Granicę dalej. KSSM Podcast

W tym odcinku dowiecie się między innymi:

1. Kto wygrał wybory prezydenckie na Słowacji?
2. Czy seniorki mogą zmienić politykę klimatyczną Szwajcarii?
3. Jak przebiegło posiedzenie Parlamentu Europejskiego?
4. O co chodzi z tą relokacją?
5. Co Unia ma wspólnego z dżemami?

W tym odcinku dowiecie się między innymi o:

1. Wyborach samorządowych w Turcji

2. Działaniach UE, USA i negocjacjach wokół konfliktu w Gazie

3. Rosyjskiej propagandzie na Bliskim Wschodzie

W tym odcinku dowiecie się między innymi: 1. Kto chce zostać nowym szefem NATO? 2. Czym dla Irlandczyków jest rodzina? 3. Kto może zostać prezydentem Słowacji? 4. Dlaczego Parlament Europejski pozwał Komisję Europejską? 5. Czy Bośnia i Hercegowina jest bliżej UE?

Prof. Agnieszka Kuszewska-Bohnert z IBiDW UJ o Pakistanie przed wyborami.

Marcin Krzyżanowski o sytuacji w Afganistanie w 2023 r.:

• dobre plony, deflacja, niedobór pieniądza w obiegu
• wysokie bezrobocie, połowa ludności w nędzy
• relacje z sąsiadami

Rozmowa z Mieszkiem Kaznowskim, studentem studiów euroazjatyckich UJ, który w latach 2012-14 mieszkał w ambasadzie Polski w Korei Północnej

Marcin Krzyżanowski o społeczeństwie i gospodarce Iranu rok po protestach po śmierci Mahsy Amini.

Dr hab. Łukasz Fyderek, dyrektor IBiDW UJ, opowiada o pozycji druzyjskiego regionu Suwejda w Syrii.

MIĘDZYNARODOWE PODRÓŻE PO POLSCE

Mateusz Kubasiewicz o Biblii Brzeskiej (Pińczowskiej), rywalizacji pińczowskiej gminy żydowskiej z gminą kazimierską, Hugonie Kołłątaju i Komisji Edukacji Narodowej, postępowych projektach Jana Olrycha Szanieckiego i o tym, dlaczego w latach 20. XX w. pińczowskiej radzie miejskiej przewodniczył proboszcz.

MIĘDZYNARODOWE PODRÓŻE PO POLSCE
Mateusz Kubasiewicz opowiada o Kraśniku i Janowie Lubelskim, w których w XIX w. połowę mieszkańców stanowili Żydzi. Na początku XX w. działały w nich dwie synagogi, liczne chedery i domy modlitwy.

Mateusz Kubasiewicz opowiada o Ostrowie i jedynej zachowanej w Polsce synagodze w stylu mauretańskim.

MIĘDZYNARODOWE PODRÓŻE PO POLSCE
Mateusz Kubasiewicz o Jarosławiu, mieście leżącym na szlaku łączącym Rzeczpospolitą z Imperium Osmańskim i Krymem. Bohaterowie odcinka:

• król Daniel Halicki
• Stanisław Stadnicki ("Diabeł z Łańcuta")
• Jan Tarnowski
• Rodzina Starosolskich

MIĘDZYNARODOWE PODRÓŻE PO POLSCE

Mateusz Kubasiewicz opowiada o Przemyślu, z którego oprócz wymienionych w tytule pochodzą też:

• Stepan "Smok" Fedak - niedoszły zabójca Piłsudskiego
• rabin Mojżesz Szor
• Stanisław Ehrlich (promotor J. Kaczyńskiego)
• Roman Kuźniar

Mateusz Kubasiewicz opowiada o bankowości islamskiej. Jak sprawić, żeby kredyt nie był haram?

Mateusz Kubasiewicz opowiada o państwach Ummajadów, Abbasydów, Fatymidów oraz o tym, jak islamska zasada "szury" ma się do demokracji.

Adam Balcer (dyrektor programowy Kolegium Europy Wschodniej, prowadzący podcast "Babel. Rzeczpospolita Multikulti") w rozmowie z Mateuszem Kubasiewiczem prognozuje minimalne zwycięstwo Erdogana. Zwraca uwagę, że wybory nie są równe (niższa frekwencja w regionach kurdyjskich, w których represje utrudniają prowadzenie kampanii). Sugeruje, że burmistrz Ankary, Mansur Yavaş, miałby większe szanse niż Kiricdaroglu.

W "Przeglądzie bałkańskim":

• Krótkie podsumowanie wyborów w Turcji i Gagauzji
• Jedyna w polskich mediach rozmowa o wyborach lokalnych w Albanii
• Powodzie w Chorwacji i Bośni
• Zmiana prokuratora generalnego w Bułgarii

Zapraszają Mateusz Kubasiewicz, Bartosz Grzesik i Victor Trzecina

Czy podwyżka płacy minimalnej tuż przed wyborami pomoże Erdoganowi?

Mateusz Kubasiewicz o Turcji w XXI w.:

• Prawa człowieka, media, demokracja - regres po progresie
• Spadek znaczenia armii w polityce Turcji
• Od poprawy sytuacji mniejszości religijnych do dominacji islamu sunnickiego

O transformacji gospodarek Bliskiego Wschodu w XX i XXI w. opowiada Mateusz Kubasiewicz, korzystając z wykładów dra Michała Lipy (IBiDW UJ) i książki E. Zurchera "Turcja. Od sułtanatu do współczesności".

Prof. Agnieszka Kuszewska-Bohnert (IBIDW UJ) opowiada o Nepalu, kojarzonym z wojną domową z przełomu wieków i trzęsieniami ziemi, pokazując, jak rozwinął się ten kraj w XXI w.

Mateusz Kubasiewicz, cytując "Historię najnowszą Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej" J. Zdanowskiego, opowiada o przygodach Turcji z demokracją.

Mateusz Kubasiewicz, cytując "Historię najnowszą Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej" J. Zdanowskiego, opowiada o schyłku Imperium Osmańskiego i Turcji do 1938 r.

W "Przeglądzie Bałkańskim":

• Bartosz Grzesik o rywalizacji Milo Djukanovicia i Jakowa Milatowicia o prezydenturę Czarnogóry
• Victor Trzecina o rozmowach kosowsko-serbskich
• Mateusz Kubasiewicz o poparciu kurdyjskiej HDP dla kandydata opozycji w wyborach prezydenckich w Turcji

Prof. Łukasz Jakubiak (Katedra Współczesnych Systemów Politycznych i Partyjnych UJ) o systemie politycznym Senegalu:

• Rządy Leopolda Senghora (1960-81) i Abdou Dioufa (1981-2000)
• Wygrana opozycji (Aboulaye Wade) w wyborach w 2000 r. - jak były więzień polityczny chciał przedłużyć swe rządy?
• Rządy Macky'ego Salla (od 2012 r.), skazanie Ousmane Sonko - w stronę autorytaryzmu?
• Co łączy Senegal i Węgry?

Więcej o separatyzmie regionu Casamance: https://www.bbc.co.uk/programmes/p0clgfq6

Prof. Agnieszka Kuszewska-Bohnert (IBiDW UJ) o społeczeństwie Pakistanu:

• Polityka państwa wobec szyitów (wysiedlenia z Kaszmiru)
• Ruch separatystyczny w Beludżystanie
• Pasztuni i Talibowie - czy kolejne porozumienia poprawiły sytuację?

Dr Rafał Woźnica, opiekun naukowy KSSM UJ, o wpływie przestępczości zorganizowanej na politykę 3 państw bałkańskich.

Analiza Mateusza Macha (współpracownika podcastu KSSM UJ z Akademii Ignatianum w Krakowie) na podstawie ksiązki "Naddniestrze. Terror tożsamości" Piotra Oleksego.

Czy Naddniestrze i Gagauzja mogą zdestablizować Mołdawię?

O "energetycznej wojnie" Mołdawii i Naddniestrza opowiadał w listopadzie 2022 r. Kamil Całus (OSW, https://open.spotify.com/episode/6AYQLsVbP7bCCpqjLOKq0s), a w grudniu pisał o jej zakończeniu (https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-12-08/moldawia-dywersyfikuje-zrodla-importu-gazu). W ostatnich dniach opowiadał o dymisji Natalii Gawrylicy: https://open.spotify.com/episode/0s1PiW3DF4K9Q5lSsWgX6v

Victor Trzecina i Bartosz Grzesik o protestach w Serbii, stanie Jeziora Ochrydzkiego i kolejnym trzęsieniu ziemi w Turcji. Mateusz Kubasiewicz prostuje: kosowscy Serbowie jednak nie płacą za prąd.

Marcin Krzyżanowski (iranista z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ, b. konsul w Kabulu) w rozmowie z M. Kubasiewiczem opowiada o:

• sytuacji gospodarczej Afganistanu. W jaki sposób świat przyczynia się do stabilizacji rządów Talibów?
• relacjach z sąsiadami. Skąd Afganistan kupuje prąd, a gdzie sprzedaje węgiel, jak pomaga Iranowi omijać sankcje?
• polityce Talibów wobec mniejszości etnicznych (przesiedleniach Hazarów).
• walce talibskich frakcji, której ofiarą są afgańskie kobiety. Dlaczego umiarkowani Kandaharczycy (mułła Baradar i mułła Jakub) oraz Hakkani przegrywają z emirem i radykalnymi Kandaharczykami?

Dlaczego Marokańczycy mają prawo nie lubić Francuzów i Hiszpanów? Jak zmieniły się relacje między sułtanem a partią Istiqlal? Jak Mohammed VI "rozliczał" rządy ojca, wzmocnił pozycję kobiet i - włączając opozycję do rządzenia - zmniejszyć jej popularność?

Mateusz Kubasiewicz cytuje książkę prof. Jerzego Zdanowskiego "Historia najnowsza Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej", Warszawa 2020.

Czy Libia - jak niektórzy sądzą - rzeczywiście za czasów Kaddafiego "przodowała" w regionie? Jak grupa słabo wyszkolonych rebeliantów obaliła reżim?

Mateusz Kubasiewicz opowiada o historii i współczesności Libii, cytując rozdział Piotra Nizińskiego z książki pod redakcją dr Ewy Szczepankiewicz-Rudzkiej Arabska wiosna w Afryce Północnej. Przyczyny, przebieg, skutki, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014.

Dlaczego to w Tunezji zaczęła się Arabska Wiosna, chociaż poziom życia był tam najwyższy w regionie? Jakie prawa Tunezyjki uzyskały już w latach 50., wcześniej niż we Włoszech czy Francji? Od kiedy mogą dokonać aborcji bez zgody męża?

O najnowszej historii Tunezji opowiada Mateusz Kubasiewicz na podstawie pracy pod redakcją dr Ewy Szczepankiewicz-Rudzkiej Arabska wiosna w Afryce Północnej. Przyczyny, przebieg, skutki, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014.

Mateusz Kubasiewicz o współczesnej historii Algierii. Czy krajem tym znowu wstrząsną protesty?

Dr Artur Skorek z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ o tym, dlaczego Izrael nie ma ujętej w jeden akt prawny konstytucji i kiedy Sąd Najwyższy wywalczył dla siebie prawo oceny zgodności prawa z 13 "podstawowymi ustawami" Izraela. W audycji także o:

• prawach osób LGBT w Izraelu - czy małżeństwa zawarte za granicą są uznawane?
• fenomenie Benjamina Netanjahu - kto na niego głosuje?
• nowym izraelskim rządzie - czy przetrwa pełną kadencję?

Rozmawiał Mateusz Kubasiewicz

Mateusz Kubasiewicz o I turze wyborów prezydenckich w Czechach i gospodarczych różnicach między Czechami a Polską.

Historia Tunezji i Algierii do początku XX w., okraszona dawką poezji C. K. Norwida "Do emira Abd el-Kadera w Damaszku".

Koordynatorzy Sekcji Bałkańskiej, Bartosz Grzesik i Victor Trzecina, o wydarzeniach w Kosowie, gdzie w okolicach Bożego Narodzenia doszło do eskalacji napięcia oraz sporze parlamentu i prezydenta Czarnogóry. Czy Milo Djukanowić trafi przed Trybunał Konstyucyjny?

Dr Michał Lipa z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ o tym, jak Abdel Fatah al-Sisi zdobył i utrzymał władzę, o gospodarce, slumsach, pozycji kobiet, roli religii w państwie, represjach wobec opozycji.

Rozmowę przeprowadził Mateusz Kubasiewicz.

Więcej o Egipcie i Sudanie można dowiedzieć się z rozmowy drem hab. Łukaszem Fyderkiem, dostępnej stronie na YouTube "O świecie" (https://www.youtube.com/watch?v=A_EJm3ixSlA&t=556s), przeprowadzonej w 2019 r.

Więcej o prawach kobiet w Egipcie - "Dział Zagraniczny": https://open.spotify.com/episode/63MrH31zeZNLfLASgoAPJt

Mateusz Kubasiewicz opowiada o czasach, gdy Afryka Płn. i Maroko rządzone były przez Umajjadów, Almorawidów i Almohadów, następnie o wzroście wpływów kolonialnych w Maroku na przełomie XIX i XX w.

BBC o tym, dlaczego we współczesnym Maroku arabski nie jest mile widziany: https://www.bbc.com/news/world-africa-64022940

Mateusz Kubasiewicz o Egipcie pod rządami Arabów, Mameluków, Osmanów, Brytyjczyków, w czasach monarchii konstytucyjnej i rewolucji Wolnych Oficerów. 

Marcin Krzyżanowski (iranista z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu, b. konsul w Kabulu) w rozmowie z M. Kubasiewiczem opowiada o historycznej i obecnej sytuacji mniejszości etnicznych w Iranie.

• Dlaczego irańscy Arabowie nie wsparli Saddama Husajna, a dzisiaj protestują w Chuzestanie?
• Czy Azerowie czują się Irańczykami?
• Czy "separatyści" kurdyjscy i beludżyjscy są zagrożeniem dla reżimu?
• Czy sunnici mają w Iranie równoprawną pozycję?
• Jak w Iranie odnajdują się uchodźcy z Afganistanu?
• Jaką pozycję wobec protestów zajmują umiarkowani ajatollahowie i byli prezydenci Iranu?

Prasówkę przygotował Mateusz Kubasiewicz. Linki do artykułów: 

• Protesty w Iranie bez przełomu: https://www.al-monitor.com/originals/2022/12/confusion-grows-over-future-irans-hijab-patrols
• Ruch Wolności i Zmiany porozumiał się z juntą sudańską: https://www.arabnews.com/node/2211031/middle-east
• Protesty w Syrii: https://www.arabnews.com/node/2210876/middle-east
• Śmierć Jiang Zemina: https://open.spotify.com/episode/6RE2GAJ6K9Pg6eoUf9n5Go
• Problemy prezydenta RPA: https://www.bbc.co.uk/programmes/p0dlt8rv
• Przerwanie postępowania przeciw Robertowi Ficy: https://balkaninsight.com/2022/12/02/democracy-digest-novak-shows-a-different-face-of-hungarian-diplomacy/

Mateusz Kubasiewicz opowiada o 

• stanie rosyjskiej gospodarki (https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2022-11-16/rosja-ograniczenia-eksportowe-i-mobilizacja-kolejne-ciosy-w)
• energetycznych relacjach Mołdawia-Naddniestrze-Rosja (https://open.spotify.com/episode/6AYQLsVbP7bCCpqjLOKq0s)
• klęsce Mariana Kotleby w słowackich wyborach (https://balkaninsight.com/2022/11/08/slovak-far-right-still-harbours-national-hopes-despite-blow-in-local-elections/)
• sytuacji w syryjskim (https://www.al-monitor.com/originals/2022/11/turkey-bombs-syria-iraq-response-istanbul-terror-attack) i irackim Kurdystanie (https://www.al-monitor.com/originals/2022/11/iran-says-attacks-iraqi-kurdistan-will-continue).

Prof. Agnieszka Kuszewska z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ opowiedziała o obecnym kryzysie politycznym w Pakistanie. 

Dlaczego Imran Khan rozpoczął marsz na Islamabad? Czy ma on poparcie społeczne? Dlaczego klany Bhuttów i Szarifów współdziałają z armią przeciw byłemu premierowi? Czy po dymisji Imrana Khana zmieniło się podejście Pakistanu do Rosji? Dlaczego pakistańscy politycy na trudne pytania odpowiadają: "a w Kaszmirze biją muzułmanów"?

Zaprasza Mateusz Kubasiewicz

Z drem Rafałem Woźnicą, opiekunem naukowym KSSM UJ, rozmawiał Mateusz Kubasiewicz.

Skąd mafia albańska wzięła się w Europie Zachodniej? Jak działa, czy tworzy transnarodowe sieci? Czy albańscy mafiozi rzeczywiście przestrzegają tradycyjnego prawa "kanun"? Dlaczego albańska mafia jest groźniejsza na Bałkanach niż w Europie Zachodniej?

Przewodnik wyborczy przygotował Mateusz Kubasiewicz.

Marcin Krzyżanowski (b. konsul w Kabulu, obecnie doktorant UJ i ekspert Warsaw Institute) w rozmowie z Mateuszem Kubasiewiczem opowiadał o podłożu trwających w Iranie protestów. Stwierdził, że od kilku lat widać było coraz więcej kobiet bez zasłony, na co władze zareagowały wzmożeniem represji. Mówił też o relacjach irańsko-irackich i o tym, dlaczego nie widzi perspektyw dla reform w Iraku.