De Warmelda-talks
By Historisch Genootschap Warmelda
De Warmelda-talksMay 09, 2020
Betje Wolff en Aagje Deken
In deze aflevering neemt Anja Schrage ons mee naar de 18de eeuw voor een stuk literatuurgeschiedenis. Wij maken kennis met de schrijfsters Betje Wolff en Aagje Deken. De twee dames zijn vooral bekend door de dikke, toentertijd zeer succesvolle briefromans die ze samen schreven. Wat is hun relatie met Warmond? Anja Schrage vertelt.
Warmond en ons koloniaal verleden
Wat heeft Warmond te maken met Nederlands Indië, Suriname, slaafgemaakten en plantagehouders? In het koloniaal verleden van Nederland blijkt Warmond een bijzondere plaats in te namen. Anja Schrage vertelt.
De vloer van de kapel van het Seminarie Warmond
In deze aflevering spreekt Anja Schrage over een actueel thema. Anno 2020 wordt het voormalige Seminarie Warmond geheel verbouwd en ook de kapel, waar nog niet eens zo lang geleden nog iedere week de mis werd gelezen, zal veranderen. In de mooie rustige kapel ligt een prachtige mozaïkvloer. Hoe oud is deze vloer? Het had weinig gescheeld of het was er nooit gekomen, zullen we zo horen. Wie over deze vloer gaat lopen, komt er krachtige symbolen tegen: een zevenkoppige draak, een rups, een eik, zonnebloemen... Wat heeft dit allemaal te betekenen? Een levensweg misschien? Aan het woord is Anja Schrage.
Hoe komt het Warmondse adellijke huis 'te Waert' aan zijn naam?
In deze aflevering spreken we weer over het middeleeuwse adellijke huis op het Oosteinde 1-3 te Warmond. In de 14de eeuw stond het huis bekend als 'Willem Smeders hofstad'. Veel later, in de vroegmoderne tijd, droeg het huis de naam 'Ter Waert'. Hoe en wanneer kwam het huis aan deze mysterieuze naam? Dit verhaal zal ons langs verschillende plaatsen in de omgeving brengen, en ook zal middeleeuwse oorlogsvoering en zelfs de belegering van een kasteel aan de orde komen. Wat had dit allemaal met het Warmondse huis te Waert te maken?
De Oud-Katholieken in Warmond
In deze aflevering neemt Anja Schrage ons mee in de wereld van de Oud-Katholieken in Warmond. Haar verhaal begint met de legendarische pastoor Van der Graft. Wie was deze man, waar woonde hij in Warmond, en wat heeft hij met de Oud-Katholieken te maken? Anja neemt ons ook mee naar het graf en zelfs IN het graf van de Oud-Katholieken in de kerk bij de Oude Toren. Wat hebben bedevaartgangers daar uitgehaald zonder dat de koster het wist? En hoe bijzonder is het dat in Warmond een Groot-Seminarie werd gesticht, op een steenworp afstand van het graf van de Oud-Katholieken? Anja Schrage vertelt het allemaal.
Volk in verdrukking en verzet 1940-1945 - Een ander oorlogsslachtoffer, oom van Gerard van Leeuwen
In deze aflevering spreekt Ineke Jansen-Jonker weer over de Tweede Wereldoorlog. Zij vertelt over de Arbeitseinsatz, over de duizenden mannen die naar Duitsland werden gestuurd om er als dwangarbeiders te werken. Eén van hen was de Warmonder Jan van Leeuwen. Ineke Jansen-Jonker vertelt hoe het met hem afliep.
Onderduikers in Warmond - Verzetsgroep Talboo
In deze aflevering neemt Ineke Jansen-Jonker ons mee naar de Tweede Wereldoorlog. Haar verhaal begint met dat van mevrouw Els van Beek-Filippo, die tijdens de Duitse bezetting een onderduikster in huis had. Deze onderduikster was daar ondergebracht op verzoek van een verzetsvrouw, Sara Talboo. Zij en haar man Theophile Talboo vormden de kern van de Talboo-verzetsgroep: zij zijn het onderwerp van het tweede deel van dit aangrijpend verhaal uit de Tweede Wereldoorlog. Aan het woord is Ineke Jansen-Jonker.
Korporaal Thomas Weijers
In deze aflevering het verslag van een bijzondere speurtocht. Ineke Jansen-Jonker vertelt ons hoe een rustige wandeling door Overveen haar geheel onverwacht op het spoor bracht van de Warmondse korporaal Thomas Weijers. Haar speurtocht bracht haar terug naar de jaren rond het begin van de Tweede Wereldoorlog, en ook langs allerlei plaatsen. Aan het woord is Ineke Jansen-Jonker.
Twee getuigen van de Tweede Wereldoorlog in Warmond - Helmi Dekker en Dik Haarsma
In deze aflevering het verslag van een interview met twee ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog in Warmond: Helmi Dekker en Dik Haarsma. Aan het woord is Ineke Jansen-Jonker.
Waar stond het huis van de Leidse patriciër Willem Smeder in Warmond?
In deze aflevering gaan we in op een mysterieuze vermelding uit de Warmondse middeleeuwse bronnen. In 1359 wordt een huis genoemd dat bewoond werd door een zekere Willem Smeder, die de zoon was van een grafelijke topambtenaar. Het huis van Willem Smeder zal ongetwijfeld een aanzienlijk huis zijn geweest. Waar heeft dit middeleeuws huis in Warmond precies gestaan?
De doodstraf in Warmond - deel 3
In deze derde en ook laatste aflevering over de doodstraf in Warmond praten we over daders, over beulen, en ook sluiten we af met de laatste terechtstelling in Warmond en de afschaffing van de doodstraf.
De doodstraf in Warmond - deel 2
In deze tweede aflevering over de doodstraf in Warmond gaan we in op het verschijnsel: executiegalg en tentoonstellingsgalg. Warmond had ze beide. En ook praten we even over de locatie van het rechthuis.
De doodstraf in Warmond - deel 1
In deze aflevering het eerste deel van ons verhaal over het oude gerecht van Warmond: over de doodstraf, de galg en het rechthuis. Deze aflevering (de eerste van drie) is ongetwijfeld de moeilijkste. Daarin gaan we in op de oorsprong van de doodstraf in Warmond, over de oudste vermelding van het galgenveld, en ook proberen we de precieze locatie van het galgenveld te achterhalen.
Alphonse Stengelin, kunstschilder te Warmond
De geschiedenis van Warmond is verweven van die van de schilderkunst, want heel wat schilders hebben in Warmond gewoond of hebben er gewerkt. Eén van deze schilders was een Franse schilder, de in 1852 geboren Alphonse Stengelin. Wie was deze schilder? En waarom kwam hij naar Warmond? André van Noort vertelt.
Een nieuw raadhuis voor de Gemeente Warmond
Aan het einde van de 19de eeuw en aan het begin van de 20ste eeuw was het Warmondse gemeentehuis gevestigd in het pand dat nu bekend staat als het Oude Raadhuis. Aan het einde van de jaren 1920 vond men dat gebouw niet meer geschikt: het werd tijd voor een nieuw raadhuis. Bijna had men het Oude Raadhuis afgebroken en een spectaculair nieuw gemeentehuis gebouwd. Wat is er toen bedacht, en wat is ervan terechtgekomen? André van Noort vertelt.
Het St. Anthonishuisje in Warmond
In de 17de eeuw stond aan de rand de van Herenweg in Warmond een mysterieus huis: het St. Anthoniushuisje. Nog niet zo lang geleden was er over dit huis bijna niets bekend. Van der Steur noteerde in zijn werk wel dat het huis in 1729 al verleden tijd was, want het land waar het huis had gestaan werd toen als teelland en boomgaard omschreven. Maar over het huis zelf was nog nooit onderzoek gedaan. André van Noort heeft daar verandering in gebracht: in deze aflevering vertelt hij over het St. Anthoniushuisje en over zijn wel heel bijzondere functie.
De vergeten uitvinder van Warmond, Cornelis Dircxsz. Zeeman
In de 17de eeuw kende Warmond een briljante uitvinder: Cornelis Dirksz. Zeeman. Vooral met waterbouwkundige werken hield hij zich bezig. De Warmondse uitvinder was zo goed, dat hij ook gevraagd werd om mee te werken aan de waterverversing in Leiden, of aan de aanleg van de trekvaart. André van Noort deed onderzoek naar deze vergeten Warmondse uitvinder. In deze aflevering vertelt hij hier alles over.
Het mooiste huis van Warmond - Villa Narcis
Vlakbij het spoor, aan de Oranje Nassaulaan, stond ooit een bijzonder huis: Villa Narcis. Dat huis werd eind jaren 1970 afgebroken. Dat was wel een beetje jammer, want dat huis was misschien wel - zoals André van Noort het schreef - het mooiste huis van Warmond. In deze aflevering vertelt André van Noort alles over het huis. Over de bouw, over de bewoners, en over de afbraak.
Warmond en de Belgische Vluchtelingen
In deze aflevering komt een onderwerp uit de Eerste Wereldoorlog. In 1914 waren er in Warmond, ondanks of juist dankzij de neutraliteit van Nederland, vluchtelingen uit België aanwezig. Het waren er veel meer dan je in zo'n klein dorp zou verwachten. Het verhaal dat we gaan horen, is geschreven in 2014, 100 jaar na het begin van de oorlog. Aan het woord is André van Noort.
De bouw van het Huys te Warmont
Van alle edelmanshuizen of kastelen die Warmond ooit heeft gekend, bestaat er nog maar één: het Huys te Warmont. Dit is het onderwerp van deze aflevering.
Kasteel Oud Teylingen in de middeleeuwen
In de 13de eeuw bezat en bewoonde het geslacht Van Teylingen twee kastelen in Warmond. In deze aflevering bespreekt Mathieu Fannee kasteel Oud Teylingen, later genaamd Lockhorst.
Wanneer werd de kerk bij de Oude Toren gebouwd?
In Warmond stond rond het jaar 1000 al een kapel, op de plek waar later de Oude Toren zou verrijzen. Wanneer werd deze kapel een kerk? Mathieu Fannee geeft een mogelijk antwoord.
Op zoek naar het kasteel van Frank van Warmond
Waar woonde heer Frank van Warmond, de oudst bekende ambachtsheer van Warmond, die in 1201 wordt vermeld? Mathieu Fannee presenteert twee hypotheses.
Kasteel Dirks Steenhuis
Mathieu Fannee vertelt over Dirks Steenhuis te Warmond, één van de kastelen van de heren van Teylingen.
Warmond en de éénwording van Italië
Wat heeft Warmond met de éénwording van Italië te maken? André van Noort legt het uit!
De familie Von Trapp in Warmond
De familie Von Trapp, bekend van 'The sound of music', heeft korte tijd in Warmond gezeten. Wanneer en waarom verbleef de familie Von Trapp in Warmond? En bij wie logeerden ze? André van Noort vertelt het allemaal.
Vergeltungswaffe 1 in Warmond
André van Noort vertelt over de bouw van de Duitse V1-stelling in Warmond aan het einde van de Tweede Wereldoorlog
Een nachtfeest in Warmond - 1934
In een prachtig stuk proza beschrijft de Franse schrijver Henri-René Lenormand (1882-1951) een feestelijke zomernacht in Warmond halverwege de jaren 1930.
De oudste heren van Warmond
Een korte lezing over de oudste heren van Warmond.