Toekomstmakers Mediaplatform voor een duurzame welvaart in actie

Inleiding

Welkom bij ons nieuwe mediaplatform met verdiepende gesprekken en interviews over technologie, innovatie en duurzame welvaart. Vanuit het high tech hart van Nederland in Brainport Eindhoven. Mijn naam is Paul Bessems en ik ga praten met Mahir Özdemir over de vraag hoe je met perspectiefverandering, moedig leiderschap, systeemvernieuwing en relevante technologie organisaties socialer maken?

Biografie

Mahir Özdemir heeft een economische achtergrond, voornamelijk bij relatief kleinere en hard ontwikkelende organisaties met onorthodoxe innovaties zoals Dyson. In de afgelopen 10 jaar heeft hij zijn marketing, sales en management vaardigheden aangevuld met organisatiekundige en data technologische kennis en projectervaringen.

De rode draad in zijn ondernemende werkzaamheden is de afgelopen jaren steeds meer verschoven naar het oplossen van sociale problemen door o.a. het toetsen en toepassen van nieuwe organisatiekunde en datatechnologie.

Hiernaast is Mahir momenteel werkzaam bij Rijkswaterstaat en verantwoordelijk voor ICT samenwerkingen met vooral andere overheden en publieke instituties zodat we per saldo meer problemen kunnen oplossen met hetzelfde belastinggeld.

Mahir is geboren is geboren in Helmond, studeerde aan de HEAO in Eindhoven en werkte in Amsterdam en Antwerpen om 12 jaar geleden te landen met zijn gezin in Rotterdam. Naast de zorg en opvoeding voor zijn dochter is hij veel actief als vrijwilliger in o.a. verduurzamingsprojecten bij zijn VvE en veel te vinden bij sportieve gelegenheden zoals tennis, voetbal en verenigingen zoals Weconomics met als inzet om onze welvaart samen productiever en daardoor breder te organiseren.

Hij richt zich als ondernemer voornamelijk op samenwerkingen waarin onderliggende oorzaken worden onderzocht en oplossingen in gang worden gezet welke te vergelijken zijn met bomen onder wiens schaduw hij zelf wellicht niet kan zitten.

https://www.linkedin.com/in/mahirozdemir/

Organisatie

Het meest recente voorbeeld van zijn ondernemerschap is Fair Squares, waarin hij samen met twee meer technische partners een subsidie vanuit de Web3 foundation uit Zwitserland heeft verworven. Het Fair Squares team is vervolgens aan de slag is gegaan en heeft een MVP gecreëerd om te bewijzen dat meer betaalbare huren mogelijk zijn met nieuwe manieren van organiseren, financieren en gedistribueerde data technologie.

https://www.fair-squares.nl/about

Inleiding

Welkom bij ons nieuwe mediaplatform met verdiepende gesprekken en interviews over technologie, innovatie en duurzame welvaart. Vanuit het high tech hart van Nederland in Brainport Eindhoven. Mijn naam is Paul Bessems en ik ga praten met Erwin Lima van Neo Alpha en StoryLab.ai over hoe je eigen authentieke verhaal je verder helpt in een duurzame, digitale en decentrale wereld.

Biografie

Erwin is auteur van vijf boeken, filosoof, dichter, een echtgenoot, vader van twee kinderen, en een vriend - en voor altijd een Student van Growth Storytelling: hoe we de verhalen vinden en vertellen die ons helpen te groeien en te evolueren. Hij is merk- en marketingstrateeg, growth storytelling consultant bij Neo Alpha, trainer voor de Master of Growth-cursus van BAMMBOO Growth Hacking Agency en co-founder en Head of Storytelling bij StoryLab.ai.

Van jongs af aan is hij gefascineerd en geïnspireerd door wat mensen drijft, door creativiteit en verhalen vertellen, en door technologische innovatie.

Het boek ‘Life Beyond the Touch Screen' is een boek dat is ontworpen om ons bewustzijn te vergroten rond de impact van digitale technologie op ons leven als individu, in organisaties en in de samenleving. Een broodnodige herinnering om een bewustere keuze te maken, nu de wereld stilaan op weg is naar een ‘Nieuw Normaal’.

Erwin heeft onderwijspsychologie gestudeerd en heeft meer dan 10 jaar ervaring als maker van marketingcontent en strateeg. De laatste zes jaar van zijn carrière waren gericht op digitale innovatie, merkidentiteit, contentstrategie, belangenbehartiging van werknemers en het creëren van AI-content. Naast strategie- en identiteitsworkshops en presentaties over de impact en ethiek van digitale technologie en marketingcommunicatie, heeft hij veel ervaring met het creëren en geven van trainingen over het schrijven van content.

https://www.linkedin.com/in/erwin-lima-90319332/

Organisatie

Neo Alpha: www.lifebeyond.one

StoryLab.ai: www.StoryLab.ai

Welkom bij ons nieuwe mediaplatform met verdiepende gesprekken en interviews over technologie, innovatie en duurzame welvaart. Vanuit het high tech hart van Nederland in Brainport Eindhoven. Mijn naam is Paul Bessems en ik ga praten met Bas Roos over een duurzame, digitale en decentrale toekomst en hoe Bistroo hier mee om gaat.

Biografie

Bas Roos werkte tijdens en na zijn studie bij een aantal grote corporates in de financiële- en adviessector zoals Rabobank en EY. In 2017 werd hij enthousiast over blockchain en kwam in aanraking met het Weconomics netwerk. Hij startte eerst een advies-, training- en projectbureau om van hieruit in 2019 Bistroo te starten.

https://www.linkedin.com/in/basroosmba/

Het gemak waarmee je via internet producten en diensten kunt bestellen, doet steeds meer consumenten maaltijden bestellen bij bezorgdiensten als Deliveroo, Uber Eats en Thuisbezorgd. Deze platformen zijn voor steeds meer restaurants geen vrij keuze meer willen ze hun klanten bedienen. Maar de ergernis over commissies, uitbetalingen en ondoorzichtigheid groeit.

Bistroo

Restaurants betalen tot wel dertig procent commissie en worden soms pas na acht weken uitbetaald. Bistroo is een decentraal platform gestart waar de restauranthouder zelf achter de knoppen zit. Volgens Bas Roos draait het bij Bistroo om faciliteren en niet om dicteren. Met Bistroo geeft hij restaurants weer controle geven over het hele proces; contact met klanten, uitbetalingen en promotie tools. Bistroo haalde 8 miljoen euro aan groeigeld op om het decentrale platform verder te ontwikkelen.

Het gedecentraliseerde karakter van het platform, zorgt er voor dat algoritmes transparant zijn en lijsten met favoriete maaltijden of restaurants, niet meer kunnen worden gemanipuleerd (zie ook onderzoek van BNNVARA programma RamBam). Het platform heeft een eigen digitale munt, de BIST, die op verschillende manieren wordt ingezet. Klanten krijgen de munt als beloning voor een bestelling en kunnen deze inzetten als korting, maar krijgen ook een munt als ze een review achterlaten. Bistroo zet stevig in op het gebruiken van data om transacties met minder frictie te laten verlopen.

Bistroo is een community gedreven startup binnen het Weconomics netwerk. De ambitie rijkt verder dan de Nederlandse markt voor maaltijdbezorging. Met het principe en de visie achter Protocol As A Service, kun je ook andere producten en diensten met veel minder frictie en veel eerlijker bij elkaar brengen. Bistroo is een goed voorbeeld van een duurzame , digitale en decentral oplossing.

https://www.bistroo.nl/

Om maar met de deur in huist te vallen: Er is natuurlijk geen handboek voor de organisatie van een duurzame welvaart. Wanneer je John Maynard Keynes had gevraagd naar een stappenplan voor de ontwikkeling van een welvaartsmachine die onze welvaart elke dertig jaar zou verdubbelen, dan zou het antwoord waarschijnlijk geweest zijn: ‘dat is er niet’.

Wanneer je Henry Ford had gevraagd naar een handboek voor het opzetten van een lopende band zou het antwoord hetzelfde zijn. Op dit moment weigert een ‘duurzame welvaart’ nog te zijn wat het is. Het is geen vaststaande ideologie of tot in detail beschreven stappenplan of organisatieconcept. Het is geen concept dat voor je denkt, maar meer iets wat je aan het denken zet.

Dat kan voor velen abstract overkomen. Abstract in de betekenis van: afwijkend van wat ze gewend zijn. Veel mensen zien wat er is en vragen zich af waarom. De kunst is iets te zien wat er nog niet is en je af te vragen waarom niet. We zijn zo gewend geraakt aan het idee van voortdurende economische groei, en dat dit goed voor ons zou zijn, dat weinigen anders kunnen voorstellen. Geen enkele politieke partij is tegen meer banen creëren. Het is een vanzelfsprekendheid geworden. Maar voor wie is het goed? Voor de huidige generatie? Voor de partij die de komende vier jaar aan de macht wil komen of voor de toekomst van onze kinderen? Wat is groei en wanneer gaan we vooruit? En hoe organiseer je een brede en duurzame welvaart?

Paul Bessems

Met deze podcast wil ik professionals die zich bezighouden met verduurzaming van onze welvaart en daarvoor data, moderne organisatiekunde en datatechnologie gebruiken, helpen om beter te kunnen navigeren in deze turbulente tijden. Niet vanuit het perspectief van de organisatie, waar je als professional ‘toevallig’ werkzaam bent, maar vanuit het perspectief van mens & maatschappij. Ik richt me op studenten, ondernemers en transformationele leiders die een organisatie als hulpmiddel zien en niet als einddoel. Die een organisatie als organiserend vermogen zien om vraag en aanbod tegen zo min mogelijk verspilling te coördineren zodat het maatschappelijk rendement levert. Hierbij maak ik onderscheid in de volgende vier fasen:

1. Bewustwording: bewustzijn over redundant werk, digitale verspilling in kantoororganisaties, het bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke problemen, richting geven, duurzame, digitale en decentrale radar ontwikkelen, nadenken over visie, missie, doel en strategie (van onbewust onbekwaam, naar bewust onbekwaam).

2. Kennisdelen: wat is een brede en duurzame welvaart, wat is de analyse, hoe kan theorie ons dienen en wat kun je in de praktijk doen? Hoe gebruik je data- en organisatietechnologie voor verduurzaming, hoe ontwikkel je een ecosysteem met daarin een digitale lopende band, wat zijn belangrijke elementen (van bewust onbekwaam, naar bewust bekwaam)?

3. Productiviteit: bijdragen aan het tegengaan van menselijke en digitale verspilling, verbeteren van de productiviteit in kantoororganisaties.

4. Surplus: bijdragen aan bewuste keuzes over een effectieve besteding van het surplus dat door productiviteitsverbetering wordt gecreëerd.

Paul Bessems

Met mijn werk richt ik me vooral tot pioniers, ondernemers en professionals die anderen weer kunnen motiveren voor de vernieuwing die we nodig hebben. We moeten de belangrijkste innovatie van de afgelopen honderd jaar de-organiseren (‘het bedrijf’ als ideaalvorm om te organiseren), en de belangrijkste innovatie voor de komende honderd jaar organiseren (dataficatie). Hiervoor is vooral perspectief- en gedragsverandering nodig. De Amerikaanse gedragswetenschapper Brian Jeffrey Fogg ontwikkelt in 2009 een model waarmee we gestructureerd naar gedragsverandering kunnen kijken. Het Fogg Behavior Model stelt dat gedrag (Behavior) het product is van drie factoren: Motivatie (Motivation), Bekwaamheid (Ability) en een Prompt (Trigger), oftewel B=MAP. De Prompt (call to action, aanleiding) is noodzakelijk om het gedrag ook echt te laten gebeuren. De aanleiding voor gedragsverandering is er (verduurzaming van onze welvaart, een volgende pandemie voorkomen, ongelijkheid en macht van techbedrijven aanpakken etc.), en steeds meer mensen zijn ook gemotiveerd, maar onvoldoende in staat om te veranderen (willing but unable).

Paul Bessems

Naast de relatief trage ontwikkeling van managementconcepten, ontwikkelen technologieën zoals blockchain, ‘artificial intelligence’, data-analytics, 3D-printing, big data en ‘internet of things’ zich razendsnel. Hierdoor moeten organisatiemodellen continu aangepast worden. Het vervangen van managers door coaches, flexibel werken door agile, teams door tribes en cloud door blockchain volstaat niet langer.

Veel bestuurders en managers zijn bezig, zijn ‘busy’, met hun business, waardoor ze de olifant in hun kantoor niet zien. Je kunt het je niet langer veroorloven om over de mieren te praten die over de grond in je kantoor lopen terwijl je de olifant, die je duidelijk ziet staan, negeert.

We leven in een tijdperk dat gekenmerkt wordt door snelle, volatiele, onzekere, complexe en onverwachte economische, technologische en sociale veranderingen. De druk om te adequaat te reageren en te presteren vraagt een andere manier van organiseren en vraagt ander leiderschap. Je moet de ‘olifant’, als metafoor zien voor echte organisatietransformatie, je kunt er niet omheen.

Ontwijken en het over mieren hebben die over de grond lopen werkt averechts. ‘The Elephant In The Room’ is vaak het onvermogen van leiders om om te gaan met onzekere gebeurtenissen en situatie. Maar de toekomst wordt niet bepaald door wat we gisteren deden, maar door wat we morgen als mens & maatschappij willen. We hebben transformationeel leiderschap nodig om de afstand tussen technologische en organisatorische ontwikkelingen te overbruggen. Het heeft weinig zin om de stoelen op het dek van de Titanic recht te zetten terwijl je weet dat het schip zinkt.

Paul Bessems

Datatechnologieën, zoals ‘internet of things’, blockchain en ‘artificial intelligence’, hebben geleid tot een nieuw tijdperk van lean manufacturing, waarbij de lean-filosofie niet alleen uitbreidt naar de digitale wereld, maar er ook voor zorgt dat de fysieke wereld beter kan presteren.

Lean richt zich op het minimaliseren van verspilling en het toevoegen van waarde voor de eindklant. Dit gebeurt al in de fysieke wereld. Door van een fysieke asset (of dienst) een digitale tweeling te maken, kan deze filosofie ook gebruikt worden in de digitale wereld. Lean vindt haar oorsprong in de jaren vijftig bij Toyota. Dit bedrijf richt zich sinds haar ontstaan, begin twintigste eeuw, al op het terugdringen van verspilling. Verspillingen zijn volgens Toyota activiteiten, waar de eindklant, zou hij dit weten, niet voor wil betalen.

Het probleem is dat veel processen, tussen grondstof en eindproduct, niet transparant zijn voor de eindklant omdat elke schakel bijvoorbeeld een eigen IT-systeem en eigen verdienmodel heeft. Verspilling wordt traditioneel gedefinieerd als ‘elke niet-waardetoevoegende activiteit’. Maar ook bijvoorbeeld overbehandeling in de zorg is een vorm van verspilling. Schaarse productiefactoren worden dan niet juist gealloceerd.

Deze uitbreiding van de definitie van verspilling is belangrijk.

Paul Bessems

Dé waarheid is een moeilijk concept om te gebruiken bij het nastreven van een gedeelde werkelijkheid. Waarheid is een bedenksel van de mens, een product van onze menselijke geest en interactie met anderen, het is een sociaalconstruct een soort geloof waar mensen en groepen houvast aan hebben, zich aan verbinden om cognitief te kunnen omgaan met een wereld vol complexiteit.

Waarheden bestaan niet zou je kunnen zeggen, alleen interpretaties. En andere mensen met jouw waarheid en meer feiten proberen te overtuigen werkt vaak averechts. We hebben geen ‘feiten-probleem’, maar een ongelijkheidsprobleem. Iemand overtuigen die een andere werkelijkheid ervaart doe je beter niet met méér feiten, maar met meer eerlijkheid, oprechtheid, transparantie, onzekerheid, dialoog en meer nadruk op aannames dan op conclusies.
Los daarvan is er een belangrijke ontwikkeling aan de gang om feiten beter vast te stellen en een gedeelde realiteit te organiseren. Er zijn twee manieren om waarnemingen te doen en feiten vast te stellen: subjectief via zintuigen en objectief met geijkte en gevalideerde sensoren waarbij er consensus is over de meetmethode en de manier waarop resulterende data van metingen worden georganiseerd. Door waarnemingen te objectiveren kunnen onze menselijke waarnemingen van de werkelijkheid steeds beter gedeeld worden. Hierdoor schuift een eenzijdige werkelijkheid steeds verder op naar een gedeelde waarheid.

Paul Bessems

Een infectieziekte wordt veroorzaakt door een pathogeen, een micro-organisme, zoals een bacterie, schimmel, afwijkend eiwit of virus. Het is een ziekte die nadelig is voor de gastheer (mens of dier), als deze infectie nieuw is voor het immuunsysteem en tot zware klachten en zelfs de dood kan leiden. Corona Virus Disease 2019, bekend als Covid-19, is een voorbeeld van een infectieziekte als gevolg van het SARS COVID 2 virus. Deze infectieziekte heeft geleid heeft tot een pandemie (de coronapandemie), wat weer geleid heeft tot de een economische en maatschappelijke crisis (coronacrisis).
Wanneer de gevolgen van een virusinfectie afwijkend genoeg zijn, tot zware klachten leidt en de infectieziekte zich op wereldschaal snel verspreidt, spreken we van een pandemie. Het lijkt erop dat we hier als mens weinig tegen kunnen doen. Maar een groot voordeel wat wij als mensen hebben, ten opzichte van een pathogeen, is communicatie en samenwerken op basis van data en met behulp van technologie.

Paul Bessems

De digitale lopende band is een organisatieconcept waarmee tegen minimale frictie een digitale waarde van aanbieder naar vrager ‘stroomt’. De digitale lopende band is geen technisch, maar een organisatorisch concept dat gebruik maakt van diverse bestaande technologieën. Bij ontwikkeling en introductie moet je de meeste aandacht waarschijnlijk schenken aan het wegnemen van weerstanden. Deze weerstanden zijn niet alleen aanwezig bij bestaande grote en centraal georganiseerde kantoororganisaties, maar ook bij MKB-bedrijven en startups. Deze hebben nog steeds de neiging om het wiel opnieuw uit te vinden, zijn vooral concurrentie (lees winst op korte termijn) gedreven en geloven in de vrije marktideologie.

Paul Bessems

Technologie is een vorm van innovatie zou je kunnen zeggen. Technologie is de leer van de handelingen waardoor de mens de voortbrengselen van de natuur of de menselijke geest, tot hulpmiddelen ‘verwerkt’ ter bevrediging van zijn behoeften. Je ziet duidelijk de rol van de mens binnen technologie.

De vraag is echter hoe ver innovatie kan afwijken van evolutie, voordat het onomkeerbaar is voor het voortbestaan van de soort?

Als we blijven innoveren op de manier waarop we dit nu doen, zullen we als huidige soort niet meer lang bestaan op deze planeet. We innoveren immers een politiek-economisch systeem, kapitalisme, dat voortdurende groei nodig heeft. We innoveren algoritmes en complexe financiële producten die mensen niet meer begrijpen. We innoveren een verbrandingsmotor, waardoor de temperatuur op aarde stijgt en hele gebieden onbewoonbaar worden. Als de aarde de komende vijftig jaar in het huidige tempo blijft opwarmen, komen in het pessimistische scenario zo'n drie miljard mensen in de problemen. In 2070 is hun leefgebied dan te warm en te droog om er te kunnen leven.

Paul Bessems

In diverse boeken ben ik ingegaan op de relatie tussen de manier waarop de natuur zich organiseert en hoe we bijvoorbeeld steden en bedrijven organiseren. De wereld wordt met het toenemend aantal bouwstenen en relaties complexer, patronen en principes blijven echter. Hierdoor kun je altijd vanuit eenvoud ontwerpen.

Het blijkt dat er belangrijke overeenkomsten zijn tussen onze biologische ontwikkeling (organisme), de ontwikkeling van woonorganisaties (steden) en werkorganisaties (bedrijven). De reden is simpel: het zijn allemaal systemen van mensen en mensinteracties. Een bedrijf lijkt een verzameling kantoren met afdelingen en werkplekken en een stad lijkt een verzameling wijken, straten en huizen. Maar beiden zijn een fysieke manifestatie, een sociale, economische en culturele uiting van mensen en mensinteracties. Het gaat ook bij bedrijven en steden om mensen en mensinteracties, om de kleinste bouwstenen en hun verbindingen. Ook al lijkt een bedrijf vooral een kantoor te zijn met computers(machines), als we kijken naar de manier waarop het georganiseerd is en zich ontwikkelt, is een bedrijf te vergelijken met een organisme: het wordt geboren, het groeit, het leert, het neemt toe in omvang, het wordt minder flexibel, trager en uiteindelijk gaat het bedrijf ‘dood’ (of wordt overgenomen).

Paul Bessems

Een bos kent geen overbodige bomen, maar een supply chain wel overbodige bedrijven. Een bos ontstaat omdat bladeren zonlicht zoeken en wortels water. Een bedrijf ontstaat vanuit een idee, groeit, vaak met behulp van financiering, en wordt door geplande acties wellicht een groot bedrijf. Dat is het verschil tussen evolutie en innovatie. Evolutie is ‘design without a plan’, innovation is ‘design with a plan’. Je zou kunnen zeggen dat innovatie = evolutie + ingrijpen mens. Kunst, sport, economie en technologie zijn weliswaar door mensen ‘uitgevonden’, maar zijn ook vanzelfsprekende voortzettingen van natuurlijke evolutie. Zolang innovatie het beter doet dan evolutie, is er niets aan de hand zou je kunnen stellen. Maar het feit dat we door innovatie een habitat creëren waarin we straks zelf niet meer kunnen leven, zou je de domste fout in evolutie tot nu toe kunnen noemen. Als een boom geen zonlicht of water meer krijgt, stopt het bos met groeien. Wanneer een bedrijf niet meer levensvatbaar is proberen we het overeind te houden met leningen, aandelenuitgifte of staatssteun. Eén van de vier bronnen waarop het mis is gegaan met onze welvaartsontwikkeling (zie ook het boek Weconomics analyse, paragraaf 1.2: Waar is het fundamenteel ‘mis’ gegaan’), is de innige verhouding tussen mens en middel en het feit dat we middelen machtiger en belangrijker hebben gemaakt dan mensen. Als we daar niets aan doen, zullen we als mens minderwaardig worden ten opzichte van de hulpmiddelen die we voor onszelf gecreëerd hebben. 

Paul Bessems

De begrippen welvaart, welzijn en welbevinden hebben met elkaar te maken, maar zijn voor het Weconomics transformatieprogramma niet hetzelfde. Welbevinden heeft meer te maken met de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen. Onder welzijn wordt een zekere mate van materiële en immateriële tevredenheid begrepen. Hieronder horen ook veiligheid, toegang tot zorg en onderwijs. Welvaart heeft meer met de beschikbaarheid van producten, diensten en infrastructuren te maken. Een afgeleide hiervan is de welvaartsstaat waarbij de overheid helpt een bepaalde welvaart te bereiken en behouden. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van goed monetair beleid, een gedegen pensioenstelsel en sociaal vangnet.

In ieder geval kun je stellen dat mensen niet alleen de kwantiteit van leven (hoeveel spullen kan ik kopen en hoe vaak kan ik op vakantie), maar ook de kwaliteit van leven belangrijk vinden. Een brede welvaart is een welvaart voor meer mensen, inclusief welzijn en welbevinden. Een duurzame welvaart wil dit ook bestendigen en overdragen aan volgende generaties. Maar dat gaat niet vanzelf, daar moet je iets voor organiseren.

Paul Bessems

Onderzoek van het internationale organisatieadviesbureau Accenture toont aan dat tot dertig procent van de totale organisatiekosten bestaat uit het opvragen van data bij andere partijen. Onderzoek van Amerikaanse bedrijf ServiceNow toont aan dat managers gemiddeld twee dagen per week bezig zijn met intern informatie opvragen. En de Amerikaanse econoom Stuart Chase ten slotte, beargumenteert al in 1925 dat kapitalisme enerzijds voor productiviteitsstijging zorgt, maar tegelijk voor enorme verspilling en overcapaciteit.

De combinatie van innovatie én het streven naar volledige werkgelegenheid leidt ertoe dat we werk creëren dat weinig waarde toevoegt voor mens & maatschappij. Dat weten we dus al heel lang, en wie eerlijk is, ziet het ook om zich heen. Binnen de huidige denk- en beleidskaders de productiviteit verbeteren zal dan ook niet lukken, ook niet met een digitale lopende band. Want niet is zo ineffectief als processen die niet gedaan hoeven te worden efficiënter maken.

Paul Bessems

Er zijn meerder manieren om een duurzame welvaart te organiseren. De meest voor de hand liggende en goedkoopste is: het tegengaan van verspilling. Nu richten bestaande inzichten en organisaties zich vooral op het tegengaan van voedsel-, grondstoffen- en energieverspilling. Dat is heel belangrijk, maar voor een houdbare welvaart moeten we ook kijken naar verspilling van menselijke kapitaal, veroorzaakt door digitale verspilling in kantoren.

Paul Bessems

As human beings, our greatness lies not so much in being able to remake the world, that is the myth of the atomic age, as in being able to remake ourselves (Mahatma Gandhi)

Deze artikelenreeks gaat over het organiseren van een duurzame, digitale en decentrale toekomst door de inzet van moderne organisatiekunde in combinatie met datatechnologie, als onderdeel van de digitale transformatie. Een thema actueler dan ooit. Ook mijn eerste boek uit 2010, de managementroman ‘Elke dag als de zon opkomt’, gaat over dit thema. De hoofdrolspeler, Miles Leadmen, hoort in zijn dromen steeds een stem: “The World is your company, what would you do?”Wat zou je doen als de wereld je bedrijf was? Een utopie natuurlijk, maar wel een mogelijke bestemming van een weg die we kunnen bewandelen.

Paul Bessems

Eén van de meest gestelde vragen aan mij de afgelopen maanden, was de vraag of het kapitalisme ten einde is en vervangen wordt door een nieuw systeem. Er zijn mensen die zich eerder de ondergang van de wereld kunnen voorstellen dan het einde van het kapitalisme. Ik ben dit beeld in één van mijn eerste boeken (Weconomics Analyse: waarom onze welvaartsmachine aan vervanging toe is), al gaan nuanceren. De werkelijkheid is dat er verschillende ontwikkelingen en varianten zijn van ‘het kapitalisme’ en deze ons honderden jaren lang hebben geholpen om tal van bestaande oplossingen te verbeteren. Van de manier waarop we voedsel, veiligheid, kleren, auto’s, televisies en smartphones produceren tot en met de manier waarop we vraag en aanbod van data organiseren. Er is geen sprake van ‘het kapitalisme’. Er zijn wel verschillende vormen, stadia en ontwikkelingen. De huidige welvaartsmachine, je mag het kapitalisme noemen, is ontworpen om ons meer welvaart te brengen: elke dertig jaar een verdubbeling, de afgelopen tweehonderd jaar een vertienvoudiging! Dat is een knappe prestatie. Maar de vraag is of deze machine, al dan niet met het juiste onderhoud en vervanging van onderdelen, ook in staat is om onze welvaart te verduurzamen?

Paul Bessems