Şiir Sever

Her zaman da doğru olmayan bu şiirdeki önermedeki "aşk" çoğu kez tek kişilik olabilmektedir. Zira karşılıklı olanı epey azdır.

AŞK İKİ KİŞİLİKTİR

Değişir yönü rüzgârınSolar ansızın yapraklar;Şaşırır yolunu denizde gemiBoşuna bir liman arar;Gülüşü bir yabancınınÇalmıştır senden sevdiğini;İçinde biriken zehirSadece kendini öldürecektir;Ölümdür yaşanan tek başına,Aşk iki kişiliktir.

Bir anı bile kalmamıştırGeceler boyu sevişmelerden;Binlerce yıl uzaklardadırBinlerce kez dokunduğun ten;Yazabileceğin şiirlerÇoktan yazılıp bitmiştir;Ölümdür yaşanan tek başına,Aşk iki kişiliktir.

Avutamaz olur artıkSeni, bildiğin şarkılar,Boşanır keder zincirlerindenSular tersin tersin akar;Bir hançer gibi çeksen de sevginiOnu ancak öldürmeye yarar:Uçarı kuşu sevdanınAlıp başını gitmiştir;Ölümdür yaşanan tek başına,Aşk, iki kişiliktir.

Yitik bir ezgisin sadece,Tüketilmiş ve düşmüş gözden;Düşlerinde bir çocuk hıçkırırGece camlara sürtünürken;Çünkü hiçbir kelebekTek başına yaşamaz sevdasını,Severken hiçbir böcekHiçbir kuş yalnız değildir;Ölümdür yaşanan tek başına,Aşk iki kişiliktir.

- Ataol Behramoğlu (Temmuz 1994)

Yine yalnız değilim her zamanki gibi Bu Uzakdoğu gecesinde yokluğunlayım Aramızda yirmibeşbin kilometre Sen kıştasın ben yazdayım Sen bir yarısında dünyanın Ben öte yarısındayım Yine de bırakmıyor ellerimi yokluğun Daha da bir gönlümcesin Varlığından bin kat güzel O yalımsal çıplaklığın yalaz yalaz Ve en gizlerden konuşurken ellerin İçimden gelmiyor mektup yazmak demeden Sevisiyoruz yirmi beşbin kilometreden

Boğazınıza düğümlenenleri bir çırpıda önünüze seren işte bu şiir bizlere duygulara şu sözlerle tercüman oluyor:

Sesinde ne var biliyor musun Bir bahçenin ortası var Mavi ipek kış çiçeği Sigara içmek için Üst kata çıkıyorsun Sesinde ne var biliyor musun Uykusuz Türkçe var İşinden memnun değilsin Bu kenti sevmiyorsun Bir adam gazetesini katlar Sesinde ne var biliyor musun Eski öpüşler var Banyonun buzlu camı Birkaç gün görünmedin Okul şarkıları var Sesinde ne var biliyor musun Ev dağınıklığı var İki de bir elini başına götürüp Rüzgarda dağılan yalnızlığını Düzeltiyorsun Sesinde ne var biliyor musun Söylemediğin sözcükler var Küçücük şeyler belki Ama günün bu saatinde Anıt gibi dururlar Sesinde ne var biliyor musun Söyleyemediğin sözcükler var

-Cemal Süreya

Henüz 36 yaşında ölen Orhan Veli'nin, ölümünden sonra bir diş fırçasına sarılı olarak bulunan ve yarım kalmış işte o şiiri:

Birincisi o incecik, o dal gibi kiz,
Simdi galiba bir tüccar karisi.
Ne kadar sismanlamistir kim bilir.
Ama yinede de görmeyi çok isterim,
Kolay mi? ilk gözagrisi.

Ikincisi Münevver Abla, benden büyük
Yazip yazip bahçesine attigim mektuplari
Gülmekten katilirdi, okudukça.
Bense bugünmüs gibi utanirim
O mektuplari hatirladikça.

............................çikar
............................durduk mahallede
..........................................halde
...........................adlarimiz yan yana yazilirdi duvarlara
.......................................yangin yerlerinde.

Dördüncüsü azgin bir kadin,
Açik saçik seyler anlatirdi bana.
Bir gün de önümde soyunuverdi
Yillar geçti aradan, unutamadim,
Kaç defa rüyama girdi.

Besinciyi geçip altinciya geldim
Onun adi da Nurünnisa.
Ah güzelim
Ah esmerim
Ah
Canimin içi Nurünnisa.

Yedincisi Aliye, kibar bir kadin
Ama ben pek varamadim tadina,
Bütün kibar kadinlar gibi,
Küpe fiyatina, kürk fiyatina.

Sekizincisi de o bokun soyu:
Sen elin karisinda namus ara,
Kendinde arandi mi, küplere bin.
Üstelik kendinde de
Yalanin düzenin bini bir para.

Ayten'di dokuzuncunun adi,
Barlarda göbek atar
Is baisnda sunun bunun esiri,
Ama bardan çikti mi,
Kiminle isterse onunla yatar.

Onuncusu akilli çikti
Birakti gitti beni.
Ama haksiz da degildi hani,
Sevismek zenginlerin harciymis
Issizlerin harciymis.
Iki gönül bir olunca
Samanlik seyranmis ama,
Iki çiplak da - olsa olsa -
Bir hamama yakisirmis.

Isine bagli bir kadindi on birinci.
Hos, olmasin da ne yapsin?
Bir zalimin yaninda gündelikçi;
Adi Luksandra
Gece odama gelir,
Sabaha kadar kalir.
Konyak içer, sarhos olur,
Sabahi da, isbasi yapardi safakla....

Gelelim sonuncuya.
Ona baglandigim kadar
Hiçbirine baglanmadim.
Sade kadin degil, insan.
Ne kibarlik budalasi,
Ne malda, mülkte gözü var.
Esit olsak, der,
Hür olsak, der.
Insanlari sevmesini de bilir,
Yasamayi sevdigi kadar.
-Orhan Veli Kanık

Onu düşünmenin etkilerini İlhan Berk şu dizelerle bizlere aktarmış:   

Ne zaman seni düşünsem 

Bir ceylan su içmeye iner 

Çayırları büyürken görürüm.  

Her akşam seninle 

Yeşil bir zeytin tanesi 

Bir parça mavi deniz 

Alır beni.  

Seni düşündükçe 

Gül dikiyorum elimin değdiği yere 

Atlara su veriyorum 

Daha bir seviyorum dağları.  

- İlhan Berk "Eşik 1947-1975 (Toplu Şiirler I)" Yapı Kredi Yayınları 1999.

Karşılıksız bekleyişin prangaları dahi eskietecek kadar yoğun bir özlemi Ahmed Arif şu satırlarla dile getiriyor:

Seni, anlatabilmek seni. 

İyi çocuklara, kahramanlara. 

Seni anlatabilmek seni, 

Namussuza, halden bilmeze, 

Kahpe yalana.  

Ard-arda kaç zemheri, 

Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu. 

Dışarda gürül-gürül akan bir dünya... 

Bir ben uyumadım, Kaç leylim bahar, 

Hasretinden prangalar eskittim. 

Saçlarına kan gülleri takayım,

 Bir o yana Bir bu yana...  

Seni bağırabilsem seni, 

Dipsiz kuyulara, Akan yıldıza, 

Bir kibrit çöpüne varana, 

Okyanusun en ıssız dalgasına 

Düşmüş bir kibrit çöpüne.  

Yitirmiş tılsımını ilk sevmelerin, 

Yitirmiş öpücükleri, 

Payı yok, apansız inen akşamdan, 

Bir kadeh, bir cigara, dalıp gidene, 

Seni anlatabilsem seni... 

Yokluğun, Cehennemin öbür adıdır 

Üşüyorum, kapama gözlerini... 

-Ahmed Arif

Hayatınızın belli döneminde hislere tercüman olan ve bazen şiirdeki masa gibi hissetmenize sebep olan işte o şiir: Masa da masaymış ha!

Adam yaşama sevinci içinde 

Masaya anahtarlarını koydu 

Bakır kâseye çiçekleri koydu 

Sütünü yumurtasını koydu 

Pencereden gelen ışığı koydu 

Bisiklet sesini çıkrık sesini 

Ekmeğin havanın yumuşaklığını koydu 

Adam masaya 

Aklında olup bitenleri koydu 

Ne yapmak istiyordu hayatta 

İşte onu koydu 

Kimi seviyordu kimi sevmiyordu 

Adam masaya onları da koydu 

Üç kere üç dokuz ederdi 

Adam koydu masaya dokuzu 

Pencere yanındaydı gökyüzü yanında

Uzandı masaya sonsuzu koydu 

Bir bira içmek istiyordu kaç gündür 

Masaya biranın dökülüşünü koydu 

Uykusunu koydu uyanıklığını koydu 

Tokluğunu açlığını koydu. 

Masa da masaymış ha 

Bana mısın demedi bu kadar yüke

Bir iki sallandı durdu 

Adam ha babam koyuyordu.

-Edip Cansever 

Bir yerlerde yabancılık bile çekmeden içinize işleyen bir Özdemir Asaf şiiri sizinle: 

BEN DEĞİLDİM

Bir aksam-üstü pencerenden bakıyordun 

Ağır ağır, yollara inen karanlığa. 

Bana benzeyen biri geçti evinin önünden. 

Kalbin başladı hızlı hızlı çarpmaya.. 

O geçen ben değildim.  

Bir gece, yatağında uyuyordun.. 

Uyanıverdin birden, sessiz dünyaya.

Bir rüyanın parçasıydı gözlerini açan, 

Ve karanlıklar içindeydi odan... 

Seni gören ben değildim.  

Ben çok uzaktaydım o zaman, 

Gözlerin kavuştu ağlamaya, sebebsiz ağlamaya. 

Artık beni düşünmeye başladığından 

Bıraktın kendini aşk içinde yaşamaya.. 

Bunu bilen ben değildim.   

Bir kitap okuyordun dalgın.. 

İçinde insanlar seviyor, ya da ölüyorlardı. 

Genç bir adamı öldürdüler romanda. 

Korktun, bütün yininle ağlamaya başladın.. 

O ölen ben değildim.. 

-Özdemir Asaf  

Gelecek güzel günlere inananlara ilaç gibi gelen işte bir Melih Cevdet şiiri...  

Yaşamak güzel şey doğrusu 

Üstelik hava da güzelse 

Hele gücün kuvvetin yerindeyse 

Elin ekmek tutmuşsa bir de 

Hele tertemizse gönlün 

Hele kar gibiyse alnın 

Yani kendinden korkmuyorsan 

Kimseden korkmuyorsan dünyada

Dostuna güveniyorsan 

İyi günler bekliyorsan hele 

İyi günlere inanıyorsan 

Üstelik hava da güzelse 

Yaşamak güzel şey 

Çok güzel şey doğrusu. 

-Melih Cevdet Anday  

Kavuşmanın beklenmedik bir halini anlatan işte bu şiir:

BULUŞMAK ÜZERE

Diyelim yağmura tutuldun bir gün 

Bardaktan boşanırcasına yağıyor mübarek 

Öbür yanda güneş kendi keyfinde 

Ne de olsa yaz yağmuru

Pırıl pırıl düşüyor damlalar 

Eteklerin uça uça bir koşudur kopardın 

Dar attın kendini karşı evin sundurmasına

İşte o evin kapısında bulacaksın beni  

Diyelim için çekti bir sabah vakti 

Erkenceden denize gireyim dedin 

Kulaç attıkça sen 

Patiska çarşaflar gibi yırtılıyor su ortadan

 Ege denizi bu efendi deniz 

Seslenmiyor 

Derken bi de dibe dalayım diyorsun

İçine doğdu belki de

İşte çil çil koşuşan balıklar 

Lapinalar gümüşler var ya 

Eylim eylim salınan yosunlar 

Onların arasında bulacaksın beni  

Diyelim sapına kadar şair bir herif çıkmış ortaya 

Çakmak çakmak gözleri

Meydan ya Taksim ya Beyazıt meydanı 

Herkes orda sen de ordasın 

Herif bizden söz ediyor bu ülkenin çocuklarından 

Yürüyelim arkadaşlar diyor yürüyelim 

Özgürlüğe mutluluğa doğru 

Her işin başında sevgi diyor 

Gözlerin yağmurdan sonra yaprakların yeşili 

Bi de başını çeviriyorsun ki 

Yanında ben varım 

-Can Yücel 

Şiirlerinin hemen hepsinde kendinizi bulduğunuz şair: Birhan Keskin.  Ve onun İz şiiri:

Acıyla geçtiğim yoldan geçiyorsun
izlerime rastlıyorsun, bıraktıklarıma,
orada o yolda çekmiştim ruhumu patlatan fitili
benden savrulan parçalar kurusa da,
izleri var hala yolun kenarında.

İzini sür yolun, acının ormanı büyütür insanı
vakit geniştir, ufuk sandığından daha yakın
acıyla geçtiğim yoldan geçiyorsun,
ustası olacaksın içine gerdiğin tellerin
hangi sızıyla titrer içinde, hangi sesle
büyük bir aşk, hangi sesle ölür, bileceksin.

Ne zamandı bilmiyorum. yaşadıklarından sana
kalan tortu, seni olduğun yere çakan, olduğun
yerde fırtına koparan korku. kendi sarmalında
döndün, döndün, sanma ki daha dönmeyeceksin
kalsan da bir yer için, aslında hep gidiyorsun.

Şimdi, acının ormanından geçiyorsun
her şey bir daha kanasa da
ne geçtiğin yola ne sana dokunabilirim ben
geç meleğim, senin de şarkıların olsun
içindeki telleri titreten.  

-Birhan Keskin  

Buram buram rakı kokan ve belki de İkinci Yeni'nin en iyi şiirlerinden olan bu şiirde Edip Cansever, aşkın doğasını muazzam bir şekilde özetlemekte.  

Biliyor musun az az yaşıyorsun içimde  

Oysaki seninle güzel olmak var  

Örneğin rakı içiyoruz, içimize bir karanfil düşüyor gibi  

Bir ağaç işliyor tıkır tıkır yanımızda  

Midemdi aklımdı şu kadarcık kalıyor.  

Sen karanfile eğilimlisin, alıp sana veriyorum işte  

Sen de bir başkasına veriyorsun daha güzel  

O başkası yok mu bir yanındakine veriyor  

Derken karanfil elden ele.  

Görüyorsun ya bir sevdayı büyütüyoruz seninle  

Sana değiniyorum, sana ısınıyorum, bu o değil  

Bak nasıl, beyaza keser gibisine yedi renk  

Birleşiyoruz sessizce.  

-Edip Cansever

Çakıl gibi soğuk bir taştan mükemmel sıcaklıkta bir aşk, özlem şiiridir Çakıl...

Seni düşünürken

Bir çakıl taşı ısınır içimde

Bir kuş gelir yüreğimin ucuna konar

Bir gelincik açılır ansızın

Bir gelincik sinsi sinsi kanar

Seni düşünürken

Bir erik ağacı tepeden tırnağa donanır

Deliler gibi dönmeğe başlar

Döndükçe yumak yumak çözülür

Çözüldükçe ufalır küçülür

Çekirdeği henüz süt bağlamış

Masmavi bir erik kesilir ağzımda

Dokundukça yanar dudaklarım

Seni düşünürken

Bir çakıl taşı ısınır içimde.

- Bedri Rahmi Eyüboğlu (Dol Karabakır Dol, s. 173)

Özlemin ansızın gelişini, içimizde çıkardığı o büyük yangını ve insanın çaresizliğini en iyi anlatan şiirlerdendir "akşam".   

Birden hatırlarsın,

O da seni - - birden bazan:

Nerde, ne yapar şimdi

Parlar bir özlem anılar arasından.

Bu akşam ne garip sözcük

Sanki ilk duydum, yadırgıyorum:

Akşam. Bilmem bulur muyum Yollara baksam?

Söner yangın birazdan Yatışır özlem.

Bir gün karşılaşırız

Bir gün, bir yarım akşam.

- Behçet Necatigil / Varlık, 838, Temmuz 1977

Biraz üzmekle beraber, insana bir parça ümit vermeyi de unutmaz bu şiir. İçten etkileyen Nazım Hikmet şiirlerinden,
Ne güzel şey hatırlamak seni...
 

Ne güzel şey hatırlamak seni:
ölüm ve zafer haberleri içinden,
hapiste
ve yaşım kırkı geçmiş iken...
 
Ne güzel şey hatırlamak seni:
bir mavi kumaşın üstünde unutulmuş olan elin
ve saçlarında
vakur yumuşaklığı canımın içi İstanbul toprağının...
İçimde ikinci bir insan gibidir
seni sevmek saadeti...
Parmakların ucunda kalan kokusu sarduya yaprağının,
güneşli bir rahatlık
ve etin daveti:
kıpkızıl çizgilerle bölünmüş
sıcak koyu bir karanlık...

Ne güzel şey hatırlamak seni,
yazamak sana dair,
hapiste sırt üstü yatıp seni düşünmek:
filanca gün, falanca yerde söylediğin söz,
kendisi değil
edasındaki dünya...

Ne güzel şey hatırlamak seni.
Sana tahtadan birşeyler oymalıyım yine:
bir çekmece
bir yüzük,
ve üç metre kadar ince ipekli dokumalıyım.
Ve hemen
fırlayarak yerimden  
penceremde demirlere yapışarak
hürriyetin sütbeyaz maviliğine
sana yazdıklarımı bağıra bağıra okumalıyım...

Ne güzel şey hatırlamak seni:
ölüm ve zafer haberleri içinde,
hapiste
ve yaşım kırkı geçmiş iken...

-Nazım Hikmet

Tahirle Zühre Meselesi şiiri, acı gerçekleri çok açık şekilde anlatan ve anonim bir halk hikayesine atıfta bulunan Nazım şiiridir. 

Şiirin Sözleri

ahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil,
bütün iş Tahirle Zühre olabilmekte
yani yürekte.

Meselâ bir barikatta dövüşerek
meselâ kuzey kutbunu keşfe giderken
meselâ denerken damarlarında bir serumu
                            ölmek ayıp olur mu?
 
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil.

Seversin dünyayı doludizgin
ama o bunun farkında değildir
ayrılmak istemezsin dünyadan
ama o senden ayrılacak
yani sen elmayı seviyorsun diye
elmanın da seni sevmesi şart mı?
Yani Tahiri Zühre sevmeseydi artık
yahut hiç sevmeseydi
Tahir ne kaybederdi Tahirliğinden?
 
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil. 

Necip Fazıl'ın imkansız bir bekleyişini iki dörtlükle anlattığı bu vurucu şiir yayında.

BEKLENEN  
Ne hasta bekler sabahı,
Ne taze ölüyü mezar.
Ne de şeytan, bir günahı,
Seni beklediğim kadar.

Geçti istemem gelmeni,
Yokluğunda buldum seni;
Bırak vehmimde gölgeni
Gelme, artık neye yarar?

Orhan Veli'nin mısralarında yalnızlığını anlattığı ve sesini duyurmaya çalıştığı şiir: Anlatamıyorum.

Ağlasam sesimi duyar mısınız,   
Mısralarımda;  
Dokunabilir misiniz,  
Gözyaşlarıma, ellerinizle?   

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım,
duyuyorum;
Anlatamıyorum.