Begrijpend lezen, de podcast

Tijdens de basisschooltijd gaat meer aandacht uit naar de woordenschat van kinderen (bron: https://www.begrijpendlezenoefenen.nl). Woordenschat draait puur om de betekenis van nieuwe woorden en leerlingen leren er jaarlijks duizenden bij. Desalniettemin worden toetsen woordenschat niet altijd even goed gemaakt. Wat kun je als ouder doen om de vocabulaire van je kind uit te breiden? In dit artikel over woordenschat geven we je enkele ideeën.

Woordenschat begint jong.

Woordenschatontwikkeling begint al als kinderen klein zijn. Door tijdig te beginnen met het aanleren van woordjes neem je al veel achterstanden weg. Benoem dagelijkse zaken en kinderen leren die woorden vanzelf plaatsen.

Leeskilometers maken

We hoeven je natuurlijk niet te zeggen hoe belangrijk lezen en samen lezen zijn. We doen het toch even, want in teksten worden veel nieuwe woorden aangeboden. Woordenschat verbeteren doe je zeker ook door te lezen en voor te lezen.

Praten

Misschien logisch, maar toch geven we pratend de meeste woorden over. Door gesprekken te voeren met je kind en daarbij lastige woorden niet uit de weg gaat timmer je aan de vocabulaire van je kind of kinderen. Probeer woorden die moeilijk zijn in het gesprek uit te leggen en je kind zal zelf verbanden gaan leggen.

Conclusie

Nieuwe woorden kun je al op jonge leeftijd aanleren. Door het te doen voorkom je problemen op school.

Begrijpend lezen is een vak onder taal op de basisschool dat voor veel van de kinderen toch nog lastig wordt gevonden. Als opvoeder wil je altijd voorkomen dat je kind een achterstand oploopt in het leren. Of zelfs achter komt te lopen. Maar dan? Wat kun jij eraan doen om de vaardigheid van het begrijpend lezen van een kind te verbeteren? In dit artikel illustreren we met alle aandacht 8 tips die kunnen bijdragen om de vaardigheden bij het vak begrijpend lezen, tekstbegrip en woordenschat te versterken en verbeteren. Op deze manier hopen we je een beetje te helpen. Hopelijk lukt het je nu het beste uit de groei op school van je kind te halen.

1 Bekijk het doel

Bestudeer samen een stuk tekst, bijvoorbeeld een artikel uit de krant of een boodschap op het internet, een kort verhaal of een receptje. Laat je dochter of zoon de tekst eerst doornemen. Bekijk samen afbeeldingen, foto’s en bijschriften. Vraag vervolgens waar je kind denkt dat de tekst over gaat en wat de auteur of schrijver met de tekst kan willen bereiken. Het achterhalen van dit doel van de schrijver helpt zicht te krijgen op de inhoud van het fragment.

2 Bespreek de tekst

Begrijpend lezen en is bij lange na niet enkel een geval van technisch lezen, maar bovenal ook van praten over de tekst. Behandel om die reden altijd de tekst na met je kind. Komt de verwachting van je dochter of zoon uit en klopt het gevonden doel met wat je kind ervan had verwacht? Blijf erover praten!

3 Vul kennis aan

Thema’s zijn vaak zeer wisselend. Je kunt dan ook niet aannemen dat je zoon of dochter alle vereiste kennis heeft. Maar dat is wel lastig en moeilijk als je kind vragen over een stukje tekst moet kunnen geven. Dus vul altijd missende kennis aan of laat eerst iets anders ter voorbereiding lezen. Het begrijpend lezen is een doel op zich, de teksten en hun inhoud slechts een middeltje.

4 Woordenschat

Koppel begrijpend lezen gelijk aan de uitbreiding van de woordenschat en sta vooral ook even stil bij de wijze om de betekenissen uit een tekst te halen. Immers kent een tekst veelal nieuwe woorden voor kinderen en het is zonde om daar niets mee te doen.

5 Laten lezen, doet lezen

Eén ding is zeker: kinderen iets vaak laten doen zorgt ervoor dat ze beter worden. Dat geldt absoluut ook zo bij begrijpend lezen! Kortom: laat je zoon of dochter zoveel mogelijk boeken en strips lezen. maar geef zelf het goede voorbeeld door dat ook te doen.

6 Zorg voor een rijk aanbod

Wat zorgt ervoor dat een kind graag leest? Vaak is dat te wijten aan het onderwerp van de tekst die gelezen dient te worden. Vindt jouw kind zaken als sport, mode of computers plezierig? Zorg er dan voor dat er teksten zijn over deze specifieke onderwerpen en bouw dit later verder uit. Vreemd genoeg zal je zien dat een kind dat plezier en lol heeft in de teksten die hij of zij lezen moet, veel vaker aan het lezen zal gaan. Gegarandeerd!

7 Tekstsoorten

Er zijn diverse teksten en het is van groot belang je kind daar kennis mee te laten maken. Want een instructie of recept is natuurlijk heel iets anders dan een opiniestuk. En vermakende teksten of poëzie kun je niet vergelijken met een informatief stukje tekst. Om die reden moet je zien te variëren in de teksten die je je kind laat lezen.

8 Oefenboeken

Lukt het zelf niet? Dan zijn er gelukkig oefenboeken op de markt voor begrijpend lezen. Ideaal geschikt voor ouders die het moeilijk vinden om hun kind het juiste te laten lezen. Een professioneel en goed oefenboek voor begrijpend lezen past goed bij de lesstof van de school.

Het onderdeel begrijpend lezen is een van de belangrijkste vakken op school (bron: https://www.begrijpendlezenoefenen.nl/wat-is-begrijpend-lezen/ en wordt helaas door een groot deel van de kinderen als lastig gezien. Niet gek dus dat veel ouders begrijpend lezen oefenen met hun kind of kinderen om er zeker van te zijn dat hun kind iets tekort komt qua leren en een achterstand uit te sluiten vat. Het vak begrijpend lezen is van groot belang, omdat veel andere taalonderwerpen op begrijpend lezen stoelen. Dankzij dit artikel snap jij straks wat begrijpend lezen nu eigenlijk inhoudt en hoe je begrijpend lezen kunt oefenen met je zoon of dochter. Aan de hand van dit artikel hopen we je voldoende richting te geven om het vak begrijpend lezen op niveau te brengen.

Over begrijpend lezen

In een ideale situatie volgt begrijpend lezen op het technisch lezen in groep 3. Technisch lezen is zelfs een belangrijke voorwaarde om aan begrijpend lezen te kunnen starten. In groep 3 wordt het nog gecombineerd met begrijpend luisteren, omdat kinderen in groep 3 nog niet in staat zijn zelf lappen tekst te lezen. Ze worden voorgelezen. Maar na groep 4 wordt begrijpend lezen getoetst met de Cito begrijpend lezen en worden de scores bijgehouden. Het vak gaat over begrijpen wat er in een tekst staat, wat ook wel als tekstbegrip bekend staat. Binnen het vak wordt een aantal vaardigheden gezien die leerlingen moeten leren eigen maken. In het volgende stukje beschrijven we die vaardigheden.

Vaardigheden

Bij begrijpend lezen en tekstbegrip gaat het in de eerste plaats om het snappen wat er te lezen valt in een stuk tekst. Uiteraard begint dat met de inhoud van een lap tekst, dus kunnen antwoorden op vragen die in de tekst te vinden zijn. Het gaat steeds verder dan enkel vragen beantwoorden. De kinderen moeten namelijk ook het doel van de schrijver vinden en exact aan kunnen geven om welke tekstvorm het gaat. Binnen de tekst kunnen dan ook nog meningen en feiten staan, welke de leerlingen onderscheiden moeten en ook nog moeten ze hun mening beargumenteren. Tekst-technisch wordt er naar verwijs- en signaalwoorden gevraagd, maar wordt de opbouw ook bestudeerd. Zo moeten de leerlingen correcties kunnen noemen, onderdelen zelf kunnen herschrijven en dan ook nog eens een conclusie kunnen trekken en kunnen samenvatten.

Hoe kun je begrijpend lezen oefenen?

Binnen taal is het vak begrijpend lezen veel belangrijker dan veel ouders vaak denken. Achterstanden bij begrijpend lezen komen helaas pas vaak laat boven water. De kinderen lopen dan in veel gevallen ergens vast, maar het is echt lastig om precies te achterhalen waar dat was. Verstandiger is het om een achterstand helemaal te voorkomen en ver van tevoren begrijpend lezen te oefenen en zo te ondersteunen. Hoe moet je als ouder oefenen met dit lastige vak? Daar zijn gelukkig allerlei vormen voor. Zo zijn er oefenboeken te koop, voor iedere groep va de basisschool, om de allerbelangrijkste strategieën nog eens te bestuderen thuis. De betreffende oefenboeken sluiten prima bij de lesstof op school. Maar de ouder die liever geen boeken koopt kan zijn of haar kind ook meer laten lezen, want lezen helpt altijd.