De Oude Grieken

harryhofkamp@live.nl

Een aflevering in de speciale serie over Griekse goden en mythologie. Over Poseidon, de god van de zee, de aardbevingen en de paarden. Over Odysseus, en Medusa. En over hoe de Grieken omgingen met mythologische verhalen.

Bronnen:

The Classic Greek reader Oxford University Press

Mythos Stephen Fry

Odyssee Homerus vertaald door M.A. Schwartz

De Middellandse Zee Fik Meijer

Podcast History Hit The Ancients

Een aflevering met een uitgebreide tijdlijn en vervolgens de avonturen van Xenophon, waarbij hij zich ontpopt als een geniale veldheer, een meester in de beweeglijke oorlogvoering. Dan richt Xenophon zich op zijn literaire arbeid met beroemde historische werken, de eerste biografie in de letterkunde en zijn herinneringen aan Socrates. Hij houdt er een conservatieve, maar hoogstaande deugdenethiek op na. harryhofkamp@live.nl

Bronnen:

The Classical Greek Reader Oxford University Press

Xenophon Symposium vertaling Christiaan Caspers

Plato Symposium vertaling Gerard Coolschijn

Robin Waterfield: Why Socrates died

I.F. Stone: Het Proces Socrates

Thomas Martin: Ancient Greece; inclusief Greek Civilisation Lectures

Donald Kagan: Yale Lectures

Wikipedia

harryhofkamp@live.nl Op veler verzoek. Een speciale aflevering over mythologie en Griekse goden met een hoofdrol voor de godin Athena. Athena is een bijzonder type, ze is een veelzijdige godin die een divers terrein heeft waarover zij de heerschappij voert. Ze is de godin van de wijsheid, de godin van de oorlogvoering en de godin van het vakkundige ambacht en dan met name het weven.

De rode draad, het patroon in deze diversiteit is de vindingrijkheid, het inzicht en de slimheid. Zij is degene die de natuurkrachten beteugeld, die datgene wat de natuur te bieden heeft weet te benutten. Je zou het praktische wijsheid kunnen noemen. Ik bespreek haar ouders: Zeus en Metis en haar opmerkelijke geboorte uit het hoofd van Zeus. En een aantal bijzondere mythen.

Bronnen:

The Classical Greek Reader Oxford University Press

Odyssee in vertaling van M.A. Schwarz

Stephen Fry Mythos

Podcast The Ancients van History Hit Athena

De door de overwinnende Spartanen ingestelde junta van dertig tirannen wordt door de moedige en standvastige democraat Thrasybulus omvergeworpen. Hij straft de hoofdschuldigen van de terreur en kondigt een amnestie voor de meelopers af. Daardoor gelukkig geen burgeroorlog. Wel is er in Athene een broeierige atmosfeer van wraaklust en vijandigheid. Tegen deze achtergrond moeten we dan ook het proces tegen Socrates beoordelen.

Doorgaans wordt Socrates als een wijze man afgeschilderd, eigenlijk een toffe peer. Maar was hij dat wel? We schetsen aan de hand van harde feiten het echte beeld van Socrates: een antidemocratische politieke agitator. Een mannetjesmaker, maar dan wel van verkeerde mannetjes die Athene weinig goeds hebben gebracht. Dan wordt duidelijk waarom dat proces is gevoerd.

Bronnen:

Robin Waterfield: Why Socrates died

I.F. Stone: Het Proces Socrates

Belcampo: De Filosofie van het Belcampisme

Bertrand Russell: De Geschiedenis van de Westerse Filosofie

Thomas Martin: Ancient Greece; inclusief Greek Civilisation Lectures

Donald Kagan: Yale Lectures

Wikipedia

Door de rampzalige nederlaag in Sicilië vormt 413 een rampjaar voor de Atheners. Toch weten ze zich wonderbaarlijk te herstellen dankzij Alkibiades en Thrasybulus. Dan weet Sparta met veel Perzisch geld en een bekwame admiraal ook een sterke vloot op zee te brengen. De vloot blokkeert de Bosporus en de Hellespont. Er kan geen graan meer naar Athene. In 404 geeft het hongerende Athene zich over.

Voor contact en opmerkingen harryhofkamp@live.nl

De tweede aflevering over de Peloponnesische Oorlog met in de hoofdrol Alkibiades. Over de slag bij Mantinea, de Melische dialoog en de noodlottige Atheense expeditie in Sicilië.

harryhofkamp@live.nl

Een aflevering over de eerste tien jaar van de Peloponnesische oorlog. Met de Pest van Athene, de dood van Perikles en de opstand tegen Athene op het eiland Lesbos.

De gevangenneming van Spartanen en hoe de schrijver van het geweldige boek de Geschiedenis van de Peloponnesische oorlog in ongenade valt.

Voor commentaar en reacties: harryhofkamp@live.nl

De geschiedschrijving van de Grote Peloponnesische Oorlog is vooral een Atheense zaak. Om hier wat tegenwicht aan te bieden een aflevering over Sparta tijdens de Peloponnesische Oorlog.

Voor reacties en commentaar email: harryhofkamp@live.nl

De bondgenoten tegen de Perzen Athene en Sparta groeien na de Perzische nederlaag uit elkaar. Sterker nog er ontstaat wederzijdse irritatie. Tenslotte oorlog: de Eerste Peloponnesische Oorlog. Deze eindigt met de dertigjarige vrede die slechts dertien jaar zal duren. Door gedoe met Korinthe, het eiland Korfoe en een economische boycot rommelen beide grootmachten elkaar een noodlottige oorlog in.

Voor commentaar en reacties: harryhofkamp@live.nl

Een aflevering over de grote historicus Thucydides. Thucydides heeft een imposant werk over de Peloponnesische oorlog geschreven en tegelijkertijd een school over het denken over internationale politieke verhoudingen geïnitieerd. De Rob de Wijks en Bernard Hammelburgs van deze wereld staan nog altijd bij hem in het krijt.

Voor commentaar en reacties harryhofkmp@live.nl Een aflevering over de metgezellen van Pericles. Een illuster stel. Toneelschrijvers, schilders, architecten, beeldhouwers en filosofen. Extra aandacht voor Protagoras. Tenslotte fragmenten uit de beroemde lijkrede van Pericles.

Voor reacties en commentaar email harryhofkamp@live.nl

Een aflevering over Perikles, over hoe hij aan de macht kwam, over zijn democratische hervormingen en zijn anti-Sparta beleid. Het beleid dat resulteerde in een low intensity gewapend conflict de Eerste Peloponnesische Oorlog. Wel te onderscheiden van de heftige Grote Peloponnesische oorlog.

Voor reacties en commentaar harryhofkamp@live.nl

De aflevering gaat over de enorme bouwactiviteit die de Atheners gedurende hun gloriedagen ontwikkelen. Over de bouw van de toenmalig grootste marinehaven ter wereld Piraeus en de meer dan 20 km lange muren die de stad Athene met de haven Piraeus verbonden. Over het achtste wereldwonder het Parthenon en een staaltje van Britse kunstroof: De Elgin Marbles.

Voor reacties en commentaar harryhofkamp@live.nl

De laatste aflevering over de Griekse tragedies. Nu over de belangrijke rol van het koor en de bespreking van het leven van Euripides. Een kritische introverte schrijver die niet altijd even geliefd was. We bespreken hoe de Atheners middels de tragedie Trojaanse vrouwen worden geconfronteerd met hun wandaden in de oorlog en hoe het geloof in de Olympische goden aan het wankelen wordt gebracht. De Atheners kunnen het niet waarderen.

Voor vragen en commentaar harryhofkamp@live.nl

Nog een aflevering over de Griekse tragedie of beter gezegd de Atheense tragedie. Over Sophocles en de beroemdste tragedie aller tijden Koning Oedipus

Voor reacties en of commentaar mail naar harryhofkamp@live.nl

Een aflevering over de verbazingwekkende culturele ontwikkelingen in Athene en in het bijzonder over de podiumkunsten zoals de Atheense tragedie. Wat zijn dat voor toneelstukken en wat doen ze met de toeschouwers? Die vragen zullen beantwoord worden. De oudste tragediedichter Aeschylus wordt ten tonele gevoerd en de magistrale trilogie van zijn hand De Oresteia wordt besproken.

Voor reacties of commentaar kun je emailen naar harryhofkamp@live.nl

Een aflevering over Grieks toneel, over hoe de poduimkunsten in Griekenland en dan vooral in Athene voortkwamen uit de Dionysuscultus. Over de drie genres: tragedie, saterspel en komedie. Over de vader van de komedie Aristophanes. Die messcherpe en soms schunnige komedies op de planken zette. Ik bespreek een paar komedies aan de hand van de thema's van Aristophanes: kritiek op de oorlog tegen Sparta, kritiek op populistische politici, kritiek op Euripides en Socrates.

Je kunt reacties en commentaar naar mij sturen. Naar harryhofkamp@live.nl

Deze aflevering gaat over de bondgenootschappen in de Griekse wereld. De Peloponnesische bond onder leiding van Sparta, de Helleense bond van 31 poleis om tegen de Perzen te strijden en de Delische Bond waaruit het Atheense Rijk voortkwam. Verder over de politieke lotgevallen van Cimon die de Atheense politiek 17 jaar wist te domineren. En hoe het opmerkelijke einde van zijn loopbaan er uit zag. Vervolgens bespreek ik de radicaaldemocratische hervormingen van Perikles. Athene wordt superdemocratisch. Het werkt en is helemaal zo gek nog niet.

Wie wil kan reageren naar email harryhofkamp@live.nl De eerste aflevering over het Atheense Rijk. Over de situatie na de overwinningen bij Plataea en Mycale. Over het vertrek van Sparta uit de strijd tegen de Perzen en over het nieuwe bondgenootschap onder aanvoering van Athene. Over Cimon de nieuwe Atheense politieke ster aan het firmament en zijn bloedmooie halfzus Elpinike.

Een podcast van Harry Hofkamp. harryhofkamp@live.nl

Deze aflevering ga ik het hebben over het gedoe binnen het Griekse bondgenootschap in de winter van 480/479, over de diplomatieke acties van de Perzen en over de in het voorjaar van 479 irritante terughoudendheid van de Spartanen om de strijd met het leger van de Perzen aan te gaan.

Een aflevering van de podcast van Harry Hofkamp. harryhofkamp@live.nl Deze aflevering zullen we het gaan hebben over een echt grote Atheense meneer, over Themistocles. Themistocles was een zeer getalenteerd politiek genie die de Griekse beschaving heeft gered en bovendien de impuls heeft gegeven voor de Gouden Eeuw van Athene. Kortom iemand wiens levensloop onze aandacht meer dan waard is.

Voor contact: harryhofkamp@live.nl De slag bij Thermopylae is één van de beroemdste veldslagen in de geschiedenis. De slag werd lang neergezet als de strijd tussen Europese vrijheid en Oosters despotisme. Onzin natuurlijk. Hoe het wel zit hoor je in deze aflevering, over de achtergronden van de Grieks-Perzische oorlogen, over de Perzische invasiemacht, de strategie van de Grieken, de aanloop naar de slag en over de drie dagen van bloedige strijd.

Bronnen: Herodotus Historiën, Tom Holland Perzisch Vuur, Wikipedia, History Hit podcast.

Dit is een spannende aflevering over een gebeurtenis van immense betkenis. De overwinning van de Atheners in de slag bij Marathon heeft de Griekse beschaving gered. Zonder die overwinning had de geschiedenis van de westerse wereld er heel anders uitgezien. Zonder alles wat we aan de Griekse cultuur te danken hebben. Dus spannend en belangrijk. Bronnen o.a. : The landmark Herodotus The Histories Ed Robert B. Strassler; Perzisch vuur Tom Holland; The Battle of Marathon Wikipedia.org

Een aflevering over de opstand van de Grieken tegen de Perzen. Hoe een handjevol Grieken het opnemen tegen het Perzische Rijk. Hoe ze strijden en hoe ze elkaar in de steek laten. Spannende jaren. Over idealen en zelfzucht. Over wijs bestuur en corruptie. Leuk om te luisteren.

De Perzische oorlogen tussen Grieken en Perzen worden ons dikwijls voorgesteld als een strijd tussen vrijheid en democratie enerzijds en oosters depotisme anderzijds. Dat doet de Perzische beschaving onrecht. In deze aflevering een antwoord op de vraag: wat waren dat voor mensen die Perzen?

De Perzische oorlogen zijn de heroïsche strijd van de vrije Grieken tegen de overmacht van het despotische Perzische Rijk. Deze strijd wordt beschreven door de eerste betrouwbare geschiedschrijver Herodotus. Herodotus heeft een meesterwerk geschreven de Historiën. We gaan in deze aflevering een nieuw tijdperk binnen de klassieke periode van 500-323. We doen dit aan de hand van Herodotus. 

Het tweede deel van de fascinerende politieke ontwikkelingen in Athene. Ontwikkelingen die tot een democratie zouden leiden. Voor onze beschaving een ongelooflijk belangrijk historisch gegeven. Het was een stapsgewijs boeiend proces. Onder leiding van Clisthenes wordt de definitieve stap naar de democratische rechtstaat gezet.

Het eerste deel van de fascinerende politieke ontwikkelingen in Athene. Ontwikkelingen die tot een democratie en een rechtstaat zouden leiden. Voor onze beschaving een ongelooflijk belangrijk historisch gegeven. Het ging niet ineens, het was een stapsgewijs boeiend proces. Alemaal te beluisteren in deze aflevering.

Sparta kende veel bewonderaars. De reputatie van Sparta kreeg legendarische proporties. Een legende waar feit niet meer van fictie te onderscheiden was. De mythe van Sparta heeft velen geïnspireerd. De hervormers van de Britse kostscholen, Pruisische militairen, de Nazi's en de zionisten van de Kibbutz beweging. Filosofen zoals Plato en Rousseau. Het geïdealiseerde Sparta is gebruikt en misbruikt. Hoe? Dat hoor je in deze aflevering.

Sparta waar alles anders gedaan wordt in vergelijking met de rest van de Griekse wereld. De Spartanen die heersten over de andere bewoners in hun gebied soms met harde hand. Spartanen, gehard tijdens een brute opleiding. Spartaanse vrouwen, belangrijk, heel anders dan elders in de Griekse wereld. Sparta werd machtig. Sparta werd bewonderd. Deze aflevering het fascinerende Sparta.

Delphi de navel van de wereld, het centrum van de kosmos. De plek van het beroemdste orakel in de geschiedenis, een priesteres die de Pythia werd genoemd. Wat is een orakel nu precies? Hoe was werkwijze avn de Pythia? Waardoor werd Delphi een diplomatiek centrum? Alemaal vragen die deze aflevering worden beantwoord. En nog veel meer.

Een aflevering over het complexe en fascinerende godsdienstige gebeuren bij de Oude Grieken. Hebben ze wel zoiets als een religie? Zo niet, hoe benoem je hun godsdienstige praktijken dan wel? Hoe noemden ze het zelf. Een aflevering over de Griekse godenwereld, over hun religieuze festivals en over hun ideeën over heiligheid en onreinheid.

De laatste aflevering over de natuurfilosofen of presocratici. Ter sprake komen opgewekte filosofen als Xenophanes en Democritus. IJdele snoeshanen als Empedocles en nog meer grote denkers, die verbluffende ideeën hebben ontwikkeld.

Over Olympia één van de fascinerendste plekken van het Oude Griekenland. Plaats waar de Olympische spelen werden gehouden, waar zich elke vier jaar tienduizenden Grieken verzamelden voor een religieuze, sportieve en kermisachtige happening.

Wie waren de Griekse edelen? Wat bezielde ze, wat deden ze zo de hele dag en hadden ze toegevoegde waarde voor de samenleving? Vragen die ik beantwoord door de ethische en sociale wereld van Homerus te presenteren en door naar de maatschappelijke rol van de Griekse edelen te kijken.

Er bestaan nog steeds veel tijdrekeningen en kalenders. De Oude Grieken kenden ook meerdere kalenders. In deze aflevering hoor je hoe de oude Grieken het maanjaar en zonnejaar op elkaar afstemden en welke feesten ze gedurende het jaar vierden.

Over de Griekse boerenstand anno 700 VC. De ruggengraat van de polis. Over hun slimme bedrijfsvoering en het verbouwen van gerst, druiven en olijven. Over hun politieke wensen en invloed.

In de archaïsche periode is het westerse filosofische en wetenschappelijk denken begonnen. Het zijn interessante figuren die de basis van onze filosofie legden. Deze aflevering over drie vreemde snijbonen van natuurfilosofen: Pythagoras, Heraclitus en Parmenides.

In de archaïsche periode is het westerse filosofische en wetenschappelijk denken begonnen. Het zijn interessante figuren die de basis van onze filosofie legden. Deze aflevering over filosofie in het algemeen en over de natuurfilosofen van Milete.

Na de duistere eeuwen gaat de Griekse beschaving uit de startblokken: Het Grote ontwaken. Klimaatverbetering zet de toon. De polis, de typisch Griekse stadstaat komt tot ontwikkeling, veel Grieken emigreren en stichten nieuwe stadstaten. De vrije boeren eisen hun rol op: in het bestuur en op het slagveld. Ik maak ook een uitstapje naar de relatie tussen klimaat en geschiedenis.

Ik ga het hebben over de ondergang van de Myceense beschaving, waarbij ook andere beschavingen ten onder gingen. Dramatische en enigszins raadselachtige gebeurtenissen. Gebeurtenissen die een periode inluiden van achteruitgang op vele gebieden. Het is de periode van de Duister Eeuwen. De periode van 1100 tot 800.

Dit is deel twee over de Myceense beschaving. Deze podcast gaat over de ontdekker van Troje en Mycene, over Heinrich Schliemann, een Duitse, handige zakenman, die na een enorm vermogen te hebben verdiend, zich toelegde op de Archeologie.

Ook ga ik in deze aflevering na in hoeverre de Trojaanse oorlog echt gebeurd is. Of anders gezegd: dan gaan we ons verdiepen in de historiciteit van de Trojaanse oorlog.

Deze aflevering gaat over de Myceense beschaving. Het was de eerste Griekse beschaving. Van de Oude Grieken waren de Myceners de oudste. De oudste Grieken waren echter wel het nakomertje van de bronstijdbeschavingen. De heldhaftige strijdbare Grieken werden een machtsfactor in Griekenland, de Egeïsche eilanden en de westkust van Anatolië. De Grieken die de stad Troje veroverden, de Trojaanse helden, dat waren de Myceners.

De verfijnde beschaving op Kreta was eeuwenlang een vergeten beschaving totdat de Britse archeoloog Arthur Evans aan de begin van de twintigste eeuw deze beschaving ontdekte op het vruchtbare eiland Kreta. Zijn vondsten waren een sensatie voor zowel Arthur Evans als de de samenleving. We gaan in de podcast horen hoe de Minoïsche beschaving zijn invloed had op de Parijse modewereld en op het toneel in de theaters van de Franse hoofdstad.

De verfijnde beschaving op Kreta was eeuwenlang een vergeten beschaving totdat de Britse archeoloog Arthur Evans aan de begin van de twintigste eeuw deze beschaving ontdekte op het vruchtbare eiland Kreta. Evans ontdekte een verfijnde beschaving bij de opgravingen bij Knossos. Een beschaving met kenmerkende paleizen over het eiland verspreid. In deze aflevering ontdekken we het verloop van de geschiedenis, de bloei en de gevolgen van aardbevingen en vulkaanuitbarstingen voor deze Minoïsche beschaving. En... oh ja we leggen ook uit hoe deze beschaving aan zijn naam de Minoïsche beschaving komt.

Om duidelijk te maken hoe belangrijk de Grieken zijn voor onze Westerse beschaving wordt dikwijls verwezen naar hun prestaties: het creëren van de eerste democratie in de wereld, naar het feit dat ze het startschot hebben gegeven van het wetenschappelijk denken, naar het feit dat ze de Westerse literatuur hebben vormgegeven met Homerus en de Griekse tragedies en naar hun beeldende kunst en architectuur zoals op de Acropolis in Athene.

De Griekse beschaving was uniek. Maar wanneer werden die Grieken zo anders en zo bijzonder? En hoe anders waren ze in vergelijking met andere beschavingen? Die vragen gaan we beantwoorden.

Welkom bij de eerste aflevering van de podcast over de Oude Grieken. Deze aflevering is een introductie van de podcastserie DE OUDE GRIEKEN. Ik bespreek wat mijn werkwijze is en welke bronnen ik gebruik en ik ga redelijk uitgebreid het onderwerp van de podcastserie behandelen namelijk “De Geschiedenis van de Oude Grieken”. Ik ben Harry Hofkamp, een liefhebber van geschiedenis. Het wordt leuk!

In deze introductie worden drie vragen beantwoord:

1. Hoe wordt de podcast gemaakt?

2. Waar gaat het over?

3. Wat zijn de volgende afleveringen?