Heilige huisjes met Sia Ataredian

Patrick Vermeulen is Hoogleraar Organisatieontwikkeling en Nieuwe Organisatievormen. Hij is gespecialiseerd in het veranderen en vernieuwen van organisaties en nieuwe organisatievormen. 

Sia gaat in gesprek met Nabil El Malki. Velen van ons spreken over achterstandswijken , het opvoeden van de jeugd en de resultaten van de verkiezingen. Nabil spreekt er niet alleen over, hij staat met zijn poten in de klei en weet exact wat er speelt. Tijd om even niet te spreken maar naar dit (jonge) talent te luisteren, die zijn eigen wijk aan het opknappen is.

Nabil heeft in Arnhem de Presikhaaf University opgericht. De Presikhaaf University is een jeugd- en jongerenwerk organisatie in de wijk Presikhaaf waar wordt gewerkt aan gelijke kansen voor kinderen en jongeren. het is een plek waar leerlingen kunnen groeien en leren in een veilige, tolerante en respectvolle omgeving.

Anna bespreekt met Sia zijn liefde voor de natuur en of deze liefde dan ook tot actie leidt. Samen verkennen ze mooie ervaringen in de natuur en wil Anna weten hoe Sia zich inzet voor de natuur.

Anna is general director van AidEnvironment, daarvoor was Anna directeur van Greenpeace. Anna studeerde politieke wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Als politicologe werkte ze als directeur van het Klimaatverbond en bij het programmabureau Klimaat voor Ruimte.

Dit is de zesde aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens. 

In de 11e aflevering van het seizoen pleit Saskia Tjepkema voor positiviteit in plaats van negativiteit, niet vanuit onwetendheid, maar vanuit een kritische houding.

Saskia Tjepkema is een ervaren organisatiecoach, adviseur en interim-leidinggevende met meer dan twee decennia aan expertise bij Kessels & Smit. Ze biedt ondersteuning aan individuen, teams en organisaties met diverse ontwikkelingsvraagstukken. Appreciative Inquiry vormt een centraal perspectief in haar benadering, wat duidelijk terug te horen is in veel van haar vragen en interventies. Saskia heeft meerdere boeken gepubliceerd, waaronder "Ik team, wij teamen" en "Verhalen veranderen".

Heeft een mechanisch beeld van de wetenschap geleid tot een onmenselijke beleidswereld die de leefwereld van mensen vergeet? Sia Ataredian en Jos Kessels onderzoeken dit in een gesprek.

Dr. Jos Kessels bracht als eerste in Nederland filosofie naar de boardrooms. En met succes. Hij heeft het socratische gesprek geïntroduceerd en begeleid, en daarmee bijgedragen aan de ontwikkeling van bestuurders binnen de gezondheidszorg, overheid, politie, banken en het onderwijs. Daarnaast heeft hij verschillende boeken gepubliceerd, waaronder Geluk en wijsheid voor beginners, Hoog Spel, en Het welgetemperde gemoed.

"Zoek mij, verrijk jezelf"

Migratie is als een natuurwet en essentieel voor het menselijk bestaan. Verzet is zinloos en vergelijkbaar met het tegenhouden van golven. Abdollah moedigt aan om het natuurlijke en prachtige aspect van migratie te omarmen en er plezier aan te beleven, zelfs als je ertegen bent.

Kader Abdolah is een Perzisch-Nederlandse schrijver. Op 34-jarige leeftijd is hij als politieke vluchteling in Nederland terechtgekomen. Hoewel Nederlands niet zijn moedertaal is, groeide hij al snel uit tot een van de meest gelezen Nederlandse auteurs. Hij maakte een bundel van korte verhalen, bracht sprookjesachtige romans uit, en schreef columns voor de Volkskrant. In alle gevallen put hij inspiratie en kracht uit zijn migratieachtergrond.

Joris Luyendijk valt met de deur in huis. Met zijn gevatte vragen werpt hij licht op de binnenwereld van mij, Sia Ataredian. Wie is de ziel die zich achter de filosofische ideeën schuilhoudt?

Joris Luyendijk is journalist, schrijver en antropoloog. Hij schreef over het Midden-Oosten, de financiële sector en nu over populisme. Hiermee heeft hij een bijdrage geleverd aan nationale media als NRC Handelsblad en internationale media als The Guardian. Zijn boeken 'Het zijn net mensen' en 'Dit kan niet waar zijn' werden lovend ontvangen, net als zijn recentste uitgave 'De zeven vinkjes'.

Dit is de vijfde aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens. 

Wat is veranderkunde?

Een gesprek tussen voormalig Denker des Vaderlands Paul van Tongeren en veranderkundig expert Sia Ataredian.

Paul van Tongeren was hoogleraar Wijsgerige Ethiek in Nijmegen, Leiden en Leuven. Naast zijn academische werk houdt hij zich al ruim twintig jaar intensief bezig met publieksfilosofie. Zijn grootste inspiratiebronnen: de deugdethiek van Aristoteles en het gedachtegoed van Friedrich Nietzsche. Paul heeft meerdere boeken geschreven. In 2013 won hij met 'Leven is een kunst' de Socratesbeker voor het urgentste en meest oorspronkelijke Nederlandstalige filosofieboek.

Dit is de vierde aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens. 

Traditioneel wordt wetenschap gezien als een zoektocht naar objectieve waarheden, los van persoonlijke overtuigingen. Maar is de wetenschap echt neutraal?

Hierover ga ik in gesprek met de gepassioneerde klimaatactiviste die diep geworteld is in de wereld van onderzoek: Petra Verdonk.

Petra Verdonk, universitair hoofddocent bij het Amsterdam UMC, houdt zich bezig met participatie en diversiteit. In haar werk combineert ze onderwijs en onderzoek, met de focus op sekse-/genderverschillen in de gezondheidszorg en het medisch onderwijs. Daarnaast is ze secretaris van de Nederlandse Vereniging Gender & Gezondheid. En, niet op de minste plaats is Petra een gepassioneerde klimaatactiviste.

Hoe ziet het ultieme bestuur van een land eruit? 

Dat was de vraag waarmee Hanneke Vogels de Reverse Cast met mij opende. Ik gaf direct aan me niet geëquipeerd te voelen om deze enorme vraag te beantwoorden, maar samen dromen onder leiding van Hanneke Vogels zag ik wel zitten! 

We willen de luisteraar vragen om aan de vooravond van de verkiezingen bij deze enorme vraag aan te sluiten en met ons mee te dromen. Hoewel we proberen uit de actualiteiten te blijven, lukt dat niet altijd! Wat vinden en denken jullie? 

Hanneke Vogels, specialist in het automatiseren van sales-processen, is managing partner bij Stryfes en auteur van het boek 'Salestech'. Ze weet alles over hoe data en tech de samenwerking tussen Sales en Marketing kunnen verbeteren. In haar vrije tijd beoefent Hanneke vechtsport, leest ze veel en denkt ze graag na over grote vraagstukken.

Dit is de derde aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens. 

Conflict wordt vaak gezien als iets negatiefs, iets wat vermeden moet worden, iets dat je moet oplossen of wegnemen. Echter, Shirine Moerkerken, deskundige op het gebied van sociale verandering, benadrukt dat conflict niet slecht is, niet weg moet.  

Sterker nog, als we conflicten niet op een constructieve manier aangaan, of vermijden, bestaat de kans dat de fundering van onze relaties en samenwerkingen uiteindelijk gaat rotten. Alles lijkt harmonieus aan de oppervlakte, maar van binnen broeien de problemen als een onderhuidse ziekte verder. Als we dit ongemoeid laten, valt uiteindelijk de samenleving uit elkaar. 

Wat te doen? We moeten de kwaliteit van conflicten verbeteren. We moeten van dysfunctionele conflicten naar functionele conflicten. Voor een functioneel conflict is een constructieve aanpak nodig, zo bepleit Shirine. Die aanpak vereist de vaardigheid en training om verschillende perspectieven te onderzoeken, te begrijpen, en elkaar te verrijken. En de bereidheid om, als we er niet uitkomen, het ongemak te verdragen. 

Shirine Moerkerken is interventiekundige en oprichter van adviesbureau Strange. Ook is ze auteur van de boeken ‘Hoe ik verander’ en ‘Conflict eren’. Ze zegt over zichzelf: “Op complexe maatschappelijke vraagstukken heb ik geen antwoord, maar wel een zoekstrategie die leidt tot antwoorden”. 

De gesprekslijn ligt deze keer in handen van Illya Soffer, die al twee keer eerder bij mij te gast was in de podcast Heilige Huisjes. Met als openingszet de vraag: “Wie is Sia?”, ontvouwt zich een duizelingwekkend gesprek over wat het allemaal betekent om mens, professional en filosoof te zijn in these thought provoking times.  

Over wie we zijn geworden in de wisselende contexten van het leven, of wie we wellicht vanaf het begin zijn geweest. Over hoe wij vanuit onze achtergrond, aanleg en context steeds weer koppelpunt zijn tussen binnen en buiten, tussen individu en collectief, tussen onderlinge solidariteit en eigen schuld, tussen het contract en de liefde, tussen mens en ding. En over de zorg om een tijd die denken nodig heeft, maar tegelijk zo weinig denken verdraagt. 

Het gesprek mondt – hoe kan het ook anders – uit in de vraag naar hoe we in deze tijd van erop of eronder het tij kunnen keren, en werkelijk het verschil kunnen maken. 

Illya Soffer is directeur van Ieder(in). Ze heeft een achtergrond in politicologie en ervaring als campagnestrateeg en verandermanager voor diverse overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties. Vanuit professionele deskundigheid en persoonlijke ervaring geeft zij stem aan wie niet gehoord wordt. Ieder(in) vertegenwoordigt de belangen van 2 miljoen Nederlands met een beperking of chronische ziekte.  

Dit is de tweede aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens. 

Met klem benadrukt Tesseltje de Lange dat ze hoogleraar is in Europees Migratierecht, en niet in Vluchtelingenrecht. Toch gaat ons gesprek over hoe we met de vluchtelingencrisis moeten omgaan.

Snijdt Nederland zichzelf in de vingers met een restrictief toelatingsbeleid voor vreemdelingen?

Tesseltje laat zien dat we kennis missen in onze samenleving. Een goed migratiebeleid kan de oplossing zijn. Crisissituaties los je niet op met slecht bestuur en populisme. We moeten de ellende in de ogen durven aankijken en met reële handelsperspectieven komen. 

Tesseltje de Lange is hoogleraar Europees Migratierecht en directeur van het Centrum voor Migratierecht aan de Radboud Universiteit (RU) in Nijmegen. Ze onderzoekt de Europese regulering van (economische) migratie en integratie en specialiseert zich in verschillende thema’s, waaronder migratie en ondernemerschap, economische integratie van vluchtelingen, kennismigratie, gezinsmigratie, en het arbeidstoegangsrecht voor gezinsleden van migranten. 

Dit is de allereerste aflevering van Heilige Huisjes: Reverse Cast, waarin de rollen zijn omgedraaid. Stevige denkers en dappere doeners die eerder als tafelgast hebben aangeschoven in Heilige Huisjes, worden nu gastvrouw of gastheer. Ze bevragen mij (Sia Ataredian) over een zelfgekozen thema. Ik geef antwoord vanuit mijn rol als organisatiefilosoof en -adviseur en als mens.

We trappen het seizoen af met Bart van Rosmalen als gastheer. Bart interviewt mij (Sia Ataredian) over de rol van verbinding in de samenleving van vandaag. We worden gestimuleerd om met alles en iedereen in verbinding te blijven. Zelfs als we te maken krijgen met thema’s die overlopen van vrouwonvriendelijkheid, racisme en wetenschapsontkenning.

Medewerkers worden naar coaches gestuurd om verbinding te zoeken met kleinerende en narcistische leidinggevenden. De maatschappelijke opgave van de grootste instanties worden genegeerd, zolang de adviseur de opdracht in verbinding binnenhaalt. De zorg, jeugdzorg, GGZ, politie, justitie, het onderwijs. Ze kraken aan alle kanten. Toch zijn bestuurders en adviseurs vooral bezig met verbinden in plaats van problemen oplossen.

Men lijkt vanuit verbinding overal begrip voor te hebben, waar het soms op z’n plaats is om autonoom te staan. Doen we er wel goed aan om in verbinding te treden met de perverse prikkels die een verkeerd systeem in stand houden? En hoe verhoudt verbinding zich tot autonomie in een gezond systeem?

Bart van Rosmalen is Lector Kunst en Professionalisering aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) en heeft zich al jarenlang toegelegd op muzisch werken. Hij onderstreept het belang van deze integratie, van het in harmonie brengen van leven en werk, en van het omarmen van de creatieve mogelijkheden die hieruit voortkomen.

Soms heb je van die gesprekken waarvan het vertrek- en eindpunt van tevoren al duidelijk zijn. Het lijkt eerder een schaakspel waar iedere zet door de vorige zet wordt ingeleid, alsof wat er gebeurt door een natuurwet wordt ingegeven.

Mijn (Sia Ataredian) gesprek met Dilara Bilgiç, is niet zo’n gesprek! Wij openen het gesprek direct met dat sociale klasse een compleet onrechtvaardig systeem in stand houdt. Een systeem waarbij andere intersecties (etniciteit, gender, leeftijd, seksualiteit, cultuur religie etc.) net zo belangrijk lijken als de sociale klasse, terwijl dat niet zo zou moeten zijn. 

Er ligt zodoende te veel focus op gender, seksualiteit, kleur, etniciteit etc. Zorgt dat niet direct al voor een verdeel en heers? En trekt dit de aandacht niet onterecht weg van het onrechtvaardige systeem, dat al deze subgroepen tegen elkaar uitspeelt?

In ons gesprek onderzoeken we samen of sociale klasse wel de belangrijkste intersectie is. We denken samen hardop, vol met twijfel en wellicht angst over wat we aan het beweren zijn. Ga je mee op reis en denk je mee?

Dilara Bilgiç (2002) schrijft (voor de correspondent, de Groene Amsterdammer etc) spreekt (op de meest invloed rijke podia) en studeert psychologie. In 2020 verscheen haar debuut De Black Box Democratie, een politiek-filosofische analyse van de democratie in Nederland. In 2022 kwam haar tweede boek 'De Gelabelde' uit – een literaire non-fictie over de invloed van labels op het leven van mensen.

Bij Heilige Huisjes, gaan we lastige thema's niet uit de weg. We zoeken ze juist op en proberen ze vanuit een ander perspectief dan de mainstream te bespreken. Zo ook met de kwestie Israël en Palestina, wellicht het spannendste onderwerp tot nu toe.

Samen met Berber van der Woude, een voormalig diplomaat voor Palestina (rule of law, justice and security), bespreek ik het heilige huisje: "waar twee vechten hebben twee schuld".

We zoomen in op de menselijke ervaring van de Palestijnen, onze geloofwaardigheid als we met twee maten meten als het om mensenrechten gaat en ons verantwoordelijkheidsgevoel om ons hierover uit te spreken.

Verder trekken we heel bewust het Jodendom en de staat Israël uit elkaar. Grote Joodse denkers zoals Hannah Arendt, Levinas en Frankl zijn voor mij helden. Hun denken kan niet los gezien worden van de gewelddadige daden tegen het Joodse volk. Echter, ik ben ervan overtuigd dat dit moedige denken ook de mensenrechten schendingen van Israëlische staat zou veroordelen.

Van Joris Luyendijk kreeg ik (Sia Ataredian) op mijn donder omdat ik me afzijdig hield van de politiek. Halleh Ghorashi gaf aan dat ik meer vrouwelijke gasten moest hebben op de podcast. Met Bart van Rosmalen en Hans Stegeman stelden we vast dat er echt een ander (economisch) beleid moet komen. Al deze vragen, behoeften en frustraties nam ik mee naar de podcast met Esther-Mirjam Sent. Esther is namelijk een vrouw, hoogleraar economisch beleid en voorzitter van de PvdA. Zodoende kan ze mij en al deze vragen makkelijk aan.

Sia Ataredian en Anna Schoemakers verkennen in deze intrigerende aflevering hoe ieder individu een rol kan spelen bij het creëren van een betere wereld. Ze benadrukken dat we allemaal de verantwoordelijkheid hebben om te streven naar een mooiere wereld. Het is belangrijk om te onthouden dat we elkaar niet moeten beoordelen op de omvang van onze bijdrage, maar onszelf moeten uitdagen om meer te doen. Niet constant naar elkaar wijzen, maar iedere betrokkene (inclusief onszelf) verantwoordelijkheid laten nemen en zich laten verantwoorden.

Ze bespreken ook de vele paradoxen en complexiteiten die inherent zijn aan het nastreven van een betere wereld. Hoe kunnen we verwachten dat alleenstaande ouders die in armoede leven, duurdere, duurzame en biologische producten kopen? En hoe gaan we om met de realiteit dat de bio-industrie een gruwelijk gewelddadige sector is en we te maken hebben met een biodiversiteits- en klimaatcrisis, terwijl een groot deel van de wereldbevolking deze feiten nog steeds ontkent?

Ze bespreken ook de A12-protesten tegen fossiele subsidies, waarbij diverse groepen, ondanks hun verschillen, de handen ineen hebben geslagen om tegen systeemonrecht te protesteren. Op de A12 stonden boeren die onder de armoedegrens leven, wetenschappers die zien dat er onvoldoende naar de feiten wordt gekeken, bezorgde burgers uit alle lagen van de samenleving en traditionele activisten zij aan zij om Den Haag op te roepen tot systeemverandering. Dit gesprek gaat de complexiteit niet uit de weg en daagt ons allemaal uit om in ons denken en doen de noodzakelijke stappen te zetten.

Anna Schoemakers is een activist. Ze heeft leiding gegeven aan het Klimaatverbond en Greenpeace en is nu betrokken bij Rewilding Nederland.

Sia Ataredian en Bart van Rosmalen zijn verwikkeld in een indringend gesprek over de kern van ons werk. Ze bespreken hoe we vaak gedwongen worden een keuze te maken tussen ons persoonlijk leven en ons werk, terwijl deze in werkelijkheid complementaire facetten van ons bestaan zouden moeten zijn. 

Bart maakt gebruik van de kunsten om te illustreren hoe we verandering kunnen bewerkstelligen. 

Bart is Lector Kunst en Professionalisering aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) en heeft zich al jaren toegelegd op het muzisch werken. Hij onderstreept het belang van deze integratie, van het in harmonie brengen van leven en werk, en van het omarmen van de creatieve mogelijkheden die hieruit voortkomen.

Kaveh Bouteh gaat in gesprek met Sia Ataredian over hoe cultuur een dwingende macht is die leidt tot duidelijke gedragsnormen. Wanneer je gedrag vertoont dat buiten de bestaande culturele kaders valt, raak je sociaal geïsoleerd en uiteindelijk uitgespeeld. 

Beïnvloed door de tijdsgeest en diepgeworteld in de kern van onze samenleving, bepaalt cultuur wat als goed wordt beschouwd: "Zo doen we het nu eenmaal."

Echter, hoe dit "zo" tot stand is gekomen, lijkt verloren te zijn gegaan. Wie er baat hebben bij deze manier van doen en wie niet, wordt zelden besproken. Deze dominante macht (cultuur) is voornamelijk gevormd vanuit het Europese perspectief en mist wederkerige uitwisselingen met andere gezichtspunten. Zonder die wederkerigheid vernietigen we diversiteit en de verrijking die het kan brengen. Op deze manier worden we allemaal onderworpen aan een onzichtbaar en onbetwistbaar besturingssysteem, dat niet per se het schone, het ware en het proportionele dient...

Het doorbreken van de onzichtbare grenzen van cultuur vereist moed, nieuwsgierigheid en bereidheid om onze aannames en overtuigingen te herzien. Door ruimte te maken voor verschillende ideeën, verhalen en ervaringen, kunnen we niet alleen onszelf verrijken, maar ook bijdragen aan een wereld die diversiteit en inclusie omarmt en waardeert.

Kaveh Bouteh, een adviseur en trainer bij Pharos, het Expertisecentrum Gezondheidsverschillen. Als voormalig vluchteling uit Iran, heeft Kaveh zich gespecialiseerd in diversiteit, inclusie en gezondheidsvaardigheden in de sectoren zorg, welzijn en onderwijs. Met meer dan 20 jaar ervaring verzorgt hij adviestrajecten, trainingen en inspiratiesessies gericht op het creëren van een inclusieve organisatiecultuur en het ontwikkelen van tools voor transformatief leiderschap. Naast zijn werk bij Pharos, is Kaveh gastdocent bij de Radboud Universiteit, TNO en NSPOH op het gebied van sociale geneeskunde.

Sia Ataredian en Klaas Landsman bespreken wetenschapsfilosofisch de geschiedenis van ons denken en passen de conclusies en de aannames daarvan toe op dagelijkse vraagstukken. Zij schuwen hierin de complexiteit niet. Zo pleit Klaas in de huidige tijdsgeest voor het einde van het compromis. Niet omdat het compromis geen waarde heeft gehad, maar omdat het compromis inmiddels het waardevolle, het principiële en het rauwe geweld aandoet. De hedendaagse problemen (zoals bijvoorbeeld het klimaat) vragen eerder om een samurai-achtige standvastigheid. Het compromis is zo lang aan inflatie onderhevig geweest dat het inmiddels waardeloos is geworden. De wiskunde heeft een compromisloos karakter en daardoor draagt het ook een standvastige zoektocht naar de waarheid in zich. Maar is het gedrag van mensen, in de economie, de politiek en de samenleving wiskundig te voorspellen? Nee. Zodoende is niet alleen de tijd een variabele waarmee rekening gehouden moet worden, maar ook het zijn.

Klaas Landsman is hoogleraar mathematische fysica en werkt op het snijvlak van wiskunde, natuurkunde, wetenschapsfilosofie en de geschiedenis van ons denken.

In deze aflevering duiken Hans Stegeman en Sia Ataredian diep in het intrigerende en complexe onderwerp van economische groei. Ze onderzoeken waarom economische groei als een fundamentele behoefte wordt beschouwd en hoe dit zich verhoudt tot de planeet waarop we leven.

Helpt economische groei ons vanaf nu, of belemmert het ons? Waar komt de notie vandaan dat economische groei moet? En wat moeten we nu met de duidelijke milieugevolgen? Kunnen we een ander begrip/blik hierover ontwikkelen? 

Ze bespreken hoe economen hiernaar kijken en wat de gevolgen zijn voor beleidsmakers en uiteindelijk voor burgers. Hans Stegeman is chief economist bij Triodos Bank en een gepassioneerd columnist voor het Financieele Dagblad. Voorheen was Hans chief economist bij Rabobank en senior economist bij het Centraal Planbureau. Op dit moment rondt hij ook zijn PhD af over hoe we anders naar de economie en onze planeet kunnen kijken.

Sia Ataredian en Marilieke Engbers bespreken ons irrationele, oneindige vertrouwen in rationaliteit. We worden omringd door irrationaliteit, die een deel is van het mens-zijn, ook in organisaties en in de boardroom. Wanneer we alleen maar doen alsof medewerkers, collega's en leidinggevenden rationeel zijn, creëren we een dualiteit tussen de wereld die we ervaren en de wereld die we vaststellen in beleid en KPI's. Dit kan uiteindelijk leiden tot vervreemding van de wereld die we dagelijks ervaren. Het gevolg hiervan is dat we bij het ontwikkelen van onze kinderen, talenten en leiders alleen rationele principes gebruiken en daardoor veel toekomstig talent missen.

Marilieke Engbers is onderzoeker, docent en adviseur en deze drie rollen zijn wederzijds met elkaar verbonden. Wat ze onderzoekt, daar adviseert en doceert ze over en vice versa. Dit is voornamelijk het onuitgesprokene in de boardroom.

Sia Ataredian en Wouter ten Have, hoogleraar en adviseur op het gebied van veranderkunde, hebben uitgebreid met elkaar gesproken over cultuur- en gedragsverandering.
Het gesprek begint met een bespreking van wat cultuur is, wat het doet (en vooral niet doet), hoe het wordt gebruikt en misbruikt. Het gesprek vordert na verloop van tijd naar wat 'goed' werk is in veranderkundige trajecten. Hoewel Sia en Wouter verschillende ideeën hebben over cultuur en methodologie, weten ze elkaar feilloos te vinden in wat een goede adviseur in een verandertraject hoort te doen en te kunnen.

Sia Ataredian en Joris Luyendijk bespreken waarom er met diversiteit en inclusie zo'n grote focus ligt op de boodschapper in plaatst van op de daadwerkelijke boodschap. Hoe komt dit en waarom ligt hier zo sterk de nadruk op bij dit onderwerp? Naarmate het gesprek vordert bespreken zij ook de boodschap uit het boek van Joris ‘De Zeven Vinkjes’. De essentie is om de elite (de 6 en 7 vinkers) te laten inzien dat zij niet de norm zijn, maar een van de vele perspectieven. En wellicht de perspectieven met de minste kwaliteit en levenservaring, maar wel met de meest zichtbare posities en het meeste handelingsperspectief in de samenleving. Deze paradox op een ontwapenende manier inzichtelijk maken is wat Joris met zijn boek De Zeven Vinkjes heeft bereikt.

Joris Luyendijk is een antropoloog, correspondent en een van de meest gelezen Nederlandstalige auteurs.

In deze episode van Heilige huisjes praat Sia Ataredian voor de tweede maal met Gabriël van den Brink, voormalig hoogleraar Maatschappelijke Bestuurskunde, gasthoogleraar Filosofie en medeoprichter van Filosofische School Nederland. 

Het lijkt er tegenwoordig op alsof ons denken is losgerukt van ons handelen. Volgens Gabriël is dat ook de reden waarom we ons zo machteloos voelen in systemen. We onderschatten continu de kracht van ons denken en schieten zonder de complexiteit te bevatten in het praktische doen. Hierin berust de denkfout, dat het denken los staat van de praktijk. De systemen waar we zo'n last van hebben, zoals bureaucratie, komen namelijk ook voort uit ons denken. Om willekeur te voorkomen en gelijkwaardigheid te bevorderen, hebben we bijvoorbeeld moraliteit en de menselijk maat uitbesteed aan die bureaucratie. Op dit moment zien we bij de overheid dat de efficiëntie van het systeem is doorgeschoten tot op het punt van ontmenselijking van burgers. Dit kunnen we oplossen door de systemen weer onder de loep te nemen. Zo is het denken in de huidige maatschappij dus juist extreem praktisch. Gabriël pleit om het denken voor professionals weer eens hoog op de agenda te zetten. De complexe problemen waar we mee te maken hebben vragen namelijk ook om een hoger niveau van denken.

Zo eindigt hij de podcast ook met een prachtige oefening waarin het besturen van ons eigen denken synoniem staat voor het besturen van een land.

Sia Ataredian en Halleh Ghorashi onderzoeken het zelfbeeld van Nederlanders op het gebied van inclusie en racisme. Verder bespreken zij wat dat (zelf)beeld met nieuwkomers doet. Zo valt het op dat organisaties een fixatie hebben op de deficit-benadering: 'het ligt aan de nieuwkomer'. Het gaat meestal over de taal, of het accent en juist niet over de serieuze kwaliteiten van de nieuwkomers. Het deficit denken werkt zich over het algemeen op drie manieren uit op de nieuwkomer.
1)  je stelt je eigenbeeld bij naar het negatieve beeld van de maatschappij; je schiet tekort en het komt door jou.
2) Je vecht tegen dat beeld, maar daardoor treed je uit verbinding en vecht je tegen de bestaande maatschappij.
3) En in uitzonderlijke gevallen staan er juist mensen met een diverse achtergrond op (Sia: zoals Halleh), die de waan van de dag in de samenleving van een afstand kunnen bekijken en bestuderen om zo ons met wijsheid naar de toekomst te leiden. Die kwaliteiten zouden we vaker effectief mogen benutten.

Halleh Ghorashi heeft een multidisciplinaire achtergrond in de sociale wetenschappen. Als hoogleraar Diversiteit en Integratie aan de Vrije Universiteit Amsterdam stelt ze een kritische benadering van diversiteit en inclusie voor en toont ze door middel van narratieve methodologie het belang van de perspectieven van migranten en vluchtelingen voor het creëren van meer inclusieve structuren.

Sommige gasten wil je nog een keer uitnodigen. Zo ook deze week spreekt Sia Ataredian met een gast voor de tweede keer. En wat voor een.

Jesse Seegers is rector van het interuniversitair instituut SIOO en is  tevens professor aan de University of Exeter. Daarnaast heeft hij  inmiddels 6 boeken geschreven en meer dan 200 publicaties. Zijn  vakgebied: leiderschap en change. Zijn onderzoeksinteresse gaat uit naar  hoe individuen, leiders, teams, organisaties en communities veranderen.  Daarbij heeft hij specifiek aandacht voor het middle management.

Na het boeiende gesprek in seizoen 1 bespreekt Jesse dit keer, geïnspireerd door Albert Camus, het absurdisme als een mooi denkgereedschap voor de bestuurder. Let op! Een dergelijke omschrijving van het absurdisme roept juist op tot handelen: om vanuit vrijheid je verantwoordelijkheid te nemen voor de ander (Levinas).

In deze episode praat Sia met Luuk Stegmann over hoe Luuk zijn patiënten en cursisten bewust laat worden van wat ze meenemen van het denken van hun ouders of de modieuze tijdsgeest. Ze bespreken hoe belangrijk het is om als medemens zelfstandig te leren denken, zodat we niet meegaan met de waan van de dag. Uiteindelijk horen we onze overtuigingen en beslissingen te toetsen aan de steen der rechtvaardigheid. Daarbij wordt zichtbaar dat het systeem waarin we leven dit niet altijd even makkelijk maakt.

Luuk Stegmann is klinisch psycholoog en psychotherapeut. Sinds 2012 is hij hoofddocent van de beroepsopleiding Visieontwikkeling in Organisaties bij de ISVW in Leusden. Hij is mederedacteur van het praktische filosofieboek Hoog Spel, gespreksleider bij het socratisch café Rotterdam en pleitbezorger van de praktische filosofie.

In deze episode bespreekt Sia Ataredian met Paul van Tongeren het belang de scheidingslijn tussen feiten/weten en interpreteren/mening. Niet toevalligerwijs is dit ook de scheidingslijn tussen wetenschap en filosofie. Paul vraagt zich af of we niet te veel aandacht schenken aan het weten en de feiten en te weinig aan de interpretatie van die feiten. Tussen neus en lippen door worden thema's als post-truth, grenzen van de wetenschap en het denken van Heidegger besproken.

Paul van Tongeren was hoogleraar wijsgerige ethiek in Nijmegen, Leiden en Leuven. Naast zijn academische werk houdt Van Tongeren zich al ruim twintig jaar intensief bezig met publieksfilosofie. Zijn grootste interesses: de deugdethiek van Aristoteles en het denken van Friedrich Nietzsche zijn, zijn grootste inspiratiebron. In 2013 won hij met Leven is een kunst de Socratesbeker voor het urgentste en meest oorspronkelijke Nederlandstalige filosofieboek. 

In deze episode van Heilige huisjes praten Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Babette Porcelijn, founder van Think Big Act Now. Zijn neemt hen mee in haar onvermoeibare drang om complexe zaken niet te reduceren tot eenvoudige cijfers.  

Babette stelt dat industrieel ontwerp haar heeft doen inzien dat je problemen veroorzaakt door complexe zaken probeert te vangen in cijfers. Het is een boeiend en zeer actueel gesprek over hoe we om moeten gaan met duurzaamheid en het doorbreken van de patronen die we nu hebben.

In deze episode van Heilige huisjes spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels voor de tweede keer met Ilya Soffer. In seizoen 1 bracht Ilya samen met Sia de term Afwijkkunde ter wereld. Nu kijkt zij samen met Sia en Hanneke naar hoe afwijkkunde in de praktijk werkt. 

Wat is er voor nodig? Wat vraagt het van de omgeving? Welke perspectieven moeten anders? Het is vast niet de laatste keer dat Ilya in Heilige huisjes als gast aanschuift, want ook in dit gesprek verblijdt ze ons weer met prachtige anekdotes en inzichten.

In deze episode waarin we niet in gaan op de dogma's in de wereld, maar juist naar een praktische oplossing zoeken voor grote problemen in de maatschappij.

In deze episode van Heilige huisjes bespreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Leike van Oss, wat het voor het individu betekent om geconfronteerd te worden met organisatievraagstukken en een gebrekkige invloed daarop. Hoe zijn we hier terechtgekomen en hoe moet dit anders?

Leike van Oss is auteur, docent en gecertificeerd management-consultant. Verder is zij een van de boegbeelden van systemisch veranderen in Nederland.

Leike is gefascineerd door ‘waarom de dingen gaan zoals ze gaan’. Hoe organiseren mensen, groepen en organisaties zichzelf, hoe lopen ze vast in patronen die ze zelf gebouwd hebben en hoe kan je die patronen weer open breken? 

In deze episode van Heilige huisjes praten Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Gabriel van den Brink, voormalig hoogleraar Maatschappelijke Bestuurskunde en medeoprichter van Filosofische School Nederland. Vandaag de dag staat autonomie hoog in het vaandel in de maatschappij. Gabriel legt de historische ontwikkeling ervan uit en wat de gevolgen zijn voor onze maatschappij.

In een diepgaand gesprek vormen Sia en Gabriel een beeld van hoe de weg naar balans tussen liberalisme en collectiviteitszin er uit kan zien.   

Deze podcast gaat razendsnel en is een bijzonder gesprek tussen twee ongelooflijk snelle denkers. Beide hebben ze het vermogen om de grote denkers uit het verleden te combineren met hun observaties van het heden.

In deze episode van Heilige huisjes spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Sandra Bouckaert over de rol van conflicten in organisaties.   

Sandra is founder van Bouckaert Deep Democracy Mediation & Coaching en associate partner van de Academie voor organisatiecultuur. Zij ondersteunt en helpt teams van organisaties in de profit- en de non-profit sector met samenwerkingsvragen: conflicten, besluitvorming en communicatie. Ook coacht zij leidinggevenden en directies.   

In veel organisaties staat conflictvermijding hoog in het vaandel. Toch leidt tot in de praktijk tot grote structurele problemen. Wat gebeurt er dan precies en hoe moet je omgaan met conflicten? Sandra neemt Sia en Hanneke mee in haar vak en samen zoeken ze naar hoe iedere leider hier het goede kan doen.

In deze eerste aflevering van seizoen 2 van Heilge huisjes kijken Sia Ataredian en Hanneke Vogels terug op het vorige seizoen en vooruit op de komende episodes. Ze stippen de voor hen meest belangrijke momenten aan om hiermee de stap naar dit seizoen te maken. Waar in seizoen 1 de nadruk lag op het ontkrachten van de dogma's en er iets van te leren, gaan ze nu een stap verder. Seizoen 2 staat in het teken van het goede doen. Wat is het goede en hoe moet dat dan?

Hun eigen nieuwsgierigheid leidt hen steeds verder op het pad. Alles lijkt verbonden en toch zijn er continu nieuwe inzichten door zaken in een ander licht te zetten.

In deze episode van Heilige huisjes gaan Sia Ataredian en Hanneke Vogels in gesprek met Jesse Seegers over zijn visie op het absolutisme en relativisme. 

Jesse Seegers is rector van het interuniversitair instituut SIOO en is tevens professor aan de University of Exeter. Daarnaast heeft hij inmiddels 6 boeken geschreven en meer dan 200 publicaties. Zijn vakgebied: leiderschap en change. Zijn onderzoeksinteresse gaat uit naar hoe individuen, leiders, teams, organisaties en communities veranderen. Daarbij heeft hij specifiek aandacht voor het middle management.

Het gesprek ontwikkelt zich tot een wondere wandeling langs de contradicties in het management en het leven.

In deze aflevering van van Heilige huisjes spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met met Wouter ten Have over Management. Wouter ten Have is één van de oprichters en partners van TEN HAVE Change Management en hoogleraar Organisatieverandering aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Als organisatieadviseur adviseert hij directies en raden van bestuur van grote en middelgrote ondernemingen en non-profitorganisaties over strategie-implementatie, organisatieontwerp, organisatieverandering, het besturen van organisaties en het ontwikkelen van managers. Naast zijn werk als adviseur en hoogleraar is Wouter actief als toezichthouder. Dat doet hij als vicevoorzitter van de Raad van Toezicht (RvT) van Cito en als lid van de RvT van de KwadrantGroep. In deze podcast spreekt hij met Sia en Hanneke over zijn heilige huisje en hoe je de management-paradox doorbreekt.

In deze episode van Heilige huisjes spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met René ten Bos, filosoof en hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en voormalig Denker des Vaderlands over Moralisering.

Moralisering is het verschijnsel dat we van allerlei vraagstukken vooral morele (in plaats van bijvoorbeeld politieke of wetenschappelijke) vraagstukken willen maken. Dat betekent bijvoorbeeld dat in het debat om het klimaat de eigen verantwoordelijkheid van burgers (geen vlees eten, voetafdruk zo klein mogelijk houden, etc.) belangrijker wordt gevonden dan bijvoorbeeld het nemen van politieke maatregelen die de macht van, laten we zeggen, de fossiele industrie temperen. 

Een gesprek over grote bewegingen in de maatschappij kan natuurlijk niet gaan zonder de huidige situatie van de pandemie te bespreken... 

In deze episode van Heilige huisjes spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Ilya Soffer, directeur van Ieder(in) over wat er mis is in onze benadering van mensen met een beperking. Bevestigt de uitzondering de regel of is de uitzondering de regel? Ilya neemt ons mee in de systematische issues in de wereld van mensen met een beperking. Wist je dat iedereen wel op een bepaald vlak een beperking heeft?

In deze episode spreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels met Wouter van Noort, journalist van het NRC (https://www.nrc.nl/nieuwsbrieven/futureaffairs/) die bekend staat om zijn fascinatie voor systeemverandering en de plek van de mens in het geheel. Met zijn drieën spreken ze over de vraag: begint een beter milieu wel bij de ander?

Ze buigen zich over regelgeving versus zelf, welke denkrichtingen nuttig blijken te zijn en wat de fundamentele veranderingen zijn die we nodig hebben.

Sia Ataredian en Hanneke Vogels spreken in deze podcast over wat succes is. Ingegeven door de zichtbare keerzijdes van de huidige maatschappelijke definitie van succes zoeken ze samen naar meer balans in de definitie.

In deze eerste aflevering bespreken Sia Ataredian en Hanneke Vogels de geboorte van de podcast Heilige huisjes. Waarom bestaan ze en wat is hun nut? En passant raken ze ook thema's als inclusie, burn-outs, shareholders value en meer. In de komende afleveringen zullen verschillende gasten vanuit hun expertise een zelfgekozen heilig huisje met hen bespreken.