MUDA Talks

- Czym jest greenwashing? Po czym go poznać? Jakich słów kluczowych używa? I jak z nim walczyć?  Czy w dobie rozpędzonego kapitalizmu, w którym każdy chce nam coś sprzedać, a temat ekologii stał się jednym z najbardziej hot marketingowych przekazów ostatnich 3 lat, potrafimy jeszcze odróżnić kto mówi prawdę a kto tylko przykleja sobie zielony listek? - Kto rzeczywiście ma strategię zrównoważenia, a które firmy i w jakim celu po prostu kłamią? Jak się przed tym bronić, gdzie szukać wiedzy i przede wszystkim jak walczyć z zieloną ściemą?  

Anna Pięta- prowadząca Muda Talks rozmawia z Joanną Sawicką- Gajin z Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie. 

Od czasu nagrania tego odcinka wiele się zmieniło. Czy na pewno?
Wciąż mamy stan wyjątkowy. Powstała grupa Granica - federacja organizacji pozarządowych, które działają na polsko-białoruskiej granicy.
21 medyków złożyło wniosek do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o umożliwienie wjazdu do strefy stanu wyjątkowego przy granicy z Białorusią.

W mijającym tygodniu znaleziono zwłoki kolejnych osób na granicy polsko-białoruskiej a Komisja Europejska przypomina, że mamy obowiązek przyjmować uchodźców jednocześnie strzegąc granic za wszelką cenę.

Zwykli-niezwykli obywatele jak zwykle podzielili się na 3 obozy: jedni wychodzą z siebie żeby coś zmienić, drudzy uważają, że nie mogą nic a trzeci chcą by za wszelką cenę odmawiać wstępu i nie przyjmować wniosków o azyl.

Trudno powiedzieć kiedy przyzwyczailiśmy/łyśmy się do tej sytuacji i co będzie dalej.

Dlatego rozmowa z Michałem Przedlackim, której możecie posłuchać to opowieść o konflikcie w Afganistanie, ale też historia człowieka, który widział wiele wojen i wiele pięknych momentów wzajemnej pomocy ludziom.
To głośny i mocny krzyk niezgody na to co robi państwo polskie, krzyk człowieka, który stracił w konfliktach zbrojnych wielu przyjaciół, uczestniczył w pokojowych misjach i pomagał przywracać życie i “normalność” na misjach w Sudanie, Kabulu, Aleppo, Groznym czy Sri Lance w trakcie tsunami.

To nie tylko opowieść o tym co dzieje się właśnie na granicy i możliwych scenariuszach, ale przede wszystkim bardzo osobista i wkurzona wypowiedź człowieka, którego mam ogromny zaszczyt znać od liceum i którego rozważnego, doświadczonego głosu warto wysłuchać.

Według danych Eurostatu z 2019 roku Polska jest na piątym miejscu w Unii Europejskiej pod względem ilości wyrzucanego jedzenia. Rocznie wyrzucamy około 9 ton żywności i najwięcej marnujemy w gospodarstwach domowych (ponad 70%) wyrzucając głównie pieczywo, warzywa i owoce.

Na świecie mamy wystarczająco dużo jedzenia by wyżywić wszystkich dlatego rozmawiamy o tym, że problemem światowej produkcji żywności nie jest produkcja a zła dystrybucja.

Czym jest zatem agroekologia i permakultura? Co to takiego suwerenność żywieniowa?

Jak się ze sobą łączą i co to znaczy, że jedzenie jest polityczne?

Rozmawiam z Klaudią Kryńską - edukatorką, aktywistką, miejską ogrodniczką od 6 lat związaną ze Wspólnym Ogrodem przy Służewskim Domu Kultury, członkinią Fundacji Agro-Perma-Lab.

Rozmawiamy o tym co możemy zrobić? Na miarę swoich możliwości zwracać uwagę na to skąd pochodzi nasza żywność, czy nasze zakupowe decyzje mogą mieć szkodliwy wpływ na planetę, dołączać do ogrodów społecznościowych i po prostu hodować wszystko co lepiej jesteśmy w stanie na swoją mikro skalę.

Na koniec zostawiam Was z dwoma cytatami (oraz obietnicą zebrania w jednym poście źródeł i wskazówek, które wymienia Klaudia)

"Proszę pamiętać, że oni (ponadnarodowe korporacje) dążą do całkowitej kontroli nad światowymi zasobami nasion, a kto ma nad nimi kontrolę, ten kontroluje także zasoby żywności. A kto kontroluje zasoby żywności – kontroluje naród."
Percy Schmeiser

A jak mawia Vandana Shiva - "Najbardziej cierpią osoby najmniej odpowiedzialne za zmiany klimatu."

Prowincja Sinciang to wielki cyfrowy gułag gdzie pod pretekstem walki z terroryzmem każdy ruch Ujgurów/ek monitorowany jest przez tysiące kamer, kobiety są sterylizowane lub zmuszane do małżeństw z Chińczykami a dodatkowo można adoptować tzw. lokatora, który mieszka z ujgurską rodziną lub wpada co jakiś czas by sprawdzić czy rodzina żyje zgodnie z wytycznymi Chińskiej Republiki Ludowej.

Szacuje się, że co 5 ubranie z bawełny pochodzi z regionu Sinciangu. To jest 1/5 światowej produkcji bawełny. Co oznacza, że praktycznie większość ma w swojej szafie ubrań, wyprodukowane w obozach pracy przymusowej w Chinach. To tam muzułmańska mniejszość Ujgurów i Ujgurek przechodzi przez piekło szyjąc ubrania, produkując sprzęt elektroniczny, maseczki ochronne czy meble do ogrodu.

Za co można trafić do takiego obozu? Za zbyt długą brodę, kontakt z osobami spoza kraju, zbyt częste wizyty w meczecie, nieodpowiedni ubiór. Zawartości telefonów są sprawdzane w punktach kontrolnych, a po ulicy ludzie poruszają się śledzeni przez kamery, które rozpoznają twarze i emocje.

O przymusowej pracy, przemocy, ludobójstwie demograficznym i tym, które marki mają krew na rękach rozmawiam z Karolem Wilczyńskim - edukatorem i publicystą, który współtworzy portal Salam Lab. Laboratorium Pokoju. Na stronie Salam Lab znajdziecie też dużo rzetelnych informacji o świecie, których na pewno nie znajdziecie w mainstreamowych polskich mediach.

W epilogu wymieniam marki, które jak podaje raport Australian Strategic Policy Institute, korzystają z pracy przetrzymywanych w obozach Ujgurów i Ujgurek.

Wydana 20 lat temu opowieść o patriarchacie,  który zapomniał, że kobieta to też człowiek i feminizmie, który nie zapomniał, że walka o prawa kobiet nigdy się nie skończy.
Dziś ta książka jest podobnie niezbędna, bo współczesnej Polsce w pewnych aspektach praw kobiet udało się nawet cofnąć. “Napisałam ją wtedy, żeby pokazać kobietom, że naprawdę jest przeciwko czemu się buntować. Dziś tych rzeczy nie trzeba młodym dziewczynom tłumaczyć” Agnieszka Graff o swojej książce “Świat bez kobiet”.

Jak to możliwe, że nadal 51% społeczeństwa reprezentowane jest dziś przez 13% kobiet w sejmie?
Co poszło nie tak, że potrzebujemy jeszcze 107 lat by w Polsce kobiety miały równe z mężczyznami prawa?
Czym jest dziś feminizm i co ma wspólnego z planetą?
Jakiego języka używają aktualnie feministki i dlaczego po tym jak “coś pękło, coś się wylało” pokolenie młodych kobiet nie będzie już grzecznie dygać na widok księdza. O reedycji książki “Świat bez kobiet” rozmawiam z jej autorką Agnieszką Graff a okazją do naszego spotkania było wydanie audiobooka czytanego absolutnie wybitnie przez Maję Ostaszewską, który znajdziecie w aplikacji BookBeat.

Last episode of #wethepower series is very special cause it's MUDA debut in English. And to sum up last 4 episodes and bring you some hope we we've joined forces and gathered with Justyna Turek (Change Pilots) and Yannick Meijers (Patagonia) to discuss our individual paths of activism.

What activism means to each of us? Where do we find power? How our individual efforts became a part of the bigger picture and why we are tired of blaming individuals for global warming and climate change.

Lots of quotes, plenty of hints and inspirations at the same time we tried to avoid a“messiah” voice and just go with the flow of our feelings. We have been also choosing keywords that are helping us now in the field of activism.

Listen to the whole series #wethepower (5 episodes) but also visit website wethepowerpoland.splashthat.com and watch We the Power movie which follows friends, families and visionaries as they break down legislative barriers and take power back from big energy companies to put in the hands of locals.

Czy czekają nas przerwy w dostawie energii? Brak prądu, wyłączenie sieci - te sytuacje znamy doskonale z filmów katastroficznych, ale w świecie realnym zdarzają się równie często - zarówno w Argentynie jak i w Szczecinie.

💡 Jak zabezpieczyć przed potencjalną katastrofą, jakie rozwiązania podpowiadają nam projekty spekulatywne? Czego możemy się spodziewać?

💡 Czy mamy za dużo światła? Ważne dla poczucia bezpieczeństwa, bo ciemność kojarzy nam się z zagrożeniem a jednocześnie jestesmy zaśmieceni światłem. To jak to jest mamy światła za dużo czy za mało?

💡Czy wszyscy zostaniemy preppersami?

Rozmawiam z Joanną Jurgą - projektantką produktu i przestrzeni, innowatorką oraz wykładowczynią. Joanna jest specjalistką projektowania dedykowanego poczuciu bezpieczeństwa. W swojej pracy chętnie porusza zagadnienia z zakresu designu synestetycznego i spekulatywnego. Joanna jest także analogową astronautką i dwukrotnie brała udział w symulacji misji kosmicznej w Habitacie Lunares. Rozmawiamy między innymi o Laboratorium przyszłości - wystawie prezentowanej na tegorocznym Łódź Design, w ramach której studenci zaprojektowali odpowiedzi na wyzwania współczesności.

Zamiast zastanawiać się, która data umownego odejścia od węgla jest odpowiednia i realna, są osoby i organizacje, które działają oddolnie i nagłaśniają mechanizmy działania i szkody wyrządzane przez kopalnie i banki, które funkcjonowanie i rozwój tym kopalniom umożliwiają.

- Na czym polega sprawiedliwa transformacja i czy mamy już regiony, z których możemy brać przykład?

- Co wydarzyło się w Złoczewie, Turowie i jak wygląda sytuacja w elektrowni w Bełchatowie, która jest największym emitentem tlenków azotu i dwutlenku węgla w Europie?

- Które banki są “najbrudniejsze” a na które udało się wpłynąć by przestały finansować inwestycje węglowe?

- I przede wszystkim, powracające jak bumerang pytanie - co my jako jednostki możemy zrobić?

Strony polecane przez Patrycję Stefanek to: 

Kiedy popatrzymy na mapę spółdzielni energetycznych w Europie, Polska stanowi pustą plamę o znanym nam kształcie, otoczona prężnie działającymi społecznymi przedsiębiorstwami.

⚡Czym są spółdzielnie energetyczne i jakie wartości w ogóle stoją za ruchem spółdzielczym?

⚡Jakich regulacji brakuje w Polsce żeby ułatwić zakładanie takich spółdzielni i czy jest szansa, że to się kiedyś w ogóle wydarzy w naszym kraju?

⚡Jak spółdzielnie energetyczne mogą stać się jednym z kluczowych narzędzi w XXI wieku, nie tylko w  procesie odchodzenia od węgla, ale także w procesie zmian biznesu i organizowania się?

W telegraficznym skrócie pewnie słyszeliście/słyszalyście to milion razy- emitujemy gazy cieplarniane poprzez spalanie paliw kopalnych. Zaliczamy do nich węgiel gaz i ropę i to one budują wokół nas coś na kształt szklarni, w której razem się gotujemy.

• Dlaczego odejście od węgla jest tak ważne?
  
• Jakie mamy inne opcje i cele w związku z dyrektywami Unii Europejskiej i dlaczego wciąż nie udaje się do nich dotrzeć?
  
• Kto emituje więcej CO2 - gospodarstwa domowe w Polsce czy kopalnia Bełchatów i jak wygląda transformacja w energetyce, czym się różnią rodzaje węgla
  
• i dlaczego pytanie “OZE czy atom” nie dotyka sedna a głównie powoduje niepotrzebne kłótnie i traci nasz wspólny czas na odejście od węgla?
  

- Co nie czyni Twojej firmy odpowiedzialną? 

- Co nie oznacza jeszcze zrównoważenia? 

- Co nie powoduję, że firma może przykleić sobie certyfikat "zrównoważonego rozwoju". 

- Co nie wystarczy? I jak firmy wykorzystują zapotrzebowanie wśród konsumentów/ek na odpowiedzialne działania biznesu? 

To odcinek pt. greenwashing ma się coraz lepiej bądźcie uważni/e i kwestionujcie to co słyszycie. Zadawajcie odważne, wielokrotnie złożone pytania i nie bójcie się jeśli to się komuś nie spodoba. 

Magda Bębenek- podróżniczka, inicjatorka projektów społecznych, autorka książek "Polka potrafi- życie zaczyna się po czterdziestce" i "Polka potrafi- zostań bohaterką własnego życia" i książki  wydanej w zeszłym roku czyli "Świat naszych marzeń". W spektrum jej zainteresowań są kobiety, natura i rdzenne społeczności. Jeśli chcecie wiedzieć jak wszystkie te postacie i zjawiska się łączą, koniecznie posłuchajcie tego odcinka. Rozmawiamy o angażowaniu się sercem, z miłości do natury, gadamy też o wkurwie, który czasem jest niezbędny, ale nie zasila na długo, o radykalizmie, aktywizmie, konformizmie i wielu wątkach wokół tych pojęć. 

Jak zacząć angażować się w różne ekologiczne działania myśląc o sobie jak o części natury, od czego zacząć, gdzie szukać ukojenia, nadziei, inspiracji. Magda bardzo szczerze opowiada o swojej drodze i o tym gdzie jest teraz. Rozmawiamy dużo o kobietach i ich wielkiej mocy, dzikości, chodzeniu boso i gospodarce daru. Miało być krótko a wyszło jak zwykle, ale spotkały się dwie gaduły, więc mimo skrócenia odcinka nadal mamy ponad godzinę. Wszystkie polecane przez Magdę źródła i pojęcia znajdziecie na jej stronie magdabebenek.pl i na jej instagramie. 

To mój pierwszy odcinek solo, więc proszę o wyrozumiałość. To odcinek o tym jak zmieni się MUDA i w którym kierunku będzie się rozwijać. Będzie więcej o buncie, rewolcie, angażowaniu się społecznym, o tym jak naciskać na decydentów i być nieposłusznym obywatelem i obywatelką. Będzie więcej o greenwashingu i demaskowaniu różnych kłamstw i kłamstewek dużych i mniejszych marek. Ale ten pierwszy odcinek nowego rozdziału jest o tym jak nie załamywać się tym, że świat się rozpada, znaleźć w tym procesie szansę na nowe i dostrzec nadzieję. Oraz kilka prostych i bardzo przystępnych sposobów na to jak zacząć się angażować. 

A na koniec mój ulubiony cytat Einsteina: "be a voice not an echo" i niech moc będzie z Wami. 

Czym jest greenwashing już każdy/a wie, a nawet jeśli nie wie na pewno nie raz padł jego ofiarą. Razem z Aretą Szpurą rozmawiamy o akcjach, które czasem celowo a czasem może bezwiednie, taki greenwashing uprawiają. Na czym polega ten zabieg? Jak zdemaskować eko ściemę i sprawdzić co rzeczywiście stoi za akcją billboardów czyszczących powietrze czy motorów, które z wydechowej rury motoru wypuszczają zielone drogi? Z okazji Dnia Ziemi na pewno usłyszeliście o wielu spektakularnych akcjach różnych firm i dostaliście/ łyście niejeden newsletter zachęcający Was do eko zakupów. Posłuchajcie i bądźcie czujni/e następnym razem. 

Do kogo "należą" drzewa w mieście? Co jest ważniejsze; wspólne dobro czy własność prywatna? Jak sprawdzać wycinki drzew w mieście i jak je ewentualnie blokować? Jakie skutki na wycinkę drzew w Polsce miało "szyszko lex" i jak dziś wygląda sytuacja drzew na podwórkach i przy drogach gminnych. O tym wszystkim rozmawiam z Piotrem Tyszko- Chmielowiec, z wykształcenia leśnikiem, arborystą, dendrologiem, ale przede wszystkim lubi mówić o sobie, że jest łącznikiem drzew i ludzi. Piotr jest też inicjatorem krajowego programu ochrony drzew przydrożnych „Drogi dla Natury” i współpracownikiem wrocławskiej Fundacji EkoRozwoju. Posłuchajcie jak Piotr pięknie opowiada o drzewnych istotach i o tym, że dopóki mają swoich przyjaciół zawsze jest szansa na ich ocalenie. Oraz, że zezwolenie na wycinkę to nie nakaz wycinki, dlatego warto walczyć i jej wstrzymanie różnymi sposobami, bo wiele drzew dzięki aktywnym obywatelom/ obywatelkom udało się już uratować.