เพลงดีศรีสยาม

เพลงดีศรีสยาม 13 - ทยอยญวน จากเพลงไทยเดิมถึงเพลงไทยสากล เพลงลูกทุ่ง

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
17 ตุลาคม 2563

ตอน 13 : ทยอยญวน จากเพลงไทยเดิม สู่เพลงไทยสากลและเพลงลูกทุ่ง

ทยอยเป็นตระกูลเพลงไทยเดิมอัตราสองชั้น หน้าทับทยอย มีโครงทำนองที่แสดงความอาลัยอาวรณ์ การเดินทางด้วยความเศร้าโศกรันทดใจ โบราณใช้เป็นเพลงประกอบการแสดงโขนละครในฉากโศกเศร้า มีอยู่หลายเพลง ได้แก่ ทยอยนอก ทยอยใน ทยอยเขมร ทยอยญวน เป็นต้น บทเพลงทยอยญวนได้ถูกนำไปใช้ทั้งในละครและเพลงขับกล่อม

สำหรับในรายการนี้ เล่าถึงพัฒนาการจากเพลงทยอยญวนแนวประเพณีไปสู่การประยุกต์เป็นเพลงไทยสากลและเพลงลูกทุ่งพอสังเขป 

1) ทยอยญวน ดนตรีร่วมสมัย ชัยภัค ภัทรจินดา
2) กิเลสคน วงสังคีตสัมพันธ์  ศรีสุดา รัชตะวรรณ ขับร้อง เนื้อร้องโดยครูสุรัฐ พุกกะเวส ดนตรีโดยครูธนิต ผลประเสริฐ
4) รักพี่นะ สุเทพ วงศ์กำแหง ขับร้อง ผลงานร่วมของครูสุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ - ครูสมาน กาญจนผลิน
5) เรียกพี่ได้ไหม เสรี รุ่งสว่าง ขับร้อง เนื้อร้องโดย ครูชลธี ธารทอง
6) เรียกพี่ยังไหว ยุ้ย ญาติเยอะ ขับร้อง เนื้อร้องโดย ครูชลธี ธารทอง

เพลงดีศรีสยาม 12 สีนวล จากเพลงไทยเดิมถึงเพลงไทยสากลและเพลงลูกทุ่ง

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
20 ตุลาคม 2563

สีนวล เป็นเพลงไทยอัตราสองชั้น ท่องทำนองหวานไพเราะติดหู ประกอบด้วยท่อนที่เรียกว่าสีนวลในและสีนวลนอก นิยมใช้ประกอบการแสดงละครและมีบทรำที่พรรณาความงามของสาววัยรุ่น

สำหรับในรายการนี้ เล่าถึงพัฒนาการจากเพลงสีนวลแนวประเพณีไปสู่การประยุกต์เป็นเพลงไทยสากลและเพลงลูกทุ่งพอสังเขป 

1) สีนวล ปี่พาทย์ศิลปากร เนื้อร้องเก่า “สีนวลชวนชื่นเมื่อยามเช้า รักเจ้าสาวสีนวลหวนคิดถึง"

2) รำวงเทวีสีนวล สุนทราภรณ์ ครูสมศักดิ์ เทพานนท์ เนื้อร้อง, ครูธนิต ผลประเสริฐ เรียบเรียงดนตรี ขับร้องโดย สมศักดิ์ วินัย เลิศ วรนุช ชวลีย์ ศรีสุดา

3) สีนวล ชรินทร์ นันทนาคร ขับร้อง ผลงานร่วมของครูสุนทรียา ณ เวียงกาญจน์ - ครูสมาน กาญจนผลิน

4) วาสนาคนจน รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส ขับร้อง เนื้อร้องโดย วินัย รุ่งสายสัมพันธ์

5) หนุ่มพิจิตรอกหัก ยอดรัก สลักใจ ขับร้อง

6) สุดท้ายที่กรุงเทพ  สุนารี ราชสีมา ขับร้อง เนื้อร้องและดนตรีโดยครูจิตรกร บัวเนียม

เพลงดีศรีสยาม 11 - ระบำนพรัตน์ ปี่พาทย์ไม้นวมกรมศิลปากร รำลึก 120 ปี ครูมนตรี ตราโมท

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
6 ตุลาคม 2563

ตอน 11 : ผลงานเพลงระบำครูมนตรี ตราโมท “ระบำนพรัตน์”
บทเพลงจากละครสุวรรณหงส์ตอนชมถ้ำ ซึ่งกรมศิลปากรจัดแสดงเมื่อ พ.ศ. 2492 เป็นเพลงพรรณนาความงามและคุณค่าของอัญมณี 9 ชนิด ซึ่งถือเป็นสิริมงคลแก่ผู้ประดับ ได้แก่ เพชร ทับทิม มรกต บุษราคัม โกเมน นิล มุกดาหาร เพทาย และไพฑูรย์

ครูมนตรี ตราโมท ประพันธ์บทร้อง-ทำนอง
วงปี่พาทย์ไม้นวมกรมศิลปากร

เพลงดีศรีสยาม 10 - ระบำเริงอรุณ ปี่พาทย์ไม้นวม ขลุ่ยสามเลา รำลึก 120 ปี ครูมนตรี ตราโมท

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
15 กันยายน 2563

ตอน 10 : ผลงานเพลงระบำครูมนตรี ตราโมท “ระบำเริงอรุณ”

บทเพลงแทรกโขนรามเกียรติตอนศึกวิรุฬจำบัง บรรยายความงามของธรรมชาติยามเช้า ฝูงผีเสื้อร่ายรำเคล้าเกสรดอกบัว นายฉันท์ ขำวิไล บทขับร้อง ครูมนตรี ตราโมท ทำนอง

1) ระบำเริงอรุณปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร
2) ระบำเริงอรุณ วงสามขลุ่ยไทย ผสมหุ่ยเจ็ดใบ ศิลปินกรมศิลปากร ครูปี๊ป คงลายทอง ครูเลอเกียรติ มหาวินิจฉัยมนตรี ควบคุมวง

เพลงดีศรีสยาม 09 - ระบำนกเขามะราปี ปี่พาทย์ไม้นวม, มโหรีวิเศษดนตรี รำลึก 120 ปีครูมนตรี ตราโมท

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
1 กันยายน 2563

ตอน 9 : ผลงานเพลงระบำครูมนตรี ตราโมท “ระบำนกเขามะราปี”
บทเพลงแทรกละครในเรื่องอิเหนาตอนประสันตาต่อนก กรมศิลปากรจัดแสดง พ.ศ.2493 ครูมนตรี ตราโมท บทขับร้อง-ทำนอง

1) ระบำนกเขามะราปี ปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร บรรเลง-ขับร้อง
2) ระบำนกเขามะราปี ครูวัฒนา โกศินานนท์ ขับร้อง วงมโหรีวิเศษดนตรี ณัฐพันธุ์ นุชอำพัน ควบคุมวง

เพลงดีศรีสยาม 08 ฟ้อนมาลัย ฟ้อนเล็บ รำลึก 120 ปีครูมนตรี ตราโมท

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง

บันทึก อาทิตย์ 02 สิงหาคม 2563 

ตอน 8 : ผลงานเพลงระบำครูมนตรีตราโมท “ฟ้อนมาลัย-ฟ้อนเล็บ”
ตัวอย่างผลงานเพลงเด่นของครูมนตรีตราโมท ศิลปินแห่งชาติ ร่วมฉลองวาระ 120 ปีเกิด
1) ฟ้อนมาลัย ปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร บรรเลง-ขับร้อง
2) ฟ้อนเล็บ ปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร บรรเลง-ขับร้อง

เพลงดีศรีสยาม 07 ระบำชุมนุมเผ่าไทย ดั้งเดิม-ร่วมสมัย รำลึก 120 ปี ครูมนตรี ตราโมท

เพลงดีศรีสยาม
ดำเนินรายการโดย อานันท์ นาคคง
4 สิงหาคม 2563

ตอน 7 : ผลงานเพลงระบำครูมนตรี ตราโมท “ชุมนุมเผ่าไทย”

ตัวอย่างผลงานเพลงเด่นของครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ ร่วมฉลองวาระ 120 ปีเกิด

1) ชุมนุมเผ่าไทย ปี่พาทย์ไม้นวมกรมศิลปากร บรรเลง

2) ชุมนุมเผ่าไทย All Thai United ดนตรีร่วมสมัย ชัยภัค ภัทรจินดา เรียบเรียง-บรรเลง

เพลงดีศรีสยาม โดย อานันท์ นาคคง

ร่วมฉลอง 120 ปีเกิดครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ

บทเพลงจากละคร มโนราห์ กรมศิลปากร พ.ศ.2498

ตอนที่ 6 พระสุธนเลือกคู่
เพลงรำซัดชาตรี-เขมรเร็ว เพลงระบำไกรลาสสำเริง วงปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร

บทเพลงประกอบฉากพระสุทนต์ตามหานางมโนราห์จนกระทั่งถึงเมืองของนาง พระสุทนต์เห็นนางกินรีตักน้ำเพื่อจะไปสรงนางมโนราห์ จึงทำกลใส่แหวนไว้ในคณโฑน้ำ จนกระทั่งนางมโนราห์รู้ว่าพระสวามีติดตามมา แต่พระบิดาสั่งให้พระสุทนต์เลือกคู่จากนางมโนราห์เจ็ดตนที่รูปร่างหน้าตาคล้ายกันมาก พระอินทร์แปลงเป็นแมลงวันทองไปเกาะมวยผมนาง ทำให้ทรงจำได้ หลังจากนั้นก็ได้มีพิธีอภิเษกกันอีกครั้ง โดยมีการแสดงความยินดีจากบรรดาสรรพสัตว์คนธรรพ์เทวดานางฟ้าที่อยู่ในละแวกเขาไกรลาส

เพลงดีศรีสยาม อานันท์ นาคคง
ร่วมฉลอง 120 ปีเกิดครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ
บทเพลงจากละคร มโนราห์ กรมศิลปากร พ.ศ. 2498

ตอนที่ 5 มโนราห์บูชายัญ  -  7 กรกฎาคม 2563
เพลงกินรีร่อนและเพลงแขกบูชายัญ วงปี่พาทย์ไม้นวม กรมศิลปากร

บทเพลงประกอบการแสดงฉากนางมโนราห์ถูกปุโรหิตตัดสินให้บูชายัญกับกองเพลิงเพื่อแก้พระสุบินของพระเจ้าอาทิตยวงศ์ ก่อนที่จะทำพิธี นางขอเอาปีกหางที่เคยถูกพรานบุญขโมยไปมาสวมใส่เพื่อทำการร่ายรำ โดยมีบทร้องพรรณนาความเศร้าโศกของนาง ทูลลาพระราชาและพระสวามี จากนั้นนางก็ทำท่ารำหน้ากองเพลิง ก่อนที่จะบินขึ้นฟ้าหนีไป

บทเพลงในชุดมโนราห์บูชายัญ เป็นผลงานที่โดดเด่นอีกชิ้นหนึ่งของครูมนตรี ตราโมท มีทั้งความเร้าใจตื่นเต้น และความท้าทายที่ผู้รำเดี่ยวหญิงจะตีท่าทางกับทำนองและจังหวะรุกเร้าได้อย่างลงตัวเพียงใด ประดิษฐท่ารำโดยท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี

เพลงดีศรีสยาม 30 มิถุนายน 2563

----

ผลงานของครูมนตรี ตราโมท

 - ลาวกระทบไม้

เพลงพื้นบ้าน ครูมนตรี ตราโมท แต่งบทร้องใหม่ ท่านผู้หญิงหม่อม แผ้ว สนิทวงศ์เสนีย์ ประดิษฐ์ท่ารำใหม่ ออกแสดงครั้งแรกในงานแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมกับราชอาณาจักรลาว พ.ศ.2500

 - ระบำเทพบันเทิง

เทพบุตรนางฟ้าฟ้อนรำบำเรอองค์ปะตาระกาหลาในละครในเรื่องอิเหนา ตอนลมหอบ

เพลงดีศรีสยาม 16 มิถุนายน 2563

วาระชาตกาล 120 ปี ครูมนตรี ตราโมท

- ชีวประวัติ ครูมนตรี ตราโมท

- อัศวลีลา

- เล่าที่มาและรูปแบบของเพลงระบำอัศวลีลา

- เล่าที่มาและรูปแบบของเพลงระบำมยุราภิรม

- มยุราภิรม

- ไม่รักไม่ว่า

เพลงดีศรีสยาม 19 พฤษภาคม 2563

เพลงจากอัลบั้ม "โหมรักโหมโรง" วงกอไผ่ บันทึกเมื่อ พ.ศ. 2547 หลังจากความสำเร็จของภาพยนตร์โหมโรง

1) เพลงชุดโหมรักโหมโรง วงปี่พาทย์ไม้แข็ง

วงกอไผ่ เรียบเรียงใหม่จากเพลงในภาพยนตร์ เป็น medley

• รัวประลองเสภา
• อัฐมบาท สามชั้น (มาจากเพลง "แปดบท")
• จีนตอกไม้ 
• ไม่มีชื่อ โน้ตระนาดเสียงเดียว
• จีนอาหนูชั้นเดียวทางเปลี่ยน ของคุณครูหลวงประดิษฐไพเราะ
• เชิดในชั้นเดียว เดี่ยวระนาดเอกประชันกับวงปี่พาทย์
• ท้ายวา

ผู้บรรเลง : สมนึก แสงอรุณ - ปี่ใน, ทวีศักดิ์ อัครวงศ์ - ระนาดเอก, ชัยภัค ภัทรจินดา - ฆ้องวงใหญ่, อานันท์ นาคคง - ฆ้องวงเล็ก, นิรันดร์ แจ่มอรุณ - ระนาดทุ้ม, บรรหาร ปาโล - กลองสองหน้า, เลอเกียรติ มหาวินิจฉัยมนตรี - ฉิ่ง

2) เพลงอาหนู สามชั้น

หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ดัดแปลงเป็นทางเดี่ยวระนาดจาก อาหนู ของครูปุย บาปุยะวาทย์

วงกอไผ่ - ปี่พาทย์

3) เพลงแขกบรเทศ ชั้นเดียว จากฉากฝึกเครื่องดนตรีต่างๆในวงปี่พาทย์

เพลงดีศรีสยาม 5 พฤษภาคม 2563

 - แนะนำตัวผู้ดำเนินรายการ อานันท์ นาคคง

 - บทเพลงจากภาพยนตร์โหมโรง

 - ชุดโหมโรงจีนตอกไม้ (จีนตอกไม้, ผู้แต่ง สุพจน์ โตสง่า / ไม่มีชื่อ, ผู้แต่ง อานันท์ นาคคง / อาหนู ชั้นเดียว ทางเปลี่ยน, ผู้แต่ง หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) /  ท้ายวา แบบบลูส์) บรรเลงโดยวงกอไผ่

 - คำหวาน (เพลงมโหรีโบราณ) บรรเลงโดยวงกอไผ่

 - แสนคำนึง 3 ชั้น(ผู้แต่ง หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง)) บรรเลงโดยวงกอไผ่

 - ลาวดวงเดือน / My blue heaven (Walter Donaldson) บรรเลงโดยวงกอไผ่

 - sound track โดย ชาติชาย พงศ์ประภาพันธุ์