Skip to main content
Podcast Kopernikański

Podcast Kopernikański

By Podcast Kopernikański

Podcast Kopernikański to miejsce spotkań. Spotkacie tu i poznacie fascynujących ludzi. Jakich? Posłuchajcie :)

🎧 Oficjalny podcast Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Zaprasza Jarosław Jarry Jaworski
🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski
Currently playing episode

Tajemnice Mikołaja Kopernika!

Podcast KopernikańskiDec 29, 2023

00:00
32:31
Tajemnice Mikołaja Kopernika!

Tajemnice Mikołaja Kopernika!

Czy Kopernika można porównać z Leonardem da Vincim? Oczywiście, że tak!

W 2023 roku świętowaliśmy 550 urodziny Mikołaja Kopernika, wielkiego astronoma, który zmienił nasz świat na zawsze przez swoją teorię heliocentryczną. Ustalił, że centrum naszego układu planetarnego nie jest Ziemia, ale Słońce.

Nieźle podkręcił atmosferę, bo Ziemię zmusił do biegu, a Słońce "wstrzymał". Jego wielkie dzieło "De revolutionibus orbium coelestium" (pol. O obrotach sfer niebieskich) – dzieło zawiera wykład heliocentrycznej i heliostatycznej budowy wszechświata. Spowodowało całkowity przewrót w nauce i światopoglądzie. Ukazało się drukiem w Norymberdze w 1543.

Specjalistą od tajemnic Kopernika jest niewątpliwie Michał Kłosiński, kierownik i kustosz Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu (oddział Muzeum Okręgowego). Porozmawialiśmy z nim o tym, jaki naprawdę był Kopernik?

I udzielimy odpowiedzi czy Kopernika była kobietą! :)


* PS: Tym odcinkiem podsumowujemy rok i kończymy pierwszy sezon Podcastu Kopernikańskiego. Drugi - już wiosną 2024! Do usłyszenia!


Dec 29, 202332:31
Bronisław Malinowski, biegacz, który dał Polsce Złoto.

Bronisław Malinowski, biegacz, który dał Polsce Złoto.

W Podcaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie jednego z najlepszych biegaczy w historii sportu. Bronisław Malinowski, bo o nim mówię, zdobył dla Polski złoto i srebro olimpijskie. Był prawdziwym mistrzem. Wiele jego rekordów Polski do dziś nie zostało pobitych. Porozmawiam o nim z moim gościem politykiem i samorządowcem – a przede wszystkim bratem Bronisława - Robertem Malinowskim

Robert Malinowski: Polityk i samorządowiec. W latach 2002–2004 wiceprezydent Grudziądza, 2006-2018 prezydent tego miasta. W okresie jego urzędowania prezydent RP nadał zespołowi zabytkowych spichlerzy grudziądzkich wraz z panoramą od strony Wisły status pomnika historii. Obecnie radny Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego. W młodości uprawiał lekkoatletykę, pięciokrotnie był reprezentantem Polski juniorów. Ukończył studia trenerskie i nauczycielskie, po których rozpoczął trenowanie młodzieży. 

➡ PS: W ostatnim odcinku pierwszego sezonu poznacie scenarzystę komiksowego Macieja Jasińskiego, autora wszystkich komiksów, które stały się kanwą odcinków naszego podcastu. Do usłyszenia w Podcaście Kopernikańskim!

🗣️ Wyślij do nas wiadomość głosową! https://podcasters.spotify.com/pod/show/podcastkopernikanski/message

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

☑️ Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Mar 10, 202331:09
Maciej Jasiński - człowiek, który opowiada komiksy
Mar 10, 202332:57
Marian Rejewski. Złamał kod Enigmy i pomógł wygrać II wojnę światową.

Marian Rejewski. Złamał kod Enigmy i pomógł wygrać II wojnę światową.

Dzień dobry. W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie bydgoszczanina, który pomógł aliantom wygrać drugą wojnę światową. Marian Rejewski, bo o nim mówię, złamał szyfr Enigmy, najważniejszej maszyny szyfrującej używanej przez hitlerowskie Niemcy. Dzięki Rejewskiemu i grupie współpracujących z nim kryptologów Alianci mieli wgląd w plany Niemców. „Pomógł wygrać wojnę” – duże słowa! Czy rzeczywiście tak było? O tym porozmawiam z moim gościem, doktorem Krzysztofem Osińskim z oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy.

Dr Krzysztof Osiński: Historyk, doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy. Specjalizuje się w historii najnowszej regionu kujawsko-pomorskiego, zajmuje się dziejami opozycji antykomunistycznej i zagadnieniami dotyczącymi represji stanu wojennego. Jest autorem książek, m.in „Walka o Wielką Polskę. Narodowa Demokracja wobec rządów sanacji na terenie województwa pomorskiego w latach 1926–1939”, a także „Zarysu dziejów NSZZ „Solidarność” Regionu Bydgoskiego 1980–1990”.

☝️ PS: W następnym odcinku poznacie polskiego mistrza olimpijskiego, który na bieżni pokonał cały świat. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim!

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

☑️ Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Mar 03, 202330:04
Edward Stachura - poeta przeklęty?

Edward Stachura - poeta przeklęty?

W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita Was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie „Steda”. To pseudonim legendarnego poety i pieśniarza Edwarda Stachury, związanego z Aleksandrowem Kujawskim. Określenie „postać kultowa” jest mocno wyświechtane, ale jego użycie wobec Stachury jest jak najbardziej uzasadnione. Odszedł młodo, ale jego poezja wciąż żyje. Kochają ją kolejne pokolenia. Kim był ten poeta przeklęty? I czy był przeklęty? O tym porozmawiam z moim gościem, doktorem habilitowanym Dariuszem Pniewskim, profesorem UMK w Toruniu.

Dr hab. Dariusz Pniewski, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika: pracownik naukowy Katedry Antropologii Literatury i Nowych Mediów (Instytut Literaturoznawstwa). Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół literatury, sztuki i estetyki romantyzmu europejskiego, neoromantyzmu w literaturze i estetyce współczesnej, kategorii "wzniosłości" (estetyka, literatura, sztuka, studia miejskie), sztuki (religijna) i estetyki w kontekstach społecznych i politycznych. Jest autorem wielu książek, artykułów naukowych i opracowań.

☝️ PS: W następnym odcinku poznacie człowieka, który złamał kod szyfru Enigmy i pomógł w ten sposób wygrać wojnę z Hitlerem. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim!

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

☑️ Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie


Mar 03, 202327:54
Helena Grossówna. Zapomniana supergwiazda polskiego kina.
Feb 24, 202320:07
Władysław Raczkiewicz, człowiek, który chciał stworzyć Wielkie Pomorze.

Władysław Raczkiewicz, człowiek, który chciał stworzyć Wielkie Pomorze.

Dzień dobry. W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie Władysława Raczkiewicza, ostatniego przedwojennego wojewodę pomorskiego oraz prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej na Uchodźstwie, podczas II wojny światowej. O Raczkiewiczu - wojennym prezydencie Polski – wiedzą wszyscy, ale już mało kto wie, że był twórcą idei polskiego Wielkiego Pomorza. O tym porozmawiam z moim gościem, profesorem doktorem habilitowanym Jarosławem Kłaczkowem z UMK w Toruniu. 

🗣️ Profesor dr hab. Jarosław Kłaczkow: Wybitny historyk, profesor zwyczajny w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK, nauczyciel akademicki. Kieruje Katedrą XIX-XX wieku i Historii Najnowszej w IHiA UMK. Jest członkiem ZG Polskiego Towarzystwa Historycznego, Zarządu Towarzystwa Miłośników Torunia i rady naukowej Instytutu De Republica. Był członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN i Rady Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Jest autorem kilkuset publikacji monograficznych, podręczników oraz redaktorem prac zbiorowych w językach polskim, angielskim i niemieckim.

☝️ PS: W następnym odcinku poznacie wielką gwiazdę, polskiego kina przedwojennego, której piosenki śpiewał i Eugeniusz Bodo i Adolf Dymsza. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim! 

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

☑️ Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Feb 24, 202329:08
Doktor Wanda Błeńska, "Matka Trędowatych, która uleczyła Ugandę

Doktor Wanda Błeńska, "Matka Trędowatych, która uleczyła Ugandę

W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie niezwykłą, polską lekarkę. Nazwano ją "Matką Trędowatych", bo z pełnym poświęceniem, przez ponad 40 lat, ratowała życie i zdrowie chorych na trąd w afrykańskiej Ugandzie. Wanda Błeńska nazywana przez swoich pacjentów „Doktą” stała się światowej sławy specjalistką w dziedzinie leczenia trądu. O niej porozmawiam z moim gościem, doktorem habilitowanym Michałem Białkowskim, profesorem UMK w Toruniu. 

Dr hab. Michał Białkowski, profesor UMK: historyk i politolog. Pracownik naukowy Wydziału Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na zagadnieniach związanych z dziejami Kościoła katolickiego, w szczególności historią i recepcją Soboru Watykańskiego II; polskim episkopatem; życiem, działalnością i spuścizną Stefana kard. Wyszyńskiego; posługą pasterską i nauczaniem Karola kard. Wojtyły-papieża Jana Pawła II; rolą katolików świeckich w przeobrażeniach polityczno-społecznych w Europie i w Polsce w XX–XXI w.; dziejami Towarzystwa Jezusowego. Jest autorem, redaktorem i współredaktorem kilkudziesięciu książek. W ostatnich latach wydał m.in. „Sobór Watykański II. Polska historia”; „Apostołowie Afryki. Studia poświęcone Wandzie Błeńskiej i kardynałowi Adamowi Kozłowieckiemu SJ”; „Prymas i Papież. Studia poświęcone prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu i papieżowi Janowi Pawłowi II”; Stefan Wyszyński, „Pro memoria”, t. IV:1956–1957; „Protokoły konferencji polskich ojców soborowych. Zbiór dokumentów”. Od 2017 r. prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu.

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

PS: W następnym odcinku poznacie twórcę idei polskiego Wielkiego Pomorza. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim! 

🤝🏻 Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Feb 17, 202329:08
Pola Negri, co wiesz o jedynej Polskiej gwieździe Hollywood?

Pola Negri, co wiesz o jedynej Polskiej gwieździe Hollywood?

W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie jedyną do dziś, polską gwiazdę Hollywood, Polę Negri. Jej życiorysem można by obdarzyć setkę innych osób. Urodzona w Lipnie, poprzez Warszawę i Berlin, dotarła do Hollywood, gdzie stała się jedną z największych gwiazd światowego kina. Była też bohaterką ówczesnych serwisów plotkarskich, które przeżywały jej romanse z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino. Kim była Pola Negri? Egzotyczną tygrysicą, łamaczką męskich serc czy po prostu wspaniałą aktorką? O tym porozmawiam z dzisiejszym gościem, doktorem Krzysztofem Trojanowskim, profesorem UMK w Toruniu. 

Dr. Krzysztof Trojanowski, profesor UMK: Doktor nauk humanistycznych, profesor UMK. Pracuje w Katedrze Filologii Romańskiej UMK. Absolwent Instytutu Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów podyplomowych z zakresu XX-wiecznego dramatu, teatru i filmu w Studium Filologii Polskiej UMK. Autor przekładów literackich i publikacji w języku polskim oraz francuskim z dziedziny kultury Francji i historii kina, między innymi monografii "Marcel Carne. Klasyk francuskiego kina" oraz "Moda w okupowanej Francji i jej polskie echa". 

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

PS: W następnym odcinku poznacie lekarkę zwaną „Matką Trędowatych”, która uratowała tysiące chorych w Afryce. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim!

🤝🏻 Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Feb 17, 202324:34
Generał Elżbieta Zawacka. Kurierka, spadochroniarka, bohaterka.

Generał Elżbieta Zawacka. Kurierka, spadochroniarka, bohaterka.

W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie osobę absolutnie niezwykłą! Niektórzy nazywają ją „Polskim Jamesem Bondem”, ale to słabe porównanie, bo generał Elżbieta Zawacka wykonywała swoje misje naprawdę, a Bond… sami wiecie. Nasza Bohaterka była w czasie II wojny światowej jedyną kobietą-Cichociemną – czyli polską spadochroniarką. Ale przede wszystkim, była kurierką Armii Krajowej kursującą wzdłuż i wszerz okupowanej Europy. Jakim cudem dokonywała takich czynów?! O tym porozmawiam z gościem, doktorem habilitowanym Maciejem Krotofilem, profesorem uniwersytetu z UMK w Toruniu.

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

PS: W następnym odcinku poznacie jedyną w historii, polską gwiazdę Hollywood. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim!

🤝🏻 Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Dr hab. Maciej Krotofil, profesor UMK: Pracownik naukowy Zakładu Historii Wojskowej Instytutu Historii i Archiwistyki UMK, profesor uniwersytetu. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na zagadnieniach związanych z okresem międzywojennym: dziejach Wojska Polskiego, polską i ukraińską historią wojskową oraz stosunkami tych krajów w tym okresie. Zajmuje się też tematyką mniejszości narodowych w przedwojennej Polsce oraz stosunkami międzynarodowymi w Europie Środkowej i Wschodniej. Jest autorem wielu prac naukowych oraz honorowym członkiem Południowego Ośrodka Instytutu Ukraińskiej Archeografii i Źródłoznawstwa Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.

Feb 10, 202328:13
Jan Czochralski. "Ojciec" smartfona i komputera.

Jan Czochralski. "Ojciec" smartfona i komputera.

W Podkaście Kopernikańskim Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu wita was serdecznie Jarosław Jarry Jaworski. W dzisiejszym odcinku poznacie jednego z najbardziej znanych na świecie polskich naukowców, a zarazem jednego z największych uczonych XX wieku, zwanego „Ojcem światowej elektroniki”. Mówię o profesorze Janie Czochralskim. To jego odkrycie metody pozyskiwania monokryształów otworzyło drogę do zbudowania komputera i smartfona.

Mimo tego Czochralski pozostaje w Polsce praktycznie nieznany. Kim był ten „najbardziej nieznany” wielki polski naukowiec? O tym porozmawiam z gościem, wybitnym chemikiem, profesorem doktorem habilitowanym Bogusławem Buszewskim z UMK w Toruniu.

🔗 Polub Podcast Kopernikański na Facebooku i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami: www.facebook.com/podcastkopernikanski

PS: W następnym odcinku poznacie polską spadochroniarkę, szpiega i wojenną kurierkę w jednym. Do usłyszenia w Podkaście Kopernikańskim!

🤝🏻 Głównym Partnerem Podcastu Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie

Prof. dr hab. Bogusław Buszewski: ceniony w świecie autorytet naukowy, specjalista w dziedzinie chemii analitycznej, uważany za twórcę polskiej szkoły chromatografii. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Kierowana przez niego Katedra Chemii Środowiska i Bioanalityki na Wydziale Chemii UMK jest jednym z najważniejszych ośrodków badań środowiskowej chemii analitycznej i bioanalitycznej w Polsce. Kieruje też Centrum Metod Separacyjnych i Bionalitycznych BioSep. Jest autorem lub współautorem ok. 600 publikacji naukowych, które były cytowane przez innych autorów 22 500 razy.

Feb 10, 202326:57
Podcast Kopernikański: Albert Michelson. W stronę światła

Podcast Kopernikański: Albert Michelson. W stronę światła

Oto pierwszy odcinek Podcastu Kopernikańskiego. Przypominamy w nim postać nietuzinkową - człowieka,  który zmierzył prędkość światła. Albert Michelson, bo o nim mowa,  pochodził z kujawsko-pomorskiego Strzelna. Za swe przełomowe odkrycia,  których dokonał w Stanach Zjednoczonych, otrzymał Nagrodę Nobla. O jego  fascynującym życiu opowiada Tomasz Kardaś, fizyk i autor książki "Od  początku było światło. Rzecz o Albercie Abrahamie Michelsonie".

Albert Abraham Michelson urodził się 19 grudnia 1852 w Strzelnie. Zmarł 9 maja 1931 w  Pasadenie w USA. Był fizykiem i laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie  fizyki (1907), którą otrzymał za konstrukcję interferometru -  precyzyjnego instrumentu optycznego oraz pomiary w dziedzinie  spektroskopii i metrologii. Do Ameryki trafił gdy miał 3 lata. Wyjechał  tam wraz z rodzicami, Samuelem i Rozalią i dwójką rodzeństwa. Dorastał w  miasteczkach, które powstały w czasach gorączki złota i srebra:  Murphy’s Camp i Virginia City. W latach 1869 - 1873 Studiował w Akademii  marynarki Wojennej USA w Annapolis. Tam zetknął się po raz pierwszy z  nauką. W 1882 roku został dyrektorem wydziału fizyki Szkoły Nauki  Stosowanej Case’a w Cleveland.

W 1887 r. wraz z Edwardem Morleyem  przeprowadził eksperyment znany jako doświadczenie Michelsona-Morleya.  Naukowcy dowiedli wówczas, że prędkość światła nie zależy od ruchu  Ziemi. Eksperyment udowodnił też, że nie istnieje tzw. Eter,  wypełniający przestrzeń i będący nośnikiem światła. Wynik badania stał  się doświadczalnym fundamentem dla teorii względności opracowanej przez  Alberta Einsteina. Michelson był również autorem urządzenia do produkcji  siatek dyfrakcyjnych.

Mimo że gdy Michelson przyszedł na świat,  Polska była pod zaborami, przez całe życie konsekwentnie wpisywał w  dokumentach Polskę jako miejsce urodzenia. Jego historię opowiedziano w  komiksie "Albert Michelson, w stronę światła" wydanym przez  Kujawsko-Pomorski Urząd Marszałkowski.

Partnerem Głównym Podcastu  Kopernikańskiego jest Województwo Kujawsko-Pomorskie. Podcast został  dofinansowany przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Dec 22, 202224:54