente Veenendaal 1795-1811
  • Archieven gemeente Veenendaal 1811-1941
  • Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990
  • Archieven gemeente Veenendaal 1991-1999
  • Archief Veenraadschap der Geldersche en Stichtse Veenen
  • Bruggeman, C.W.C.A. en D.A. Vuik, “Politiek-bestuurlijke verhoudingen sinds 1945” in Geschiedenis van Veenendaal 2 (Veenendaal, 2005), pp. 175-190
  • Santen, M. van, “Burgerij in beweging. Opkomst van politieke partijen in Veenendaal, 1880-1940”, in Geschiedenis van Veenendaal (Veenendaal, 2000), pp. 107-123
  • Veenhof, G., “Politiek-bestuurlijke ontwikkelingen na 1945”, in Geschiedenis van Veenendaal (Veenendaal, 2000), pp. 119-123
  • Ontstaan en ontwikkeling van het kiesrecht in Nederland | Mens en Samenleving: Politiek (infonu.nl)
  • Honderd jaar ‘Algemeen kiesrecht voor mannen’ | Historiek
  • Algemeen kiesrecht - Wikipedia
  • Stemcomputer - Wikipedia
  • Gemeenteraad | Gemeente Veenendaal
Feb 02, 202209:30
Hapklare Historie - Verkiezingen door de eeuwen heen deel 1

Hapklare Historie - Verkiezingen door de eeuwen heen deel 1

Binnenkort mogen we weer naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. Maar vroeger was stemmen niet voor iedereen weggelegd. En hoe ging dat eigenlijk in Veenendaal?

Bronnen

  • Archieven gemeente Veenendaal 1795-1811
  • Archieven gemeente Veenendaal 1811-1941
  • Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990
  • Archieven gemeente Veenendaal 1991-1999
  • Archief Veenraadschap der Geldersche en Stichtse Veenen
  • Bruggeman, C.W.C.A. en D.A. Vuik, “Politiek-bestuurlijke verhoudingen sinds 1945” in Geschiedenis van Veenendaal 2 (Veenendaal, 2005), pp. 175-190
  • Santen, M. van, “Burgerij in beweging. Opkomst van politieke partijen in Veenendaal, 1880-1940”, in Geschiedenis van Veenendaal (Veenendaal, 2000), pp. 107-123
  • Veenhof, G., “Politiek-bestuurlijke ontwikkelingen na 1945”, in Geschiedenis van Veenendaal (Veenendaal, 2000), pp. 119-123
  • Ontstaan en ontwikkeling van het kiesrecht in Nederland | Mens en Samenleving: Politiek (infonu.nl)
  • Honderd jaar ‘Algemeen kiesrecht voor mannen’ | Historiek
  • Algemeen kiesrecht - Wikipedia
  • Stemcomputer - Wikipedia
  • Gemeenteraad | Gemeente Veenendaal



Jan 31, 202219:16
Hapklare historie - De Veenendaallijn

Hapklare historie - De Veenendaallijn

Op 30 mei 2021 bestond de Veenendaallijn 40 jaar. Deze spoorlijn heeft echter een veel langere geschiedenis.


Bronnen:

Archieven gemeente Veenendaal 1811-1941

Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990

Documentatiecollectie Tweede Wereldoorlog Veenendaal

Amersfoort-Kesteren. ’n Veelbesproken spoorlijn door G.A. Russer (Maarssen 1981)

Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog door Jan Hoedeman (Barneveld 1985)

Aug 23, 202114:31
Hapklare historie - 400 jaar Veenendaal

Hapklare historie - 400 jaar Veenendaal

In 1949 vierde Veenendaal een week lang feest omdat het dorp 400 jaar bestond. Dat ze er een paar jaar naast zaten kon de feestvreugde niet verstoren…

Bronnen:

Archieven gemeente Veenendaal 1942-1990

Archieven gemeente Veenendaal 1991-1999

Collectie Verwiel 400 jaar Veenendaal

Dr. J.G. Thoomes, 400 jaar Veenendaal (1949)

Krantenartikelen uit De Vallei, 1949 en 1973

Krantenartikelen uit Utrechtsch Nieuwsblad, 1949

May 26, 202111:28
Hapklare Historie - De schat van Tak

Hapklare Historie - De schat van Tak

In 1928 vonden twee grondwerkers iets bijzonders op een bouwterrein in de Hoofdstraat. Ze rekenden zich al rijk, maar van wie was de vondst eigenlijk? En waar kwam het vandaan?

Bronnen:

Diverse krantenartikelen uit o.a. Utrechtsch Nieuwsbladen de Amerongsche Courant uit 1928 3n 1929

‘De schat van Tak’ door M. Brink in Rijnpost Weekend23 december 1988

‘Het mysterie van de schat van Tak’ door J. Slok in Oud Veenendaal, juni 2002

N. Hiensch, Tijdreis (Veenendaal 2000)

Apr 14, 202110:60
Hapklare Historie - Gemeentesecretaris De Klerck
Mar 04, 202110:35
Hapklare Historie - Eerste Wereldoorlog

Hapklare Historie - Eerste Wereldoorlog

De ellende van de Eerste Wereldoorlog had ook gevolgen in Veenendaal, hoewel Nederland eigenlijk neutraal was. Het dorp kreeg te maken met vluchtelingen, voedselschaarste en ziekte.

In 'Hapklare Historie' vertellen we je over een stukje geschiedenis van Veenendaal. Wil je meer ontdekken over de geschiedenis van Veenendaal ga naar gemeentearchief.veenendaal.nl.

Bronnen:

  • Archieven Gemeente Veenendaal 1811-1941
  • ‘Belgische vluchtelingen’ door M.J. Helder in Oud Veenendaal 2012 nr 3
  • ‘Veenendaal tijdens de Grote Oorlog’ door M.J. Helder in Oud Veenendaal 2014 nr 3
  • Diverse krantenartikelen uit de Veenendaalse Krant en de Rijnpost, sept/okt 2014


Feb 11, 202112:13
Hapklare Historie - Bernard van Kreel
Nov 18, 202010:35
Hapklare Historie - Eenwording van Veenendaal
Oct 14, 202011:43
Hapklare Historie - Winkelen in Veenendaal

Hapklare Historie - Winkelen in Veenendaal

Veenendaal staat bekend als winkelstad van de regio. Hoe ging dat vroeger? En welke rol speelde de winkeliersvereniging?

In 'Hapklare Historie' vertellen we je over een stukje geschiedenis van Veenendaal. Wil je meer ontdekken over de geschiedenis van Veenendaal ga naar gemeentearchief.veenendaal.nl.

Bronnen:

  • Archieven Gemeente Veenendaal 1811-1941
  • Archief Veenraadschap der Gelderse en Stichtse Venen 1549-1949
  • Geschiedenis van Veenendaal (uitgave HVOV, 2000)
  • Lef, bravoure en ondernemersgeest door Gerda van der Mijn-van de Pol (2016)
Sep 30, 202009:10
Hapklare Historie - Lampegietersavond
Sep 14, 202010:43
Hapklare Historie- Namen en bijnamen

Hapklare Historie- Namen en bijnamen

Heb je je ooit afgevraagd waar je familienaam vandaan komt? Of waarom we in Veenendaal de Blauwe Hel hebben?  In deze podcast hoor je een stukje achtergrond van veldnamen, familienamen en bijnamen.

In 'Hapklare Historie' vertellen we je over een stukje geschiedenis van Veenendaal. Wil je meer ontdekken over de geschiedenis van Veenendaal ga naar gemeentearchief.veenendaal.nl.

Bronnen:

  • Archieven gemeente Veenendaal 1795-1811
  • Archieven gemeente Veenendaal 1811-1941
  • Veldnamen in Veenendaal – uitgave van de Historische Vereniging Oud Veenendaal 
  • Bewaord van vrogger…Taol in ’t Vèèn: uitschellen en dialekwoorde – uitgave van de Historische Vereniging Oud Veenendaal
Sep 02, 202010:21
Hapklare Historie - Kerken in Veenendaal

Hapklare Historie - Kerken in Veenendaal

Veenendaal telt veel kerken en kerkgenootschappen. Tot aan de 19de eeuw was het plaatje nog overzichtelijk: er waren protestanten, katholieken, doopsgezinden en joden. Maar in de 19de eeuw komt daar verandering in.

In 'Hapklare Historie' vertellen we je over een stukje geschiedenis van Veenendaal. Wil je meer ontdekken over de geschiedenis van Veenendaal ga naar gemeentearchief.veenendaal.nl.

Bronnen:

  • ‘Kerken in Veenendaal’  door R. Bisschop, in: Geschiedenis van Veenendaal pp. 265-281
  • Aanzienlijk vlek in ’t Stichtse door D. van Manen
  • Uit de geschiedenis van de Hervormde Gemeente te Veenendaal door J. van Barneveld en H.      Diepeveen
  • 160 jaar Christelijke Gereformeerde Bethelkerk te Veenendaal door W. Th. Hofland
Aug 19, 202008:43
Hapklare Historie - Geneeskunde in de 19e eeuw
Aug 03, 202011:35
Hapklare Historie - Veenendaal in de Franse tijd
Jul 16, 202008:40
Hapklare Historie - Veenendaal 225 jaar zelfstandig
Jun 29, 202011:51
Hapklare Historie - Conflicten in de 18e eeuw
Jun 22, 202010:52
Hapklare Historie - De donkere 17e eeuw
Jun 03, 202013:30
Hapklare Historie - Ontstaan van Veenendaal
May 20, 202016:08
Hapklare Historie - Tweede Wereldoorlog (deel 2)
May 04, 202026:09
Hapklare Historie - Tweede Wereldoorlog (deel 1)
Apr 22, 202022:12
Veense Ooggetuigen - Jaap Slok
Apr 22, 202026:04
Hapklare Historie - Joodse gemeenschap
Apr 08, 202011:34
Hapklare Historie - 175 jaar station Veenendaal-De Klomp
Mar 25, 202007:18
Hapklare Historie - Einde van de fabrieken in Veenendaal
Mar 11, 202013:34
Hapklare Historie - Watersnood in Veenendaal
Mar 04, 202011:05
Hapklare Historie - Wolfabrieken en sociale onrust
Feb 24, 202010:51
Hapklare Historie - Opkomst sigarenfabrieken
Feb 13, 202010:30
Hapklare Historie - Wolfabrieken in Veenendaal
Feb 05, 202009:00
Broodje Geschiedenis - Zwarte Jannetje

Broodje Geschiedenis - Zwarte Jannetje

Ruim 100 jaar geleden gebeurden er vreemde dingen tijdens de godsdienstoefeningen van Jannetje Hootsen, beter bekend als Zwarte Jannetje. Althans, dat beweerden boze tongen. Wat was daarvan waar? Jannetje en haar volgelingen waren in ieder geval anders, en dat werd ze niet door iedereen in dank afgenomen…

Op maandag 20 januari vertelde historica Margreet Helder tijdens Broodje Geschiedenis meer over Zwarte Jannetje en haar geloof, het ‘Antjesgeloof’.

Jan 24, 202027:16