De vingerafdruk is tegenwoordig een vanzelfsprekend gegeven: onze vingers worden gebruikt om misdadigers op te sporen, grenzen te kunnen passeren en om onze smartphone te openen. Maar aan deze vanzelfsprekendheid gaat een boeiende en onvermoede geschiedenis vooraf. Geertjan de Vugt vertelt in deze aflevering OORschot over de wording van de patronen op onze vingers tot het identificatiemiddel dat het nu is (of lijkt te zijn).

De Vugt beschrijft behalve wetenschappers en bureaucraten die zich met de vingerafdrukken hebben beziggehouden, ook de interesse die verschillende kunstenaars voor het onderwerpen hebben gehad. Hij begint zijn verhaal rondom 1800 bij de Tsjechische wetenschapper Jan Purkinje, en eindigt bij de hedendaagse Oostenrijkse kunstenaar Arnulf Rainer. Onderweg verkent hij de invloed op het onderwerp van onder meer kolonialisme, en kunsthistorische en existentiële thema's als uniciteit.

Vingerafdrukken laten we overal achter: is het dan wel mogelijk om te verdwijnen zonder sporen na laten? Niet alleen criminelen maar ook verschillende kunstenaars hebben zich deze vraag gesteld, maar spoorloos proberen te verdwijnen heeft een averechts effect. De Vugt zelf ziet Fonkelrozen als een verzameling persoonlijke identificatiemomenten. Zijn afdrukken staan er overduidelijk op, ook al gebruikt hij het woord 'ik' in zijn boek niet één keer.

Fonkelrozen. Over vingerafdrukken van Geertjan de Vugt is verkrijgbaar bij de lokale boekhandel, of online te bestellen.

Eveneens te bestellen in de Oorshop: https://www.vanoorschot.nl/oorshop/fonkelrozen/

En als verkrijgbaar als e-book: https://www.vanoorschot.nl/oorshop/fonkelrozen-2/

Deze aflevering werd gepresenteerd en geproduceerd door Ignace Schoot.

Lieneke Frerichs over Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh

OORschotBy OORschotJun 03, 2021