Kennsluvarpið

Guðrún Dröfn lektor í safnafræði við HÍ hefur verið að gera fjölmarga spennandi hluti þegar kemur að kennslu. Hér ræðum við meðal annars um safnafræðina sjálfa og hvað það er sem heillaði Guðrúnu við hana. Guðrún hefur meira og meira verið að færa námskeiðin sín yfir í fjarnám og tekist það vel. Hún hefur útbúið fjöldan allan af faglegum kennslumyndböndum sem nýtast vel í kennslunni og kappkostað að skipuleggja námskeiðin á afar nemendamiðaðan hátt.

Hólmfríður Árnadóttir deildarstjóri Kennslumiðstöðvar leiðir okkur í allan sannleikann um fjarnám við Háskóla Íslands.

Eva Marín Hlynsdóttir, prófessor við stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands, segir frá því hvernig hún hvetur nemendur til ígrundunar í námi sínu, svokallað critical reflection. Ígrundun ýtir undir að nemendur nýti sér fyrri þekkingu til að skapa nýja og að yfirfæra þekkingu úr fræðunum yfir í hið hagnýta og praktíska á vettvangi og öfugt. Eva Marín talar einnig um mikilvægi þess að styðja og leiðsegja nemendum við vinnu á lokaverkefnum en alltof margir nemendur hætta námi þegar þeir eiga aðeins lokaverkefnið eftir. Með því að bjóða upp á opna tíma, setja vörður, bjóða upp á samtal nemenda á milli þannig að þau upplifi sig ekki ein, næst mun betri árangur og mun fleiri nemendur ná að skila lokaverkefnum sínum og ljúka þar með námi.

Sean Michael Scully, aðjúnkt við Háskólann á Akureyri á viðskipta- og raunvísindasviði, spjallar um leiðir til að vekja áhuga nemenda á námsefninu og notar til þess fjölbreyttar aðferðir.  Sean lítur á sjálfan sig sem eins konar leiðsögumann frekar en kennara. „Ég hef ekki öll svörin heldur vil ég að nemendur rannsaki og uppgötvi sjálfir,“ segir Sean sem lýsir sér sem einlægum, heiðarlegum og vingjarnlegum kennara og bætir við að kennsla sé frábær afsökun fyrir því að læra áhugaverða hluti. Hann leggur áherslu á að tengja námsefnið við raunveruleikann og áhugasvið nemenda og færa þannig  raunveruleikann inn í kennslustofuna. Hann reynir að finna leiðir þar sem nemendur fá tækifæri til að uppgötva í gegnum tilraunir. Sean reynir að búa til tækifæri til að eiga samtöl við nemendur til að skilja hvar áhugi þeirra liggur og einnig til að veita þeim endurgjöf. Hann hefur mikla ástríðu fyrir kennslu og að fá nemendur til að kafa dýpra í námsefnið til að þjálfa gagnrýna hugsun. Sean tekur dæmi úr eigin kennslu og einnig úr námi sínu í Bandaríkjunum þar sem hann vandist því að háskólar tengdust samfélaginu með ýmsum verkefnum. Sean situr í stjórn Kennsluakademíu opinberu háskólanna þar sem hann tekur þátt í því að ýta undir aukið samtal um kennslu. Þar sem Sean er bandarískur fer spjallið fram á ensku að þessu sinni.

Margrét Sigrún Sigurðardóttir, dósent í Viðskiptafræðideild og stjórnarmeðlimur í Kennsluakademíu opinberu háskólanna og Róbert H. Haraldsson, Sviðsstjóri kennslumála spjalla um Kennsluakademíuna, hvað hún er, fyrir hverja og hvernig er hægt að sækja um. Háskóli Íslands tók forystu um stofnun Kennsluakademíunnar 2021 en ásamt honum standa Landbúnaðarháskóli Íslands, Háskólinn á Hólum og Háskólinn á Akureyri að Kennsluakademíunni sem styrkt er af stjórnvöldum.  Fyrstu meðlimir Kennsluakademíunnar voru teknir inn í nóvember 2021 og samanstendur fyrsti hópurinn af 11 kennurum sem eiga nú sæti í Kennsluakademíunni.

Margrét Sigrún átti þátt í samtali um stofnun Kennsluakademíu frá upphafi en kúplaði sig út úr því samtali um leið og hún ákvað að sækja um í Kennsluakademíuna vorið 2021. Hún lýsir umsóknarferlinu, hvaða skref þarf að taka og hver ávinningurinn er fyrir kennara að gerast meðlimir í Kennsluakademíunni.

Kennsluakademían er vettvangur að norrænni fyrirmynd sem ætlað er að stuðla að kennsluþróun. Meginmarkmið með Kennsluakademíunni er að efla samtal um kennslu og kennsluþróun innan og milli háskóla og lýsir Róbert þeim viðmiðum sem kennarar þurfa að uppfylla ef þeir hafa hug á að sækja um. Hann segir frá því hvernig sæti í Kennsluakademíunni er ætlað að umbuna þeim kennurum sem nú þegar draga vagninn í kennslu. 

Hugmyndarfræði Kennsluakademíu opinberu háskólanna byggist á alþjóðlegri áherslu á fræðimennsku í kennslu (Scholarship of teaching and learning eða SoTL).

Með Kennsluakademíunni er þeim kennurum sem hafa lagt sérstaka alúð við kennslu , haft nám nemenda að leiðarljósi og unnið markvisst að kennsluþróun veitt viðurkenning fyrir sín störf.

Kennarar sem hafa hug á að fræðast um Kennsluakademíu opinberu háskólanna og jafnvel sækja um hafa mikinn ávinning af því að hlusta á þennan þátt.

Nánari upplýsingar á :https://kennsluakademia.hi.is/

Ásdís Helgadóttir, dósent í vélaverkfræði, segir frá því hvernig hún notar leiðsagnarmat í kennslu, bæði í stórum og smáum hópum. Hún segir að leiðsagnarmat sé góð leið til að aðstoða nemendur við að tileinka sér efni námskeiðs. Hún segir að það sé mikilvægt að skoða hvað er gott, hvað má bæta og hvernig er hægt að bæta það. Hún segir einnig frá því hvernig hún notar jafningjamat og hvernig nemendur nýta sér slíkt mat til að bæta þekkingu sína og hæfni en hún hefur fundið leiðir til að virkja nemendur til að læra af jafningjum sínum. Ásdís útskýrir hvernig hún nýtir tól í Canvas á einfaldan hátt til þess að gefa nemendum endurgjöf með hljóðupptöku sem sparar töluverðan tíma. Hún talar um notkun matskvarða og mikilvægi þess að nemendur viti til hvers er ætlast af þeim. Ásdís hefur lokið viðbótardiplóma í kennslufræði á háskólastigi og segir frá því hvernig hún notar sömu nálgun á kennsluna sína og rannsóknir. Hún er óhrædd við að prófa sig áfram í kennslu og læra af mistökunum og segir nemendur kunna að meta það þegar kennarar gera sitt besta til að bæta kennsluna því það sýnir að þeir séu mannlegir. Hún er mikið fyrir að eiga samtal við nemendur og hefur lagt stuttar kannanir fyrir nemendur til að fá þeirra upplifun á mismunandi kennsluaðferðum. Ásdís segir að mikilvægasti þátturinn við þróun kennslu sé að taka lítil skref og reyna sitt besta.  

Guðrún Geirsdóttir stofnandi Kennslumiðstöðvar Háskóla Íslands rifjar upp fyrstu kynni sín af skólanum. Hún brennur fyrir kennslu og kennsluþróun og hefur frá upphafi haft gríðarleg áhrif á kennsluhætti háskólans á þeim 25 árum sem hún hefur starfað hjá HÍ. Guðrún talar einnig um strauma og stefnur í háskólum á Íslandi og veltir því upp hvernig ákvarðanir um nám og kennslu eru teknar. Hún fjallar um og auknar kröfur á háskólakennara og hversu mikið samtalið um kennslu hefur breyst. Guðrún fjallar einnig um áhrif markaðsvæðingar á háskólana og hlutverk skólans í að skapa námssamfélag í stað þess að nemendur líti á sig sem viðskiptavini. Hún kemur auk þess inn á vinnumatskerfi háskólakennara og áhrif þess á kennslu ásamt því að útskýra hvernig draumaháskólinn hennar lítur út.

Lektor í land- og ferðamálafræði Edda Waage lauk diplómunámi fyrir háskólakennara með rannsókn á vinnuálagi nemenda. Þetta vakti fyrst athygli hennar vegna þess að í námskeiði sem hún kenndi kom í ljós að nemendum þótti vinnuálagið óvenju mikið. Í þessum þætti talar Edda um hvað kennarar þurfa að hafa í huga þegar þeir skipuleggja námskeið og hvernig á að skapa jafnvægi  á milli vinnuálags og vinnuframlags.

Gréta Björk Guðmundsdóttir er prófessor á Menntavísindasviði Háskólanns í Ósló. Hún er næsti gestur í hljóðveri Kennslumiðstöðvar. Gréta brást hratt við ásamt samstarfsaðila sínum í Bandaríkjunum þegar Covid skall á og kannaði viðbrögð kennara við því að þurfa að umbreyta hefðbundinni kennslu sinni með notkun stafrænnar tækni. Niðurstöðurnar voru áhugaverðar og sérstaka athygli vakti skortur á þekkingu á persónuvernd.

Fjarkennsla hefur sjaldan verið jafn umtöluð og á tímum Covid og næsti gestur Kennsluvarpsins er þess vegna Sólveig Jakobsdóttir prófessor í fjarkennslufræði á Menntavísindasviði. Eftir langan fjarkennsluferil hefur Sólveig mikið að segja um það hvernig fjarnám er kennt á tímum Covid.

Amalía Björnsdóttir prófessor við Háskóla Íslands er mætt í hljóðver til að ræða um námsmat á tímum Covid. Heimsfaraldurinn hefur breytt miklu í starfi háskóla um allan heim. Amalía telur þörf á að endurskoða námsmat til framtíðar meðal annars með tillit til þess hvernig skilgreina á svindl í prófum eða heimaverkefnum.

Ragna Kemp Haraldsdóttir kennir Upplýsingafræði við Háskóla Íslands.  Ragna hefur langa reynslu af blandaðri kennslu. Kennslumiðstöðin telur að reynsla Rögnu muni nýtast kennurum vel á tímum Covid og að hún muni kveikja hugmyndir um hvernig er hægt að gera námið skemmtilega fyrir þá sem sækja nám sitt rafrænt.

Terry Gunnell hefur unnið sem kennari um árabil og er handhafi viðurkenningar fyrir framúrskarandi kennslu árið 2018 í Háskóla Íslands. Hvernig finnst honum best að kenna staðnám og hvað þýðir það eiginlega að vera "stuffed lemon"? 

Hvað þýðir eiginlega nemandamiðuð kennsluáætlun, og afhverju ætti kennari að nota hana? Elva Björg Einarsdóttir mætir í hljóðklefann í Setbergi og ræðir hvernig best er að hanna góða kennsluáætlun. 

Ert þú ein(n) af þeim sem er að vandræðast með af hverju Háskóli Íslands hefur ákveðið að nota Canvas? Tryggvi Már Gunnarsson útskýrir hvernig hægt er að nota Canvas til að styrkja kennslu. 

Kennsluvarpið upplýsir kennara um stefnur og strauma á sviði kennslufræðinnar en er ekki síst ætlað að veita innblástur fyrir mismunandi kennsluaðferðir - bæði nýjar sem gamlar.

Markmið kennsluvarpsins er að deila kennslufræðilegri þekkingu við Háskóla Íslands með opnum umræðum við kennara frá ýmsum deildum innan háskólans.

Kennsluvarpið er framleitt af Kennslumiðstöð Háskóla Íslands.