Plank met Vier Poten

Vandaag gaan wij in gesprek met Helleen Vollers van Stichting de Noordzee. Deze stichting is al 40 jaar bezig met het beschermen en duurzaam gebruiken van de Noordzee. Wat we ons vaak niet beseffen is dat de Noordzee steeds drukker wordt, waardoor belangen alleen maar meer gaan botsen. Zo worden vaarroutes steeds voller en kijken wij steeds meer naar wind op zee voor het behalen van onze klimaatdoelstellingen. Allemaal erg belangrijk, maar hoeveel biodiversiteit en natuur willen we hiervoor opofferen? In dit belangenspel kiezen Heleen en haar stichting voor een pragmatische en constructieve benadering, ze praten met alle partijen, juist ook de industrie. Het werd een intrigerend gesprek over samenwerking in het gevecht om de ruimte op zee. Soms met verassend positieve uitkomsten.

Deze aflevering gaan we in gesprek met Zinzi Stasse over het verbinden van mensen en op vernieuwende manieren werken aan maatschappelijke vraagstukken. We hebben het over wat een ambtenaar kan leren van een kunstenaar, het zien van mensen, experimenteren, loskomen van je dagelijkse sleur en het belang van eigenaarschap bij de gemeenschap

Luister mee naar haar verhalen over hoe het nabootsen van revoluties kan helpen problemen in de wijk op te lossen.

De gast van vandaag is Igor Meuwese. Hij is de directeur van de regio Gooi en Vechtstreek: een samenwerkingsverband van gemeenten in het Gooi. We gaan met hem in gesprek over het groeiende belang van regionale samenwerking. Zo gaat soms wel 70-80% van de gemeentelijke begroting naar samenwerkingsverbanden. Dit kan ook bijna niet anders, steeds meer opgaven stoppen namelijk niet bij de gemeentegrenzen. Ook gaan we in op tegenstrijdige belangen in de regio en hoe gemeenten daar samen uitkomen. Een vraagstuk waar Igor ons in meeneemt is hoe hij ervaart dat er toch nog wel eens gebrek aan instrumenten is om regionale samenwerkingen écht goed te organiseren. En wat dacht je van de spanning tussen loyaliteiten van raadsleden naar hun lokale achterban en regionale samenwerking, ook dat blijkt een weerbarstig vraagstuk in regionale samenwerking.

In deze podcast spreken wij met Marc Walraven over het i-storm netwerk. Marc werkt voor Rijkswaterstaat en is de oprichter van een bont, internationaal netwerk van vakspecialisten die zich wereldwijd bezighouden met het ontwerpen en onderhouden van stormvloedkeringen. Een openhartig gesprek over de klimaatopgaven en de noodzaak voor internationale samenwerking bij het behoud van droge voeten. Wat maakt dit nu netwerk zo bijzonder? En hoe bouw je een succesvol netwerk over de grenzen van landen en organisaties, met grote politieke en culturele verschillen? We leren dat dit vraagt om toewijding, organisatiekracht, liefde voor het vak, maar dat zo nu en dan een bar opzoeken smeerolie is voor goede samenwerking.

Het onderwijs in Nederland kent vele samenwerkingsopgaven. Of het nu gaat om kansengelijkheid, leerlingendaling, of het doorprikken van sociale bubbels: de schooldeuren moeten open. Iemand die daar alles van weet is Henk Post, bestuursvoorzitter van de Dunamare Onderwijsgroep in de regio Haarlem en daarvoor 7 jaar actief als bestuursvoorzitter in het voorgezet onderwijs van Rotterdam. Henk neemt ons mee in de wereld van het voortgezet onderwijs en de ongewenste concurrentie tussen scholen. Ook vertelt hij waarom de samenwerking tussen scholen en stedenbouwkundige ontwikkeling hand in hand moeten gaan, én doet hij tijdens het gesprek als jongste spijbelaar van Nederland een onthulling over zijn eigen schooltijd.

In deze podcast interviewen Tijs Heunks en Freek van Berkel hoogleraar sociaal-economische transities en directeur van Drift Derk Loorbach. Wie is Derk en wat inspireert hem? Wat is transitiemanagement en wat kan het transitiedenken betekenen voor mensen die in de frontlinie van transities werken? Een prettig informeel gesprek over de carrière van Derk Loorbach, over spelen in een bandje en over het belang van ‘rommelruimte’ voor verandering. In dit lange gesprek wordt doorgevraagd op de feiten en fabels van transitiemanagement; op het verschil tussen sociale wetenschap en activisme; en de praktische toepasbaarheid van transitiedenken. Als je de grondtoon van transities eenmaal hoort, volg je de actualiteit anders.

Soms loop je mensen tegen het lijf en denk je: ‘hier wil ik alles van weten!’. De Utrechtse Amina Berkane Abakhou is zo iemand. Een geboren samenwerker. Wat heeft het leven haar geleerd, wat drijft haar in wat ze doet en hoe kijkt ze naar actuele maatschappelijke kwesties? In deze aflevering van Plank met Vier Poten richten Freek en Tijs een uur de microfoon op de bescheiden hardwerkende Amina. Ze is ondernemer, vrijwilliger van het jaar 2018, ‘Ramadanheld’ en oprichter van een netwerk van vrijwilligers en hulpinstanties. Een netwerk dat bij het uitbreken van de Corona-crisis zorgde voor voedselpakketten, lespakketten, honden-uitlaatservice en ontmoetingsplekken voor de mensen in Kanaleneiland die dit het hardst konden gebruiken. Amina zet zich in het bijzonder in voor de emancipatie van vrouwen met een migratieachtergrond. Waar veel mensen twijfelen, huiveren of op anderen mensen wachten, stapt Amina in.

In deze aflevering van Plank met Vier Poten toont Socrates ons dat we allen maskers dragen en dat als je tot de kern van een vraagstuk wilt komen het kan helpen als we elkaar verleiden onze maskers af te zetten. Freek van Berkel en Tijs Heunks interviewen filosoof, docent en adviseur Jos Kessels over het leven van Socrates, de organisatievraagstukken van onze tijd en over de toepasbaarheid van de socratische methode voor professionele samenwerking.

We spreken vandaag met Sandra Schruijer, hoogleraar aan de Tias School for Business and Society, maar ook hoogleraar organisatiewetenschap aan de Universiteit van Utrecht én directeur van Professional Development International. Ze is zowel onderzoeker als adviseur.

Haar werk richt zich op het begrijpen van sociale dynamiek in groepen en organisaties. Deze aflevering gaat dan ook daarover. Want samenwerken staat bol van de sociale dynamiek. Je hoort waarom het rationele, welwisselende mensen vaak maar niet lukt om goed samen te werken. En, dat het aangaan van conflict kan leiden tot een gelukkige samenwerking. Wie wil weten wat je kunt doen om de samenwerkingsmotor weer aan de praat te krijgen, komt ook aan zijn trekken. We delen enkele interventies die zouden kunnen helpen. Maar realiseer je, zoals Sandra zegt; het is soms gewoon ingewikkeld.

Deze aflevering gaan we met Ruben van der Belt in gesprek over samenwerking in de Regionale Energie Strategie. Ruben is raadslid in Zwolle en beleidsadviseur duurzame energie bij het ministerie van Economische Zaken. De Regionale Energie Strategie is één van de afspraken in het klimaatakkoord waarin gemeenten samen met provincies en waterschappen in 30 energieregio’s onderzoeken waar en hoe het best duurzame energie kan worden opgewekt. Deze aflevering is een pleidooi voor grensontkennend denken. “Als we niks doen, zet iedereen de windmolens aan de rand van de gemeentegrenzen en zijn we als regio slechter af”, aldus Ruben. Als is het regionaal denken makkelijker gezegd dan gedaan. De belangen voor politiek en inwoners zijn groot en de ruimte schaars. En niemand wil een windmolen in de achtertuin. Samenwerken is de sleutel en er gebeurt veel positiefs in de regio’s van Nederland. Overheden gaan steeds grens ontkennend samenwerken wat een vliegwiel kan zijn voor het samen oplossen van andere regionale vraagstukken. Die zijn er immers genoeg.

In deze aflevering gaan we terug naar de basis van wie wij zijn als mens in samenwerking. Dit doen we met evolutionair psycholoog Max Wildschut die ons meeneemt in hoe de menselijke evolutie ons gedrag in organisaties bepaalt. Hij schreef o.a. het boek Darwin voor managers. We duiken met hem de diepte in over wat ons drijft als mensen in groepen, teams en samenwerkingsverbanden. Wat is er vanuit de evolutie te zeggen over onze moderne manier van organiseren en samenwerken? Wat doen we handig, en wat zouden we beter en anders kunnen doen? Een vrolijk gesprek over onze menselijke aard, slimme en minder slimme incentives om ons gedrag te beïnvloeden, freeriders dilemma’s en een zoektocht naar alternatieven voor macht en hiërarchie. Verwonder je over wat jagers en verzamelaars ons kunnen leren over de organisatie van de 21e eeuw.

Deze aflevering spreken we met Gerard Scheffrahn. Gerard is projectmanager bij AT Osborne en zit vol samenwerkingsverhalen. Eerder was hij contractmanager diepe stations bij de Noord Zuid lijn. Lange tijd een hoofdpijndossier, zoals Gerard ons schetst ‘de spanning zat overal’. Deze aflevering is een verhaal over wat het betekent om samen te werken onder immense druk. Over hoe je vertrouwen kan herstellen als een samenwerking uit de rails is gelopen. Als een waar samenwerkingsrechercheur ging Gerard te werk in het project. Hij leerde dat er geen goed of slecht bestaat in samenwerking. En dat het lastig is voor mensen om clichés over elkaar te doorbreken. Een pleidooi voor de kracht van persoonlijke relaties in samenwerking en subtiele interventies om iemands algoritme te doorbreken.

Deze aflevering is Marco Derksen te gast. Marco is oprichter van Marketingfacts en Upstream en inspireert, adviseert en begeleidt organisaties in de verandering naar de digitale netwerksamenleving. We spreken met hem over de betekenis van het digitale leven op ons als mens en de organisaties waarvoor wij werken. Volgens Marco een onontkoombare beweging die vraagt om een mentale transformatie. Maar wat betekent dit eigenlijk voor onze manier van samenwerken? Een hoopvol, soms filosofisch gesprek over onze manier van leven en samenwerken in het digitale tijdperk.

Iedereen werkt samen: Individuen, organisaties, samenwerking zit ons in de genen. Maar over wat nu eigenlijk wel en niet werkt als we samenwerken wordt maar mondjesmaat gesproken. In onze podcast Plank met Vier Poten spreken wij met doeners en denkers over zichzelf en over samenwerken.

We duiken de diepte in: we praten over veelsoortige samenwerkingen, behandelen doorwrochte en minder doorwrochte theorieën en gaan op zoek naar sprekende anekdotes. In sommige gesprekken leren we van de geschiedenis van samenwerken, in andere van de actualiteit. Verschillende perspectieven, methoden en intuïties worden tegen het licht gehouden; clichés worden zoveel mogelijk vermeden.