TIMM Consultancy voor Jeugdzorgprofessionals

Stap over je eigen schaduw heen is de boodschap van Adrie en Ludwig.

Ludwig vertelt in deze podcast over zijn ervaringen als slachtoffer van mishandeling en de lange weg die hij aflegde om uit een gewelddadige relatie te stappen. Hij benoemt de worsteling die veel mannen meemaken; de stoere man die geen slachtoffer wil zijn en alles zelf denkt op te kunnen lossen en merken dat het van kwaad tot erger gaat.

De schaamte is groot vertelt Ludwig als hij praat over zijn ervaring met geweld in de relatie met zijn ex-vrouw. ‘Ik moest eerst wel heel vaak naar het ziekenhuis gaan om tot het besef te komen dat het allemaal niet meer ging’.

Maar het was niet makkelijk om over te praten. Pas toen hij informatie kreeg over de mogelijkheden die er zijn lukt het hem. Want in de relatie ging het van kwaad tot erger. Het begon met opmerkingen over vermoedens van vreemdgaan, een eerste klap, het goedpraten, de schuld verleggen tot anderen bedreigen en uiteindelijk fors lichamelijk letsel.

Adrie vult de ervaring van Ludwig aan vanuit zijn ervaring als ambulant hulpverlener. Hij benadrukt dat het belangrijk is om beide personen apart te spreken en vooral je bewust te zijn van je eventuele aannames.

Wanneer mannen hulp zoeken is het belangrijk om in de eerste fase vooral te luisteren. Meer is niet nodig. Ga nog niet corrigeren of de discrepanties in het verhaal benoemen. Dat komt wel. Vraag ook wat de man al gedaan heeft om uit de relatie te komen.

Er zijn nu 6 organisaties die hulp bieden bij mannenmishandeling;

• Sterk huis
• Aroza
• Perspectief
• Blijf groep Amsterdam
• Kadera
• Moviera

Van af de start zijn er 40 plekken beschikbaar voor mannen in vergelijking met 800 tot 1000 plekken voor vrouwen.

Hoe kun je hulp krijgen;

Lucho heeft in de Jeugdzorg gewerkt en is daarna voor een periode naar Zuid-Amerika gegaan. Daar heeft hij ervaren wat het belang is van een time-in i.p.v. een time-out. Bij een conflict het kind niet een time-out geven maar juist met de groep samenkomen. Samen bespreken wat er is gebeurd, wat het effect daarvan was en hoe dit opgelost kan worden. Zo wordt het een waardevol moment voor de hele groep.

Gezien worden

Een belangrijk eigen thema in zijn jeugd was gezien willen worden. Lucho herkent dit heel erg bij de jongeren met wie hij werkt.

‘Bij het binnenkomen vind ik het belangrijk om iedereen bij langs te gaan. Om even in te checken; hoe gaat het met je. En om het kind te laten weten ‘ik zie je’. De dag beëindig ik door alle kinderen individueel te bedanken voor deze dag en dan blikken we heel even terug, wat maakte deze dag fijn.’

Lucho vertelt ook hoe belangrijk het is om kinderen te helpen hun talenten te ontdekken. Door ze uit te dagen om nieuwe dingen uit te proberen. Maar ook de kinderen zelf keuzes laten maken. Jij denkt mee, stelt vragen en geeft handvaten. Het zijn alleskunners.

Kinderen hebben support nodig, ze hebben het nodig dat je hen steunt en laat weten dat ze het goed doen.

Kinderen die in een onveilige en onvoorspelbare thuissituatie zijn opgegroeid zijn enorm alert. Ze hebben geleerd om steeds te scannen in welke stemming de ander is. Ze hebben dit nodig gehad om te overleven. Zij hebben op moeilijke en angstige momenten geen volwassenen gehad als co-regulator. Niemand die hen geruststelde en hun gevoelens zag en erkende.

Kinderen met een ontwikkelingstrauma hebben vooral iets gemist, zij hebben iets niet gekregen. Niet de aandacht, steun en veiligheid die een jong kind nodig heeft om zich te ontwikkelen.

De praktijk en het werken met paarden

Tamarinde heeft ervaren dat kinderen heel veel baat hebben bij het buiten zijn, dat werkt al heel erg rustgevend. Zij werkt met kinderen en paarden. De paarden zijn een manier voor kinderen om weer te voelen en te ervaren. Een paard vraagt niet veel maar is wel een mooie spiegel.

Een paard zal het kind letterlijk dragen. En zij zijn een bron van troost voor de kinderen.

Window of tolerance en de Polyvagaal theorie

Door de kennis van het window of tolerance of de ladder uit de polyvagaal theorie eigen te maken en vanuit die kaders naar gedrag te kijken lukt het om het gedrag van de ander om te denken. Om hier anders naar te kijken.

Het is een podcast geworden met een mooie praktische verbinding van theoretische concepten en de dagelijkse praktijk van Tamarinde en de kinderen en hun ouders waarmee zij werkt.

‘Boosheid is van jouzelf, het zegt niks over die ander. Ik vind dat we nooit boos zouden moeten zijn’ zegt Bart Heeling (meester Bart) in deze podcast.

Relativeren

Als er een conflict is, is relativeren een hele mooie manier om te de-escaleren: ‘Het gaat om het moment het moment te kunnen laten zijn; we hebben de neiging om een probleem meteen te zien als een groot probleem. Maar we moeten het niet groter maar juist kleiner maken. Want voor je het weet draait alles om dat probleem. Toch is dit maar een klein onderdeel van jouw hele dag’.

Bart deelt nog veel meer mooie voorbeelden en verhalen over de-escaleren, humor, sensitiviteit, relativeren en de trukendoos die hij heeft. En over autonomie, relatie, competentie en situationeel omdenken.

Deze podcast wil je zeker luisteren wanneer jij werkt met kinderen!

Veel luisterplezier

Van competentie gericht naar traumasensitief werken binnen een residentiële instelling.

Het werd een mooie maar intensieve zoektocht met het team. De competentiegerichte aanpak binnen de residentiële instelling zorgde op de groep wel voor voorspelbaarheid en regelmaat. Maar deed niks met de onderliggende hechtingstrauma’s van de kinderen.

Als je besluit om vanuit een traumabril te kijken naar het gedrag van de kinderen dan vraagt dat om een andere benadering. Anders omgaan met de angsten en trauma’s van een kind. Het vraagt om een benadering met ‘love en limits’.

Danny geeft in deze podcast waardevolle inzichten in wat het vraagt om deze omslag te maken maar geeft ook hele mooie, creatieve suggesties voor een andere reactie op gedrag van een kind.

Als je meer wilt weten over; ‘Het ijzer smeden als het koud is’, ‘herstelgebaren’, ‘holding space’ en ‘werken met je eigen binnenwereld’ mag je deze podcast niet missen!

Kindermishandeling door Falsificatie (voorheen Münchhausen bij proxy). Nina Blom, zelf overlever van deze vorm van ernstige kindermishandeling, maakte er de graphic novel ‘Jij gaat dood’ over. 

Wat is kindermishandeling door falsificatie? De definitie is: een ernstige vorm van kindermishandeling waarbij de pleger een ziekte bij het kind kan verzinnen, verergeren of toebrengen, zowel op psychisch, sociaal als lichamelijk vlak. 

Vaak gaat het om een moeder, die om zelf aandacht te krijgen een ziekte projecteert op haar kind. Daarmee zetten ze zichzelf in de picture; ‘kijk mij nu een goede moeder zijn’. Maar ook vaders of andere verzorgers kunnen plegers zijn. 

Nina vertelt dat haar moeder in eerste instantie haar ziekte verzon; buikpijn en een vreemde lichaamshouding. Later gaf haar moeder haar onder andere laxeermiddelen, waardoor ze echt ziek werd. Uiteindelijk is ze gered door een doortastende kinderarts, die daarmee veel verschil heeft gemaakt. 

Met de graphic novel hoopt Nina dat er meer bekendheid komt voor deze vorm van kindermishandeling. Bij kinderrechters, scholen, professionals, huisartsen, het speciaal onderwijs. Maar ook bij omstanders; de buurvrouw, klasgenoten, familie en de kinderen zelf! Zodat mensen iets gaan doen met dat onderbuikgevoel. 

Waar kun jij als professional nu op letten? Wat zijn de kenmerken van kindermishandeling door falsificatie? Waarom voelen kinderen die dit meemaken schuld en schaamte? Wat zijn de gevolgen (tot op latere leeftijd) voor een kind dat dit meemaakt? Luister deze podcast als je antwoord wilt op deze vragen. 

Je denkt dat je op familiebezoek gaat, of lekker op vakantie. Maar dan vertrekt ineens je familie, en jij blijft achter, vaak onder dwang, zonder telefoon of internet en met weinig of geen bewegingsvrijheid. Als je minderjarig bent, mag je soms zelfs niet naar school.

Vorig jaar overkwam het minstens 43 mensen, vertelt Diny Flierman, manager van het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating, in deze podcast. Hierbij ging het zowel om volwassenen, minderjarigen die alleen werden achtergelaten als om volwassenen met kinderen. Naar schatting zijn er jaarlijks zelfs 800 gevallen van huwelijksdwang en achterlating.

Als ouders hun kinderen in het buitenland laten opgroeien, is er natuurlijk niet altijd sprake van achterlating. ‘Want ouders mogen beslissen waar hun kind woont’. Maar dan moet het kind het wel vooraf weten en moeten er goede afspraken zijn over bijvoorbeeld school en contact met de ouders en of ouders hen komen opzoeken in vakanties.

‘Huwelijksdwang is moeilijk te herkennen, aan de buitenkant niet te zien’, zegt Diny. Of er sprake is van huwelijksdwang is niet in een oogopslag duidelijk. De slachtoffers durven vaak niet in gesprek te gaan of om hulp te vragen, want ze zijn bang dat dit toch weer terechtkomt bij de familie.

• Wat zijn de beweegredenen van ouders voor huwelijksdwang of achterlating?
• Wat zijn de signalen?
• En wat kunnen we als hulpverleners doen als we denken signalen te zien. Zowel van huwelijksdwang als van (plannen voor) achterlating?
• Wat moet je niet doen?
• En ook: moeten we in de zomer extra alert zijn?

Je hoort het in deze podcast.

Veel luisterplezier!

De honderdste TIMM Consultancy podcast. Dat vraagt natuurlijk om een speciale aflevering!

De Verklarende Analyse; toen Team050 ermee in aanraking kwam, wilden ze direct weten hoe zo’n analyse in elkaar steekt en wat ze ervan konden leren. Want vooral als de hulp niet ging zoals gepland, wilden ze graag weten of ze dit met een andere analyse hadden kunnen voorkomen. En met de kennis van nu moeten ze concluderen dat dat inderdaad zo is! 

Sinds die eerste kennismaking werken Nienke en Anne en collega’s graag met het 7 factoren model voor het maken van zo’n analyse, want het model is lekker praktisch, goed visueel te maken en het gaat uit van krachten. 

‘Waar we vroeger een vragenlijst hadden tijdens de intake, een soort anamnese, en uitgingen van ‘u vraagt, wij draaien’ als een cliënt of hulpverlener met een vraag bij ons kwam, kiezen we er nu voor om eerst kritisch te analyseren; kunnen wij dit gezin met ons aanbod wel bedienen, maar vooral: is dit wel de hulpvraag die voorop staat? Of is het een symptoom van een bovenliggende hulpvraag?’ 

In deze podcast met Margreet en Summer vertellen Nienke en Anne over de praktische uitvoering en wat het van je vraagt om een verklarende analyse te maken.  Over de voordelen en over het belang van het inzetten van zo’n analyse.  En wat het hen en vooral de jeugdige en zijn gezin heeft opgeleverd.  

‘Elke Verklarende Analyse gaat over goed leren begrijpen van de vraag en het probleem. Ga vertragen en zorg dat je het probleem goed begrijpt en dat je die puzzel met elkaar gaat maken en dan kun je pas bepalen welke oplossing er dan het beste op past. Een veelgemaakte fout in hulpverlening is dat je ogenschijnlijk het probleem snapt, omdat je veel vaker te maken hebt gehad met bijvoorbeeld een jongere met autisme, en denkt; ‘dan kan ik deze trucen toepassen en kan hij weer zelfstandig verder met zijn leven’. Dat is niet het geval want elke vraag, elk mens is uniek.’ 

Luister de podcast om te horen waarom Nienke en Anne zo enthousiast zijn over de Verklarende Analyse! 

Veel luisterplezier!

Als een ouder te horen krijgt dat zijn of haar kind seksueel misbruikt is, kan hij of zij overweldigd raken en overspoeld worden door emoties. Heel logisch natuurlijk, maar het kind heeft de ouder heel hard nodig op zo’n moment.  

Als de ouder beschikbaar is voor het kind en ziet wat het nodig heeft, helpt dat enorm in het verwerkingsproces van het kind. 

Marjolein Vandenbosch vertelt in deze podcast over het onderzoek dat ze samen met Caroline Jonkman, in samenwerking met AMC en GGD en de Academische Werkplaats Kindermishandeling, heeft gedaan naar de reactie van ouders op het ontdekken dat hun kind misbruikt is en wat er nodig is voor een goede verwerking door het kind. En hoe we daarop in kunnen spelen als hulpverleners. 

‘We hadden oorspronkelijk het idee dat het detailniveau heel belangrijk is, of wie het vertelt, of de ernst van het misbruik of hoe het ontdekt wordt, vertelt Marjolein. Maar we ontdekten: ouders zijn vooral zoekende van; hoe komen we hier doorheen, als ouders, met ons kind, als gezin. Waar vind ik hulp. Wat komt er allemaal op ons af de komende tijd. Wel of geen aangifte doen? Hoe ziet dat er dan uit? Wie bepaalt of er wel of geen rechtszaak komt. Het is moeilijk voor ouders om overzicht te krijgen.’ 

Hoe kun je hier als hulpverlener het beste mee omgaan; waar hebben ouders en kinderen behoefte aan? Luister deze podcast zodat je weet wat er nodig is om hen goed te ondersteunen en helpen omgaan met de gevolgen van seksueel misbruik. 

Veel luisterplezier! 

Janny Metz vertelt in deze podcast over stalking. Wat is het, wat zijn de kenmerken, waar komt het door? Wat deze podcast zo boeiend maakt, is hoe Janny diep in de wereld van complexe scheidingen en stalking is gedoken. Ze vertelt over haar eigen onderzoek en hoe ze tot de ontdekking kwam dat wat we complexe scheidingen noemen soms stalking betreft. Maar ook dat er soms nog andere problematiek speelt. 

‘Veel stalkers hebben het idee dat ze recht hebben op van alles’, vertelt Janny, ‘recht op een tweede kans, recht op spullen, recht op geld, of recht op een relatie’.  

Sommige stalkers kun je uitleggen dat het niet zo werkt, anderen gaan maar door met stalken, zelfs als ze geregeld worden opgepakt en een nacht in de cel doorbrengen. 

Wat kun je als hulpverlener of professional doen? Ze vertelt over de signalen van stalking en de mogelijke behandelmethoden. Maar bovenal is het voor professionals belangrijk: 

‘dat je er wel voor openstaat dat dingen gebeuren. Dat het onvoorstelbare waar kan zijn. Als het gaat om intiem terreur dan zijn de verhalen zo verschrikkelijk soms, dat je denkt dit kan niet waar zijn. Die meneer zit zo aardig te doen tegenover me. Die mevrouw lijkt zo veel op mijn moeder. Dat KAN niet. Dat moet je weten, toelaten in je systeem, in je beeld van de mensheid.'

Jezelf steeds bevragen en doorhebben in welke valkuilen je mogelijk trapt. Want je eerste indruk van iemand hoeft niet juist te zijn. Als er stalking speelt, maar ook bij complexe scheidingen, kan de persoon die tegenover je zit heel anders overkomen dan hij of zij werkelijk is. 

Het is belangrijk je bewust te zijn dat wat jouw hoofd je vertelt, met al jouw ervaring en al jouw opleiding en kennis, over je eerste indruk, niet de juiste hoeft te zijn. 

Dat vinden we ongemakkelijk. Dat vraagt wat van hulpverleners en professionals. 

 Luister naar deze boeiende podcast en ontdek hoe je als jeugdprofessional kunt bijdragen aan het begrijpen en aanpakken van complexe scheidingen en stalking. 

Over Janny: Ze is gedragswetenschapper, werkzaam bij Veilig Thuis, en is kartrekker en Aandachtsfunctionaris voor het aandachtsgebied Stalking en Complexe Scheidingen.  

Veel luisterplezier

Hoe is het om als kind mishandeld te worden? En wat is de invloed daarvan later in je leven? Marco Strijker vertelt in deze podcast over zijn ervaringen, naar aanleiding van zijn boek ‘Niemand die omkijkt’.

Marco is totdat hij 8,5 jaar was mishandeld en verwaarloosd door zijn vader. Van zijn jonge jaren heeft hij geen duidelijke herinneringen, maar wel flitsen van situaties waarin hij zijn vader bijvoorbeeld hoort schreeuwen en tieren. Van het stuk vanaf zijn zesde heeft hij wel levendige herinneringen.

Hij vertelt over het effect dat de mishandeling op hem heeft gehad en nog heeft. Zijn coping-stijl is vooral geweest dat hij heel goed kan verbloemen hoe het écht met hem gaat. Dat moest ook wel. Want zijn vader vertelde hem vaak dat hij iedereen die hem lief is zou vermoorden als hij er iets over zou vertellen! Van dit coping-mechanisme heeft hij ook nu nog last.

Luister deze podcast als je wilt weten:

• wat de mensen in zijn omgeving hadden kunnen doen
• wat hulpverleners hadden kunnen vragen
• hoe jeugdzorg-medewerkers hem een veilig gevoel hadden kunnen geven
• welke tips Marco heeft voor meer bewustwording over kindermishandeling
• wat de invloed ervan nog steeds is op zijn leven op dit moment

Maar het belangrijkste; dat het enorm had kunnen helpen als iedere organisatie niet alleen naar de eigen informatie had gekeken en dat als op zichzelf staand had beoordeeld, maar ook informatie had uitgewisseld. Dan hadden ze niet anders kunnen concluderen dan dat het zo niet kon!

Wat zijn de voordelen van een onderzoeks- of netwerkberaad bij de Raad voor de Kinderbescherming? Daarover ging Margreet in gesprek met Tessa.  

‘Eigenlijk is het onderzoeksberaad een interventie: Je brengt ouders aan tafel, gezamenlijk met de belangrijkste personen rondom het kind: zowel het informele netwerk als het professionele. Dus op die manier creëren we een tafel met allemaal mensen die stukjes zicht hebben op het kind, maar die ook iets kunnen betekenen in een mogelijke oplossingsrichting voor dat waar we met elkaar zorgen over hebben.’ 

Tessa vertelt over de voordelen die het netwerkberaad biedt boven individuele gesprekken.  

‘De pareltjes van dit werk zijn voor mij de ouders die een andere keuze maken en trauma niet meer toestaan, zodat hun kind niet meer getraumatiseerd blijft’

Kees wordt in zijn werk vaak geconfronteerd met ouders die minder beschikbaar zijn voor hun kinderen, door wat ze hebben meegemaakt, bijvoorbeeld doordat ze hebben moeten vluchten of oorlog hebben meegemaakt:

‘Die zijn zo weggeblazen in het vertrouwen in andere mensen. Dat ze dan uiteindelijk hun kracht weer gaan voelen, in plaats van in de war zijn over wat hen allemaal is overkomen, dat is de kunst.’

Kees Toet vertelt in deze podcast over trauma en systemisch werken. Hoe spelen trauma’s van ouders door in het leven van hun kinderen? Wat hebben ze nodig van jou als hulpverlener om duurzaam dat trauma (in het systeem) te kunnen oplossen.

Maar ook; hoe zorg je ervoor dat je als hulpverlener genoeg energie houdt om dit soms zware werk te blijven doen? En: hoe zorg je ervoor dat je blinde vlekken niet groeien en je het totale plaatje niet uit het oog verliest. Hoe kan ieder zijn eigen stukje oppakken, zodat we met elkaar weer beweging krijgen, energie krijgen en de hoop dat we wel heel veel kunnen betekenen.

Veel luisterplezier!

Wat is economisch geweld en hoe kunnen we dat als professionals herkennen? Welke vormen zijn er en welke patronen zien we daarin. Margreet praat in deze podcast opnieuw met Sietske Dijkstra, deze keer over een specifieke vorm van coercive control, namelijk financieel misbruik oftewel economisch geweld. 

Financieel misbruik laat zich op drie verschillende manieren zien:  

De eerste lijn is intimideren en controleren; ‘ik weet precies wat er op onze rekening staat en jij moet alle uitgaven echt verantwoorden’, of ‘je mag niet zomaar iets uitgeven’.  

De tweede lijn is saboteren; een 13-jarig kind dat bij zijn vader woont zegt bijvoorbeeld tegen zijn moeder; ‘ik wil alleen maar meer contact met je als jij nu het kindgebonden budget overmaakt’. Hier is duidelijk dat het kind is gebriefd door de ene ouder om dit te zeggen. 

De derde lijn is exploiteren: ‘iemand wordt eigenlijk gezien als een ding om geld binnen te brengen’. 

In deze podcast geeft Sietske voorbeelden waar we als professionals alert op zouden moeten zijn, zodat we economisch geweld en daarmee deze vorm van intieme terreur beter in zicht krijgen. Want het is zo belangrijk dat je weet hebt van wat er allemaal kan spelen en dat je in staat bent om daar vragen over te stellen, dat je de rode vlaggen hoort en ziet.  

Ben je benieuwd hoe je deze vormen van economisch geweld kunt herkennen? Hoeveel breder dit thema is dan de klassiekere vormen, waarbij sprake is van schulden door bijvoorbeeld verslavingsgedrag? En in welke uitspraken van kinderen je deze vorm van intiem geweld herkent? 

Luister dan zeker naar deze podcast! 

Als een kind abrupt bij de ouders wordt weggehaald is dat traumatisch voor een kind.

Gezinshuisouders Hettie Aardema en Rene Timmer hebben de overtuiging dat je de hechting tussen ouder en kind moet behouden en versterken en dat kan het beste als je samen normale dagelijkse dingen doet, in plaats van alleen een kopje thee te drinken.

‘Het systeem van een kind versterken met als doel terugkeer naar huis’, is de visie in gezinshuis De Schaapstreek. Uitgangspunt is daarbij altijd hechting en ‘het eren en in stand houden van papa en mama’.

De regie en de keuze moet weer bij de ouders terechtkomen. Ouders hebben vaak het gevoel dat die regie hen is ontnomen; het kind is weggenomen, dus ze hebben iets niet goed gedaan, het is hen overkomen en dat geeft veel onzekerheid. Bouwen aan dat vertrouwen en contact tussen ouder en kind is dan heel belangrijk.

Soms denken professionals dat het beter is niet te veel contact tussen ouders en kinderen toe te staan, omdat veel contact zorgt voor onrust. Maar is dat waar?

Hoe Hettie en Rene hier tegenaan kijken én ernaar toewerken om dat vertrouwen weer te herstellen hoor je in deze podcast.

Ze vertellen onder andere over:

• systemisch werken
• goed genoeg ouderschap
• familiebegeleiding
• yucel-methode
• hoe je gebruik maakt van het netwerk, ook als er weinig netwerk lijkt te zijn
• wat een uithuisplaatsing doet met een kind
• rust brengen in het systeem
• voorleven
• belang van een rustig brein
• en wat dit allemaal met jou doet als professional

We moeten niet te bang zijn voor trauma volgens Ybe Casteleyn

‘Je kan zélf veel aan je trauma doen, je kunt zelf heling vinden zonder therapeut’

Waarom zijn we zo bang om het erover te hebben?

Trauma lijkt zo groot. Het is net zoiets als rouw, men durft er niet naar te vragen. Bang dat er iets getriggerd wordt, er herbelevingen zullen zijn en mensen gehertraumatiseerd raken.

Volgens Ybe hoeven we ons daar niet zoveel zorgen om te maken. Het kan gebeuren dat iemand een herbeleving krijgt als je naar een trauma vraagt, maar die hebben daar dan sowieso wel last van.

Door er juist wél over te praten geef je erkenning. En die erkenning, zowel van de ander maar vooral van onszelf is zo belangrijk. Je mag mildheid hebben naar jezelf toe.

Ook boosheid is vrijwel altijd nodig om door trauma heen te komen. Het is een emotie die we moeilijk vinden, maar die zo belangrijk is om de ‘sense of self’ weer terug te kunnen vinden.

‘Boosheid is het begin van assertiviteit’

Luister deze podcast helemaal als je benieuwd bent naar antwoorden op de volgende vragen:

✅ Hoe ziet het proces van trauma onder ogen zien eruit?

✅ Hoe pak je dat aan, het zelf helen van trauma? (met een aantal oefeningen)

✅ Word je niet heel verdrietig als je bezig gaat met dat trauma?

✅ Als je het trauma dan hebt geanalyseerd, hoe transformeer je het dan (of hoe help je iemand dit te doen?)

✅ Waarom het belangrijk is dat als ouders trauma hebben ze daarmee ook aan de slag gaan (naast hulp aan een kind)

✅ Of er contra-indicaties zijn voor het (zelf) aan de slag gaan met trauma?

In de podcast van vandaag zoomen Tessa Reedijk en Margreet Timmer in op de seksuele ontwikkeling van kinderen.

Gendersensitief werken; in deze podcast verkennen Marleen en Margreet hoe gender een rol speelt bij het ontstaan of voortduren van huiselijk geweld. Hoe kunnen we in de hulpverlening daar bewust van zijn en vragen over stellen om ook deze kant te belichten en mee te nemen in de aanpak?

Gendersensitief zijn = aandacht hebben voor verschil tussen man/vrouw zijn, zowel biologisch als ook in culturele en sociale rollen en wat zie ik daarvan terug in de gezinnen die ik begeleid.

Wat kunnen we als professionals leren van iemand die zelf in zijn jeugd uit huis is geplaatst en te maken heeft gehad met verschillende organisaties? Niet met een beschuldigende vinger, maar vanuit het vertrouwen dat de intentie altijd is dat de professional goed voor het kind wil zorgen.

Friso kwam door omstandigheden terecht in verschillende instellingen, waar hij zich moest aanpassen aan ‘het systeem’. Meegaan in hun idee wat goed voor hem was. Hij kwam terecht in het keurslijf van een organisatie dat hem niet paste. Tot hij Alex ontmoette, die het gezinshuis had waar hij uiteindelijk ging wonen. Alex sloot aan bij zijn behoeftes. Zijn liefde voor muziek, pianospelen, bewegen. Friso kende zichzelf nog niet goed en doordat Alex woorden gaf aan wat hij deed en aansloot bij zijn behoeftes, leerde Friso zichzelf beter kennen.

Doel of middel

Natuurlijk zijn die systemen er vanuit goede bedoelingen; structuur is misschien nodig om je veilig te voelen. Maar het is wel belangrijk dat we kijken naar het resultaat en de uitwerking van al die mooie dingen die we bedenken. Het gevaar is dat we het hanteren van protocollen, het evidence-based werken en de richtlijnen van de organisatie najagen als doel, maar dat zijn alleen maar de middelen om goed voor mensen te kunnen zorgen. Het moet niet het doel op zich worden.

Wat heeft een jongere echt nodig

In deze podcast vertelt Friso wat een jongere volgens hem echt nodig heeft en hoe we daar als professional op in kunnen spelen.

Over hoe belangrijk het is voor een professional om weer terug te komen bij de reden waarom hij dit werk is gaan doen, wat hij belangrijk vindt en welke waarden hij meeneemt. Hoe we zouden moeten kijken naar het laten groeien van een jongere, in plaats van naar het herstellen van wat ‘stuk’ zou zijn.

Want, zegt Friso: ‘het is onze taak als professionals jongeren te verstevigen in wie ze zijn, hun wortels te verstevigen zodat ze zichzelf kunnen blijven in deze samenleving’

Een boeiend gesprek van Friso en Margreet over hoe we een ander perspectief kunnen krijgen op het belangrijke werk dat we doen en hoe woorden ertoe doen. Want de invloed van begeleiders op jongeren is enorm!

Podcast Week tegen kindermishandeling - Praat met elkaar

Er is nog veel schroom, angst en onzekerheid om kindermishandeling en huiselijk geweld bespreekbaar te maken. Juist daarom is het zo belangrijk om het onderwerp een plek aan tafel te geven.

Impact
Hoe vaak je ook situaties tegenkomt waar sprake is van geweld of verwaarlozing, de impact die het op je heeft moet je niet onderschatten. Daar mag het ook over gaan in het gesprek met collega's. Want als je het expliciet maakt, komt het ook dichterbij. Er is een verschil tussen ‘er is daar sprake van huiselijk geweld’ en ‘Pietje van 3 woont thuis bij papa en mama, waarbij er regelmatig het glas uit de ramen gegooid wordt en er gescholden wordt terwijl hij in de box zit’.

Reflectie
Soms kun je na een gesprek terug op de fiets denken ‘is dit echt gebeurd, heb ik dit goed gehoord, was dit nu een onthulling’?
Onderzoek wat het met jou doet en wat je eerste reactie is. Wat is je eerste
impuls? Schiet je in de actie of vertraag of verlam je?
Het is belangrijk dit te delen met je collega’s.

Rol van de aandachtsfunctionaris
De aandachtsfunctionaris heeft ook een belangrijke rol als het gaat om het praten over mishandeling en verwaarlozing. Om de drempels te verlagen en het onderwerp de plek te geven die het verdient.

Hoe dan?
Hoe dan is een vraag die dan vaak gesteld wordt.
In iedere casus is het goed om in je achterhoofd te houden: ‘zou het kunnen zijn’?
De overweging als je problematisch gedrag van een kind ziet; zou het kind een ‘kanarie in de kolenmijn’ kunnen zijn van een ingewikkelde thuissituatie?

Dat is een persoonlijke basishouding, maar ook iets dat in het teamoverleg een plek mag krijgen. Het met elkaar kijken hoe je dit thema op de agenda houdt is daarbij ook van belang.

Gebruik (als aandachtfunctionaris) deze week tegen kindermishandeling
bijvoorbeeld om ruimte te maken om het er met elkaar op de werkvloer over te hebben!

Wat is er nog meer nodig?
Noem het beestje bij zijn naam. Vaak staat er een grote roze olifant in de kamer en blijven we eromheen draaien. Houd het niet abstract; zeg wat je bedoelt! Vaak zijn we bang iemand vals te beschuldigen; benoem dat dan ook. Want het is er toch al.

Summer en Margreet geven goede en belangrijke tips om dit onderwerp op de agenda te zetten en te houden! Want nu, in deze week, is het een belangrijk thema, maar hoe blijven we er altijd aandacht aan besteden?

De oproep die ze daarom doen is: ‘doe jij mee?!’

Beluister deze podcast, zodat je weet hoe je het bespreken van
kindermishandeling een (blijvende!) plek aan tafel kunt geven.

Margreet Timmer en Summer Koster over het thema van de Week tegen
kindermishandeling; praat met elkaar

Veel luisterplezier!

Diane Ruthgeerts is deze week te gast in de podcast, met als onderwerp Narcisme.

‘Narcisme is zo een complex begrip. En stilaan - en ik vind dat zorgwekkend - is het een modewoord, om niet te zeggen soms een scheldwoord. Eigenlijk is dat zorgwekkend, omdat daardoor de ernst van een narcistische stoornis buiten beeld dreigt te blijven. Dus je hebt heel veel narcistische kenmerken, iedereen vindt die terug in checklijsten, maar ik ben nogal geneigd om het te hebben over de narcistische dynamiek wat nog niet een stoornis is. En de narcistische dynamiek kijkt ook naar wat iemand niet toont met zijn gedrag. Checklijsten zijn allemaal gedragskenmerken.

Maar de essentie van narcisme is wat iemand niet toont, wat iemand met zijn gedrag probeert te verbergen en dat is een instabiele basis, een innerlijke gesteldheid van onzekerheid, van schaamte, van angst, van minderwaardigheid zelfs. Van een onvermogen om langdurig intieme relaties aan te gaan en een gebrek aan vitaliteit. En naar buiten, als een narcistische paradox, komen die charmant, solide enzo over. Dus nietsvermoedende hulpverleners kunnen het niet gemakkelijk zien.’

Diane geeft in deze podcast uitleg over de cirkel van de narcistische dynamiek, maar ook over het patroon met de andere persoon met wie de narcist een relatie heeft. Hoe werkt dat proces? En wat doet het met kinderen, die een ouder hebben met narcisme? Hoe kun je die helpen?

Waarom doet iemand met narcistische kenmerken dit, wat levert het voor hem of haar op? En nog belangrijker, hoe herken je als hulpverlener dat er narcistische dynamieken spelen. Hoe laat je je als professional niet beetnemen in manipulaties van iemand met narcisme? Waar moet je op letten in gesprekken met cliënten? En hoe help je vervolgens de slachtoffers op een goede manier?

Luister het in dit zeer boeiende gesprek van Margreet Timmer met Diane Ruthgeerts.

Deelnemers vinden het vaak spannend om in een training te werken met een acteur. In deze podcast legt Siyes van der Ploeg, trainingsacteur, uit dat het niet eng is, maar juist leuk! Want de trainingsacteur is als het ware de brug tussen dat wat je (net) geleerd hebt in de training en de werkelijkheid. Je kunt veilig oefenen, experimenteren en dingen uitproberen, zodat je wéét wat je wel en niet met je cliënten wilt gaan toepassen.

‘Toen ik naar de huisarts stapte met mijn hulpvraag, zei deze ‘dit is een noodsituatie’. Het was echter het begin van een enorm lange reeks toenemend verbaal en uiteindelijk ook fysiek geweld. Tot die tijd had ik gedacht dat ik gelukkig was in mijn relatie.’

Karien vertelt in deze podcast over haar proces van bewustwording in haar huwelijk en tijdens haar moeizame vechtscheiding, zoals ze dat beschreven heeft in haar boek ‘Ik dacht dat ik gelukkig was; narcisme, uithuisplaatsing en een vechtscheiding in een gezin met negen kinderen’.

Geweldloze communicatie en (het leren voelen van) empathie hebben haar geholpen om bij haar eigen kern te komen. Om te leren voelen; ik heb de vrijheid om te kiezen. Ik ben oké. Om ook de ander de ruimte en de tijd te geven om te zijn wie hij is. Dat geeft bevrijding!

Als je meer wilt weten over geweldloze communicatie en over het inzetten van empathie. Hoe dat helpt om de behoefte achter bepaald gedrag te leren zien. Hoe dat heel helpend kan zijn in conflictsituaties. Hoe je beter kunt leren communiceren en hoe je geweldloze communicatie kunt inzetten in je werk als professional bij conflictsituaties, met een aantal fijne directe tips, luister dan zeker deze podcast!

Over Karien: Zij is auteur van het boek: ‘Ik dacht dat ik gelukkig was; Narcisme, uithuisplaatsing en een vechtscheiding in een gezin met negen kinderen’. In dit boek vertelt ze openhartig over haar bewustwordingsproces, nadat ze buitenshuis is gaan werken en merkt dat de relatie met haar man niet gezond is. Op het moment dat ze voor zichzelf gaat staan, is dat het begin van toenemend verbaal en fysiek geweld. Ze deelt over haar worstelingen, hoe een aaneenschakeling van hulpverleners de problemen niet beter maar eerder slechter maken en hoe ze alle tegenslagen en ellende weet te overwinnen met behulp van bewustwording, het doorzien van patronen en door gebruik te maken van geweldloze communicatie.

Karien is deze zomer afgestudeerd voor de opleiding tot trainer persoonlijke ontwikkeling verbindende communicatie. Daarnaast heeft ze nog een baan bij een boekhoudbedrijf en woont ze samen met 5 zoons en een hond; de rest van haar 9 kinderen woont op zichzelf

Monique heeft het boek ‘Emotioneel gevangen – over ouderverstoting’ geschreven voor ouders en kinderen in scheidingssituaties. Naast een deel van haar privé verhaal, bevat het boek ook de ervaringsverhalen van anderen. Vaders en moeders, maar ook volwassenen die als kind hier mee te maken hebben gehad.

Het proces van ouderverstoting doorloopt verschillende fases. Een van de eerste signalen die je op kunt pikken bij kinderen dat er iets dergelijks speelt is bijvoorbeeld de terughoudendheid om naar de andere ouder toe te gaan. Dit kan gepaard gaan met opmerkingen als: ‘Ik vind het eten daar niet lekker’ of ‘Ik verveel me daar zo’. Dit soort signalen zijn natuurlijk nog vaag en worden hierdoor vaak ook nog niet herkend.”

Monique benoemt meerdere malen in deze podcast, het belang van goed getrainde en opgeleide professionals. Die in staat zijn om vroegtijdig signalen en patronen te herkennen en te kunnen doorzien.

• Vraag altijd door en school je ook in gesprekstechnieken met kinderen
• Ontwikkel vaardigheden op het gebeid van omgaan met complexe scheidingen
• Weet welke signalen ouderverstoting met zich mee brengt.
• Kennis over een goede risicotaxatie en het opstellen van veiligheidsplannen is belangrijk
• Wees altijd nieuwsgierig naar achtergronden beide kanten van een verhaal

Verder in deze podcast: Welke typen ouders zijn er? En welke tips zijn er voor professionals?

Over Monique en haar boek

“Ik ben me in ouderverstoting gaan verdiepen toen ik daar in mijn directe omgeving mee te maken kreeg. Jarenlang was ik getuige van het vervreemdingsproces tussen mijn toenmalige partner en zijn destijds nog jonge kinderen. Onze ervaringen deelde ik door het schrijven en publiceren van artikelen en blogs. Daardoor werd ik steeds vaker benaderd om mee te kijken en te adviseren in casussen waar twijfel was of er sprake was van ouderverstoting.

Mijn baan als marketingcommunicatie adviseur gaf ik een paar jaar geleden op. Sindsdien zet ik me in om het maatschappelijke probleem ouderverstoting en daaraan gerelateerde thema’s breed onder de aandacht brengen.”

Een podcast vanuit een invalshoek die we nog niet vaak voorbij hebben zien komen. Jan Pieter Meijer is crisisspecialist bij de Spoedeisende Jeugdzorg in Gelderland.

“Crisis gaat vaak over hoe je iets ervaart, of een bepaalde emotie, op dát moment. Een helder perspectief ontbreekt. Dit kan zijn voor een ouder, kind of voor een professional. ‘Wat moet ik nu? Ik weet niet wat ik moet doen!’ Dat kun je een crisis noemen.”

Een voorbeeld: De ene ouder overlijdt en de andere ouder is opgenomen in de verslavingszorg, dat zou je best een crisis kunnen noemen. Terwijl een ander kan zeggen, het kind heeft een fijn plekje bij opa en oma, er is nu geen haast bij. Is het dan nog steeds een crisissituatie?

Mensen legitimeren vaak hun handelen door een situatie te duiden als een crisis of als complex. Daar schuilt naar mijn idee het gevaar in van te snel handelen. Een beslissing willen nemen op basis van een gevoel van urgentie. Ik wil altijd eerst zelf begrijpen. Eerst zelf naar de mensen toe. Wat is volgens de persoon de crisis?

Ook als mensen bellen met de vraag: ‘Wanneer komen jullie dan? Is het spoed genoeg voor jullie?’ Dan is mijn antwoord: ‘Blijkbaar ervaren jullie het als crisis en ik ga proberen jullie daarbij te ondersteunen.’

Dat een crisis ook een kans kan zijn legt Jan Pieter heel helder uit. Je weet niet altijd van te voren welke kansen er zijn of zich voordoen. Dat weet je pas als je er bent geweest, als je in gesprek bent geweest en als je van alle kanten zoveel mogelijk informatie hebt verzameld. Maar als je er vanuit gaat dat een crisis kansen biedt, vanuit je eigen professionele grondhouding, dan sta je daar automatisch voor open en ga je de kansen ook zien.

Het zijn niet altijd de grote interventies die het verschil maken, vaak zijn het juist de kleine dingen die het doen. Elke situatie, hoe heftig ook, levert iets nieuws op, nieuwe inzichten, doorbraken, inzien dat het toelaten van hulpverlening het beste is, het nader tot elkaar komen van families, het uitspreken van zaken die nog niet uitgesproken waren. Een crisis laat vaak zien wat er niet werkt. Samen gaan we ontdekken wat de behoefte nou eigenlijk is en wat er wél gaat werken om daarin te voorzien.

• Werken bij de crisisdienst? Welke eigenschappen moet je dan in huis hebben?
• Zinvolle voorbeelden van crisissituaties
• Waardevolle casuïstiek en interventies uit de praktijk van Jan Pieter

Over Jan Pieter