#Tussenderegels
By Sofie Royer en Renaud Vercaemst
#TussenderegelsNov 01, 2021
Artikel 27: waarom straffen we?
Er werd zopas een nieuw Strafwetboek gestemd. We spreken met een van de founding fathers, Koen Geens, over hoe straffen ervoor moeten zorgen dat daders niet (opnieuw) ontsporen. Zet u schrap voor een denkproces over repressie zonder vergelding en met haltes voor bezinning en bescherming. Maar pas op voor de paradoxen liefde vs. middelen en mensen vs. muren. Gelieve uit te stappen vóór het eindstation van de versleten gevangenis!
Artikel 140: de huishouding van terreur
Niet enkel de usual suspects komen in het vizier van federaal magistraat Ann Fransen wanneer ze terreurorganisaties vervolgt. Kunnen lone wolves tot een terreurgroep behoren? Spelen de vrouwen van het Kalifaat een strafbare rol? En wat met zij die de training, logistiek, mentale ondersteuning en online propaganda voor hun rekening nemen? Keep calm en behoud het geloof in de mensheid.
Artikel 39bis: de Computer Crime Unit
Mag de politie uw computer hacken en wat verklappen uw printer en wagen? Hoofdinspecteur Dominique Houbrechts geeft tips aan slachtoffers die cybercrime willen aangeven, maar doorstaat hij zelf onze phishing-quiz? U laat zich uiteraard niet vangen in de zee van big data en herinnert zich precies hoeveel kerstpakjes u online bestelde, toch?
Artikel 463: getuige van fiscale fraude
Fiscaal strafrechter Caroline Vanderkerken kijkt verder dan (ontdoken) belastingen en krijgt zo een unieke blik op het bedrijfsleven. Gesjoemel of bona fide? Is de fiscus een neutrale getuige in een strafzaak? En wat bezielt een fraudeur en een fiscalist/penalist? Ontdek het nu, vrij en onbelast!
Artikel 550ter: virtueel gegijzeld
Wat als … een medewerker in een bedrijf op een besmette link klikt? In een mum van tijd is het hele netwerk gesaboteerd. Advocaat Nele Somers adviseert KMO's over crisisplannen, noodnummers, digitale brandoefeningen en de eeuwige vraag: betalen of niet?
Artikel 3: van martelkamers tot illegale pushbacks
Het folterverbod kent geen uitzonderingen, maar dat betekent niet dat er geen inbreuken zijn. Françoise Tulkens vertelt over de bakermat van haar rechtenkeuze en de casussen van onmenselijkheid die zij als rechter van het Mensenrechtenhof kreeg voorgeschoteld. Arresten over illegale pushbacks van migranten zijn al 10 jaar oud, maar staten blijken soms hardleers. Heeft de Europese rechter nog impact? En waar blijft de creatieve advocaat die artikel 3 van het Verdrag in de strijd gooit tegen armoede?
L'interdiction de la torture n'a pas d'exceptions, mais cela ne signifie pas qu'il n'y a pas de violations. Françoise Tulkens évoque l’origine du choix de ses études en droit et les cas d'inhumanité auxquels elle a été confrontée en tant que juge de la Cour des droits de l’homme. Les arrêts sur les refoulements illégaux de migrants ont déjà 10 ans, mais les États ne semblent pas toujours s'y conformer. Le juge européen a-t-il encore un impact ? Et où est l'avocat créatif qui lance l'article de la Convention dans la lutte contre la pauvreté ?
Artikel 24: binnen en buiten de gevangenismuren
Zodra een veroordeelde incheckt in de gevangenis, richt gevangenisdirecteur Sofie Vantomme de blik al op het leven na detentie. Maar hoe zoekt een gedetineerde naar een job? Is er wifi in de gevangenis? Lang wachten, maar niet stilzitten, ook al is de voorwaardelijke uitcheckdatum onzeker.
Artikel 1: “beleedigingen aan den Koning”
Er was eens een wet uit 1847, zo begint het verhaal van journalist Matthias Verbergt over het misdrijf majesteitsschennis. Hij schetst ons een royale geschiedenis van oneerbiedige onderdanen, teergevoelige staatshoofden en onschendbare koningen. En toen kwam er een Spaanse rapper aankloppen bij het Grondwettelijk Hof (Koningsplein 7). Einde! Of toch niet?
Artikel 2bis: hoe sterk is de onverzekerde e-biker?
Neem je best een aansprakelijkheidsverzekering voor je snelle elektrische fiets? Die vraag legden wij voor aan advocaat Lize Schoonbaert. Zij biedt ons 20 minuten trapondersteuning in de wirwar van motorrijtuigen die ergens tussen de regels fietsen. Kijk uit en “snef” als de bliksem naar je makelaar!
Artikel 32: eerste hulp bij procedurefouten
Als speurders zelf de regels overtreden, belandt een strafdossier dan in de prullenmand? Professor Raf Verstraeten wikt en weegt de juridische remedies, op zoek naar een nieuwe balans tussen recht en rechtvaardigheid.
Artikel 75: hoe slachtoffers van oorlogsgeweld vergoeden?
Wat hebben slachtoffers van oorlogsmisdaden te winnen of te verliezen voor het Internationaal Strafhof? Strafrechter Chris Van den Wyngaert gaat de uitdaging aan om de nobele idealen toe te passen in concrete zaken, ondanks talrijke obstakels. Een hoopvol liedje zonder einde.
Artikel 149: motivatie is verplicht
Volgens advocaat Dimitri de Béco moet justitie evolueren, maar ook niet te veel. Is de voorlezing van het vonnis slechts een oubollige formaliteit? Of is het nuttig om in de rechtszaal te horen welke argumenten de strafrechter konden overtuigen?
Om deze redenen behage het U, achtbare luisteraar, acht te slaan op dit audiofragment.
Artikel 6: de illusie van onschuld?
Volgens advocaat Anne Marie De Clerck moet het vermoeden van onschuld meer zijn dan een slogan. Kunnen liegende verdachten zich erachter verschuilen? En moeten journalisten er rekening mee houden? We zoeken houvast in de wet, want ons moreel kompas wijst soms te snel een schuldige aan.
Artikel 63: te lang in ‘t gevang
Professor Frank Verbruggen breekt een lans voor kortere straffen. Wat is de impact van een gevangenisstraf en bereikt die steeds haar doel? Wat zijn detentiehuizen en kunnen ze soelaas bieden? En heeft het zin dat de minister van Justitie zelf eens een nacht in de gevangenis doorbrengt?
Artikel 1: dood aan Otto
Een huurmoordenaar die werk zoekt, is dat strafbaar? Om die vraag te beantwoorden duikt advocaat Jan Vanheule in de ontstaansgeschiedenis van een wet uit 1875. Destijds speelde Duits staatsman Otto von Bismarck een opmerkelijke rol, maar is de wet vandaag nog relevant of kunnen we die opbergen in het rariteitenkabinet van het strafrecht?
Artikel 77bis: criminele reisorganisaties
Mensensmokkel is big business. In deze aflevering neemt advocaat Luc Arnou ons mee langs het tragische traject van snelwegparkings en vrachtwagencontainers. Wie zijn de slachtoffers en wat is de taakverdeling binnen de malafide onderneming? Soms gaat het verhaal onopgemerkt voorbij, maar wij houden halt. Kan een wetsbepaling nog iets betekenen wanneer mensen smokkelwaar worden?
Artikel 371/1: zeg niet zomaar wraakporno
De strafbare verspreiding van naakt- en seksbeelden zonder toestemming gaat viraal en maakt slachtoffers van 12 tot 88 jaar. Als procureur bestrijdt professor Catherine Van de Heyning zowel deze vorm van criminaliteit als de hardnekkige clichés waarmee slachtoffers worden geconfronteerd.
P.S. Waarom verdween plots op één nacht meer dan 60% van alle video’s van een bekende pornosite?
Artikel 71: vrije wil bestaat niet
Volgens moraalfilosoof Jan Verplaetse worden we allemaal gedreven door een dwang waaraan we niet kunnen weerstaan. Is er een strafrecht denkbaar zonder schuld en zonder straffen? En bent u al verzekerd tegen de rampspoed van criminaliteit?
Artikel 326: voorbij elke redelijke twijfel
Toen onderzoeksjournalist Liesbeth Indeherberge werd uitgeloot als jurylid in een assisenzaak, ging ze op zoek naar juridische zekerheden, maar botste ze op de cruciale vraag: wat is redelijke twijfel? We vragen haar of een trial by media de twijfelaars kan overtuigen.
Artikel 395: oudermoord voor assisen
Advocaat Lore Gyselaers vertelt de lugubere historie van een oudermoord. Dat misdrijf brengt ons bij het hof van assisen: wie wordt gestraft en wie wordt beschermd? En wat met de boze stiefmoeder?
Artikel 151: minister van een onafhankelijke justitie
Door de bril van justitieminister Vincent Van Quickenborne kijken we naar de grondwettelijke scheiding tussen politiek en magistratuur: over vonnisvoorlichters, twittertaal en kritiek op “wereldvreemde rechters”.
Artikel 35: dossier X
Wijziging van een akte van de burgerlijke stand, slechts een formaliteit zegt u? Achter de meest droge wetsbepaling kan een diepmenselijk verhaal schuilen. Procureur Ine Van Wymersch brengt opheldering. Het slachtoffer in een cold case krijgt na 30 jaar eindelijk een naam. Wie durft nu nog te beweren dat rechten studeren saai is?
Artikel 16: hoe voorlopig is de hechtenis?
In de gevangenis belanden voordat een rechter je schuldig verklaart, het kan. Advocaat Philip Daeninck verklaart het verschil tussen een voorlopige hechtenis en een gevangenisstraf. Wordt de voorlopige hechtenis soms misbruikt als lik-op-stukbeleid? En hoeveel bedraagt de vergoeding voor zij die onterecht werden opgesloten?
Artikel 25: journalistieke vrijheid, ongecensureerd
Zeg nooit nooit, alhoewel … Volgens de Grondwet kan censuur nooit worden ingevoerd. Professor Jogchum Vrielink legt uit wat de bescherming van de drukpers kan betekenen voor sociale media. En hebben we het goed begrepen dat de Grondwet tussen de regels een uitzondering voor het censureren van pornografie bevat?