Stedelijke Transformatie
By Platform31
In het programma ‘Stedelijke Transformatie: ruimte voor wonen’ bundelen overheden, marktpartijen en kennisinstellingen de krachten om de nodige transformatie van bestaande stedelijke gebieden te intensiveren en te versnellen. Samen met onze projectpartners onderzoeken we de problemen en mogelijke oplossingen.
Stedelijke TransformatieOct 12, 2021
Webinar terugluisteren: Samenwerken bij de bouw van sociale huurwoningen in binnenstedelijke gebieden
De woningbouwopgave in Nederland is groot, ook in de sociale huursector. Woningcorporaties zijn een belangrijke partner bij de bouw van 250.000 nieuwe sociale huurwoningen tot en met 2030. Om deze opgave ook binnenstedelijk te realiseren moeten corporaties hun krachten bundelen met gemeenten en ontwikkelaars. Het webinar van 13 december stond in het teken van deze samenwerking. Hoe kunnen we de samenwerking bij de bouw van sociale huurwoningen in binnenstedelijke gebieden vormgeven en verbeteren?
▶ Lara Brand (programmasecretaris Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties) schetst de context van de Nationale Prestatieafspraken. Ze gaat in op de bereikte resultaten van de taskforce bij de versnelling van de bouw van sociale huurwoningen.
▶ Paul Van Moorsel (projectontwikkelaar Ymere), Frank van Breukelen (ontwikkelingsmanager Amvest) en Isja Venekamp (projectleider Overhoeks, Gemeente Amsterdam) vertellen over hun samenwerking bij de realisatie van circa 600 sociale huurwoningen in Overhoeks Amsterdam.
▶ Martine van der Griendt (ontwikkelingsmanager BPD Gebiedsontwikkeling) reflecteert vanuit haar ervaring met het ‘stadshuwelijk’ op de voordelen van langjarige strategische samenwerking tussen corporaties en ontwikkelaars.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Bouwlogistiek bij binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen
De verdichtingsopgave in steden leidt tot meer bewegingen van bouwverkeer door bebouwd gebied. Deze toename kan zorgen voor overlast. Ook kan dit haaks staan op doelstellingen om uitstoot van CO2 en stikstof te verminderen. Duurzame bouwlogistiek kan uitkomst bieden in het verminderen van deze negatieve gevolgen. Maar hoe hou je daar precies rekening mee bij gebiedsontwikkeling? Deze vraag stond op 27 september centraal tijdens een online bijeenkomst van het programma Stedelijke Transformatie over bouwlogistiek bij gebiedsontwikkelingen.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Bouwen in de directe omgeving van het spoor
Spoorzones staan in veel steden volop in de schijnwerpers. De verstedelijkingsopgave richt zich steeds vaker op deze gebieden, want ze zijn goed bereikbaar en er zijn vaak goede voorzieningen in de directe omgeving. Tegelijkertijd zijn er belemmeringen en specifieke eisen. Het spoor kan zorgen voor omgevingseffecten als geluid en trillingen. Ook is het van belang rekening te houden met externe veiligheidsaspecten. Daarover organiseerde het programma Stedelijke Transformatie een online themasessie.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Het ontwikkelaarsperspectief - private kosten en baten van participatie
Participatie vormt een belangrijk onderdeel bij besluitvorming over gebiedsontwikkelingen. In de nieuwe Omgevingswet wordt dit nog eens extra onderstreept. Private partijen hebben steeds meer ervaring met het organiseren van participatie in stedelijke transformatieprojecten. Is participatie voor de ontwikkelaar vooral een noodzakelijk kwaad en kostenpost of ook een kans? Daarover vertelden Erwin Heurkens (TU Delft), Fransje Sprunken (FSD) en Mireille Knape (BPD) tijdens een online themasessie.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Transformatie van winkelgebieden
Winkelgebieden hebben te maken met een toenemende leegstand. Leegstand betekent meer dan het onbezet zijn van een pand. Verschraling van het kwalitatieve aanbod, effecten op de leefbaarheid en veiligheid en vatbaarheid voor ondermijnende activiteiten zijn daarvan voorbeelden. Transformatie van winkelgebieden is een pijler om deze problemen tegen te gaan.
De Retailagenda, het programma Stedelijke Transformatie, KERN en Platform31 organiseerden op 29 november 2021 gezamenlijk een online bijeenkomst, waarin we de transformatie van winkelgebieden onder de loep namen. Na een introductie over de Retailagenda gingen zo’n 100 deelnemers mee op een digitale rondreis langs Hengelo, Oosterhout en Rotterdam.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Wouter Jan Verheul over privaat georganiseerde participatie
Omgevingsparticipatie wordt steeds belangrijker, maar blijkt een grote uitdaging voor iedere initiatiefnemer, eigenaar, projectontwikkelaar en gemeente betrokken bij binnenstedelijke gebiedstransformatie. Het blijkt zowel een voorwaarde, aanwinst, obstakel als kans. Met de nieuwe Omgevingswet wordt die omgevingsparticipatie in een aantal gevallen verplicht. Niet alleen voor overheden, maar voor iedere initiatiefnemer met ruimtelijke plannen. Daarop is nog lang niet iedereen goed voorbereid. Vanuit het programma Stedelijke Transformatie schreef de TU Delft daarom het essay Nieuwe verhoudingen in omgevingsparticipatie: Participatie georganiseerd door private partijen. In deze video deelt Wouter Jan Verheul de belangrijkste inzichten.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Privaat georganiseerde participatie bij gebiedsontwikkelingen
Het vormgeven van participatie bij gebiedsontwikkelingen is complex. Bijvoorbeeld door de belangen van bewoners, bedrijven en andere gebiedsgebruikers. Maar ook omdat ontwikkelaars steeds vaker initiatief nemen om een gebied te transformeren. Met de nieuwe Omgevingswet in aantocht wordt privaat georganiseerde participatie belangrijker dan ooit. Tijdens een online themasessie op 16 september verkenden we de kansen en uitdagingen van privaat georganiseerde participatie bij gebiedsontwikkelingen.
In dit webinar praten we met:
- Wouter Jan Verheul (TU Delft)
- Fleur Spijker (gemeente Leiden)
- Mireille Knape (BPD)
- Stavros Zouridis (Tilburg University)
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Luisterartikel: Opgaven combineren bij binnenstedelijke woningbouw
Hoe kun je opgaven combineren bij binnenstedelijke woningbouw? Binnen het programma Stedelijke Transformatie horen we regelmatig die vraag, maar we zien ook dat er bij een aantal gebiedstransformaties al een integrale aanpak voor verschillende opgaven wordt gehanteerd. In dit luisterartikel geeft Maarten Hoorn een aantal aanbevelingen op basis van die ervaringen. Dat doet hij aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden.
Binnenstedelijke woningbouw is op zichzelf al een grote en complexe opgave. Daarnaast staan andere onderwerpen als betaalbaarheid, de energietransitie, klimaatadaptatie, duurzame mobiliteit en een gezonde leefomgeving hoog op de agenda van gemeenten. Combineren van deze opgaven is niet makkelijk en kan leiden tot een bijna eindeloos stapelen van ambities. Dat maakt een project complex, vaak met hoge kosten of vertraging tot gevolg. Uit een peiling onder deelnemers van het programma Stedelijke Transformatie blijkt dat een goede kwaliteit van de leefomgeving de meeste kopzorgen baart. Meer nog dan wet- en regelgeving of financiën. Hoe kun je dan verdichten?
Aan de hand van onder andere de volgende voorbeelden uit de praktijk biedt dit luisterartikel inspiratie en handvatten:
· Klimaatadaptatief transformeren in Breda
· Gezond verdichten in Utrecht
· Helderheid in de startfase in Haags Energiekwartier
· Taskforce Woningbouw in Zwolle
· Partnerselectie in Utrechts Smakkelaarsveld
· Platform Gebiedsontwikkeling en spelregelkaart in Zaanstad
· Spelregelkaart in Cruquiusgebied
· Spinnenwebdiagram in Woerden
Meer informatie over het programma Stedelijke Transformatie?
Kijk op www.stedelijketransformatie.nl
Webinar terugluisteren: Kansen en mogelijkheden mobiliteitshubs
We willen onze steden bereikbaar, aantrekkelijk en leefbaar houden. Nu en in de toekomst. Daarom is het belangrijk om anders om te gaan met mobiliteit. Tijdens dit webinar verkennen we de kansen en mogelijkheden van mobiliteitshubs.
Mobiliteitshubs kunnen worden gezien als een belangrijke oplossing om bij gebiedsontwikkelingen slimme en schone mobiliteitsconcepten te faciliteren. Welke verschillende vormen van mobiliteitshubs zijn er en hoe verhoudt zich dat tot de ontwikkeling van deelmobiliteit en Mobility as a Service (MaaS)? Edvard Hendriksen (Eigenarencollectief Merwede, Over Morgen) en Maarten de Vries (Gemeente Amsterdam, MRA Platform Smart Mobility, Over Morgen) bieden inzicht. Zij bespreken de noodzakelijke randvoorwaarden om een mobiliteitshub te laten functioneren en wat dit betekent voor specifieke gebiedsontwikkelingen qua inhoud en proces. We nemen de organisatie en financiering van mobiliteitshubs onder de loep en besteden daarbij volop aandacht aan inclusieve en betaalbare oplossingen.
Aan de hand van een aantal eerste Nederlandse voorbeelden van mobiliteitshubs, bespreken we de ervaringen. We verkennen hoe we meer vraaggericht kunnen kijken naar mobiliteit bij gebiedsontwikkelingen en hoe we flexibele oplossingen kunnen inbouwen om ruimte te houden voor de verandering van de vraag van de gebruikers. We gaan met elkaar in gesprek om te verkennen onder welke voorwaarde deze hubs van toegevoegde waarde zijn voor gebiedsontwikkelingen.
Meer weten? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Webinar terugluisteren: Conceptueel bouwen
De wooncrisis dwingt ons op andere manieren naar bouwen te kijken. Door bij het bouwen van woningen gebruik te maken van gestandaardiseerde en dus herhaalbare oplossingen, kunnen woningen sneller en goedkoper worden gebouwd. Tijdens de online themasessie op 8 juli vertelden Jasper Ponte (Brink Groep), Niels Struijken (Heijmans) en Eric de Rooy en Patrick van Loon (gemeente Rotterdam) over conceptueel en industrieel bouwen in hoogstedelijke gebieden.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube: https://youtu.be/25yomZRl0LI
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Webinar terugluisteren: Stikstof en woningbouw
Hoe kun je omgaan met stikstof bij woningbouw? Tijdens een online themasessie op 12 mei bespraken we de kansen, risico’s en mogelijkheden met o.a. Enno Been (Antea Group) en Friso de Zeeuw (Expertteam Woningbouw).
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Op www.stedelijketransformatie.nl vind je meer informatie, praktijkvoorbeelden en handige publicaties over binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Webinar terugluisteren: Woningbouw in spoorzones
Stationsgebieden zijn in trek voor woningbouw. Ze zijn goed bereikbaar en er zijn vaak goede voorzieningen in de directe omgeving. Tegelijkertijd vergt groeiende OV-mobiliteit meer ruimte. Kansen, combinaties en lastige keuzes. Daarover organiseerde het programma Stedelijke Transformatie samen met het Expertteam Woningbouw een digitale themasessie.
In dit webinar praten we met:
- Antoinette van Heijningen (Expertteam Woningbouw)
- Damo Holt (Expertteam Woningbouw)
- Daan Klaase (NS-stations)
- Erik Feenstra (gemeente ’s-Hertogenbosch)
- Harm-Jan Stalman (gemeente Purmerend)
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Op www.stedelijketransformatie.nl vind je meer informatie, praktijkvoorbeelden en handige publicaties over binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Uit de G40/G4 leerkring Omgevingswet: Gevolgen voor stedelijke transformatie
Tijdens de G40/G4 leerkring Omgevingswet staat de verbinding tussen gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet centraal. Maarten Hoorn (Platform31) zette tijdens het eerste deel uiteen waar de Omgevingswet leidt tot veranderingen in de processen van stedelijke transformatie. Jeroen Huijben (ministerie van BZK) en Sarah Ros (VNG) vertellen daarna over de Aanvullingswet grondeigendom. Tot slot licht gemeente Zwolle toe hoe zij met de veranderingen bij gebiedsontwikkelingen omgaan en tegen welke worstelingen zij aanlopen.
Webinar terugluisteren: Innovaties in de bouw
De grote woningnood, klimaatverandering en de overgang naar duurzame energie vragen om innovatieve oplossingen in het bouwproces. Hoewel bekend is dat innovaties tijdwinst kunnen opleveren, de bouw goedkoper kan worden en er minder druk op de bouwplaats is, is het nog steeds lastig om innovaties in de bouw van de grond te krijgen. Tijdens dit webinar verkennen we hoe gemeenten en marktpartijen innovaties in de bouw kunnen aanjagen: waarom is het zo lastig om deze innovaties van de grond te krijgen? Hoe kunnen gemeenten en marktpartijen innovaties aanjagen? En welke innovatieve oplossingen zijn er al?
In dit webinar praten we hierover met:
- Mariska Louman (senior adviseur innovatie gemeente Eindhoven)
- Denis Hauer (Urban Climate Architects)
- Henk Havinga (Koopmans Ontwikkeling)
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube: https://youtu.be/j4gn20ACNtQ
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Terugluisteren: Verkiezingsdebat Ruimte en Wonen
Op 17 maart vinden de Tweede Kamerverkiezingen plaats. De onderwerpen ruimte en wonen zijn belangrijker dan ooit. De schaarse ruimte wordt vanuit alle hoeken geclaimd. Uit een publieksenquête van I&O Research blijkt dat de woningnood, na COVID-19, de grootste uitdaging vormt voor het nieuwe kabinet. Wat moet de nieuwe regering doen? Op vrijdag 26 februari ging Platform31 hierover in gesprek met politici (VVD, PvdA, CDA, GroenLinks, D66, SP en ChristenUnie) en experts op dit vakgebied.
Onder leiding van Paul Gerretsen (Deltametropool) werd een debat gevoerd over:
- Oplossingen voor de woonproblematiek
- Keuzes voor de inrichting van de schaarse ruimte
- De bestuurlijke organisatie van ruimte en wonen
De drie onderdelen zijn ingeleid door de experts Hans Leeflang, Hugo Priemus en Co Verdaas (samen 150 jaar ervaring) en de volgende zeven politici (allen kandidaat voor een zetel in de Tweede Kamer) gingen met elkaar in debat:
Sandra Beckerman (SP), Daniel Koerhuis (VVD), Julius Terpstra (CDA), Paul Smeulders (GroenLinks), Matthijs van Neerbos (PvdA), Faissal Boulakjar (D66) en Pieter Grinwis (ChristenUnie)
Liever terugkijken?
Dat kan op YouTube: https://youtu.be/ZWrTnzSB1eg
Meer weten?
- Onderzoek naar de gevolgen van 30 jaar volkshuisvestingsbeleid op sociaal wonen: Gebouw van de volkshuisvesting; renovatie gewenst!: https://www.platform31.nl/publicaties/gebouw-van-de-volkshuisvesting-renovatie-gewenst
- Verkiezingsnotitie: Hoe het Rijk kan bijdragen aan de veerkracht, weerbaarheid en brede welvaart in steden en regio’s: https://www.platform31.nl/publicaties/kompas-voor-keuzes
- Analyse, duiding en reflectie Rijksbegroting 2021: https://www.platform31.nl/publicaties/analyse-rijksbegroting-2021
- Rapport Hugo Priemus: Doelgericht woonbeleid: https://www.platform31.nl/publicaties/doelgericht-woonbeleid
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Sturing en veranderende rol Rijksoverheid
Het Rijk wil meer gaan sturen op de woningbouwontwikkeling. Tijdens dit rondetafelgesprek tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie bespreken Rik Bauer (directeur ministerie BZK), Harriët Tiemens (wethouder Nijmegen), Anne Koning (gedeputeerde Zuid-Holland) en Henri van Dam (directeur Synchroon) de knelpunten die vragen om meer sturing. Aan de hand van de verschillende sturingsmogelijkheden (stimuleren, faciliteren, richting geven en reguleren) voeren we het gesprek over effectieve sturingsmogelijkheden en de instrumenten die daarbij horen.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/weT1ilO3Fec
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Succesvolle publieke plekken creëren
Het ontwikkelen van een nieuwe wijk kan een complex en uitdagend proces zijn. Er is geen standaard recept voor een succesvolle ontwikkelstrategie. Welke uitdagingen kun je tegenkomen tijdens het ontwikkelen van een nieuwe wijk en hoe ga je hiermee om? Op welke manier ontwikkel je een nieuw wijkcentrum voor zowel de korte als de lange termijn? Hoe ontwikkel je ontmoetingsplekken en welke ontmoetingsfuncties kun je hiervoor samenbrengen? In deze sessie geven we inspirerende voorbeelden en handvatten voor het ontwikkelen van een nieuwe stadswijk.
Mathijs van Beem (Koopmans), Hans Karssenberg (Stadsmakersfonds) en Rob van Kalmhout (Rebel) vertelden hierover tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/YgjGEHW-tDk
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Voorbeelden uit het buitenland
In deze sessie kunt u zich laten inspireren door goede voorbeelden uit het buitenland. KCAP ontwierp het Jurong Lake District in Singapore. We gaan in op de succesfactoren van deze gebiedsontwikkeling en laten zien hoe de geleerde lessen kunnen bijdragen aan de transformatie van het stationsgebied Fellenoord in Eindhoven. Daarnaast bespreken we de binnenstedelijke gebiedsontwikkeling King’s Cross in Londen. Hier wordt een voormalig brownfield getransformeerd naar een duurzaam mixed-use gebied met ruimte voor wonen, werken, voorzieningen en leisure. Hoe realiseer je een dergelijke complexe duurzame gebiedsontwikkeling? Wat leert de Engelse praktijk ons over samenwerking en publieke en private rollen? Hoe zorg je dat omliggende wijken baat hebben van de gebiedstransformatie?
Frank Werner (KCAP) en Erwin Heurkens (TU Delft) vertellen tijdens het 4e jaarcongres Stedelijke Transformatie over inspiratievolle voorbeelden van binnenstedelijke transformaties in het buitenland.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/uI8P4S1D0wk
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Veranderingen in mobiliteit
Bij veel gebiedsontwikkelingen wordt op een andere manier naar mobiliteit gekeken: de auto staat minder centraal. Dit draagt bij aan een lagere parkeerbehoefte, waardoor een plan haalbaarder wordt. En het past binnen een trend van verduurzaming en delen van voorzieningen. In deze sessie besteden we aandacht aan de veranderingen van mobiliteit. We focussen specifiek op de kansen en valkuilen van deelmobiliteit.
Martien Das (Rijkswaterstaat), Jelle Postma (Vinu) en Leon Peeters (gemeente Utrecht) vertellen tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie over wat de veranderingen in mobiliteit (kunnen) betekenen voor binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/KNngg3XUZUE
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen
We staan voor de uitdaging om onze steden weerbaar te maken tegen een snel veranderend klimaat. Ook bij gebiedsontwikkelingen is dit een belangrijke opgave. Hoe voorkomen we wateroverlast, verdroging en hittestress? Natuurinclusief bouwen kan de oplossing zijn, en tegelijkertijd de biodiversiteit, natuurwaarde en belevingswaarde in gebieden verhogen. Om met ontwikkelaars, bouwers en gemeenten kennis en ervaringen vanuit projecten te delen werd afgelopen jaar het KAN-platform gelanceerd. In deze sessie laten we twee plannen voor natuurinclusieve stedelijk transformatieprojecten de revue passeren: Stadsblokken Meinerswijk in Arnhem en Binck Blocks in Den Haag.
Paul Splinter (actieprogramma Klimaatadaptief bouwen met de natuur), Roy Nijenhuis (KondorWessels Projecten), Wendy Poppelaars (VORM Ontwikkeling) en Irene Mulder (gemeente Den Haag) vertellen tijdens deze themasessie tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie alles over klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/XgmcWjpN2As
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Lessen uit complexe en veelzijdige transformaties
Hoe behoud je de samenhang en samenwerking bij complexe en veelzijdige transformaties? Hoe bereik je kwaliteit op verschillende fronten en zorg je tegelijkertijd voor voortgang en (financiële) haalbaarheid? In deze sessie delen twee beproefde transformaties hun antwoorden op deze wezenlijke vragen. Laat u inspireren door de geleerde lessen en ervaringen van het Rotterdamse Hart van Zuid en het Utrechtse Hart van de Heuvelrug, verteld door Janbart van Ginkel (AT Osborne) en Wouter van der Braak (Heijmans) tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/ktJ48ri2160
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres teurgluisteren: Transformaties van binnensteden
Steeds meer binnensteden en andere detailhandelsgebieden hebben te maken met leegstand. Het vitaal houden van binnensteden, vraagt om gebiedstransformaties. Wethouder Armand van de Laar (Rijswijk) illustreert dit aan de hand van de ontwikkeling van In de Bogaard. Dit gebied transformeert van winkelgebied naar stedelijk centrum. We verkennen de rol van ontwikkelaars bij dit type transformatie. En we bespreken de kansen van het toevoegen van woningen aan detailhandelsgebieden. Daarna gaan we in gesprek over mogelijke aanpakken.
Armand van de Laar (wethouder Rijswijk), Jaco Meuwissen (3W real estate) en Cees Jan Pen (Fontys Hogeschool) vertelden hierover tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/2GKSXIvjCxM
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Verstedelijking en de Nationale Omgevingsvisie
De Nationale Omgevingsvisie legt een hoge prioriteit bij de woningbouwopgave. In verschillende regio’s zijn verstedelijkingsstrategieën gemaakt of worden deze ontwikkeld. In dit rondetafelgesprek leggen we de link tussen de verstedelijkingsvraagstukken in de verschillende regio’s en de individuele gebiedsontwikkelingen. Hoe kan een verstedelijkingsstrategie bijdragen aan voldoende woningbouw?
Daarover praten Vincent van der Werff (directeur Nationale omgevingsvisie), Rob van Muilekom (gedeputeerde Utrecht), Paul de Beer (wethouder Breda) en Maarten Janssen (projectdirecteur Amvest) op het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie tijdens de themasessie Verstedelijking en de Nationale Omgevingsvisie.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/5cd-7nncJCI
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Terugluisteren: Jaarcongres Stedelijke Transformatie plenair
Binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen zorgen er niet alleen voor dat we kunnen voorzien in een woningbehoefte. Het zorgt er ook voor dat we plekken in de stad die nu niet goed functioneren kunnen transformeren tot florerende gebieden. De gebieden kunnen als vliegwiel dienen voor de hele stad. Dat betekent dat we breder moeten kijken dan alleen het gebied zelf. Tijdens het plenaire gedeelte van het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie ging Jop Fackeldey (voorzitter stuurgroep programma Stedelijke Transformatie) in gesprek over de kansen en goede voorbeelden.
In de eerste ronde spreekt hij met Arjan Noorthoek (wethouder gemeente Woerden), Bernadette Janssen (directeur BVR), Caroline Bos (bouwmeester AM) en Tom Daamen (directeur Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling) over de kansen en mogelijkheden die binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen bieden.
In de tweede ronde behandelt hij met Desirée Uitzetter (voorzitter NEPROM en directeur Gebiedsontwikkeling BPD), Liesbeth Grijsen (wethouder Deventer), Thérèse Mol (projectleider Piushaven Tilburg) en Esther Fleers (directeur Heijmans) een aantal goede voorbeelden. Zij bespreken samen wat de impact van de ontwikkelingen op steden is.
Terugkijken kan op YouTube: https://youtu.be/Jnaqkr1KBKA
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Participatie bij gebiedstransformaties
Gebiedstransformatie vraagt om een goede interactie met bedrijven, bewoners en andere gebiedsgebruikers. Door de belangen van de huidige en toekomstige gebruikers goed te borgen, vergroot je de kwaliteit van oplossingen én de acceptatie voor het plan en proces. Aan de hand van casussen uit Utrecht en Bergen op Zoom, en bewonersinitiatieven uit Leiden en Deventer belichten we participatie vanuit twee invalshoeken: georganiseerd door een marktpartij en georganiseerd door actieve bewoners.
Marcel Groeneweg (Blauwhoed) en Rutger van Weeren (LSA) vertellen op het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie over hun ervaringen met participatie. Daarna reflecteert Wouter Jan Verheul (TU Delft) op de casussen en legt een koppeling met onderzoek naar participatievormen door de TU Delft.
Terugkijken kan op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=QO04TzzsAgg
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Financiën en bekostiging
Hoe ontstaan onrendabele toppen en hoe ga je ermee om? Welke mogelijkheden zijn er om binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen financieel haalbaar te maken? En hoe kunnen alternatieve financieringsmethoden helpen? In deze sessie delen we de nieuwste inzichten en geleerde lessen. Ook passeert een aantal specifieke instrumenten de revue. Denk aan de Woningbouwimpuls en de Financieringsfaciliteit.
Damo Holt (Rebel), Frits Dinkla (Rho adviseurs), Roel Hommel (NBU) en Okke Hefti (gemeente Enschede) vertelden tijdens het 4de jaarcongres Stedelijke Transformatie over financiën en bekostiging van binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Sessie terugkijken kan ook op YouTube: https://youtu.be/f4LdmsGm_8w
Lees ook het essay Stedelijk investeren en onrendabele toppen of kijk verder op: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Gezonde verstedelijking
Een gezonde leefomgeving staat steeds meer centraal bij gebiedsontwikkelingen. Beweegvriendelijk, stimuleren van ontmoetingen en gezond ouder worden krijgen meer aandacht, naast bekende thema’s als luchtkwaliteit of geluidsoverlast. In deze sessie krijgt u inzicht in ingrepen die een gezonde leefomgeving bevorderen. Dat doen we onder meer aan de hand van de Cartesius in Utrecht, waar MRP en Ballast Nedam Development samen aan werken.
Marco Teuns (Ballast Nedam Development), Otto Diesfeldt (Mecanoo), Hanneke Kruize (RIVM) en Jeroen Koning (gemeente Utrecht) vertelden tijdens het 4e jaarcongres Stedelijke Transformatie over waarop je moet letten bij gezonde verstedelijking.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube: https://youtu.be/tKXTZZlQHhk
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Themasessie jaarcongres terugluisteren: Gebruik van data
Bij gebiedsontwikkelingen neemt het gebruik van data een enorme vlucht. Het toepassen hiervan vraagt om een integrale aanpak. In deze sessie bespreken we de drie bouwstenen voor deze integrale aanpak. U leert over het toepassen van data gericht op de gebruiker, we zoomen in op maatschappelijke doelen en we nemen de businesscase onder de loep.
Shahid Talib (Heijmans), Jacqueline Verbeek en Jeroen Borst (TNO) en Hank Groenhof (Springco) vertelden tijdens het 4e jaarcongres Stedelijke Transformatie over het gebruik van data bij gebiedsontwikkelingen.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube: https://youtu.be/G-qiuOutpuY
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Webinar terugluisteren: De impact van de coronacrisis op binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen
Wat is de impact van de coronacrisis op binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen? Tijdens een webinar gingen we met onder andere Co Verdaas (TU Delft) en Johan Snel (AM) in gesprek over de gevolgen op korte én langere termijn. En we verkenden hoe gemeenten en marktpartijen bij gebiedstransformaties kunnen inspelen op deze veranderingen.
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Op www.stedelijketransformatie.nl vind je meer informatie, praktijkvoorbeelden en handige publicaties over binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Webinar terugluisteren: Maatschappelijke waarden bij gebiedstransformaties
Op welke manier kunnen maatschappelijke waarden een bijdrage zijn voor een stad? Hoe kun je deze waarden meten en meenemen in een uitvraag of opdracht? En hoe neem je ze mee in grondbeleid? In dit webinar gaan we met deze vragen aan de slag, samen met onder andere Tako Postma (stadsbouwmeester Delft), Antoinette Kemper (Rebel Group) en Guido Mertens (zelfstandig adviseur grondbeleid).
Liever terugkijken? Dat kan op YouTube.
Op www.stedelijketransformatie.nl vind je meer informatie, praktijkvoorbeelden en handige publicaties over binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Webinar terugluisteren: Tips voor een succesvolle aanvraag Woningbouwimpuls
Gemeenten kunnen vanaf 26 oktober weer projecten indienen voor een bijdrage vanuit de Woningbouwimpuls. Met deze regeling kunnen lastig te financieren woningbouwprojecten toch gerealiseerd worden. Voor deze tweede aanvraagronde is 225 miljoen euro beschikbaar. De beoordelingscriteria uit de eerste ronde blijven hetzelfde. Daarom verkent het programma Stedelijke Transformatie welke lessen we kunnen trekken uit de eerste ronde. In een online themasessie deelde het ministerie van BZK ervaringen. De gemeenten Enschede en Breda vertelden over hun gehonoreerde aanvraag.
Liever terugkijken? Dat kan op de website van het programma Stedelijke Transformatie.
Luisterartikel: Maatschappelijke meerwaarde bij gebiedsontwikkelingen
Nederlandse steden veranderen in sneltreinvaart. De woningbouwopgave, verduurzaming van bestaande gebouwen en effecten van online winkelen hebben een enorme impact op onze omgeving. Vaak gaan de ontwikkelingen zo snel, dat het lijkt alsof er geen ruimte is voor maatschappelijke initiatieven. Hoe kunnen we dit soort groepen en voorzieningen wél faciliteren? Maarten Hoorn van het programma Stedelijke Transformatie vertelt in dit luisterartikel dat hiervoor een andere blik op de financiering en beoordeling nodig is.
Dit artikel is eerder gepubliceerd op Ruimte+Wonen en is ook terug te lezen op de website van het programma Stedelijke Transformatie.
Programmabijeenkomst terugluisteren: Keynote emeritus-hoogleraar Friso de Zeeuw
In het programma Stedelijke Transformatie werken ruim 30 concrete gebieden aan het versnellen, opschalen en verbeteren van hun binnenstedelijke transformaties. In de afgelopen 2,5 jaar zijn veel lessen en inzichten opgedaan en is voortgang geboekt. Tegelijk hebben de crises rond stikstof, PFAS en nu corona voor nieuwe hindernissen gezorgd.
Tijdens de programmabijeenkomst van 6 oktober 2020 gaat emeritus-hoogleraar en expert gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw in zijn keynote in op de mate waarin transformatie gebaat is bij doorzettingsmacht. Transformaties vragen om gewichtige, vaak dure keuzes op de lange termijn, waarbij termen als ‘lef’, ‘durf’ en regie’ keer op keer vallen. De Zeeuw behandelt do’s en don’ts voor gemeenten en hun bestuurders.
Liever helemaal terugkijken? Dat kan op YouTube.
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Afleveringsbeeld is afkomstig uit de presentatie van Friso de Zeeuw
Programmabijeenkomst terugluisteren: Keynote Gents stadsbouwmeester Peter Vanden Abeele
In het programma Stedelijke Transformatie werken ruim 30 concrete gebieden aan het versnellen, opschalen en verbeteren van hun binnenstedelijke transformaties. In de afgelopen 2,5 jaar zijn veel lessen en inzichten opgedaan en is voortgang geboekt. Tegelijk hebben de crises rond stikstof, PFAS en nu corona voor nieuwe hindernissen gezorgd. In de programmabijeenkomst van 6 oktober 2020 reflecteerden we met de deelnemende projecten op de te zetten stappen in een toekomst, waarin zowel de onzekerheid als de urgentie van binnenstedelijke woningbouw lijkt toe te nemen.
Op de digitale programmabijeenkomst 2020 vertelde Peter Vanden Abeele, stadsbouwmeester van Gent, in zijn keynote over de complexe binnenstedelijke transformatie en verdichting binnen de middeleeuwse Vlaamse stad. Vanden Abeele vertelt over de Gentse groeipijnen en vertelt hoe hij als stadsbouwmeester inspiratie biedt.
Liever helemaal terugkijken? Dat kan op YouTube.
Meer informatie: www.stedelijketransformatie.nl
Afleveringsbeeld is afkomstig uit de presentatie van Peter Vanden Abeele
Webinar terugluisteren: Meer sociale woningbouw door samenwerking corporaties en ontwikkelaars
Hoe kun je, ondanks de beperkte mogelijkheden als woningcorporatie, het tekort aan sociale woningen verkleinen? Wanneer de gemeente geen actief grondbeleid in transformatiegebieden voert, kun je proberen samen met ontwikkelaars toch de gewenste sociale huur toe te voegen. Hoe werkt dat dan? In een online themasessie van het programma Stedelijke Transformatie vertelden Bob van Ree (Stichting de Alliantie Ontwikkeling), Marnix van Delft en Rosalie de Boer (Synchroon) over hun samenwerking in Amsterdam.
Liever terugkijken? Dat kan op de website het programma Stedelijke Transformatie.
Webinar terugluisteren: Financiering van gebiedstransformatie
Hoe financier je binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen? Erwin Heurkens en Fred Hobma (TU Delft) vertellen tijdens dit webinar over de verschillende instrumenten en publieke en private mogelijkheden. Zij besteden aandacht aan de verschillen tussen kostenverhaal, financiële bijdragen en baatafroming. Ook vertellen ze hoe je financieringsinstrumenten zoals gebiedsfondsen en GebiedsInvesteringsZones kunt toepassen in de praktijk.
Op www.stedelijketransformatie.nl kun je het webinar ook terugkijken en het rapport downloaden.
Webinar terugluisteren: Guiding Principles Metro Mix
Hoe kunnen we verschillende vormen van wonen en werken mengen in transformatiegebieden? Het transformeren van binnenstedelijke gebieden tot gemengde milieus kent veel uitdagingen en hindernissen. Daartegenover staat dat de ruimtelijke kwaliteitswinst en de economische voordelen in potentie zeer hoog zijn. Rijksadviseur Daan Zandbelt vertelde in dit webinar voor het programma Stedelijke Transformatie over het advies ‘Guiding Principles voor een metropolitane mix’.
Op www.stedelijketransformatie.nl kun je het webinar terugkijken en het verslag lezen.
Webinar terugluisteren: Online participatie
De maatregelen rondom corona zorgen dat we op andere manieren met elkaar moeten samenwerken. Inspraak, cocreatie of andere vormen van participatie bij gebiedsontwikkelingen gebeuren vaak via fysieke ontmoetingen.
Zeker nu we nog een tijd fysiek op afstand van elkaar moeten blijven, is het verstandig om te kijken hoe we participatie snel anders kunnen vormgeven. Zo voorkomen we dat processen vertragen. Tijdens deze online themasessie geven de volgende sprekers handvatten:
- Harmen van Doorn (Citisens): resultaten onderzoek digitale participatie
- Michiel Hulshof (Tertium): casus De Nieuwe Kern
- Sharaifa Mik (gemeente Rotterdam): diverse initiatieven
- Esmée Jansen (Sweco): De Groote Wielen
Op www.stedelijketransformatie.nl kun je het webinar en de presentaties ook terugkijken en het verslag lezen.
Luisterartikel: Voorbij de geluidsnormen
Hoe ga je om met alle geluidsnormen, richtwaarden en criteria? En met de geluidseffecten van wegen, bedrijven, spoor of andere nabije geluidsbronnen? Maarten Hoorn van het programma Stedelijke Transformatie vertelt over de mogelijkheden voor een goede akoestische aanpak bij binnenstedelijke gebiedstransformaties.
Hij baseert zijn verhaal op het artikel 'Voorbij de geluidsnormen: De gezonde fysieke leefomgeving centraal', dat hij eerder met Matthijs van der Meulen (Rho adviseurs) schreef voor ROm.
Meer weten over hoe je je binnenstedelijke transformatieprojecten kunt versnellen? Kijk op www.stedelijketransformatie.nl