Ligjërime 📣

“Oligarkia, grykësia e ashpër dhe e padrejtë e pak njerëzve të pasur e të këqij kundër shumicës së varfër.” – shkruante Dioni i Prusës, filozof grek i shekullit të parë e.s. Sot termi oligarki po përdoret gjithnjë e më shumë. Rrënjët e tij gjenden herët, që në shekujt VI-V të historisë së rrufeshme të qytet-shteteve greke, gjithnjë në kontrast me demokracinë. Gjatë modernitetit koncepti i oligarkisë duket se u vendos në rend të dytë, paçka se përmbajtja  e tij si qeverisje e pakicës së pasur vazhdoi të ishte e kudogjendshme. Sidoqoftë, duheshin pritur ndryshimet sistemore të ish-vendeve socialiste që koncepti i oligarkisë të ridilte në plan të parë, duke shënjuar ndërthurjen e elitës politike me klasën sunduese ekonomike. Ligjërues: Arlind Qori

Nga zhvillimi i pabarabartë dhe i kombinuar te revolucioni permanent. Në vargun e eventeve mbi Revolucionin Rus, ligjëruesi përpiqet të analizojmë shkaqet strukturore të ngjarjes më të rëndësishme të shekullit XX. Pse revolucioni triumfoi në një vend thuajse të prapambetur? Si ndikoi zhvillimi i pabarabartë i kapitalizmit në rrafsh global? Si mund të tejkalohej kapitalizmi i plotë si fazë e ndërmjetme? Cili ishte roli i klasës punëtore dhe fshatarësisë? Si mund të lidhej revolucioni socialist me përpjekjet antiimperialiste dhe luftërat për çlirim kombëtar? Cilat ishin shkaqet strukturore dhe koniunkturale të dështimit të tij? Ligjërues: Arlind Qori

Ngritja e partive të ekstremit të djathtë në Perëndim ka risjellë fort në vëmendje fashizmin si pararendës të tyre. I lindur në Evropën e pas-Luftës së Parë Botërore, fashizmi ka qenë sa vazhdimësi e politikave reaksionare të shekullit XIX, aq edhe risi politike. Veçoritë e tij kanë qenë produkt i krizës së kapitalizmit, ashpërsimit të kontradiktave klasore dhe rivalitetit ndërimperialist. Në këtë ligjërim trajtohen posaçërisht dimensioni klasor, organizativ, politik, ideologjiko-simbolik dhe ndërkombëtar i fashizmit të shekullit XX, si edhe dallimet dhe përbashkësitë e tij me lëvizjet e ekstremit të djathtë të ditëve të sotme. 9 Maji i 1945-ës shenjon ditën e fitores së popujve kundër nazi-fashizmit. Dhe në ditët e sotme, — kur këto praktika duket se po dalin sërish në arenën evropiane — nuk mund të përgatitemi të luftojmë kundër politikave dhe forcave fashistoide pa e kuptuar fashizmin në dimensionet e tij kryesore. Ligjërues: Arlind Qori

Ndodhitë dhe ngjarjet kryesore të një periudhe revolucioni është e vështirë të përmblidhen në pak orë ligjërimi, sepse rrjedha e kohës ndryshon gjatë të tillave ngjarje historike. Ajo dendësohet, ngjishet kaq shumë me përmbajtje, saqë zhvillime që normalisht marrin disa vjet e madje dekada, në kohë revolucioni përshkallëzohen në pak javë. Kur flitet për një ngjarje historike si Revolucioni Rus, e cila ndryshon përgjithmonë drejtimin e rrotës së historisë globale, orvatja bëhet edhe më e vështirë, e prandaj edhe më ngazëllyese. Ligjërues: Redi Muçi

Revolucioni i Tetorit 1917 shkaktoi një valë paniku te shtresat e larta dhe qarqet konservatore të të gjitha shoqërive klasore të kohës. Ky makth politik, i cili vazhdon ende sot pavarësisht shembjes së BRSS-së, do të prodhonte përpjekjen kundërrevolucionare më masive të historisë së njerëzimit, përpjekje që do të merrte forma të ndryshme: nga agresioni ideologjik tek ai ushtarak. Në këtë ligjërim do të analizohen në mënyrë kritike modelet interpretuese të përdorura përgjatë një shekulli nga ana e shkencave shoqërore konservatore për të shpjeguar origjinën, dinamikën, natyrën dhe pasojat e Revolucionit të Tetorit. Këto paradigma e kanë origjinën te retorika klasike reaksionare ndaj Revolucionit Francez dhe funksioni i tyre ishte, dhe është, i njëjtë me pararendëset: çlegjitimimi i modelit ekonomiko-shoqëror që revolucioni synoi të zbatonte dhe të revolucionit si mjet për të ndryshuar realitetin shoqëror. Ligjërues: Sofokli Meksi

Nicos Poulantzas-i është një prej teoricienëve më të rëndësishëm marksistë të pas Luftës së Dytë Botërore. Veçoria kryesore teorike e tij ka të bëjë me mënyrën se si e koncepton shtetin dhe marrëdhëniet e këtij të fundit me elementët e tjerë të formacionit shoqëror si ekonomia dhe ideologjia. Ripohimi i tezës altyseriane se kontradiktat klasore u paraprijnë klasave dhe i kushtetojnë ato sjell implikime me interes jo vetëm në ripërkufizimin e funksionit të shtetit si fushë strategjike ose kondensim i raportit të forcave në shoqëri, por edhe në strategjitë e thyerjes dhe rihegjemonizimit të shtetit dalin në një dritë të re. Ligjërues: Arlind Qori