درس گفتارهای دفاع عقلانی از دین - دکتر روزبه توسرکانی
By searchingfortruth.ir
درس گفتارهای دفاع عقلانی از دین - دکتر روزبه توسرکانیApr 26, 2021
دفاع عقلانی ۴۴
درسگفتارهای دفاع عقلانی از دین
دکتر روزبه توسرکانی
جلسهی چهل و چهارم
جلسهی مجازی
دفاع عقلانی ۴۳
درسگفتارهای دفاع عقلانی از دین
دکتر روزبه توسرکانی
جلسهی چهل وسوم
دفاع عقلانی ۴۲
درسگفتارهای دفاع عقلانی از دین
دکتر روزبه توسرکانی
جلسهی چهل و دوم
۹۹/۵/۷
دفاع عقلانی ۴۱
دفاع عقلانی ۴۰: ذوالقرنین
دفاع عقلانی ۳۹: ایراد علمی به فرشته و جن
دفاع عقلانی ۳۸: چیستی معجزه، ادامه ایرادات علمی به قرآن
دفاع عقلانی ۳۷: ادامه ایرادها به قرآن (مسئله معجزه)
دفاع عقلانی ۳۶: ادامه ایرادها به قرآن (زمین شناسی)
۱. ترور قاسم سلیمانی
۲. دفاع عقلانی از دین
۱.۲ زمین شناسی مسطح بودن زمین
۲.۲ زمین شناسی طلاقی آب شیرین و شور
۳.۲ زمین شناسی حرکت کوها و شکل کوه ها در زمین
۴.۲ زمین شناسی معنا داشتن پدیده های طبیعی
۵.۲ معجزات
دفاع عقلانی ۳۵: ادامه ایرادها به قرآن (جنینشناسی، قلب، شیر)
۱. جنینشناسی
۱.۱ پاسخ ایراد مطرح شده به آیه يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَالتَّرَائِبِ
۲.۱ تشکیل جنین از سلول جنسی مرد
۳.۱ علت اشاره مکرر قرآن به تشکیل جنین
۴.۱ علقه
۵.۱ ایراد به زمان تعیین جنسیت جنین
۶.۱ ایراد به مراحل تشکیل استخوان و گوشت در جنین
۷.۱ زوج بودن همهچیز
۸.۱ ظلمات ثلاث
۲. ایراد نسبت دادن تفکر به قلب
۳. ایراد به شیر
دفاع عقلانی ۳۴: ادامه ایرادها به قرآن-بیولوژی
درسگفتارهای دفاع عقلانی از دین جلسهی ۳۴ دکتر روزبه توسرکانی پژوهشگاه دانشهای بنیادی ۱. یادآوری جلسات قبل ۲. نگاه قرآن به جهان زیست کیهانشناسی ۳. جن در قرآن و ایراد علمی به آن ۴. تکامل
دفاع عقلانی ۳۳: ادامه ایرادها به قرآن
پیاده سازی نشده است
دفاع عقلانی ۳۲: نقد معجزات قرآن و ادامه ایردات علمی به قرآن
۱- مقدمه
۲- پاسخ به برخی از سؤالات مطرحشده در گروه تلگرام
۳- نقد بعضی از معجزات علمی قرآن
۴- معنای ماء و دُخان در قرآن و ایرادات علمی
۵- مسئله هفتآسمان و هفت زمین
۶- ماه منیر
۷- شقّ القمر
۸- توصیف آسمان در قرآن
۹- ایراد بر احوالات قیامت
۱۰- دستورات روزه
۱۱- آیا مطرح کردن ایدههای جالب سبب ایمان به آن فرد میشود؟
دفاع عقلانی ۳۱: شروع بررسی اشکالهای علمی گرفته شده به قرآن
۱- شروع بررسی ایراد های علمی گرفته شده به قرآن
۲- مسیر طی شده در جلسات دفاع عقلانی
۳- طرح چندین مسئله
۱-۳ الزام بیان تئوری توسط شخص منتقد
۲-۳ نوع توصیف قرآن از طبیعت
۳-۳ انسان از زمین؛ ناظر طبیعت
۴- بررسی ایراد های علمی مطرح شده ۱-۴ حرکت ماه و خورشید بدون اشاره به حرکت زمین۲-۴ اشاره به محل طلوع و غروب خورشید
۳-۴ زدن شیاطین با شهابها
۴-۴ خلقت آسمان و زمین در شش روز
۵-۴ خلقت زمین قبل از ستارهها
۶-۴ خلقت جهان از دخان
دفاع عقلانی ۳۰: شروع بررسی ایرادات علمی به قرآن
۱. زبان قرآن
۲. ایرادات علمی گرفته شده به قرآن
۳. کیهان در قرآن
دفاع عقلانی ۲۹: زبان پدیدارشناسانه قرآن
۱. اعتقاد به واجدالوجود
۲. انتظارات از کتابی از طرف خدا آمده است
۳. معجزه علمی
۴. بررسی دقیقتر مفهوم زبان پدیدارشناسانه
۱.۴ هدف قرآن از ارجاع به طبیعت
۲.۴ زبان رمزی قرآن
۵. پدیدارشناسی در فلسفه
۱.۵ زبان پدیدارشناسانه قرآن
۲.۵ ستارهشناسی
دفاع عقلانی ۲۸: تفاوت نگاه علم و دین به طبیعت
۱. معناداری پدیدهها
۲. نکته در مورد تعارض علم و متن مقدس
۳. نگاه علم و دین به طبیعت
دفاع عقلانی ۲۷: تعارض علم و متون دینی در گزارههای ناظر به طبیعت
۱. مروری بر دو بدفهمی حاصل از نظریهی تکامل در تعارض با دین
۲. تعارض علم و متون دینی در گزارههای ناظر به طبیعت
۳. زبان متفاوت علم و دین
۴. تفاوت زبان علم با زبان پدیداری
۵. بررسی دو نمونه از توصیفات طبیعی قرآن
۱.۵ کیهانشناسی و هفتآسمان
۲.۵ مراحل جنین
دفاع عقلانی ۲۶: بررسی دو بدفهمی حاصل از سنتز مدرن در تعارض نظریة تکامل و دین
۱. شیرخوارگی علوم محمل نظریات تصادفی
۲. بررسی دو بدفهمی حاصل از سنتز مدرن در تعارض نظریة تکامل و دین
۱.۲ تعارض معناداری و اتفاقی بودن
۲.۲ تعارض تمسک به علت غایی با کفایت تبیینی
دفاع عقلانی ۲۵: مغالطهی خداناباوران در تعارض ادعایی تکاملگرایی و الهیات
۱. ضرورت پاسخهای مصداقی به اشکالات ادعایی تعارض علم و دین
۲. نقطهی ثقل تعارض تکاملگرایی و الهیات
۳. مغالطهی بزرگ خداناباوران در تعارض ادعایی تکاملگرایی و الهیات
۴. مروری سریع بر نظریهی تکامل از داروین تا سنتز مدرن
۵. مباحثات گلد و موریس تصادف یا تعین
۶. بازگشت دوباره به ادعای تعارض تکاملگرایی و الهیات دینی
۷. مسئلهی موجودیت انسان و تقابل نظرگاه دینی عرفانی با دیدگاه علمی فلسفی
دفاع عقلانی ۲۴: مؤلفههای ترجیحبخش تکاملگرایی بر خلقتگرایی
۱. ترجیحات تکاملگرایی بر خلقتگرایی
۲. برخی نقایص و خللهای تکاملگرایی
۳. رفع برخی استبعادها از پذیرش تکاملگرایی
۴. وجه اصلی تعارض الهیات و تکاملگرایی
دفاع عقلانی ۲۳: تعارض علم و دین ۳: دوگانهی تکاملگرایی و خلقتگرایی
۱. نظریهی تکامل بهمثابهی دلیلی علیه وجود خداوند
۲. انباشت مغالطات در استناد به تکامل علیه خداباوری
۳. برخی دلایل مقاومت عمومی متدینین بر موضع خلقتگرایی
۴. عدم تنافی روایتهای خلقتگرایی با مفاد نظریه تکامل
۵. برخی دلایل عدم طرح نظریه تکامل در فضای الهیاتی پیش از داروین
دفاع عقلانی ۲۲: تعارض علم و دین ۲ : نظریهی تکامل
۱. عدم اهمیت ذاتی مسئلهی تعارض علم و دین
۲. مروری بر سابقهی مدلهای معرفت
۳. مروری بر تاریخ و مفاد نظریهی تکامل
۴. قواعد داوری میان منابع معرفتی با تمرکز بر دو منبع علم و دین
۵. بستر مسیحی تعارض نظریهی تکامل با دین
دفاع عقلانی ۲۱: بررسی مسئله تعارض علم و دین ۱
۱. نکاتی دیگر دربارهی مسئلهی تحدی
۲. مفادّ تعارض علم و دین
۳. سنخشناسی توصیفات علمی قرآن
۴. سنخشناسی گزارههای علمی
۵. مغالطهی تعارض میان علم بر اساس نظریهی تکامل و دین
دفاع عقلانی ۲۰
دفاع عقلانی ۱۹: برخی نکات دیگر در باب اعجاز قرآن و بررسی کتاب الفرقان الحق
۱. نقد و بررسی مکتب تجدیدنظرطلبی در حوزهی تاریخ اسلام
۲. دعاوی مطرحشدهی این مکتب
۳. نقد دعاوی مکتب تجدیدنظرطلبی
۴. اثرات مثبت مکتب تجدیدنظرطلبی در عرصهی پژوهشهای اسلامی
۱.۴ فرد دانر
دفاع عقلانی ۱۸: انواع شبهات دینی و نحوه پاسخگویی به آنها
۱. جامعهشناسی مخاطبان شبهات دینی
۲. طبقهبندی شبهات دینی
۱.۲ اشکال به گزارههای نظری و ارزشی قرآن
۲.۲ ادعای تناقض یا تضاد میان گزارههای نظری و ارزشی قرآن
۳.۲ ادعای مضر بودن مقولهی تدین
۳. الگوهای پاسخ به شبهات دینی
۱.۳ بررسی مستندات شبهه و سعی برای پاسخ به آن
۲.۳ تعدیل محتوای دینی
۳.۳ قول به تحریف محتوای دینی
دفاع عقلانی ۱۷: بررسی پدیده تحریف دین
۱. ایستگاهها در بحث دفاع عقلانی از دین
۱.۱ قائلان به تقدم عرفان بر تدین و معقولیت عرفان
۲.۱ قائلان به وحیانی بودن متن قرآن
۲. بررسی پدیدهی تحریف دین
۳. پدیدآیی طبقهی روحانیت به عنوان یکی از علل تحریف و تغییر دین
۱.۳ ارتباط اقتصادی و فرهنگی با مردم و حکومتها
۲.۳ محوریت فقه و اصول فقه در ادوار تاریخی
دفاع عقلانی ۱۶: دین و مؤلفههای محوری آن
۱. مروری بر مطالب جلسات پیشین
۲. تقدم عرفان بر تدیّن و لوازم آن
۳. تمیز ایمان عرفی از ایمان اصیل
۱.۳ تفکیک مؤلفههای محوری و غیر محوری دین و تعیین سنجههای آن
۲.۳ آیات قرآن
۳.۳ روایات پیامبر ص و امامان ع
۴.۳ وقایع تاریخی زمان پیامبر ص و امامان ع
دفاع عقلانی ۱۵: تبارشناسی اشکالات به دین، مسئلهی شرّ و تحدی در قرآن
۱. تبارشناسی اشکالات به دین
۲. مسئلهی شرّ و کاوش نحوهی مواجههی قرآن با آن
۳. مواجههی مسیحیت با مسئلهی شرّ
۴. مسئلهی شرّ بهمثابهی مسئلهای طبیعی و غیردینی
۵. مقایسهی پاسخ قرآن و کتب مقدس دیگر نسبت به مسئلهی شر
۶. نکاتی دربارهی مسئلهی تحدّی قرآن
دفاع عقلانی ۱۴: چه نوع انتظاری از متن قرآن باید داشته باشیم؟
۱. تبیین صحیح از محتوای سیاسی و فقهی قرآن
۲. زمینهی غالب توحیدی در قرآن
۳. منظر خداوندی در روایتهای قرآن
۴. زمینهی عملی منظر توحیدی قرآن
۵. بررسی کیفیت التزام به هنجارهای موجود در قرآن
۶. نگاه همهجانبهی قرآن به مقولهی دین
۷. نحوهی مواجههی صحیح با اشکالها به محتوای دین
دفاع عقلانی ۱۳: انتظار صحیح نسبت به متن مقدس
۱. بررسی ویژگیهای صوری و محتوایی قرآن
۲. غرابت قرآن به لحاظ فرم و محتوا
۳. بررسی ادعای متأثر بودن قرآن از فرهنگ عربی
دفاع عقلانی ۱۲: اعجاز قرآن و مصونیت از تحریف
۱. مروری بر مطالب جلسهی پیشین
۱.۱ معقولیت توحید
۲.۱ زبانی بودن اعجاز قرآن
۲. صحت سندی و مصونیت از تحریف قرآن
۳. کیفیت فهم اعجاز قرآن
۴. مواجهه با متن قرآن و انتظارات از آن
۱.۴ خاص بودن زبان قرآن
دفاع عقلانی ۱۱: ارتباط با هستی محض
۱. توحید مؤلفهی محوری تدین
۲. تفاوت سطح کیفی زندگی خداباورانه و خداناباورانه
۳. رشد و تعالی قوای شناختی شرط ارتباط با هستی محض
۴. ارتباط هستی محض با انسانها در قالب ادیان
۵. وحی و معجزهی پیامبران نشانی بر ارتباط هستی محض با انسانها
۶. ضرورت و اهمیت زبانی بودن ارتباط هستی محض با انسانها
۷. نسبت زبانی بودن معجزهی پیامبر اسلام ص با خاتمیت ادیان
دفاع عقلانی ۱۰: مراد از عرفان و دین چیست؟
۱. مسئلهی زبان و واژگان در بحثهای دینی
۲. درک هنری تمثیلی برای فرآیند شناخت مقولات دینی
۳. ارتباط با هستی مطلق هیجانانگیزترین مقولهی حیات
۴. تعریف دین و بیان مراد از آن در بحثهای آتی
۵. سبکبار کردن خود در تعهد دفاع از دین
۱.۵ وقایع تاریخ مسلمین
۲.۵ برخی قواعد هنجاری مانند بردهداری
دفاع عقلانی ۹: تبعات عملی التزام به خدای فلسفی
۱. تبعات عملی التزام به خدای فلسفی توحید
۱.۱ ارتباط با حقیقت هستی مطلق
۲. دو طریق بررسی گزارههای الهیاتی
۳. دستآویزهای خداناباوری
۱.۳ اقتصار بر قوای شناختی
۲.۳ خفای خداوند
۴. هستهی مشترک دین و عرفان
دفاع عقلانی ۸: نظریهی تکامل
۱. ارتباط میان نظریهی تکامل و نظم جهان
۱.۱ اصل ایدهی تکامل داروین
۲.۱ نظریهی لامارک
۳.۱ شواهد زیستشناختی نظریهی تکامل
۴.۱ نسبت نظریهی داروین با قوانین فیزیکی و نظم جهان
۵.۱ نظریهی تکامل در فلسفهی علم
۲. نظریههای رقیب مدل فلسفی توضیح عالم
۱.۲ ایدهی کلی ماتریالیسم فلسفی و گذار آن به فیزیکالیسم
۲.۲ نقدها به فیزیکالیسم
۳.۲ ابهام در ماده و تغییر و توسعهی مصادیق آن
۴.۲ احاله به آینده در مواجهه با نقضها نسبت به خودبسندگی
۳. نوع مواجههی صحیح با نقضهای فیزیکالیسم
دفاع عقلانی ۷: برهان نظم
۱. هستیشناسی قوانین طبیعی
۲. برهان نظم
۱. معنا و مراد از نظم
۲. گذار از توضیحهای الهیاتی به علمی در نظم ساختاری عالم
۳. نسبت بحث قوانین طبیعی با نظم عالم
۴. مبنای جدید در بیان نظم عالم
۵. پاسخها به تقریر نوین از برهان نظم
دفاع عقلانی ۶: قوانین علمی و نسبت آن با خداوند
۱. تفاوت امور خلاف شهود عرفی و خلاف مقتضای عقل
۲. هستیشناسی قوانین علمی و نسبت آن با وجود خداوند
۳. تنگناهای زبانی در بحثهای الهیاتی
۴. بررسی گذار معرفتی عمومی بشر در بحث الهیات
دفاع عقلانی ۵: واجبالوجود
۱. مروری بر مطالب جلسهی پیشین
۲. استنتاج تحلیلی صفات واجبالوجود
۳. بررسی مصادیق واجبالوجود
۱.۳ بررسی صفات تحلیلی واجب و تطبیق آن بر مصادیق
۲.۳ بررسی ملاک وجوب و عدم وجوب و مصادیق هر یک
۳.۳ بررسی ماده و انرژی به عنوان مصادیق وجود واجب
۴. تمثیل نور برای فهم وجود واجب
۵. نزدیکی خدای عرفان و فلسفه
۶. تعمق درونی راه وصول به حقیقت وجود واجب
۷. تردیدناپذیری شناختهای درونی
۸. ساختار هرمی جهان هستی در نظر فلاسفه و عرفا
۹. سه مقابلهی جدی با مدل هستی شناختی بیانشده
۱.۹ فقدان مبنای محسوس
۲.۹ اذعان به خدای فلسفه و عرفان و انکار خدای ادیان
۳.۹ انکار نیاز به ادیان در دوران معاصر
۱۰. تحریف و وارونگی تاریخ توسط آتئیستها
دفاع عقلانی ۴: خداناباوري
۱. مروري بر مطالب جلسات پيشين
۲. نسبت ايمان و يقين
۳. كشش و گريز انسان در مقولهی ايمان
۴. اثبات وجود خدا و اصناف خداناباوري
۵. بررسي براهين وجودي بر پایهی مدل انحصاري از تبيين هستي
۶. دو نکته در پاسخ آگنوستیكها
۷. تمايز خداناباوري و عدم اعتقاد به خداي اديان
۸. مسئلهی مرجعیت علم از نگاه خداناباورها
دفاع عقلانی ۳: تفاوت دفاع عقلانی در گذشته و حال
۱. تفاوت ماهوی دفاع عقلانی از دین در گذشته و حال
۲. شرايط ويژه و بیسابقهی حاكم بر بحثهای ديني
۳. مبنا و لوازم نظریهی تصمیم در دفاع عقلانی از دین و اشاره به برهان پاسکال
۴. گسست دائمی میان معرفت و واقعیت متن و تفسير آن
۵. قواره کلی شبهات دینی
۶. قواعد کلی در مواجهه با شبهات دینی
۷. نقد و بررسی نظریهی قبض و بسط تئوریک شریعت
۸. لزوم وجود مطالبی ورای درک بشری در دین
دفاع عقلانی ۲: موانع موجود در عقیدهورزی
0. مروری بر نکات جلسهی پیشین
۱. فضای رقابتی درزمینهی عقیدهورزی
۲. گریز روانشناختی انسان از عقیدهورزی
۳. دقت دستآویزی برای گریز از عقیدهورزی
۴.مقتضیات تصمیمگیری در زمان محدود
دفاع عقلانی ۱: مقدمه و هدف جلسات
۱. پیشینهی برگزاری جلسات جدید
۲. بیان ماجرایی از زندگانی علامه طباطبایی ره ناظر به موضوع جلسات
۳. وضعیت ویژهی زمانه و زمینهی عصر حاضر
۴. موضوع جلسات پیش رو و تمیز آن از نظایرش
۵. پارادوکس سرگذشت دین در تاریخ
۶. ماجرای اثبات در تاریخ اندیشهی بشری
۷. بحران اثبات در فلسفهی متأخر
۸. تفاوت میان امور اعتقادی با امور نظری صرف
۹. کیفیت برکشیده شدن نظریات در روش علمی
۱۰. روش درست بحث با مخالفان دین
۱۱. گریز آدمی از عقیدهورزی