Rijksmuseum Twenthe

In de achtste en laatste aflevering van de podcastserie rondom ‘Van wie is het (platte)land?’ gaat kunstjournalist Luuk Heezen in gesprek met geluidskunstenaar Budhaditya Chattopadhyay. Voor zijn werk maakt Chattopadhyay gebruik van field recordings, waarbij hij niet alleen opnames maakt van geluiden boven de grond, maar ook van geluiden onder de grond. Chattopadhyay omschrijft zichzelf als een ‘nomadisch luisteraar’ die niet van het land ‘neemt’, maar het land ‘observeert’.

In het kader van de manifestatie heeft Chattopadhyay verschillende landschappen verkend waar in het verleden belangrijke transformaties hebben plaatsgevonden of die op dit moment in transitie zijn. Heezen spreekt in de aflevering met hem over het belang van het luisteren naar het landschap en hoe geluid kan helpen om historische, sociale en geologische lagen van een landschap bloot te leggen.  

In de zevende aflevering van de podcastserie rondom ‘Van wie is het (platte)land?’ gaat kunstjournalist Luuk Heezen in gesprek met kunstenaar Tanja Engelberts. Als kunstenaar werkt Engelberts voornamelijk met fotografie en video en houdt zich in haar werk bezig met de fossiele industrie en de sporen die deze achterlaat op het landschap. Voor Rijksmuseum Twenthe heeft ze zich in het artistiek onderzoek onder andere gericht op de oliewinning in Oost-Nederland en het afvalwater dat als restproduct van die oliewinning onder de grond in Twente wordt opgeslagen. In de podcast gaat Heezen gaat Engelberts in gesprek over haar zoektocht naar de sporen die de fossiele industrie in het Twentse landschap heeft achtergelaten. Het resultaat is een installatie genaamd MINE waarin Engelberts het verleden, heden en toekomst van het veranderende landschap zichtbaar maakt.

Van wie is het (platte)land? #6 Jonas Staal 

In de zesde aflevering van de podcastserie rondom ‘Van wie is het (platte)land?’ gaat kunstjournalist Luuk Heezen in gesprek met kunstenaar Jonas Staal. Jonas Staal ziet voor kunstenaars een belangrijke rol weggelegd als het gaat om het nadenken over en verbeelden van de toekomst. In het kader van de manifestatie Van wie is het (platte)land? ontwikkelde hij het project New New Babylon, waarin hij met verschillende ervaringsdeskundigen uit Twente onderzoekt hoe een nieuwe, toekomstige samenleving gebaseerd op co-existentie met de aarde eruit zou kunnen zien. Tijdens het gesprek vertelt Staal meer over hoe het utopische project New Babylon van kunstenaar Constant Nieuwenhuys als vertrekpunt diende voor de installatie in het museum, en welke vragen aan zijn werk ten grondslag lagen.  

In de vijfde aflevering van de podcastserie rondom ‘Van wie is het (platte)land?’ gaat kunstjournalist Luuk Heezen in gesprek met kunstenaar Wapke Feenstra over haar project ‘Koe en Landschap’, een doorlopend project van de Rural School of Economics. In de tentoonstelling is een gelijknamige installatie opgenomen, waarin Feenstra het nationale cliché van de koe in het weiland verkent met drie boerenbedrijven uit Twente en Salland. Het is een beeld dat in Nederland al eeuwenlang meegaat en niet aan verandering onderhevig lijkt. Tijdens het gesprek vertelt Feenstra meer over hoe in de afgelopen decennia het uiterlijk van de koe, het veevoer en daarmee samenhangend het landschap rondom de koe sterk is veranderd en welke waarden daaraan ten grondslag liggen. 

In de vierde aflevering van de podcastserie rondom ‘Van wie is het (platte)land?’ gaat kunstjournalist Luuk Heezen in gesprek met Wieteke Willemen van de Universiteit Twente. Wieteke Willemen brengt als ‘Professor of Spatial Dynamics of Ecosystem Services’ het veranderende landschap in kaart. Aan de hand van verschillende kunstwerken uit de tentoonstelling ‘Extractivism’ spreken Heezen en Willemen over de toekomst van het landschap, en de vraag hoe we in de toekomst de natuur kunnen herstellen of zelfs verbeteren.

In de derde aflevering van de podcastserie ‘Van wie is het (platte)land?’ praat kunstjournalist Luuk Heezen met wetenschapsfilosoof Clemens Driessen. Aan de hand van verschillende kunstwerken vertelt Driessen over de invloed van het gedachtegoed van de 17e -eeuwse filosoof en wiskundige Rene Descartes, die met zijn mathematische denken en ‘Cartesiaanse grid’ onze omgang met het land sterk heeft beïnvloed.

‘Van wie is het (platte(land?’ Rond deze vraag organiseert Rijksmuseum Twenthe een grote manifestatie met drie tentoonstellingen en een uitgebreid publieksprogramma. Daarnaast heeft het museum vier kunstenaars gevraagd om onderzoek te doen in het landelijk gebied van Twente rondom onderwerpen die daar spelen. Veel van de grote vraagstukken van onze tijd komen samen op het platteland: de stikstoocrisis, droogte, verlies van biodiversiteit, (duurzame) voedselvoorziening, energietransitie en grondstoffenwinning. 

Wat betekent dit voor het landelijk gebied? Hoe ziet de toekomst van ons platteland eruit en welke belangen laten we het zwaarst wegen? Van wie is het land eigenlijk? Of zijn de belangen minder tegenstrijdig dan we denken en kunnen we al deze vraagstukken op een creatieve, integrale manier aanpakken? Samen willen we deze vragen verder verkennen. Door uit te zoomen en het verleden onder de loep te nemen, naar grondstoffenwinning en voedselproductie te kijken en met kunstenaars en activiteiten terug te keren naar het hier en nu. En hoe zien we de toekomst?

In de tweede aflevering van de achtdelige podcastserie in het kader van de manifestatie ‘Van wie is het (platte)land?’ spreekt kunstjournalist en podcastmaker Luuk Heezen met Auke van der Woud.  

‘Van wie is het (platte(land?’ Rond deze vraag organiseert Rijksmuseum Twenthe een grote manifestatie met drie tentoonstellingen en een uitgebreid publieksprogramma. Daarnaast heeft het museum vier kunstenaars gevraagd om onderzoek te doen in het landelijk gebied van Twente rondom onderwerpen die daar spelen. Veel van de grote vraagstukken van onze tijd komen samen op het platteland: de stikstoocrisis, droogte, verlies van biodiversiteit, (duurzame) voedselvoorziening, energietransitie en grondstoffenwinning. 

Wat betekent dit voor het landelijk gebied? Hoe ziet de toekomst van ons platteland eruit en welke belangen laten we het zwaarst wegen? Van wie is het land eigenlijk? Of zijn de belangen minder tegenstrijdig dan we denken en kunnen we al deze vraagstukken op een creatieve, integrale manier aanpakken? Samen willen we deze vragen verder verkennen. Door uit te zoomen en het verleden onder de loep te nemen, naar grondstoffenwinning en voedselproductie te kijken en met kunstenaars en activiteiten terug te keren naar het hier en nu. En hoe zien we de toekomst?

In de eerste aflevering van de achtdelige podcastserie in het kader van de manifestatie ‘Van wie is het (platte)land?’ spreekt kunstjournalist en podcastmaker Luuk Heezen met directeur Caroline Breunesse en conservator Josien Beltman over de aanleiding voor dit grootschalige project.  

Hoe wordt je als vrouw in het Italië van de zestiende eeuw een groot en geliefd portretschilder? De kunstenaar en edelvrouw Sofonisba Anguissola (ca. 1532-1625) is een van de meest succesvolle kunstenaars van de renaissance en wordt door haar tijdgenoten geprezen om haar talent en creativiteit. Kunsthistoricus Raffaele Soprani noemt haar in 1674“la più illustre Pittrice d’Europa”: De meest roemrijke vrouwelijke schilder van Europa. Sofonisba leeft en werkt ten tijde van de renaissance, een periode waarin kunst en cultuur floreren. 

Ze wordt geroemd om haar vernieuwende composities en ze wordt getypeerd als een meester in de portretkunst – een genre waarin ze uitblinkt. Sofonisba’s reputatie als een groot kunstenaar bereikt al snel de meest invloedrijke mensen van haar tijd. In deze vierdelige podcast “Het fantastische talent van Sofonisba Anguissola” hoor je wie Sofonisba was, wat haar zo’n goede schilder maakte, hoe ze in de kunstgeschiedenis niet altijd de erkenning heeft gekregen die ze verdient en hoe ze nu haar eerste solotentoonstelling in Nederland beleefd.

Hoe wordt je als vrouw in het Italië van de zestiende eeuw een groot en geliefd portretschilder? De kunstenaar en edelvrouw Sofonisba Anguissola (ca. 1532-1625) is een van de meest succesvolle kunstenaars van de renaissance en wordt door haar tijdgenoten geprezen om haar talent en creativiteit. Kunsthistoricus Raffaele Soprani noemt haar in 1674“la più illustre Pittrice d’Europa”: De meest roemrijke vrouwelijke schilder van Europa. Sofonisba leeft en werkt ten tijde van de renaissance, een periode waarin kunst en cultuur floreren. 

Ze wordt geroemd om haar vernieuwende composities en ze wordt getypeerd als een meester in de portretkunst – een genre waarin ze uitblinkt. Sofonisba’s reputatie als een groot kunstenaar bereikt al snel de meest invloedrijke mensen van haar tijd. In deze vierdelige podcast “Het fantastische talent van Sofonisba Anguissola” hoor je wie Sofonisba was, wat haar zo’n goede schilder maakte, hoe ze in de kunstgeschiedenis niet altijd de erkenning heeft gekregen die ze verdient en hoe ze nu haar eerste solotentoonstelling in Nederland beleefd.

Hoe wordt je als vrouw in het Italië van de zestiende eeuw een groot en geliefd portretschilder? De kunstenaar en edelvrouw Sofonisba Anguissola (ca. 1532-1625) is een van de meest succesvolle kunstenaars van de renaissance en wordt door haar tijdgenoten geprezen om haar talent en creativiteit. Kunsthistoricus Raffaele Soprani noemt haar in 1674“la più illustre Pittrice d’Europa”: De meest roemrijke vrouwelijke schilder van Europa. Sofonisba leeft en werkt ten tijde van de renaissance, een periode waarin kunst en cultuur floreren. 

Ze wordt geroemd om haar vernieuwende composities en ze wordt getypeerd als een meester in de portretkunst – een genre waarin ze uitblinkt. Sofonisba’s reputatie als een groot kunstenaar bereikt al snel de meest invloedrijke mensen van haar tijd. In deze vierdelige podcast “Het fantastische talent van Sofonisba Anguissola” hoor je wie Sofonisba was, wat haar zo’n goede schilder maakte, hoe ze in de kunstgeschiedenis niet altijd de erkenning heeft gekregen die ze verdient en hoe ze nu haar eerste solotentoonstelling in Nederland beleefd.

Hoe wordt je als vrouw in het Italië van de zestiende eeuw een groot en geliefd portretschilder? De kunstenaar en edelvrouw Sofonisba Anguissola (ca. 1532-1625) is een van de meest succesvolle kunstenaars van de renaissance en wordt door haar tijdgenoten geprezen om haar talent en creativiteit. Kunsthistoricus Raffaele Soprani noemt haar in 1674“la più illustre Pittrice d’Europa”: De meest roemrijke vrouwelijke schilder van Europa. Sofonisba leeft en werkt ten tijde van de renaissance, een periode waarin kunst en cultuur floreren. 

Ze wordt geroemd om haar vernieuwende composities en ze wordt getypeerd als een meester in de portretkunst – een genre waarin ze uitblinkt. Sofonisba’s reputatie als een groot kunstenaar bereikt al snel de meest invloedrijke mensen van haar tijd. In deze vierdelige podcast “Het fantastische talent van Sofonisba Anguissola” hoor je wie Sofonisba was, wat haar zo’n goede schilder maakte, hoe ze in de kunstgeschiedenis niet altijd de erkenning heeft gekregen die ze verdient en hoe ze nu haar eerste solotentoonstelling in Nederland beleefd.

#4 - Over de betekenis van futuristische schilderijen in de gruwelijke cultfilm Salò van Pier Paolo Pasolini met kunstenaar Rein Jelle Terpstra

Met veel bombarie zette Marinetti in 1909 zijn ideeën voor een succesvol Italië uiteen in zijn beroemde Futuristisch Manifest. Hiermee legde hij de basis voor het Italiaans futurisme, dat al snel een invloedrijke kunststroming werd. Rijksmuseum Twenthe in Enschede presenteert van 25 september 2022 t/m 19 februari 2023 de tentoonstelling Marinetti en het Futurisme: Manifest voor een nieuwe wereld. In deze podcastserie praat kunstjournalist Luuk Heezen met hoofdrolspelers van deze fascinerende tentoonstelling.

#3 - Over de speciale rol van geur en tast in het futurisme met geurwetenschapper Caro Verbeek

Met veel bombarie zette Marinetti in 1909 zijn ideeën voor een succesvol Italië uiteen in zijn beroemde Futuristisch Manifest. Hiermee legde hij de basis voor het Italiaans futurisme, dat al snel een invloedrijke kunststroming werd. Rijksmuseum Twenthe in Enschede presenteert van 25 september 2022 t/m 19 februari 2023 de tentoonstelling Marinetti en het Futurisme: Manifest voor een nieuwe wereld. In deze podcastserie praat kunstjournalist Luuk Heezen met hoofdrolspelers van deze fascinerende tentoonstelling.

#2 - Over de verwevenheid van Marinetti met het fascisme met kunsthistoricus Joery de Winter

Met veel bombarie zette Marinetti in 1909 zijn ideeën voor een succesvol Italië uiteen in zijn beroemde Futuristisch Manifest. Hiermee legde hij de basis voor het Italiaans futurisme, dat al snel een invloedrijke kunststroming werd. Rijksmuseum Twenthe in Enschede presenteert van 25 september 2022 t/m 19 februari 2023 de tentoonstelling Marinetti en het Futurisme: Manifest voor een nieuwe wereld. In deze podcastserie praat kunstjournalist Luuk Heezen met hoofdrolspelers van deze fascinerende tentoonstelling.

#1 - Over hoe de tijd waarin Marinetti leefde eruitzag en waarom hij een plek krijgt in Rijksmuseum Twenthe met directeur Arnoud Odding

Met veel bombarie zette Marinetti in 1909 zijn ideeën voor een succesvol Italië uiteen in zijn beroemde Futuristisch Manifest. Hiermee legde hij de basis voor het Italiaans futurisme, dat al snel een invloedrijke kunststroming werd. Rijksmuseum Twenthe in Enschede presenteert van 25 september 2022 t/m 19 februari 2023 de tentoonstelling Marinetti en het Futurisme: Manifest voor een nieuwe wereld. In deze podcastserie praat kunstjournalist Luuk Heezen met hoofdrolspelers van deze fascinerende tentoonstelling.

95 gouden en zilveren munten, 8 gouden en zilveren sieraden, zilverfragmenten en een gevest van een zwaard. Dit zijn de objecten die in het Springendal tussen 2019 en 2021 werden gevonden. Wat betekenen deze vondsten voor de geschiedenis van de regio? In deze tweede aflevering gaan directeur Arnoud Odding en conservator Nelleke de Vries in gesprek met Jan-Willem de Kort, veldarcheoloog van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, en Suzanne Wentink, provinciaal archeoloog van het Oversticht, over wat we weten en vooral ook wat we niet weten van het Twente van de zevende eeuw.

Colofon

Reconstructie: Mikko Kriek

Met dank aan:

Rijksmuseum van Oudheden, Leiden

Provinciaal Depot voor Bodemvondsten, Deventer

Provincie Overijssel

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

PAN: Portable Antiquities of the Netherlands

Vrije Universiteit Amsterdam

Staatsbosbeheer

Martin van Beek, Gerben ten Buuren, Linda Elfrink en Robbert Velt

Jan-Willem de Kort, Stijn Heeren & Bert Groenewoudt

Wat doe je als je een gouden vroegmiddeleeuwse munt vindt? Hoe gaat zo’n opgraving in zijn werk? Hoe uniek is deze vondst, en wat voor objecten worden er gevonden? In deze eerste aflevering gaan directeur Arnoud Odding en conservator Nelleke de Vries in gesprek met Jan-Willem de Kort, veldarcheoloog van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, en Suzanne Wentink, provinciaal archeoloog van het Oversticht, om een antwoord te vinden op deze vragen.

Colofon

Reconstructie: Mikko Kriek

Met dank aan:

Rijksmuseum van Oudheden, Leiden

Provinciaal Depot voor Bodemvondsten, Deventer

Provincie Overijssel

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

PAN: Portable Antiquities of the Netherlands

Vrije Universiteit Amsterdam

Staatsbosbeheer

Martin van Beek, Gerben ten Buuren, Linda Elfrink en Robbert Velt

Jan-Willem de Kort, Stijn Heeren & Bert Groenewoudt