Leśne wędrowanie w Radiu Lublin

Leszczyna w lasach już w pełnym rozkwicie. Drobne kwiaty męskie tańczą z wiatrem, rozsypując pyłek, który noszony przez powiew, odnajduje swoją drogę do kwiatów żeńskich. To taniec natury, gdzie przenoszone przez wiatr drobiny tworzą przyszłe nasiona. W ciepłych miejscach zakwitł także wawrzynek wilcze łyko - o tych, jak i o innych pierwszych oznakach wiosny powiemy dziś w programie. W lutym wody wiele - w lecie głodne nawet cielę. To przysłowie odzwierciedla naturalne cykle przyrody. W lutym często mamy do czynienia z obfitymi opadami deszczu lub śniegu, które zasilają wody rzek i strumieni. Należy pamiętać, że lato może przynieść okres suszy, kiedy dostępność wody jest ograniczona, co może stanowić wyzwanie nie tylko dla ludzi, ale także dla zwierząt i roślin. Dlatego warto doceniać wodę, zarówno w jej obfitości, jak i w okresach deficytu, co oznacza, że sprawdzimy stan wody w lasach w okresie wczesnowiosennym.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Początek wiosny to kulminacja niechlubnej tradycji wypalania łąk i nieużytków, dlatego w programie będziemy apelować o rozsądek i czujność.

Wraz z leśnikami przypomnimy, jakie zagrożenia niesie ze sobą wypalanie traw: ogień wcale nie użyźnia ziemi, wręcz przeciwnie, wyjaławia ją, płoną nie tylko rośliny, ale i zwierzęta, które w tym czasie przebywały na powierzchni i nie znalazły drogi ucieczki, a w panice wbiegają w płomienie, palą się również ptasie gniazda, często już zasiedlone, z jajkami, gniazda trzmieli i innych owadów, a także inne bezkręgowce, ogień z łąk przenosi się często na pobliskie lasy, łąka po pożarze regeneruje się przez kilka lat, a las jeszcze dłużej.

Na bezpieczne wędrówki po lesie zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Przedwiośnie, czyli w biologii tzw. zaranie wiosny, zaczyna się czasami już w lutym lub w marcu i trwa zwykle do początku kwietnia. Jest jedną z dwóch uzupełniających pór roku w przyrodzie, w strefie klimatu umiarkowanego. Początek przedwiośnia wyznaczany jest na podstawie zakwitania leszczyny pospolitej i podbiału pospolitego.

Pory roku uzupełniające, w przeciwieństwie do czterech głównych pór roku, nie mają swoich astronomicznych odpowiedników. Są one powiązane jedynie z klimatem i mają własny, charakterystyczny wpływ na przyrodę. Generalnie przedwiośnie jest okresem dodatnich temperatur powietrza, podczas gdy ziemia dopiero rozmarza.

Za przedwiośnie przyjmuje się okres roku na styku zimy i wiosny, w którym średnie temperatury powietrza wahają się pomiędzy 0 a 5 °C (z tendencją wzrostową). Okres przedwiośnia charakteryzuje się wieloma intensywnymi przemianami w przyrodzie. Które z tych zmian możemy bezpośrednio obserwować w lesie? To także czas wschodów pierwszych roślin zielonych oraz budzenia się soków w roślinach wieloletnich.

Na obserwacje leśnego przedwiośnia zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Jodła i modrzew, dwa iglaste gatunki naszych polskich lasów. Oba podobnie wymagające jeśli idzie o żyzność i wilgotność gleby. Dorastają do mniej więcej podobnych rozmiarów, ale strategie życiowe mają diametralnie różne.

Modrzew w młodości rośnie na wysokość bardzo szybko, czasem nawet metr rocznie. Potrzebuje do życia dużo światła, nie znosi ocienienia, i pośród gatunków leśnych jest najbardziej światłożądnym. Jodła jest z kolei gatunkiem, który w młodości przyrasta bardzo wolno, czasem przy ograniczonej ilości światła wegetuje jako kilkudziesięciocentymetrowe drzewko nawet przez kilkadziesiąt lat. W młodości wręcz potrzebuje osłony wyższych drzew przed bezpośrednimi promieniami słońca i dlatego ma status jednego z najbardziej cienioznośnych gatunków leśnych.

W programie powiemy o predyspozycjach gatunkowych poszczególnych drzew w kompleksach leśnych.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Przy okazji tak dynamicznych zjawisk pogodowych, z jakimi zmagamy się w ostatnim czasie, i z jakimi według synoptyków, zmagać się będziemy jeszcze do końca tygodnia, zwykle w lasach występują szkody gospodarcze.

Często słyszymy pochodzące z żargonu leśnego określenia: wiatrował i wiatrołom, z których dość łatwo wywnioskować, z jakiego rodzaju szkodą mamy do czynienia.

Wiatrołom to drzewo złamane, wiatrował zaś to drzewo wywrócone z korzeniami, na skutek naporu silnego wiatru. W programie zaprezentujemy apel leśników, by przy tak silnym wietrze odstąpić od leśnych spacerów i innych aktywności wśród drzew. Jest to po prostu niebezpieczne, szczególnie jeśli nad drogami czy szlakami, którymi się poruszamy, wiszą gałęzie i konary.

Na spotkanie z leśnikami przed mikrofonami zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Jeszcze kilka lat temu widok żurawi w styczniu był bardzo rzadki. Dziś zimujące w kraju żurawie, to już w zasadzie norma...Jakie są powody zmiany w zachowaniu tego gatunku? Pierwszy to realnie zmieniający się na naszych oczach i ocieplający się klimat. Czynnikiem limitującym zimą jest pokrywa śnieżna i brak wody w stanie ciekłym, co jeszcze 20-30 lat temu było normą. Obecnie, przynajmniej w zachodniej części kraju, mamy standardowo po kilka-kilkanaście dni z pokrywą śnieżną i mrozem (w niektórych regionach bywa i zero takich zimowych dni). Druga sprawa to dostęp do pożywienia. Od kilkunastu lat powierzchnia upraw kukurydzy w Polsce wzrosła kilkunastokrotnie, a to właśnie resztki pożniwne kukurydzy stanowią obecnie główne źródło pożywienia w chłodnych porach roku. Reasumując, jeśli mamy w Polsce brak śniegu (który uniemożliwiał zdobywania pokarmu) i mamy praktycznie niekończące się zasoby pożywienia w postaci kukurydzy, to żurawiom najzwyczajniej w świecie nie opłaca się podejmować niebezpiecznej wędrówki na zimowiska. Zauważalny jest wzrost liczby ptaków z roku na rok pozostających w Polsce czy tuż za Odrą. Więcej o żurawiach zimą na granicy pól i lasów - można dowiedzieć się w naszym programie.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Często w dyskusji publicznej pada pytanie - czemu w naszym kraju tak dominującą rolę w lasach ma sosna? Co sprawia, że sosna zajmuje ponad 60% powierzchni w polskich lasach? Sosna należy do gatunków o bardzo skromnych wymaganiach, które dają sobie radę niemal wszędzie. Sosnę spotkamy i na bardzo suchych i ubogich siedliskach - niemal litym piachu, i na obszarach podmokłych, i co oczywiste, na siedliskach żyznych. Sosna jest gatunkiem szalenie uniwersalnym i elastycznym jeśli idzie o wymagania glebowe i wilgotnościowe. Nie boi się też ani wysokich temperatur, ani stosownych dla naszej strefy klimatycznej mrozów. sosna daje względnie szybko surowiec drzewny, surowiec wysokiej jakości, a przy tym uniwersalny. Obecnie polskie lasy zmieniają się, wzrasta udział gatunków liściastych, także w dotychczas litych drzewostanach sosnowych – pojawia się głównie buk i dąb.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na ścieżkach leśnych, czy to sosnowych, czy dębowych - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Kontakt z naturą ma bardzo istotne znaczenie dla dobrostanu psychicznego i fizycznego każdego z nas. Terapeutyczne korzyści z przebywania w lesie są szczególnie duże w przypadku osób żyjących w miastach, w których tempo życia, jakość powietrza czy poziom hałasu nie sprzyjają zdrowiu. Pobyt pośród drzew redukuje stres, poprawia nastrój i wycisza. Lasy pełnią bardzo ważną rolę w dbaniu o zdrowie i dobre samopoczucie Polaków. Działania leśników na rzecz udostępniania lasów skupiają się na zapewnieniu osobom z nich korzystającym bezpiecznego i ciekawego wypoczynku przy jednoczesnej ochronie zasobów przyrodniczych. Służy temu choćby ukierunkowanie ruchu turystycznego i wprowadzenie ujednoliconych zasad zarządzania infrastrukturą. O przepisaniu sobie wycieczki do lasu "na receptę" powiemy dziś w programie .

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Solidny, siarczysty mróz, a w niektórych regionach termometry zanotowały nawet ponad 20 kresek poniżej zera, nie jest w lesie specjalnym problemem, szczególnie tam gdzie leży choć kilkucentymetrowa warstwa śniegu. Nasze rodzime gatunki drzew i krzewów wytrzymują takie temperatury, choć u niektórych gatunków, głównie liściastych, mogą wystąpić przypadki pękania pni. Dochodzi do tego głównie od strony południowej, gdzie przy słonecznej pogodzie pień nagrzewa się i dochodzi do naprężeń. Najczęściej pękają pnie buków, dębów i jesionów. Wiosną drzewo dzięki tkance kambium, zasklepia te szczeliny, tworząc tzw. listwy mrozowe. Listwy mrozowe to świadectwo srogich zim w lesie, a taką szczelinę wykorzystują często dzięcioły, by zbudować dziuplę. Tropem trzaskającego mrozu będziemy podążać podczas zimowego „Leśnego wędrowania".

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

W przeciągu pięćdziesięciu lat okres wegetacyjny wydłużył się aż o 11 dni. Przez lata naukowcy zaobserwowali, że kwitnienie i rozwój liści w Europie rozpoczyna się o 6,3 dni wcześniej, a opadanie 4,5 dnia później. Co to oznacza dla drzewostanów w lasach? Jak działalność człowieka, przemysł, energetyka, transport, rolnictwo czy gospodarstwa domowe mogą mieć wpływ na polskie lasy? W programie powiemy, czym są zmiany klimatu, co się z nimi wiąże. Jakie znaczenie dla ekosystemów będą miały zmiany zachodzące w przyrodzie; co zdecyduje o przetrwaniu konkretnych gatunków drzew oraz co robią leśnicy, żeby przeciwdziałać tym skutkom?

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Świerk jest niewątpliwie jednym z tych gatunków rodzimych, które najdotkliwiej odczuwają skutki zmian klimatu. Niby w wielu regionach kraju wciąż doskonale odnawia się naturalnie i jeszcze przez pierwsze 30-50 lat życia nieźle sobie radzi, ale później często z braku wody choruje, a osłabiony szybko pada ofiarą szkodników wtórnych - przede wszystkim osławionego kornika drukarza. Jakie prognozy dendrologiczne na kolejny nowy rok zaobserwowali leśnicy? Czy zmianom ulegają polskie drzewostany?

Z życzeniami na Nowy 2024 Rok przybędziemy do Państwa w sobotni poranek - do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Pierwsze opady śniegu już się nastały, a wraz z nimi pojawia się chęć pomocy naszym latającym towarzyszom. Często przy domach ustawiamy karmniki dla ptaków, a leśników zaczynają odwiedzać lokalni mieszkańcy z pytaniami o dostępność kulek z tłuszczem i nasionami. Pamiętajmy, aby zimowe dokarmianie ptaków było przemyślane i odpowiedzialne. Aby pomóc im przetrwać zimę, a nie zaszkodzić np. niewłaściwym pokarmem czy lokalizacją karmników w niebezpiecznych dla ptaków miejscach. Miejsca dokarmiania to idealne punkty do obserwacji świata przyrody, nauki rozpoznawania poszczególnych gatunków ptaków. A do tego przyda się specjalna encyklopedia albo po prostu Internet. Te ważne wytyczne przekażemy dziś podczas wspólnego "Leśnego wędrowania" przyglądając się m.in. karmnikom przy leśniczówkach.

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Sypnęło śniegiem i także w lesie zrobiło się biało - istny raj dla dzieci. Ale nie tylko ludzkie dzieci lubią śnieg. Dzikie zwierzęta leśne też mają świetną zabawę: wydry urządzają sobie zabawy na śniegu -zjeżdżają na brzuszkach z ośnieżonej górki. Młode dziki również lubią tarzać się w śnieżnym puchu. A jakie znaczenie ma śnieg jest dla lasu i czy jest ważny w ekosystemie leśnym? Śnieg przecież jest istotnym elementem sezonowego obiegu wody. Śnieg w lesie wygląda bajkowo, ale sprzyja również utrzymaniu wilgoci, z którą w ostatnich latach jest różnie. To taka darmowa retencja wody w zimie. Śnieg zawiera także powietrze, które znajduje się między jego drobinkami. Puszysty śnieg jest jakby pierzyną, która zmienia warunki termiczne gleby i umożliwia dostęp do tlenu. Śnieg o wiele lepiej nasyca wodą glebę niż deszcz. Pokrywa śnieżna, w przypadku nadejścia mrozów, ochrania siewki i młode sadzonki drzew przed zamieraniem.

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na zimowych, białych już ścieżkach leśnych - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Martwe drewno, czy jednak żywe? Martwym drewnem nazywamy fragmenty lub całe obumarłe drzewa oraz martwe fragmenty żywych drzew pozostawione w lesie do naturalnego rozkładu. Czy pozostawiając martwe drewno w lasach gospodarczych leśnicy marnują surowiec? A może, takim działaniem wspierają bioróżnorodność w lasach?

Drzewo najczęściej latami, powoli zamiera, zanim faktycznie "umrze". Drewno jest doskonałym źródłem materii i energii, oczywiście dla organizmów, które potrafią je rozłożyć na prostsze substancje. Poza pokarmem martwe drewno jest też dobrym schronieniem, magazynem wody opadowej oraz wskaźnikiem zrównoważonej gospodarki leśnej. Jakie organizmy korzystają z zasobów martwego drewna? Dziś w programie pochylimy się nad tymi przyrodniczymi zagadnieniami.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

W całym kraju powoli rozpoczynają się jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny. Poszukiwania polegają głównie na przegrzebaniu ściółki i wierzchniej warstwy gleby pod wyznaczonymi drzewami oraz przeszukania spękań kory drzew. Leśnicy poszukują osobników kilku gatunków owadów liściożernych, które w przypadku masowego wystąpienia mogą być zagrożeniem dla lasów. Znalezienie pojedynczych owadów jest oznaką ich naturalnej obecności. Jednak znalezienie już kilku osobników pod każdym drzewem może niestety oznaczać wiosenne problemy, na których ewentualność muszą być wcześniej przygotowani leśnicy.

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

"Nadszedł wreszcie dzień 11 listopada 1918 r. Już od szeregu dni tłumnie zgłaszali się do Sekcji Lasów leśnicy, ściągający z różnych stron. Codziennie toczyły się w gorączkowym nastroju narady z udziałem przybywających leśników nad zorganizowaniem obsadzenia lasów. Wieczorem, d. 10 listopada, zaczęto w Warszawie rozbrajać wojsko niemieckie." To cytat za "Echami Leśnymi" z1928 roku.

Odzyskanie niepodległości przez Polskę oznaczało także odzyskanie polskich lasów. Przed polskimi leśnikami stało wyzwanie, by odbudować je po latach rabunkowej eksploatacji. Już wtedy podkreślano, że jednym z zadań gospodarki leśnej jest utrzymanie ciągłości lasu, która jest ściśle związana z jego odnawianiem. Zaczęto organizować zbiory nasion sosny, dęba i świerka, przygotowywano plano wyłuszczarni nasion, które miały zapewnić materiał do nowych nasadzeń na powierzchniach.

O jesiennej zadumie nad historią i przyrodą w listopadowym lesie porozmawiamy dziś w programie.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Leśne ostępy kryją wiele grobów, o których oprócz leśników niewielu pamięta. Od wiek wieków las dawał schronienie powstańcom, partyzantom, żołnierzom Wojska Polskiego, a także ludności cywilnej.

Jak co roku pracownicy całej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych dbają o leśne mogiły i pomniki znajdujące się na terenie lasów naszego regionu. W okresie Wszystkich Świętych leśnicy odwiedzają miejsca pamięci, leśne groby i mogiły, ponownie dając świadectwo heroicznych czynów ludzi poległych w walce o niepodległość naszej ojczyzny.

Na listopadową wędrówkę po jesiennym lesie zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek. 

Jesiennie nadal w lasach cieszymy oczy, jak i... uszy i nie chodzi tylko i wyłącznie o szelest liści pod nogami.

Za nami już odloty żurawi pełne charakterystycznego klangoru, rykowisko, czyli gody jeleni i bukowisko - gody łosi a teraz nastał czas bekowiska, czyli okresu godowego danieli. Samce wabią i przeganiają łanie do specjalnie przygotowanych dołków (tzw. kołysek), gdzie dochodzi do miłosnych uniesień. Daniele wydają dość nietypowe jak dla zwierząt odgłosy, a ich odpowiednik u ludzi raczej przegania partnerki. Czym charakteryzują się te poszczególne nuty i akordy naturalnych efektów dźwiękowych, powiemy w programie, nie zapominając oczywiście o grzybobraniu.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Las to naturalna apteka, zwłaszcza w porze jesienno-zimowej warto sięgnąć po te dobra. Ponad jedną czwartą nowoczesnych leków wytwarza się z roślin rosnących w lasach. Co ciekawe, niektóre gatunki uprawiane na plantacjach tracą substancje czynne wykorzystywane w farmakologii, zachowują swoje cenne właściwości tylko wtedy, gdy rosną w lesie, w swoim naturalnym środowisku.

Las, to także źródło wielu zdrowych produktów spożywczych: dziczyzny, przypraw, owoców, miodu i grzybów. Temu, kto choć raz jadł aromatyczne poziomki prosto z lasu, inne nie będą już smakowały. Leśne owoce, takie jak borówki, maliny i jeżyny są bogatsze w witaminy niż owoce z plantacji, dlatego też są zdrowsze. Szacuje się, że 1,6 mld ludzi czerpie bezpośrednie korzyści z lasów: pożywienie oraz wszelkie materiały do wytwarzania produktów niezbędnych im w codziennym życiu.

Warto pamiętać jak wielkim naturalnym skarbcem jest las.

Korzystając ze wspaniałych darów lasów, należy pamiętać o poszanowaniu leśnej przyrody i właściwym zachowaniu się w lesie - na te aspekty zwrócimy uwagę w programie.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Spędzanie czasu na łonie natury może zwiększyć zdolność rozwiązywania problemów i kreatywność o 50%. Na łonie natury używamy uwagi mimowolnej, która nie wymaga od nas wysiłku. Nasz umysł odpoczywa. 20 minut przebywania w naturze wystarczy, aby znacząco obniżyć poziom kortyzolu. Poziom kortyzolu spada w największym tempie przy 20 - 30 minutowym przebywaniu w środowisku naturalnym.

Jedynie spacer po lesie ma pozytywny wpływ na poziom wigoru i znużenia. Badania wykazały, że spacer w środowisku miejskim tego nie zapewnia. Jony ujemne znajdujące się w leśnym powietrzu działają orzeźwiająco i pobudzająco, zapewniają dobre samopoczucie. Przebywanie w lesie jest prostą, dostępną i bezpłatną metodą poprawy jakości życia i zdrowia człowieka. Jesienny las pełen kolorów, zapachów i smaków to najlepsze antidotum na stres dnia codziennego.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Jesień to czas zbioru żołędzi, czyli nasion dębów. Dęby, podobnie jak inne gatunki ciężkonasienne, obficie owocują co kilka lat. Wytłumaczymy słuchaczom, czym są lata nasienne i od czego zależą. I właśnie po zbiorach w latach nasiennych, zwykle leśnicy - szkółkarze magazynują większe ilości żołędzi w specjalnych przechowalniach, by mieć zapasy na kilka sezonów. Sadzonek bowiem potrzebujemy co roku, a nawet dwukrotnie w ciągu roku - podczas wiosennego i jesiennego odnawiania lasu.

Do zobaczenia na jesiennych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Audycję skierujemy dziś nie tylko do miłośników spacerów po lesie i grzybiarzy, ale także do biegaczy i miłośników aktywności fizycznych uprawianych na łonie natury. Opowiemy o akcji: "BiegamBoLubię Lasy" na terenie Nadleśnictwa Lubartów.

Zaprosimy do udziału w piątej już edycji akcji #sadziMY, która odbędzie się w dniach 2 i 3 października. Na wielkie narodowe sadzenie drzew leśnicy przygotowali milion sadzonek! Każdy chętny może zgłosić się do najbliższego nadleśnictwa, by odebrać (nieodpłatnie!) sadzonkę i zasadzić ją na własnym gruncie. Leśnicy będą je rozdawać w poniedziałek i wtorek 2 i 3 października między godzinami 9.00 a 15.00.

Punkt kulminacyjny akcji #sadziMY będzie miał miejsce we wtorek 3 października na terenie Nadleśnictwa Suchedniów (RDLP w Radomiu). Tam drzewa będzie sadziła para prezydencka. Prezydent Andrzej Duda i jego żona Agata Kornhauser-Duda nie tylko patronują przedsięwzięciu od jego pierwszej edycji, ale także sami, własnym przykładem, zachęcają do działania.

Jak podkreśla Józef Kubica, dyrektor generalny Lasów Państwowych: - Lasów nigdy nie jest za dużo. Sumiennie realizujemy założenia Krajowego Programu Zwiększania Lesistości, czyli tworzymy warunki do zwiększenia lesistości Polski do 33 proc. w 2050 r. Dążymy do tego, by Polska była jeszcze bardziej zielona. Dla dobra przyrody, dla komfortu życia Polaków, dla rozwoju naszej gospodarki.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie. Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Jesienią na grzybiarzy czają się w lesie strzyżaki sarnie. Każdy, kto miał z nimi nieprzyjemność, wie jak uciążliwe to owady. Wprawdzie nie są groźne dla człowieka, niezbyt często wgryzają się w ludzką skórę, bo generalnie szukają jeleniowatych, ale niestety zdarza się, że postanowią ugryźć, a to nie jest przyjemne doświadczenie. Czy pomimo to przenoszą równie groźne choroby, jak kleszcze? W ciągu roku możemy natknąć się też na pokrewny, równie natrętny gatunek - strzyżaka mniejszego. Badania wykazały, że strzyżaki mają pewne preferencje w stosunku do barw. Kolory takie jak czarny czy czerwony, ale także niebieski wybiorą zdecydowanie częściej niż biały czy żółty. Choć idąc do lasu instynktownie ubieramy się raczej na ciemno, dla spokoju może warto rozważyć nieco bardziej awangardowy strój?

Popularne chemiczne repelenty, zdaniem badaczy (i praktyków) niestety nie bardzo działają w przypadku tych owadów.

Na snucie leśnych historii (niczym nitek babiego lata) z pierwszych jesiennych dni zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek

Pomimo, że ciepłe dni nie dają nam jeszcze odczuć nadchodzącej jesieni, to w lesie jest już ona na horyzoncie. Zmiana leśnej palety barw, dojrzewające owoce i nasiona, grzyby, coraz gęstsze poranne mgły i odgłosy rozpoczynającego się rykowiska zdecydowanie przypominają nam o niej w lesie.

Czy czekają Państwo na kolejną porę roku i zmiany, które ze sobą przyniesie czy zdecydowanie lepiej wydłużyć lato? Poranne mgły, ciepłe dni, ale chłodne już wieczory, babie lato nieśmiało dają znak, że jesień zbliża się nieuchronnie. Perspektywę chłodniejszych pór roku wynagradza las pełen dobrodziejstwa. Grzyby, orzechy, owoce drzew i krzewów owocodajnych, to produkty do zapełnienia naszych spiżarni, jak również możliwość przygotowania się zwierząt do pory zimowej. Zarówno grzyby jak i drzewa czy krzewy owocowe wzbogacają bioróżnorodność naszych lasów co zdecydowanie wpływa na ich zdrowotność.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Turyści korzystają z późnego wrześniowego lata, a w lasach następuje zbiór nasion do produkcji sadzonek. W Lasach Państwowych nie odbywa się w sposób przypadkowy, z przypadkowych drzew. Generalną zasadą jest zbiór nasion pochodzących z drzew cechujących się najwyższą jakością i ponad przeciętnymi wymiarami. W każdym nadleśnictwie wybiera się bądź pojedyncze drzewa, bądź całe drzewostany, z których w latach obfitego owocowania zbiera się nasiona.

Pojedynczym, wyjątkowo cennym jakościowo drzewom, nadaje się status drzew doborowych, drzewostanom zaś wyłączonych lub częściej gospodarczych drzewostanów nasiennych. Wszystkie te drzewa i drzewostany są zinwentaryzowane, dokładnie opisane i oznaczone, a nasiona z nich pochodzące dostają swoiste świadectwa „szlacheckiego pochodzenia”. W audycji przyjrzymy się oznaczeniom granic gospodarczych drzewostanów nasiennych, czyli takich drzewostanów, które w przyszłości będą wycięte, ale nim się to stanie zostaną z nich zebrane nasiona.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

"Ostatni sierpnia zapowiada, jaka pogoda na październik wypada.”
„W sierpniu grzmotów wiele, mokrą zimę ściele.”
"Jaki pierwszy wrzesień, taka cała jesień."

Zastanowimy się, wraz ze słuchaczami, czy któreś z tych ludowych przysłów się sprawdzi, bo końcówka sierpnia była burzowo-upalna. Czyżby czekał nas słoneczny i ciepły październik i w końcu mokra, śnieżna zima? Nie tylko o początkach późnego lata i wczesnej jesieni, ale także o pierwszym grzybobraniu, pełni księżyca i o leśnym wędrowaniu po wrześniowym lesie.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

W letnie upały najlepiej schować się w lesie, ponieważ las, to wielki klimatyzator. Wytłumaczymy słuchaczom, dlaczego drzewa działają niczym olbrzymi klimatyzator w upalne letnie dni, ochładzając przy tym powietrze atmosferyczne. Oddziaływanie transpiracyjne jednego drzewa w ciągu roku, powodujące ochładzanie atmosfery można porównać do 10 pracujących non stop klimatyzatorów. Strategiczne rozmieszczenie drzew na terenach zurbanizowanych może obniżyć temperaturę powietrza o 8 stop. C, redukując o 30 proc. zapotrzebowanie na klimatyzację. Jedno dorosłe drzewo może wytranspirować latem do 450 l wody dziennie. Taki efekt daje 5 dużych klimatyzatorów działających 20 godzin na dobę i obniżających temperaturę otoczenia o 3-7 stop. C. Jedno drzewo w ciągu roku absorbuje ok. 3 tys. litrów wody opadowej i wprowadza do powietrza kilkaset jej litrów pod postacią pary. Jeden hektar lasu liściastego może zatrzymać, a następnie stopniowo oddać środowisku 50 m3 wody; obecność drzew wpływa pozytywnie na lokalny klimat, co pomaga zaoszczędzić od 20 do 50 proc. energii potrzebnej do ogrzewania.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w dającym wytchnienie lesie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Co zrobić, kiedy zgubiliśmy się w lesie, nie mamy telefonu, a wybraliśmy się na przykład na grzyby podczas tego deszczowego lata? Jak mamy odnaleźć drogę?

- Warto wytężyć słuch, bo czasem słychać z daleka szum głównej drogi lub pociąg. Przed wyjściem do lasu dobrze jest zaopatrzyć się w mapę leśną, którą wcale nie tak trudno zdobyć, choćby na stronach nadleśnictw - radzą leśnicy.

Kolorami zaznaczone są na niej nie tylko gatunki drzew, ale przede wszystkim numer oddziału leśnego, gdzie na białym tle czarną farbą wypisane są numery okolicznych oddziałów. Gdy nie mamy mapy ani kompasu, słupek pozwoli z łatwością ustalić kierunek północny. Gdy na słupku są numery czterech oddziałów, to narożnik pomiędzy dwoma najniższymi numerami wskazuje północ. Znajdziesz wtedy drogę do domu bez problemu.

Wskazówki na leśne, wakacyjne wędrowanie w programie. Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Współczesne postrzeganie gospodarki łowieckiej w Polsce, jak i w innych krajach Europy, infantylizowanie podejścia do dzikiej zwierzyny, ochrona zagrożonych gatunków zwierząt w Lasach Państwowych - tym razem te ważne tematy związane w ostatnich latach z wypaczonym postrzeganiem pracy leśników przez społeczeństwo podejmiemy w programie. Miejsca wypoczynku w lesie, infrastruktura zapewniająca zaplecze turystyczne i możliwość skorzystania z leśniczówek i innych placówek oferowanych przez Lasy Państwowe - jak ich szukać, jak przygotować się, nie tylko do wyprawy leśnej ale i do wypoczynku, w tym także noclegu w ostępach leśnych?

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Lasy Lubelszczyzny oraz znaczenie gospodarcze lasów w zasięgu działania RDLP w Lublinie, ochrona lasu, gatunki obce roślin i zwierząt w polskich lasach - m.in. te tematy poruszymy w rozmowie z zastępcą dyrektora ds. gospodarki leśnej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie - dr inż. Mirosławem Waniewskim.

Dyrektor Mirosław Waniewski studia doktoranckie odbywał w Instytucie Badawczym Leśnictwa, a tytuł jego rozprawy doktorskiej brzmi: „Siedliskowe i drzewostanowe uwarunkowania powstawania samosiewów dębowych (Quercus L.) w borach sosnowych Kotliny Sandomierskiej”, dlatego temat rodzimych gatunków dębów występujących w naszych lasach również zostanie przedstawiony w programie.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, jak i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Zapowiemy ważne leśne święto: Obchody 100-lecia Lasów Państwowych. W lipcu br. podczas Dnia Leśnika w Nowym Sączu odbyła się uroczysta inauguracja obchodów 100-lecia Lasów Państwowych. Wydarzenia związane z tą okrągłą rocznicą będą kontynuowane w kolejnych miesiącach, aż do końca przyszłego roku.

W najbliższy weekend RDLP w Lublinie organizuje dwa takie wydarzenia na terenie Nadleśnictw Janów Lubelski – 29.07.2023 r. oraz Tomaszów  – 30.07.2023 r., gdzie oprócz atrakcji dla dzieci i dorosłych takich jak: stoiska promocyjno-edukacyjne z zabawami i grami dla dzieci, leśnego poczęstunku, gwiazdą wieczoru będzie zespół Kombi Łosowski.

Do zobaczenia w lesie, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Gęsty podszyt rosnący pod okapem dojrzałych sosen, jest często istotną wskazówką, że siedlisko danego miejsca jest na tyle żyzne, że w kolejnym pokoleniu lasu będzie on złożony z większej ilości gatunków i wielopiętrowy. Taki podszyt może się pojawiać spontanicznie poprzez samosiew drzew rosnących w danej lokalizacji, może też być efektem sadzenia drzew pod okapem. Najczęściej w ten sposób leśnicy sadzą buki i jodły, które najlepiej czują się w młodym wieku, mając osłonę koron wyższych drzew.

Wakacyjnym, ale i gospodarczym okiem spojrzymy na las w programie "Leśne lato" - zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Poza zbieraniem jagód i szukaniem grzybów - tym razem przyjrzymy się także kwestiom z zakresu gospodarki leśnej. Charakterystyczny, strzelisty pokrój drzew w zagospodarowanym lesie to efekt wzrostu tych drzew w gęstym sąsiedztwie innych drzew. Niemal od początku drzewa rywalizują ze sobą o dostęp do światła i w ten sposób niejako "inwestują" w pęd główny pnąc się do góry. Konary zaś rozwijają się jedynie w takim stopniu, by drzewu zapewnić oddychanie. Na otwartej przestrzeni, gdy drzewo ma niemal nieograniczony dostęp do światła, drzewa mocno rozrastają się na boki poprzez silniejszy rozwój konarów i gałęzi. Często też takie drzewa są znacznie niższe niż równolatki w lesie. Z użytkowego punktu widzenia lepsze są oczywiście te proste i wyższe, po prostu więcej z nich jesteśmy w stanie wytworzyć.

Temu też służą różne zabiegi hodowlane. Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na ścieżkach leśnych mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Las jest miejscem często odwiedzanym w trakcie wakacji, ale jak podejść do letniego, wakacyjnego wypoczynku w lesie bezpiecznie?! Niektórzy do lasu zaglądają szukając ochłody w upalne dni, inni spędzają tygodnie na polu kempingowym otoczonym lasem. Wakacje w lesie cieszą się coraz większą popularnością, a ośrodki wypoczynkowe usytuowane w tych wyjątkowych miejscach pojawiają się jak grzyby po deszczu. Nieważne, z jakiego powodu trafimy do lasu, należy się trzymać następujących zasad: przestrzegać zakazów, trzymać się głównych traktów, nie rozpalać ognisk, szanować obecność dzikich zwierząt. "Zanim wejdziesz lub wjedziesz do lasu sprawdź, czy nie obowiązuje zakaz wstępu. W tym celu warto odwiedzić stronę Lasów Państwowych i konkretnego Nadleśnictwa. W okresie letnim w wielu nadleśnictwach obowiązuje zakaz wstępu z powodu zagrożenia pożarowego. Wśród pozostałych zakazów wstępu najczęściej występują zakazy okresowe, związane z przeprowadzonymi zabiegami chemicznymi. Nie wolno także wjeżdżać do lasu, jeśli widnieje informacja, że są wykonywane prace wycinkowe" - apelują leśnicy.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych szlakach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Sezony, gdy buki obficie owocują, nazywamy latami nasiennymi. To właśnie wtedy leśnicy – szkółkarze robią większe zapasy nasion, z których korzystają podczas siewów na szkółkach leśnych. Buk należy do gatunków, które najrzadziej obficie owocuje. Lata nasienne ma zwykle co 5-7 sezonów. O nasiennictwie i szkółkarstwie, czyli wytężonej pracy pomimo wakacji, opowiemy dziś w programie.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Wszystko o drewnie, jak leśnicy odnawiają i dbają o lasy? A jak leśnicy chronią lasy przed pożarami? Czy gospodarka łowiecka, to tylko polowania? Pokaz psów myśliwskich, pokaz sygnalistki łowieckiej oraz sokolnictwo. Za co można dostać mandat w lesie? - te i wiele innych zagadek przyrodniczo-leśnych miało miejsce podczas Dnia Otwartego Nadleśnictwa Lubartów. i my tam z naszym mikrofonem byliśmy i razem z dziećmi i leśnikami się bawiliśmy - relacja w naszym "Leśnym wędrowaniu".

Do usłyszenia mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Już po raz dziewiąty pracownicy z terenu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie wraz z rodzinami oraz zaproszonymi gośćmi będą pielgrzymować do Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej „Królowej Podlasia”.

Głównym celem przybycia leśników jest Eucharystia i zawierzenie pracy leśników Matce Bożej. W tej uroczystości będziemy także uczestniczyć z mikrofonem radiowym. Przedstawimy na antenie przemarsz z Obrazem Matki Bożej Kodeńskiej na Kalwarię, wystąpienie dyrektora RDLP w Lublinie, nadleśniczego Nadleśnictwa Chotyłów oraz zaproszonych gości. Nie zabraknie także relacji prosto z lasu na Podlasiu.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Początek czerwca, to czas, kiedy już od 1972 roku świętujemy ustanowiony przez ONZ Dzień Środowiska. Niemal 1/3 naszego kraju to lasy i jako element środowiska najmniej dotknięty urbanizacją, przekształceniami i obecnością człowieka, w sposób szczególny skupiają na sobie uwagę i troskę o zachowanie ich w jak najlepszym stanie. Na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych zlokalizowana jest zdecydowana większość rezerwatów przyrody w Polsce, ok. 11 tys. pomników przyrody i ok. 4 tys. stref ochrony gatunków chronionych. a niemal 40% pozostających pod opieką lasów objętych zostało siecią Natura 2000.

Programy ochrony czy reintrodukcji rzadkich zwierząt i roślin oraz realizowane od ponad 20 lat projekty Małej Retencji, szczególnie istotne w obliczu rosnącego zagrożenia suszą. Ale środowisko to nie tylko lasy, a właściwie wszystko, co nasz otacza. Jak zmienia się środowisko naturalne na przestrzeni lat - o tym porozmawiamy podczas naszego spotkania.

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

W programie podamy kolejny przepis z "leśnej apteki", tym razem na syrop z szyszek. Zbieramy jak najmłodsze i zielone szyszki, dokładnie płuczemy i czyścimy. Przygotowane szyszki kroimy na plastry bądź połówki i zasypujemy w słojach cukrem, w proporcji 1/1- kilogram szyszek/ kilogram cukru. Warto szyszki dobrze ugnieść i dokładnie wymieszać z cukrem. Słoje ustawiamy w nasłonecznionym miejscu i przez tydzień codziennie wstrząsamy. Po rozpuszczeniu się cukru w soku z szyszek, syrop zlewamy przez gazę do butelek lub słoiczków. Tak przyrządzony syrop można przechowywać nawet przez kilka miesięcy. Zalecany przy przeziębieniu i kłopotach z gardłem. Może stanowić również bazę do sosnowej nalewki lub być dodawany do herbaty.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

A wiosną wszystko rośnie, także... nalot a jest to gęste odnowienie naturalne, które powstaje z samosiewu. Tak określamy drzewka od kilku centymetrów do ok. 0,5 m, czyli w wieku od roku (dla szybko rosnących: sosny, modrzewia czy brzozy) do nawet kilkunastu lat (wolno rosnące: jodły czy cisa). Zazwyczaj nalot pojawia się po umiejętnym odsłonięciu, gleby poprzez przerzedzenie lub usunięcie dojrzałego drzewostanu. Pojawia się takiego naturalnego odnowienia, najczęściej oczekuje się po tzw. latach nasiennych, gdy drzewa obficie owocują. Umiejętnie pielęgnowany stanie się po kilku latach tzw. podrostem.

Do usłyszenia na antenie i do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

O poranku w lesie +2 stopnie Celsjusza. Różnica pomiędzy lasem a otwartą przestrzenią wynosiła około 3 stopni. Dlaczego w lesie nie ma przymrozków? Las zapobiega wypromieniowaniu ciepła z gleby. Stanowi też barierę, dzięki której zimne powietrze z otwartych przestrzeni (np. pól) nie miesza się z ciepłym, tym z wnętrza lasu. Właśnie dzięki temu w lesie rzadko kiedy mamy późne przymrozki nawet podczas tak zimnego maja.

Lasy są ważnym źródłem żywności i składników odżywczych, lasy to naturalne apteki, lasy poprawiają nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Prawie miliard ludzi na całym świecie, w celu zaspokojenia swoich potrzeb żywnościowych, jest zależnych od poszukiwania i zbierania jedzenia w lasach. Lasy dają im zioła, owoce, orzechy, mięso i owady. Szacuje się, że w niektórych odległych obszarach tropikalnych spożycie mięsa pozyskanego w lesie pokrywa od 60 do 80 procent dziennego zapotrzebowania na białko. Lasy od zawsze spełniały rolę naturalnej bariery, chroniącej przed przenoszeniem się chorób ze zwierząt na ludzi. Postępujące w wielu krajach wylesianie zwiększa ryzyko zniszczenia tej bariery. Ponad 30 procent nowych chorób zgłoszonych od 1960 r. przypisuje się zmianom użytkowania gruntów, w tym wylesianiu. Lasy poprawiają nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Lubelscy leśnicy włączyli się w organizację projektu „Zdrowe życie” realizowanego przez Kancelarię Prezydenta RP na terenie całej Polski.

Od tego roku partnerem inicjatywy są również Lasy Państwowe, w tym Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie. W audycji przedstawimy program projektu "Zdrowe życie" w lesie realizowanego w naszym regionie.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Buki rozwijają liście od spodu. Co ciekawe, jesienią gubią je od wierzchołka - związane jest to z przewodzeniem. Zimą wycofują soki i asymilaty, a na wiosnę z powrotem na górę. W pierwszych latach życia, modrzew rośnie znacznie szybciej niż sosna, i w zasadzie wszystkie inne gatunki drzew leśnych. Roczny przyrost pędu głównego osiąga nawet 1 metr.

O wszystkich innych tajemnicach i ciekawostkach drzew, krzewów, czy innych leśnych roślin (oraz fauny) jak zawsze w audycji "Leśne wędrowanie z Radiem Lublin." Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

W lasach w całej Polsce trwa sadzenie Lasów Pamięci Jana Pawła II. Wspólne sadzenie dla lokalnych społeczności jest okazją do rozmów z leśnikami – uczestnicy dowiadują się, jak leśnicy zbierają nasiona i produkują sadzonki, ile pracy potrzeba, by odnowić i wypielęgnować las dla kolejnych pokoleń.

Uczniowie i najmłodsi szczególnie doceniają możliwość poznania z bliska pracy leśników. Leśnicy planując prace odnowieniowe dostosowują skład gatunkowy nowego pokolenia lasu do panujących warunków siedliskowych. Sadzone w Lasach Pamięci Jana Pawła II dęby szypułkowe zajmują miejsce rosnących tam dotąd sosen. To jeden z etapów przebudowy lasu na bardziej odporny i różnorodny, o dużym udziale gatunków liściastych. Z efektów tych prac będą mogły korzystać kolejne pokolenia.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Pszczoły skwapliwie wykorzystują pierwszy ciepły i bezwietrzny dzień przedwiośnia, aby wylecieć z ula i oddać w powietrzu odchody. Ale taki dzień może zdarzyć się zarówno w końcu lutego, jak i w połowie marca. Natomiast w kwietniu już w pełni wykorzystują wszystkie możliwości, jakie daje im pora kwitnienia drzew i krzewów owocowych.

W programie przyjrzymy się działaniom w pasiece leśnika, w pobliżu leśniczówki. Nie zapomnimy także o ważnym, przyrodniczym święcie, jakim jest Dzień Ziemi, nazywany także Międzynarodowym Dniem Matki Ziemi. A jest on wydarzeniem obchodzonym corocznie na całym świecie. W tym roku wydarzenie odbędzie się 22 kwietnia pod hasłem „Inwestuj w naszą planetę”.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Wielkanoc to tradycyjnie od zawsze czas rodzinnego odpoczynku. Jak w dawnych latach wyglądało świętowanie w przypadku leśników i robotników leśnych?

Z prasy leśnej okresu międzywojennego dowiemy się m.in. o spotkaniach, podczas których spożywano przygotowywany na otwartym ogniu bigos i groch z kapustą. Bliskość natury była bardzo istotna podczas święta, które zwiastuje jej odrodzenie, więc Wielkanoc, tak bardzo związana z przyrodą, związane są także z ludźmi lasu.

W Środę Popielcową zrywano m.in. gałązki wierzby, malin lub porzeczek i wstawiano do wody, aby zakwitły na Niedzielę Palmową.  Zerwane wcześniej gałązki formowano w bukiety, przyozdobione wstążkami, które były święcone w Niedzielę Palmową w kościele. Uzyskana w ten sposób „palma” miała nabierać cudownych właściwości.

Niestety chęć pozyskania zielonych roślin do dekoracji świątecznych często kończyła się dewastacją runa leśnego, głównie za sprawą nielegalnego pozyskania borówki.

W programie powiemy o tym, jak ewaluuje wiedza leśno-przyrodniczo w kontekście tradycji świątecznych.

Do zobaczenia w lesie, do usłyszenia na antenie - Magdalena Lipiec-Jaremek.

Zaprosimy słuchaczy na rozpoczynające się w kwietniu akcje w Nadleśnictwach RDLP w Lublinie pod hasłem "Posadź swoje drzewo - 2023 - Łączą nas drzewa." Wszyscy uczestnicy akcji będą mogli własnoręcznie posadzić sadzonkę drzewa. Sadzenie będzie odbywać się pod czujnym okiem pracowników nadleśnictw, którzy chętnie będą służyć pomocą, udzielać fachowych porad i ciekawie opowiadać na temat swojej pracy. Po wspólnym sadzeniu drzew, będzie można zapoznać się z pracą leśnika podczas spaceru po szkółce leśnej.

Do zobaczenia w lesie i do usłyszenia na antenie - Magdalena Lipiec-Jaremek.

Rośliny światłolubne, czyli budzące się wraz z wiosennym słońcem, są to rośliny występujące prawie wyłącznie na miejscach odkrytych, wystawionych na pełne światło słoneczne. Zalicza się do nich przede wszystkim rośliny pustyń, stepów, tundry, wysokich gór, a także liczne gatunki ruderalne, czyli rośliny zasiedlające podłoża zmienione przez człowieka, szczególnie środowiska miejskie, np. budynki i ich sąsiedztwa, drogi i przydroża, tereny kolejowe, parkingi i place, porty, wysypiska odpadów, hałdy i tereny przemysłowe. Wśród polskich gatunków drzew heliofitami są np. modrzew (Larix sp.) i brzoza (Betula sp.). Przyjrzymy się tym gatunkom i ich zrachowaniom na wiosnę.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach - mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.