Podcast Prowincjonalny

W 22 odcinku Podcastu Prowincjonalnego przenosimy do Zatora w Małopolsce. Tym razem nie sięgam do mojego nagraniowego archiwum. Jest 8 marca 2022 roku.

Od prawie dwóch tygodni instytucja, w której pracuję, czyli Regionalny Ośrodek Kultury w Zatorze, oprócz swojej normalnej działalności, oprócz warsztatów, koncertów, spektakli, zajęć dla dzieci i dorosłych, stała się punktem pomocy dla obywateli Ukrainy, którzy uciekają przed wojną. Ludzie przynoszą dary, my staramy się je rozdzielać. W dniu nagrania w gminie Zator, liczącej 9000 mieszkańców było ponad 500 uchodźców. Wśród nich Lilia, która przyjechała do Polski z Dominikiem, który ma cztery miesiące oraz Dawidem, chłopcem w wieku przedszkolnym. Jej mąż, Witalij, został i służy w obronie terytorialnej.

POMOC DLA MIESZKAŃCÓW UKRAINY PRZEBYWAJĄCYCH W GMINIE ZATOR

PL 16 8136 0000 0000 1889 2000 0080 z dopiskiem POMOC DLA UKRAINY

Właściciel konta: Rzymskokatolicka Parafia śśw. Wojciecha i Jerzego, Plac Kościuszki 3, 32-640 Zator

(SWIFT: POLUPLPR)

Wszystkie zebrane środki przeznaczone zostaną na zakupy niezbędnej, bezpośredniej i pilnej pomocy dla rodzin ukraińskich zakwaterowanych na terenie naszej gminy. Środkami tymi dysponuje Ośrodek Pomocy Społecznej w Zatorze i uruchamiane są one w miarę zgłaszanych potrzeb.

--- Za wsparcie dziękuję Joli, Elżbiecie i Alfredowi.

Zachęcam do wsparcia podcastu w serwisie patronite.pl.

19 odcinkiem pożegnam 2021 rok, bardzo ważny rok, bo to pierwszy rok działalności Podcastu Prowincjonalnego. Jeszcze jest świątecznie, jeszcze jest noworocznie i niech tak zostanie jak najdłużej. W tym odcinku przeniesiemy się w czasie o 20 lat, do Bożego Narodzenia 2001 roku. Jeśli chodzi o przestrzeń, to udamy się do Kalwarii Zebrzydowskiej by przyjrzeć się betlejemskiej szopce, która od wielu, wielu lat przyciąga ludzi do tego miejsca. Głównie rodziny z dziećmi. Nic dziwnego, mnóstwo ruszających się figurek, dźwięki, szum wody, i co roku jakiś nowy element. Dziś szopka ma ponad 150 elementów, czyli w ciągu 20 lat, jakie minęły od nagrania, nieco się powiększyła. Ale nie o liczby i statystyki tutaj chodzi.

Inauguracja szopki odbywa się zawsze tuż przed pasterką. W bazylice gaśnie światło, celebrans uroczyście wnosi figurkę Dzieciątka. Po dojściu do szopki rozpoczyna się śpiew fragmentu Martyrologium Romanum mówiącego o czasie i miejscu narodzenia Jezusa Chrystusa. Po zakończeniu śpiewu kapłan kładzie figurę w żłóbku, szopka rozbłyska światłem i rozpoczyna się śpiewanie kolędy.

Za zdjęcia do ilustracji odcinka dziękuję ojcu Tarsycjuszowi Jędrzejowi Bukowskiemu, bernardynowi z Kalwarii Zebrzydowskiej. A moim rozmówcą, 20 lat temu był ojciec Melchior Cichy.

Żeby podnieść wartość edukacyjną Podcastu dodam, że pierwsza bożonarodzeniowa szopka powstała we włoskim Greccio, a wykonał ją Giovanni di Pietro di Bernardone czyli św. Franciszek z Asyżu.

Gdybyście akurat byli gdzieś w pobliżu, to garść informacji praktycznych: szopkę można oglądać codziennie od 6:00 do 17:45, w soboty i niedziele do 18:00. Mechanizmy uruchamiane są pomiędzy nabożeństwami w Bazylice.

18 odcinek Podcastu Prowincjonalnego poświęcony jest ludzkiej ciekawości z ludzkim dramatem i katastrofą w tle.

W lipcu tego roku holenderska Limburgia spustoszona została przez katastrofalną powódź. Ogromne straty, dziesiątki tysięcy ewakuowanych mieszkańców, tysiące ludzi zaangażowanych w pomoc powodzianom i... tysiące gapiów. W Limburgii doszło do tego, że niektórzy dzwonili do hoteli i pytali, czy są dostępne są pokoje, z których można podziwiać powódź. Zjawisko to nazwane zostało turystyką powodziową albo szerzej turystyką katastrof i znane jest od bardzo dawna. Czytając wiadomości z Limburgii przypomniałem sobie o tym, że zajmowałem się podobną sprawą. Sięgnąłem więc do mojego archiwum i odnalazłem nagrania.

Wracam do 2001 roku, wracam do Lachowic w Małopolsce. 27 lipca 2001 roku w tej miejscowości uaktywniło się ogromne osuwisko. Gwałtowne osunięcie się ziemi trwało około 15 minut. Na szczęście nie było ofiar w ludziach, ale straty materialne były ogromne. Z powierzchni ziemi zniknęło kilkanaście domów. Opowiadałem o tym w 13 odcinku PP. Pierwsi na miejscu pojawili się oczywiście strażacy. Byłem jednym z pierwszych dziennikarzy, którzy dotarli w ten dzień do Lachowic. Relacje pojawiły się błyskawicznie w mediach, w efekcie akcja ratownicza jeszcze się nie zakończyła, jeszcze mieszkańcy i strażacy ratowali pozostały dobytek, a na miejscu już pojawili się pierwsi powodziowi turyści. W niedzielę, 29 lipca, do Lachowic przyjechało ich tak dużo, że ruchem musiała kierować policja.

Dziękuję moim Patronom: Instytutowi Nauki Lektikon, Joli, Elżbiecie i Alfredowi. Zachęcam do wsparcia podcastu na patronite.pl.

Za udostępnienie archiwalnych fotografii dziękuję sołtysowi Lachowic Grzegorzowi Krawczykowi.

Jezioro Mucharskie. Na przełomie wieków nikt chyba nie wierzył w to, że uda się tę tamę w końcu wybudować. I pewnie by się nie udało, gdyby nie przełomowe wydarzenie, którego byłem świadkiem. W sierpniu 2003 roku z mikrofonem odwiedziłem ten największy plac budowy w Małopolsce, by wziąć udział w uroczystym przerzuceniu koryta Skawy do wydrążonych w skale sztolni.

O konieczności budowy tego jeziora mówiło się już przed wojną. Pierwsze plany podobno pojawiły się w latach 50-tych ubiegłego stulecia. Budowa na dobre rozpoczęła się w 1986 roku ale kryzys roku 1989 znacznie ją spowolnił. Potem trochę przyśpieszyła, aż do kolejnego kryzysu, w roku 2009. Oj nie, nie była nie była to ekspresowa inwestycja. Jak wielu innym mieszkańcom dawnego województwa bielskiego, budowa zbiornika w Świnnej Porębie towarzyszyła mi od dziecka. Pamiętam rodzinne wycieczki maluszkiem starą , krętą drogą do Suchej Beskidzkiej. Udało mi się nawet przejechać pociągiem z Suchej do Wadowic jednym z ostatnich kursów na tej linii. Jeździliśmy tam kąpać się w Skawie, która pięknie rozlewała się szerokim korytem w okolicach wiszącego mostu, potem, już z mikrofonem, odwiedzałem to miejsce wiele razy. Budowa postępowała. Ci, którzy znają okolicę, pamiętają pewnie dwa wiadukty wybudowane zanim powstała łącząca je droga. I stały tak, długo, samotne takie. Dziś jeździmy po nich krajową "28". Na przełomie wieków nikt chyba nie wierzył w to, że uda się tę tamę w końcu wybudować. I pewnie by się nie udało, gdyby nie przełomowe wydarzenie, którego byłem świadkiem. W sierpniu 2003 roku z mikrofonem odwiedziłem ten największy plac budowy w Małopolsce, by wziąć udział w uroczystym przerzuceniu koryta Skawy do wydrążonych w skale sztolni. Dlaczego był to przełom? Do tego dnia budowę można było przerwać. Po przerzuceniu koryta Skawy, zaporę trzeba było dokończyć. Wielka to była uroczystość. W 17 odcinku podcastu prowincjonalnego zapraszam na plac budowy zbiornika Świnna Poręba.

Dziękuję moim Patronom: Instytutowi Nauki Lektikon, Joli, Elżbiecie i Alfredowi. Zachęcam do wsparcia podcastu na patronite.pl.

W 2002 roku papież Jana Paweł II po raz ostatni odwiedził Polskę. Mało kto wie, że papież-Polak nosił buty, które od 1982 roku dostarczał mu szewc ze Stanisławia Dolnego! Odwiedzimy zatem szewski warsztat w Stanisławiu Dolnym, miejscowości niedaleko Kalwarii Zebrzydowskiej. Moim rozmówcą jest Stanisław Żmija, który od 1982 roku dostarczał buty do Watykanu.

Rodzinna firma Żmijów w Stanisławiu Dolnym działa po dziś dzień. Pan Stanisław ze względu na stan zdrowia przekazał swoje obowiązki synowi Maciejowi, któremu przy okazji bardzo dziękuję za udostępnienie zdjęć.

Dziękuję moim Patronom: Instytutowi Nauki Lektikon, Joli, Elżbiecie i Alfredowi. Zachęcam do wsparcia podcastu na patronite.pl.