Witryna Wiejska Podcasty

Zapraszamy do wysłuchania historii grupki młodych osób z Mińska Mazowieckiego, która chcąc spotykać się w bezpiecznej przestrzeni wzięła sprawy w swoje ręce i powołała do życia Centrum Młodzieżowe Międzyczas. Działające od czerwca 2021 r. młodzieżowe miejsce stworzone przez młodych dla młodych to jedna z niewielu tego typu instytucji w Polsce.

Jesteś nastolatkiem, mieszkasz w małym mieście albo we wsi i chcesz spotkać się ze znajomymi, ale niekoniecznie pod czujnym okiem dorosłych. Nie chcesz też iść gdzieś, gdzie forma spędzania czasu jest już dla ciebie zorganizowana – na przykład na warsztaty językowe. Co robisz? W większości przypadków idziesz parku, a jeśli nie masz parku, to na przystanek, pod wiatę…

A gdyby tak młode osoby miały swoje miejsce? Przestrzeń, gdzie mogą być sobą. Gdzie nikt niczego im nie narzuca. Gdzie mogą robić coś lub nic. Podobne pytania zadawała sobie grupa młodych osób z Mińska Mazowieckiego. Tak w 2018 roku zaczął kiełkować pomysł założenia Centrum Młodzieżowego Międzyczas – miejsca, do którego każda osoba może wejść z ulicy i spędzić czas ze znajomymi, samemu lub samej, wziąć udział w warsztatach, snuć plany o przyszłości, poznać nowych ludzi czy chociażby odrobić lekcję.

O tym z jakiej potrzeby zrodził się Międzyczas, jak wyglądała droga od pomysłu do otwarcia centrum młodzieżowego w podziemiach w Miejskim Domu Kultury w Mińsku Mazowieckim i z jakimi wyzwaniami musiała mierzyć się młodzież opowiada Eliza – inicjatorka Międzyczasu, Monika – mentorka oraz Marysia – wolontariuszka.

Na dwa sposoby możemy przygotować się do przyszłości. Możemy zaplanować i podjąć działania, dzięki którym sytuacja rozwinie się w korzystnym dla nas kierunku. Możemy jednocześnie przygotowywać się na to, na co nie mamy wpływu. Zapraszamy do wysłuchania pierwszej z trzech części podcastu pd. "Wieś jako miejsce do życia - dziś i w przyszłości". Dzisiejszy odcinek jest zapisem debaty, która odbyła się w trakcie 19. Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie we wrześniu 2021 r.

Jak się żyje na wsi w Polsce? Od czego zależy, jak będzie się tu żyło za 5, 10, 20 lat? O mocnych i słabych stronach swoich miejscowości, zmianach, które w nich zachodzą, obawach i marzeniach mówiły osoby działające społecznie we wsiach z całej Polski, uczestniczki i uczestnicy 19stego spotkania w Marózie.

Rozmowę zagajali:

Jakub Kochowicz – wójt gminy Lisewo w województwie kujawsko-pomorskim,

Krzysztof Margol – prezes Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA, prowadzącej m. in. Garncarską Wioskę – wieś tematyczną i przedsiębiorstwo społeczne

Marzena Łotys, psycholog współpracująca z Fundacją Wspomagania Wsi, innymi wiejskimi organizacjami i szkołą w swojej miejscowości.

Prowadziła ją Klara Malecka z FWW.

Marzena Łotys o pogorszeniu relacji między ludźmi (4.00- 7.00),

Krzysztof Margol o idei, która połączyła ludzi w Garncarskiej Wiosce i o zdeterminowanych liderach (7.00 – 15.13)

Jakub Kochowicz o wychowaniu oraz braniu spraw w swoje ręce w gminie Lisewo (15.40.- 21.46)

Halina Cieśla - o wspólnym poczuciu odpowiedzialności za swoją miejscowość i wykorzystywaniu indywidualnych talentów we Wsi Tematycznej Aniołowo 26.34 – 32.55

Tomasz Chmarzyński, sołtys wsi Lipienek, o funduszu sołeckim, zaangażowaniu młodych i dobrej współpracy z wójtem 33.10 – 37.00

Kasia o tym, że po pandemii ludzie poczuli, że chcą coś razem robić 38.12 – 40:40

Jakub Kochowicz o potrzebie lidera, współpracy, konsultacji i strategicznego myślenia. 49.35- 58.03

Trudno jest rozmawiać o efektywnych zmianach w edukacji ponad głowami uczniów i uczennic. Do dzisiejszego odcinka zaprosiliśmy Alicję z Wrocławia, Zuzę z Przygodzic oraz Kacpra z Szydłowca - uczennice i ucznia szkół średnich. Wspólnie zastanawiamy się, co to znaczy poruszać w szkole tematy nazywane kontrowersyjnymi, mówimy o wpływie systemu oceniania na stan psychiczny uczniów, rozmyślamy, jak można zmienić system, żeby szkoła lepiej przygotowywała do dorosłego życia. Słowem - snujemy marzenia o szkole przyszłości.

• Szkoła marzeń - do czego powinna przygotowywać uczniów, jakim systemem może się kierować i jakie obszary życia młodych osób wspierać? (01:28).
• Pomoc psychologiczna w szkole - w jaki sposób szkolny psycholog może wspierać uczniów i uczennice? Rozmowa o problemach psychicznych w szkole (09:25).
• Obszary tabu w szkole - edukacja seksualna, spotkania z politykami, rozmowy o klimacie, praworządności. Lekcje organizowane przez organizacje społeczne (14:25).
• Po co się uczymy? Różnice pokoleniowe w postrzeganiu edukacji - wsparcie osób dorosłych i rówieśników, motywacje do nauki (24:16).
• "Ocenoza" - uczenie się dla samych wyników, a kondycja psychiczna uczniów. W jaki sposób oceniać postępy uczniów i uczennic, żeby mogli się rozwijać i nie czuć presji wyników. Indywidualne podejście do uczniów. Nauczyciel jako osoba towarzysząca w rozwoju (32:08).

ALICJA JAKIMKO - Pasjonatka języków obcych, sztuki, psychologii oraz prawa. Angażuje się w konferencje Model United Nations, czyli młodzieżowe symulacje obrad Organizacji Narodów Zjednoczonych. Podczas udziału w programie Civic UP! Academy współtworzyła projekt Polityka Zaangażowania.

ZUZANNA MARCINIAK - działaczka społeczna, uczennica programu Matury Międzynarodowej w III Liceum Ogólnokształcącym im. A. Mickiewicza w Katowicach.

Aspirująca prawniczka, pasjonatka podróży, języków obcych, filozofii i psychologii. Ostatni rok szkolny spędziła na stypendium w Stanach Zjednoczonych, gdzie zyskała międzynarodową perspektywę na edukację i działalność społeczną, będąc w zarządzie młodzieżowej organizacji klimatycznej Zero Hour Ohio.

Dzięki zdobytemu doświadczeniu, mogła założyć TeenCademy – program mentoringowy zwalczający problem asymetrii informacji na płaszczyźnie edukacyjno-rozwojowej. Doświadczenie aktywistyczne zbierała dzięki uczestnictwu w Impuls Academy, Akademii Liderów Fundacji Św. Mikołaja, Civic UP! Academy oraz Zwolnionych z Teorii.

KACPER KALETA - uczeń liceum Zespołu Szkół im Korpusu Ochrony Pogranicza w Szydłowcu. Kacper działa w Młodzieżowym Sejmiku Województwa Mazowieckiego jako wiceprzewodniczący komisji Edukacji i Aktywności Obywatelskiej oraz Młodzieżowej Radzie Miasta Szydłowiec jako przewodniczący komisji Młodzieży Szkolnej i Środowiska.

Bierze udział w wielu ogólnopolskich akcjach i projektach. Między innymi jest absolwentem Civic UP! Academy, gdzie ukształtował się projekt Polityka Zaangażowania – celem jest edukowanie na temat polityki poprzez spotkania z politykami dla młodych ludzi.

Zapraszamy na debatę nagraną w trakcie 19. Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie. Rozmawiamy o roli i znaczeniu edukacji w społeczeństwie, uczenia się przez całe życie, nierównościach w edukacji i o tym skąd się biorą. Dowiecie się też, co w konkretnych szkołach i wspólnotach można robić (i kto to może robić), by edukacja była lepsza. Usłyszycie również, na ile w proces edukacji, zarówno edukacji dzieci i młodzieży, jak i dorosłych mogą się włączać organizacje społeczne, czy grupy nieformalne.

Im mniej nierówności w społeczeństwie, tym ludziom żyje się lepiej i są szczęśliwsi, jak wynika z badań naukowych. Jednym ze sposobów zmniejszania nierówności wynikających z niewystarczającego kapitału społecznego jest powszechna edukacja. Powinna ona rozpoczynać się jak najwcześniej i jak najdłużej obejmować wszystkie dzieci bez podziału na specjalizacje/kierunki – mówił Przemysław Sadura.

Zdaniem Joanny Soćko,  czynniki, które decydują o jakości szkoły, to przede wszystkim jej autonomia, gdyż to dyrekcja i nauczyciele danej szkoły wiedzą najlepiej, jakie są specyficzne potrzeby i uwarunkowania danej społeczności. Ważna jest także współpraca szkoły z otoczeniem – instytucjami, organizacjami, i oczywiście rodziny uczniów. Właściwa komunikacja, wspólne wydarzenia i akcje – to wszystko usprawnia efekt edukacyjny, i sprawia, że szkoła stanowi ważne ogniwo społeczne.

Monika Schmeichel-Zarzeczna wskazuje, jak ważne jest wsparcie nauczycieli, co pokazała wyraźnie pandemia i nagła konieczność dostosowania się do pracy zdalnej. Jedną z korzyści udziału w warsztatach szkoleniowych jest uwzględnienie metod pracy z dorosłymi w kształceniu dzieci (cykl  Kolba).

Debata została zarejestrowana w trakcie 19. Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie.

W podcaście wypowiadają się:

• Dr. Prof. Przemysław Sadura, socjolog,  prof. Uniwersytetu Warszawskiego,  badacz  systemów edukacyjnych,  autor książki „Państwo, szkoła klasy”. Współautor wielu badań   i analiz dotyczących bieżących problemów społecznych;  ostatnio „Nie nasza wina, nie nasz problem” analizującej jak COVID-19 wpłynął na postawy Polek i Polaków wobec zmian klimatu.
• Joanna Soćko, dyrektorka Szkoły Podstawowej  im. Jadwigi Tressenberg w Pozezdrzu, nauczycielka historii i WOS, zaangażowana w projekt Polityka Oświatowa Samorządu Terytorialnego- POST: budowanie strategii oświatowych dla samorządu terytorialnego; zajmuje się zagadnieniami wprowadzania zmian w oświacie, zarządzania zasobami, i efektywnego uczenia i nauczania.
• Monika Schmeichel-Zarzeczna, studiowała historię sztuki, absolwentka m. in. Akademii Liderów Kultury, Akademii Animatorów Stowarzyszenia „Klanza”. Kieruje Filią nr 38 w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie. Zajmuje się prowadzeniem działań wykorzystujących nowe technologie w edukacji  i wspieraniem rozwoju osób z różnych grup wiekowych. Jest  ambasadorką EPALE e-platformy na rzecz uczenia się dorosłych w Europie.

Debatę prowadziła Justyna Duriasz-Bułhak z Fundacji Wspomagania Wsi.

Edukacja domowa to system kształcenia, który w Polsce jest znany głównie z filmów. Gdzieś na australijskim odludziu dzieci uczą się w domu, bo w promieniu 100 kilometrów nie ma żadnej szkoły. Nie do końca o to chodzi w edukacji domowej. Rozmawiamy z Laurą Twardzik, uczestniczką projektów młodzieżowych Fundacji Wspomagania Wsi i inicjatorką projektu Homies wspierającego uczniów i rodziców zainteresowanych edukacją domową, o korzyściach i wyzwaniach związanych z porzuceniem sztywnych ram szkolnych oraz odkrywaniu siebie poprzez wzięcie odpowiedzialności za własną edukację.

Spośród ponad 4 milionów uczniów i uczennic, które co roku kształcą się w różnych placówkach oświaty w Polsce przed pandemią nieco ponad 10 tys. uczyło się w systemie edukacji domowej . W 2020 r. liczba uczniów i uczennic nie uczęszczających do tradycyjnej szkoły wyniosła ok. 15 tys. osób, a obecnie plasuje się na poziomie 20 tysięcy. Tendencja wzrostowa obserwowana jest na całym świecie. Czy to może być szansa dla kolejnych pokoleń na istotną zmianę w procesie edukacji, której próżno szukać w szkole?

• Czym jest edukacja domowa? (01:38)
• Nie trzeba mieszkać daleko od szkoły, żeby chcieć przejść na edukację domową. (02:33)
• Jak do tego doszło, że Laura zaczęła uczyć się w domu? (03:44)
• System nauki domowej. Każdy ma swój, zależenie od potrzeb, temperamentu i sposobu przyswajania wiedzy. (07:08)
• Skąd uczniowie i uczennice uczące się samodzielnie wiedzą, czego mają się uczyć? (09:58)
• Nauka w systemie edukacji domowej może zmienić podejście do edukacji w ogóle. (10:47)
• Chodzenie do szkoły niekoniecznie ułatwi dzieciom i młodzieży odkrywanie samych siebie, za to edukacja domowa może w tym pomóc, bo szkoła nie jest już naczelnym punktem odniesienia porządkującym życie. (13:05)
• Edukacja domowa to nie nauczanie indywidualne. (18:57)
• Mity dotyczące edukacji domowej. Czy samodzielna nauka odbywa się kosztem relacji społecznych (19:42), a sami/e uczniowie i uczennice są także niedostatecznie wyedukowani? (25:12)
• Czy edukacja domowa jest dla wszystkich? Dlaczego osoby przechodzą na edukację domową? (29:18)
• HOMIES - projekt Laury promujący edukację domową wśród młodzieży licealnej. (32:14)
• Czy edukacja domowa będzie rozwijać się w Polsce? (39:29)

W trakcie oficjalnego otwarcia  19. Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich, które po roku przerwy wróciło do Maróza k. Olsztynka wystąpili i wystąpiły:

• Joanna Soćko, która mówiła o potrzebie wzmacniania edukacji obywatelskiej w szkołach.  
• Andrzej Andrzejewski, który w swoim wystąpieniu  podkreślił, że nowoczesna demokracja to nie tylko trójpodział władzy, ale też czynny udział obywateli w kształtowaniu rzeczywistości  politycznej. 
• Dominika  Lasota, z Młodzieżowego Strajku Klimatycznego, która poruszyła temat  budowania świadomości społecznej w temacie zmian klimatu na ziemi i  zachęcania społeczności do wpływania na politykę w tym zakresie.

W najnowszym odcinku zapraszamy Was do wysłuchania tych inspirujących przemówień.

Dr hab. Andrzej Zawistowski podczas drugiej części rozmowy z Justyną Duriasz-Bułhak, której tematem są przemiany społeczno-gospodarcze na polskiej wisi, opowiada o okresie od odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku do upadku komunizmu w roku 1989. Polska wieś w latach 1918-1989 oprócz drugiej wojny światowej przeszła dwie poważne reformy rolne i próbę kolektywizacji przez władze komunistyczne oraz trudny dla indywidualnych rolników okres PRL-u.

Prof. Adam Leszczyński podczas rozmowy z Justyną Duriasz-Bułhak opowiada o konflikcie pomiędzy chłopstwem  a warstwami wyższymi, który trwał na wsi przez cały XIX wiek. Jego przejawem niekoniecznie były masowe bunty chłopskie jak rabacja galicyjska, ale pojedyncze zabójstwa i akty przemocy. Sprawa chłopska odgrywała też bardzo istotną rolę podczas polskich zrywów niepodległościowych. Pamięć o konflikcie pomiędzy chłopami a warstwami wyższymi była silna jeszcze w pierwszych dekadach XX wieku.